• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 為子置齒頰,豈不賢酒茗。

    “為子置齒頰,豈不賢酒茗。”詩句出處:《紫團參寄王定國》;是宋朝詩人蘇軾的作品。

    谽谺土門口,突兀太行頂。
    豈惟團紫雲,實自俯倒景。
    剛風被草木,真氣入苕穎。
    舊聞人銜芝,生此羊腸嶺。
    纖攕虎豹鬣,蹙縮龍蛇癭。
    蠶頭試小嚼,龜息變方聘。
    矧予明真子,已造浮玉境。
    清宵月掛戶,半夜珠落井。
    灰心寧復然,汗喘久已靜。
    東坡猶故目,北藥致遺秉。
    欲持三椏根,往侑九轉鼎。
    為子置齒頰,豈不賢酒茗。

    【註釋】:

    為:

    (一)①做。《詩經·周頌·豐年》:“為酒為醴,烝畀祖妣。”(烝:進獻。畀:給予。)《論語·學而》:“其為人也孝弟(tì)。”(弟:同“悌”。友愛。)②制作;創作。《禮記·曲禮下》:“為宮室,不斬於丘木。”(丘木:墓地的樹。)《漢書·枚乘傳》:“司馬相如善為文而遲。”(遲:慢。)③治理。《商君書·農戰》:“善為國者,倉廩雖滿,不偷於農。”(偷:怠惰;忽視。)《論語·為政》:“為政以德。”④行為。范仲淹《嶽陽樓記》:“予嘗求古仁人之心,或異二者之為。”(嘗:曾經。)⑤充當。《論語·為政》:“溫故而知新,可以為師矣。”(溫:溫習。故:舊的知識。)⑥當作。李白《夢遊天姥吟留別》:“霓為衣兮風為馬。”⑦變為;成為。屈原《離騷》:“蘭芷變而不芳兮,荃蕙化而為茅。”(蘭、芷、荃、蕙:皆香草名。)⑧認為。《孟子·公孫醜上》:“而子為我願之乎?”(子:你。)⑨是。《左傳·宣公三年》:“餘為伯儵,餘而祖也。”⑩介詞。1. 表被動。被。《三國志 · 吳書· 呂蒙傳》:“為張遼等所襲。”2.表對象。對;向。《戰國策·韓策二》:“(嚴仲子)因為聶政語曰:‘臣有仇。’”(11)連詞。如果。《戰國策·秦策四》:“秦為知之,必不救也。”(12)語氣詞。1. 與“何”相配,表疑問語氣。《論語·季氏》:“何以伐為?”(伐:進攻。)2. 多用於句未,表示反問語氣。《漢書·外戚傳下·趙皇後》:“今故告之,反怒為!”(故:故意。) (二)wèi ①幫助。《詩經·大雅·鳧鷖》:“公屍燕飲,福祿來為。”②介詞。1. 表對象。替。《論語·學而》:“為人謀而不忠乎?”2. 表原因。因為。《荀子·天論》:“天行有常,不為堯存,不為桀亡。”3. 表目的。為瞭。《孔雀東南飛》:“慎勿為婦死。”③通“偽”。假裝。《禮記·檀弓下》:“夫子為弗聞也者而過之。”

    子:

