• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 朝客紛擾時,先生睡方熟。

    “朝客紛擾時,先生睡方熟。”詩句出處:《寄傲軒》;是宋朝詩人蘇軾的作品。

    先生英妙年,一掃千兔禿。
    仕進固有餘,不肯踐場屋。
    通闤何所傲,傲名非傲俗。
    定知軒冕中,享榮不償辱。
    豈無自安計,得失猶轉轂。
    先生獨揚揚,憂患莫能瀆。
    得如虎挾乙,失若龜藏六。
    茅簷聊寄寓,俯仰亦自足。
    東坡無邊春,方寸盡藏蓄。
    醉哦旁若無,獨侑一樽AA41。
    床頭車馬道,殘月掛疏木。
    朝客紛擾時,先生睡方熟。

    【註釋】:

    朝:

    (一)①朝見。《禮記·內則》:“昧爽而朝。”②拜訪。《史記·司馬相如列傳》:“臨邛(qióng)令繆為恭敬,日往朝相如。”(臨邛:地名。令:縣令。繆:詐。)③朝廷。《詩經·齊風·雞鳴》:“雞既鳴矣,朝既盈矣。”④朝代。杜甫《諸將》:“漢朝陵墓對南山。”⑤政事。《西京雜記》卷一:“上(漢武帝)時服此裘以聽朝。”(服:穿。)⑥官府大堂。《後漢書·劉寵傳》:“山谷鄙生,未嘗識郡朝。”⑦介詞。面對;向。[朝歌]古地名。在今河南省。商朝曾在這裡建都。 (二)zhāo ①早晨。《詩經·小雅·北山》:“偕偕士子,朝夕從事。”②日;天。白居易《長恨歌》:“天生麗質難自棄,一朝選在君王側。”

    客:

    ①賓客;外來人。李斯《諫逐客書》:“臣聞吏議逐客,竊以為過矣。”《詩經·商頌·那》:“我有嘉客,亦不夷懌(yì)。”(夷懌:喜悅。)②門客;食客。《史記·孟嘗君列傳》:“馮驩聞孟嘗君好客。”《戰國策·齊策四》:“孟嘗君出記,問門下諸客。”③旅客。李商隱《滯雨》:“滯雨長安夜,殘燈獨客愁。”④客商。盧綸《晚次鄂州》:“估客晝眠知浪靜,舟人夜語覺潮生。”⑤旅居;寄居。杜甫《去蜀》:“五載客蜀郡,一年居梓州。”⑥為某種目的而奔走活動的人。《後漢書·馬援傳》:“吳王好劍客。”《周易·系辭下》:“重門擊柝(tuò),以禦暴客。”(柝:打更用的梆子。)

    紛:

    ①綴在旗上的飄帶。揚雄《羽獵賦》:“青雲為紛,虹霓為繯。”(繯:旗上的結帶。)②多;雜亂。杜甫《故武衛將軍挽歌三首》:“路人紛雨泣。”③糾紛;爭執。陶潛《述酒》:“閑居離世紛。”④雜亂。《史記·魯仲連傳》:“為人排患、釋難、解紛亂而無取也。”

    紛擾:

    混亂,紛亂。《三國志·魏·袁術傳》:“今世事~~,復有瓦解之勢矣。”

    擾:

    ①煩擾;煩勞。《素問·四氣調神大論》:“無擾乎陽。”元稹《代諭淮西書》:“況朝廷以吳侍禦因喪擾惑,迷誤詔旨,欲思致訓,未忍加兵。”②亂;擾亂。《左傳·襄公四年》:“德用不擾。”蘇軾《教戰守策》:“以為生民擾事,漸不可長。”③侵擾;侵犯。《三國志·吳書·吳主傳》:“當農桑時,以役事擾民者,舉正以聞。”④馴養;馴服。《周禮·天官·太宰》:“二曰教典,以安邦國,以教官府,以擾萬民。”⑤安撫。《尚書·周官》:“司徒掌邦教,敷五典,擾兆民。”[擾擾]紛亂的樣子。許渾《旅懷作》:“眼前擾擾日一日,暗送白頭人不知。”

    時:

    ①季節;指四季。《論語·陽貨》:“四時行焉。”②特指農時。《孟子·梁惠王上》:“百畝之田,勿奪其時,八口之傢可以無饑矣。”③光陰;時光;時候。《呂氏春秋·首時》:“天不再與,時不久留。”④指按照規定的時間。南卓《羯(jié)鼓錄》:“黃幡繟亦知音,上嘗使人召之,不時至,上怒,絡繹遣使尋捕。”⑤時辰;時候。《莊子·養生主》:“始臣之解牛之時。”⑥其時;當時。魏禧《大鐵椎傳》:“時座上有健啖者,貌甚寢。”(健啖:食量過人。寢:醜