    ①孩子,兼指男女。《詩經·豳風· 七月》:“同我婦子,饁彼南畝。”(饁yè:送飯。南畝:指田地。)②兒子或女兒。《戰國策·趙策四》:“丈夫亦愛憐其少子乎?”此指兒子。《韓非子·說林上》:“衛人嫁其子。”此指女兒。③人的通稱,或指男;或指女。《詩經·邶風·匏有苦葉》:“招招舟子,人涉印否?”(涉:過河。印āng:我。)《周南·桃夭》:“之子於歸,宜其室傢。”(之:此。歸:出嫁。)④尊稱,多指男子。《詩經·衛風·氓》:“匪我愆期,子無良媒。”(匪:非。愆qiān:錯,誤。)⑤動物的卵或幼小的動物。《詩經·小雅·小宛》:“螟嶺有子,蜾蠃負之。”(螟蛉mínglíng:一種吃禾心的害蟲。蜾蠃guǒluǒ:細腰蜂。)《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”⑥植物的果實或種子。劉義慶《世說新語·雅量》:“樹在道邊而多子,此必苦李。”李紳《憫農》之一:“春種一粒粟,秋收萬顆子。”⑦古代五等爵位的第四等。《禮記·王制》:“王者之制祿爵:公、侯、伯、子、男凡五等。”⑧地支的第一位,常與天幹相配以紀日、紀年。《春秋 · 桓公十八年》:“夏四月丙子,公薨於齊。”韓愈《息國夫人墓志銘》:“元和七年甲子,日南至,以疾卒。”(元和:唐憲宗年號。日南至:指夏至。)又指十二時辰之一,即子時,自夜十一時至次日晨一時。⑨利息。《史記·貨殖列傳》:“子貸金錢千貫。”

    置:

    ①赦罪,釋放。《漢書·尹賞傳》:“賞親閱,見十置一。”②放在一邊;放棄。曹丕《雜詩》:“棄置勿復陳。”③擱;安放。《史記·淮陰侯列傳》:“置之亡地而後存。”④擺設。《史記·李斯列傳》:“置酒咸陽宮。”⑤建立;立。《管子· 任法》:“置法而不變,使民安其法也。”⑥購買;添置。《宋史·食貨志》:“女適人以(lián)錢置產。”(適人:嫁人。 錢:陪嫁的錢。)⑦驛站。《韓非子·難勢》:“五十裡而一置。”⑧驛車;驛馬。《漢書·劉屈氂傳》:“乘疾置以聞。”

    齒:

    ①門牙。後泛指牙齒。《韓非子·存韓》:“唇亡則齒寒。”蘇轍《橄欖》:“待得微甘回齒頰,已輸巖蜜十分甜。”(輸:不及,趕不上。)②物體的齒形部分。賈思勰《齊民要術·耕田》:“耕荒畢,以鐵齒��楱(lòuzòu)再遍杷(pá)之。”③年歲。《漢書·趙充國傳》:“臣位至上卿……犬馬之齒七十六。”④並列;同列;排列。《莊子·天下》:“百官以此相齒。”⑤說到;提起。⑥錄用;選用。《三國志· 蜀書·諸葛亮傳》:“循名責實,虛偽不齒。”[齒冷]久笑牙齒感到冷。謂貽笑於人而招致譏嘲。《南齊書·樂頤傳》:“人笑褚公,至今齒冷。”[齒錄]1.收錄;敘用。《魏書·劉文曄傳》:“以臣年小,不及齒錄。”2.科舉時代,凡同年登科者,各具姓名、年齡、籍貫、三代,匯刻成帙,稱作“齒錄”。也稱“同年錄”。

    頰:

    臉兩側從眼到下頜的地方。《左傳· 定公八年》:“偃且射子吪,中頰,殪。”(殪:射死。)《呂氏春秋·觀表》:“麻朝相頰。”

    豈:

    (一)副詞。①表示反問。相當於“難道”、“怎麼”。《左傳·僖公五年》:“晉,吾宗也,豈害我哉?”②表示推測或疑問。相當於“是否”。《三國志·蜀志·諸葛亮傳》:“諸葛孔明者,臥龍也,將軍豈願見之乎?”(二)kǎi 同“愷”。快樂;和樂。《詩經·小雅·魚藻》:“豈樂飲酒。”[豈弟]同“愷悌”。和悅可親。《詩經·齊風·載驅》:“齊子豈弟。”(齊子:齊國國君的女兒。)

    不:

    (一)①不。《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣(懸)特兮。”(特:三歲的獸。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是豈不必得之之道也哉?”③無;沒有。《左傳·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助詞。無實義。《逸周書·皇門》:“我不則寅哉寅哉!”[不祿]士死的諱稱。《禮記·曲禮下》:“天子曰崩,諸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不祿。” (二)fū花萼。後作“柎”。《詩經·小雅·常棣》:“常棣之華,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨樹。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    賢:

    ①有德行;有才能。《左傳·隱公三年》:“先君以寡人為賢。”②指有才能的人。《谷梁傳·文公六年》:“使仁者佐賢者。”(佐:輔助。)③優良;美善。韓愈《謝自然》:“人生處萬類,知識最為賢。”④勝過;超過。《墨子·公孟》:“知有賢於人,則可謂知乎?”⑤勞苦。《詩經·小雅·北山》:“大夫不均,我從事獨賢。”⑥對人的敬稱,多用於平輩或晚輩。《史記·刺客列傳》:“妾其奈何畏歿身之誅,終滅賢弟之名!”⑦作第二人稱的敬稱。蘇軾《李行中秀才醉眠亭》:“醉中對客眠何害,須信陶潛未若賢。”⑧車轂貫穿的孔,在車輻內一端略大的稱賢。《周禮·考工紀·輪人》:“五分其轂之長,去一以為賢。”

    茗:

    ①茶樹的芽。一說指晚采的茶。任昉《述異記》卷上:“巴東有真香茗,其花白色如薔薇。”②泛指茶。王士禛《棲賢寺》:“野衲喜客來,欣然設茗粥。”(野衲:山僧。)[茗艼]同“酩酊”。大醉的樣子。《世說新語·任誕》:“日莫倒載歸,茗艼無所知。”


  • 为子置齿颊,岂不贤酒茗。

    “为子置齿颊,岂不贤酒茗。”诗句出处:《紫团参寄王定国》;是宋朝诗人苏轼的作品。

    谽谺土门口,突兀太行顶。
    岂惟团紫云,实自俯倒景。
    刚风被草木,真气入苕颖。
    旧闻人衔芝,生此羊肠岭。
    纤攕虎豹鬣,蹙缩龙蛇瘿。
    蚕头试小嚼,龟息变方聘。
    矧予明真子,已造浮玉境。
    清宵月挂户,半夜珠落井。
    灰心宁复然,汗喘久已静。
    东坡犹故目,北药致遗秉。
    欲持三桠根,往侑九转鼎。
    为子置齿颊,岂不贤酒茗。

    【注释】:

    为:

    (一)①做。《诗经·周颂·丰年》:“为酒为醴,烝畀祖妣。”(烝:进献。畀:给予。)《论语·学而》:“其为人也孝弟(tì)。”(弟:同“悌”。友爱。)②制作;创作。《礼记·曲礼下》:“为宫室,不斩于丘木。”(丘木:墓地的树。)《汉书·枚乘传》:“司马相如善为文而迟。”(迟:慢。)③治理。《商君书·农战》:“善为国者,仓廪虽满,不偷于农。”(偷:怠惰;忽视。)《论语·为政》:“为政以德。”④行为。范仲淹《岳阳楼记》:“予尝求古仁人之心,或异二者之为。”(尝:曾经。)⑤充当。《论语·为政》:“温故而知新,可以为师矣。”(温:温习。故:旧的知识。)⑥当作。李白《梦游天姥吟留别》:“霓为衣兮风为马。”⑦变为;成为。屈原《离骚》:“兰芷变而不芳兮,荃蕙化而为茅。”(兰、芷、荃、蕙:皆香草名。)⑧认为。《孟子·公孙丑上》:“而子为我愿之乎?”(子:你。)⑨是。《左传·宣公三年》:“余为伯儵,余而祖也。”⑩介词。1. 表被动。被。《三国志 · 吴书· 吕蒙传》:“为张辽等所袭。”2.表对象。对;向。《战国策·韩策二》:“(严仲子)因为聂政语曰:‘臣有仇。’”(11)连词。如果。《战国策·秦策四》:“秦为知之,必不救也。”(12)语气词。1. 与“何”相配,表疑问语气。《论语·季氏》:“何以伐为?”(伐:进攻。)2. 多用于句未,表示反问语气。《汉书·外戚传下·赵皇后》:“今故告之,反怒为!”(故:故意。) (二)wèi ①帮助。《诗经·大雅·凫鹥》:“公尸燕饮,福禄来为。”②介词。1. 表对象。替。《论语·学而》:“为人谋而不忠乎?”2. 表原因。因为。《荀子·天论》:“天行有常,不为尧存,不为桀亡。”3. 表目的。为了。《孔雀东南飞》:“慎勿为妇死。”③通“伪”。假装。《礼记·檀弓下》:“夫子为弗闻也者而过之。”

    子:

    ①孩子,兼指男女。《诗经·豳风· 七月》:“同我妇子,馌彼南亩。”(馌yè:送饭。南亩:指田地。)②儿子或女儿。《战国策·赵策四》:“丈夫亦爱怜其少子乎?”此指儿子。《韩非子·说林上》:“卫人嫁其子。”此指女儿。③人的通称,或指男;或指女。《诗经·邶风·匏有苦叶》:“招招舟子,人涉印否?”(涉:过河。印āng:我。)《周南·桃夭》:“之子于归,宜其室家。”(之:此。归:出嫁。)④尊称,多指男子。《诗经·卫风·氓》:“匪我愆期,子无良媒。”(匪:非。愆qiān:错,误。)⑤动物的卵或幼小的动物。《诗经·小雅·小宛》:“螟岭有子,蜾蠃负之。”(螟蛉mínglíng:一种吃禾心的害虫。蜾蠃guǒluǒ:细腰蜂。)《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”⑥植物的果实或种子。刘义庆《世说新语·雅量》:“树在道边而多子,此必苦李。”李绅《悯农》之一:“春种一粒粟,秋收万颗子。”⑦古代五等爵位的第四等。《礼记·王制》:“王者之制禄爵:公、侯、伯、子、男凡五等。”⑧地支的第一位,常与天干相配以纪日、纪年。《春秋 · 桓公十八年》:“夏四月丙子,公薨于齐。”韩愈《息国夫人墓志铭》:“元和七年甲子,日南至,以疾卒。”(元和:唐宪宗年号。日南至:指夏至。)又指十二时辰之一,即子时,自夜十一时至次日晨一时。⑨利息。《史记·货殖列传》:“子贷金钱千贯。”

    置:

    ①赦罪,释放。《汉书·尹赏传》:“赏亲阅,见十置一。”②放在一边;放弃。曹丕《杂诗》:“弃置勿复陈。”③搁;安放。《史记·淮阴侯列传》:“置之亡地而后存。”④摆设。《史记·李斯列传》:“置酒咸阳宫。”⑤建立;立。《管子· 任法》:“置法而不变,使民安其法也。”⑥购买;添置。《宋史·食货志》:“女适人以(lián)钱置产。”(适人:嫁人。 钱:陪嫁的钱。)⑦驿站。《韩非子·难势》:“五十里而一置。”⑧驿车;驿马。《汉书·刘屈氂传》:“乘疾置以闻。”

    齿:

    ①门牙。后泛指牙齿。《韩非子·存韩》:“唇亡则齿寒。”苏辙《橄榄》:“待得微甘回齿颊,已输岩蜜十分甜。”(输:不及,赶不上。)②物体的齿形部分。贾思勰《齐民要术·耕田》:“耕荒毕,以铁齿��楱(lòuzòu)再遍杷(pá)之。”③年岁。《汉书·赵充国传》:“臣位至上卿……犬马之齿七十六。”④并列;同列;排列。《庄子·天下》:“百官以此相齿。”⑤说到;提起。⑥录用;选用。《三国志· 蜀书·诸葛亮传》:“循名责实,虚伪不齿。”[齿冷]久笑牙齿感到冷。谓贻笑于人而招致讥嘲。《南齐书·乐颐传》:“人笑褚公,至今齿冷。”[齿录]1.收录;叙用。《魏书·刘文晔传》:“以臣年小,不及齿录。”2.科举时代,凡同年登科者,各具姓名、年龄、籍贯、三代,汇刻成帙,称作“齿录”。也称“同年录”。

    颊:

    脸两侧从眼到下颌的地方。《左传· 定公八年》:“偃且射子吪,中颊,殪。”(殪:射死。)《吕氏春秋·观表》:“麻朝相颊。”

    岂:

    (一)副词。①表示反问。相当于“难道”、“怎么”。《左传·僖公五年》:“晋,吾宗也,岂害我哉?”②表示推测或疑问。相当于“是否”。《三国志·蜀志·诸葛亮传》:“诸葛孔明者,卧龙也,将军岂愿见之乎?”(二)kǎi 同“愷”。快乐;和乐。《诗经·小雅·鱼藻》:“岂乐饮酒。”[岂弟]同“愷悌”。和悦可亲。《诗经·齐风·载驱》:“齐子岂弟。”(齐子:齐国国君的女儿。)

    不:

    (一)①不。《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县(悬)特兮。”(特:三岁的兽。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是岂不必得之之道也哉?”③无;没有。《左传·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助词。无实义。《逸周书·皇门》:“我不则寅哉寅哉!”[不禄]士死的讳称。《礼记·曲礼下》:“天子曰崩,诸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不禄。” (二)fū花萼。后作“柎”。《诗经·小雅·常棣》:“常棣之华,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨树。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    贤:

    ①有德行;有才能。《左传·隐公三年》:“先君以寡人为贤。”②指有才能的人。《谷梁传·文公六年》:“使仁者佐贤者。”(佐:辅助。)③优良;美善。韩愈《谢自然》:“人生处万类,知识最为贤。”④胜过;超过。《墨子·公孟》:“知有贤于人,则可谓知乎?”⑤劳苦。《诗经·小雅·北山》:“大夫不均,我从事独贤。”⑥对人的敬称,多用于平辈或晚辈。《史记·刺客列传》:“妾其奈何畏殁身之诛,终灭贤弟之名!”⑦作第二人称的敬称。苏轼《李行中秀才醉眠亭》:“醉中对客眠何害,须信陶潜未若贤。”⑧车毂贯穿的孔,在车辐内一端略大的称贤。《周礼·考工纪·轮人》:“五分其毂之长,去一以为贤。”

    茗:

    ①茶树的芽。一说指晚采的茶。任昉《述异记》卷上:“巴东有真香茗,其花白色如蔷薇。”②泛指茶。王士禛《棲贤寺》:“野衲喜客来,欣然设茗粥。”(野衲:山僧。)[茗艼]同“酩酊”。大醉的样子。《世说新语·任诞》:“日莫倒载归,茗艼无所知。”


  • wei zi zhi chi jia ,qi bu xian jiu ming 。

    “wei zi zhi chi jia ,qi bu xian jiu ming 。”shi gou chu chu :《zi tuan can ji wang ding guo 》;shi song chao shi ren su shi de zuo pin 。

    han xia tu men kou ,tu wu tai hang ding 。
    qi wei tuan zi yun ,shi zi fu dao jing 。
    gang feng bei cao mu ,zhen qi ru shao ying 。
    jiu wen ren xian zhi ,sheng ci yang chang ling 。
    qian jian hu bao lie ,cu su long she ying 。
    can tou shi xiao jiao ,gui xi bian fang pin 。
    shen yu ming zhen zi ,yi zao fu yu jing 。
    qing xiao yue gua hu ,ban ye zhu la jing 。
    hui xin ning fu ran ,han chuan jiu yi jing 。
    dong po you gu mu ,bei yao zhi wei bing 。
    yu chi san ya gen ,wang you jiu zhuai ding 。
    wei zi zhi chi jia ,qi bu xian jiu ming 。

    【zhu shi 】:

    wei :

    (yi )①zuo 。《shi jing ·zhou song ·feng nian 》:“wei jiu wei li ,zheng bi zu bi 。”(zheng :jin suo 。bi :gei yu 。)《lun yu ·xue er 》:“ji wei ren ye xiao di (tì)。”(di :tong “ti ”。you ai 。)②zhi zuo ;chuang zuo 。《li ji ·qu li xia 》:“wei gong shi ,bu zhan yu qiu mu 。”(qiu mu :mu de de shu 。)《han shu ·mei cheng chuan 》:“si ma xiang ru shan wei wen er chi 。”(chi :man 。)③zhi li 。《shang jun shu ·nong zhan 》:“shan wei guo zhe ,cang lin sui man ,bu tou yu nong 。”(tou :dai duo ;hu shi 。)《lun yu ·wei zheng 》:“wei zheng yi de 。”④hang wei 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“yu chang qiu gu ren ren zhi xin ,huo yi er zhe zhi wei 。”(chang :ceng jing 。)⑤chong dang 。《lun yu ·wei zheng 》:“wen gu er zhi xin ,ke yi wei shi yi 。”(wen :wen xi 。gu :jiu de zhi shi 。)⑥dang zuo 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“ni wei yi xi feng wei ma 。”⑦bian wei ;cheng wei 。qu yuan 《li sao 》:“lan zhi bian er bu fang xi ,quan hui hua er wei mao 。”(lan 、zhi 、quan 、hui :jie xiang cao ming 。)⑧ren wei 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“er zi wei wo yuan zhi hu ?”(zi :ni 。)⑨shi 。《zuo chuan ·xuan gong san nian 》:“yu wei bai shu ,yu er zu ye 。”⑩jie ci 。1. biao bei dong 。bei 。《san guo zhi · wu shu · lv meng chuan 》:“wei zhang liao deng suo xi 。”2.biao dui xiang 。dui ;xiang 。《zhan guo ce ·han ce er 》:“(yan zhong zi )yin wei nie zheng yu yue :‘chen you chou 。’”(11)lian ci 。ru guo 。《zhan guo ce ·qin ce si 》:“qin wei zhi zhi ,bi bu jiu ye 。”(12)yu qi ci 。1. yu “he ”xiang pei ,biao yi wen yu qi 。《lun yu ·ji shi 》:“he yi fa wei ?”(fa :jin gong 。)2. duo yong yu gou wei ,biao shi fan wen yu qi 。《han shu ·wai qi chuan xia ·zhao huang hou 》:“jin gu gao zhi ,fan nu wei !”(gu :gu yi 。) (er )wèi ①bang zhu 。《shi jing ·da ya ·fu yi 》:“gong shi yan yin ,fu lu lai wei 。”②jie ci 。1. biao dui xiang 。ti 。《lun yu ·xue er 》:“wei ren mou er bu zhong hu ?”2. biao yuan yin 。yin wei 。《xun zi ·tian lun 》:“tian hang you chang ,bu wei yao cun ,bu wei jie wang 。”3. biao mu de 。wei le 。《kong qiao dong na fei 》:“shen wu wei fu si 。”③tong “wei ”。jia zhuang 。《li ji ·tan gong xia 》:“fu zi wei fu wen ye zhe er guo zhi 。”

    zi :

    ①hai zi ,jian zhi nan nv 。《shi jing ·bin feng · qi yue 》:“tong wo fu zi ,ye bi na mu 。”(ye yè:song fan 。na mu :zhi tian de 。)②er zi huo nv er 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“zhang fu yi ai lian ji shao zi hu ?”ci zhi er zi 。《han fei zi ·shui lin shang 》:“wei ren jia ji zi 。”ci zhi nv er 。③ren de tong chen ,huo zhi nan ;huo zhi nv 。《shi jing ·bei feng ·pao you ku xie 》:“qiao qiao zhou zi ,ren she yin fou ?”(she :guo he 。yin āng:wo 。)《zhou na ·tao wai 》:“zhi zi yu gui ,yi ji shi jia 。”(zhi :ci 。gui :chu jia 。)④zun chen ,duo zhi nan zi 。《shi jing ·wei feng ·mang 》:“fei wo qian ji ,zi mo liang mei 。”(fei :fei 。qian qiān:cuo ,wu 。)⑤dong wu de luan huo you xiao de dong wu 。《shi jing ·xiao ya ·xiao wan 》:“ming ling you zi ,guo luo fu zhi 。”(ming ling mínglíng:yi chong chi he xin de hai chong 。guo luo guǒluǒ:xi yao feng 。)《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”⑥zhi wu de guo shi huo chong zi 。liu yi qing 《shi shui xin yu ·ya liang 》:“shu zai dao bian er duo zi ,ci bi ku li 。”li shen 《min nong 》zhi yi :“chun chong yi li su ,qiu shou mo ke zi 。”⑦gu dai wu deng jue wei de di si deng 。《li ji ·wang zhi 》:“wang zhe zhi zhi lu jue :gong 、hou 、bai 、zi 、nan fan wu deng 。”⑧de zhi de di yi wei ,chang yu tian gan xiang pei yi ji ri 、ji nian 。《chun qiu · huan gong shi ba nian 》:“xia si yue bing zi ,gong hong yu ji 。”han yu 《xi guo fu ren mu zhi ming 》:“yuan he qi nian jia zi ,ri na zhi ,yi ji cu 。”(yuan he :tang xian zong nian hao 。ri na zhi :zhi xia zhi 。)you zhi shi er shi chen zhi yi ,ji zi shi ,zi ye shi yi shi zhi ci ri chen yi shi 。⑨li xi 。《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“zi dai jin qian qian guan 。”

    zhi :

    ①she zui ,shi fang 。《han shu ·yin shang chuan 》:“shang qin yue ,jian shi zhi yi 。”②fang zai yi bian ;fang qi 。cao pi 《za shi 》:“qi zhi wu fu chen 。”③ge ;an fang 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“zhi zhi wang de er hou cun 。”④bai she 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“zhi jiu xian yang gong 。”⑤jian li ;li 。《guan zi · ren fa 》:“zhi fa er bu bian ,shi min an ji fa ye 。”⑥gou mai ;tian zhi 。《song shi ·shi huo zhi 》:“nv kuo ren yi (lián)qian zhi chan 。”(kuo ren :jia ren 。 qian :pei jia de qian 。)⑦yi zhan 。《han fei zi ·nan shi 》:“wu shi li er yi zhi 。”⑧yi che ;yi ma 。《han shu ·liu qu li chuan 》:“cheng ji zhi yi wen 。”

    chi :

    ①men ya 。hou fan zhi ya chi 。《han fei zi ·cun han 》:“chun wang ze chi han 。”su zhe 《gan lan 》:“dai de wei gan hui chi jia ,yi shu yan mi shi fen tian 。”(shu :bu ji ,gan bu shang 。)②wu ti de chi xing bu fen 。gu sai xie 《ji min yao shu ·geng tian 》:“geng huang bi ,yi tie chi ��cou (lòuzòu)zai bian pa (pá)zhi 。”③nian sui 。《han shu ·zhao chong guo chuan 》:“chen wei zhi shang qing ……quan ma zhi chi qi shi liu 。”④bing lie ;tong lie ;pai lie 。《zhuang zi ·tian xia 》:“bai guan yi ci xiang chi 。”⑤shui dao ;di qi 。⑥lu yong ;shua yong 。《san guo zhi · shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“xun ming ze shi ,xu wei bu chi 。”[chi leng ]jiu xiao ya chi gan dao leng 。wei yi xiao yu ren er qiao zhi ji chao 。《na ji shu ·le yi chuan 》:“ren xiao chu gong ,zhi jin chi leng 。”[chi lu ]1.shou lu ;xu yong 。《wei shu ·liu wen ye chuan 》:“yi chen nian xiao ,bu ji chi lu 。”2.ke ju shi dai ,fan tong nian deng ke zhe ,ge ju xing ming 、nian ling 、ji guan 、san dai ,hui ke cheng zhi ,chen zuo “chi lu ”。ye chen “tong nian lu ”。

    jia :

    lian liang ce cong yan dao xia ge de de fang 。《zuo chuan · ding gong ba nian 》:“yan ju she zi e ,zhong jia ,yi 。”(yi :she si 。)《lv shi chun qiu ·guan biao 》:“ma chao xiang jia 。”

    qi :

    (yi )fu ci 。①biao shi fan wen 。xiang dang yu “nan dao ”、“zen me ”。《zuo chuan ·xi gong wu nian 》:“jin ,wu zong ye ,qi hai wo zai ?”②biao shi tui ce huo yi wen 。xiang dang yu “shi fou ”。《san guo zhi ·shu zhi ·zhu ge liang chuan 》:“zhu ge kong ming zhe ,wo long ye ,jiang jun qi yuan jian zhi hu ?”(er )kǎi tong “愷”。kuai le ;he le 。《shi jing ·xiao ya ·yu zao 》:“qi le yin jiu 。”[qi di ]tong “愷ti ”。he yue ke qin 。《shi jing ·ji feng ·zai qu 》:“ji zi qi di 。”(ji zi :ji guo guo jun de nv er 。)

    bu :

    (yi )①bu 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian (xuan )te xi 。”(te :san sui de shou 。)②fei ;bu shi 。《xun zi ·jun dao 》:“neng zhong shi zhe qu zhi ,shi qi bu bi de zhi zhi dao ye zai ?”③mo ;mei you 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“bu de er you gong 。”④wei 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑤gou zhong zhu ci 。mo shi yi 。《yi zhou shu ·huang men 》:“wo bu ze yin zai yin zai !”[bu lu ]shi si de hui chen 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi yue beng ,zhu hou yue hong ,da fu yue cu ,shi yue bu lu 。” (er )fūhua e 。hou zuo “fu ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“chang di zhi hua ,e bu (wěi)。”(chang di :ji tang li shu 。 e :tong “e ”。 :you guang cai 。)

    xian :

    ①you de hang ;you cai neng 。《zuo chuan ·yin gong san nian 》:“xian jun yi gua ren wei xian 。”②zhi you cai neng de ren 。《gu liang chuan ·wen gong liu nian 》:“shi ren zhe zuo xian zhe 。”(zuo :fu zhu 。)③you liang ;mei shan 。han yu 《xie zi ran 》:“ren sheng chu mo lei ,zhi shi zui wei xian 。”④sheng guo ;chao guo 。《mo zi ·gong meng 》:“zhi you xian yu ren ,ze ke wei zhi hu ?”⑤lao ku 。《shi jing ·xiao ya ·bei shan 》:“da fu bu jun ,wo cong shi du xian 。”⑥dui ren de jing chen ,duo yong yu ping bei huo wan bei 。《shi ji ·ci ke lie chuan 》:“qie ji nai he wei mo shen zhi zhu ,zhong mie xian di zhi ming !”⑦zuo di er ren chen de jing chen 。su shi 《li hang zhong xiu cai zui mian ting 》:“zui zhong dui ke mian he hai ,xu xin tao qian wei re xian 。”⑧che gu guan chuan de kong ,zai che fu nei yi duan lve da de chen xian 。《zhou li ·kao gong ji ·lun ren 》:“wu fen ji gu zhi chang ,qu yi yi wei xian 。”

    ming :

    ①cha shu de ya 。yi shui zhi wan cai de cha 。ren fang 《shu yi ji 》juan shang :“ba dong you zhen xiang ming ,ji hua bai se ru qiang wei 。”②fan zhi cha 。wang shi zhen 《棲xian si 》:“ye na xi ke lai ,xin ran she ming yu 。”(ye na :shan seng 。)[ming ding ]tong “ming ding ”。da zui de yang zi 。《shi shui xin yu ·ren dan 》:“ri mo dao zai gui ,ming ding mo suo zhi 。”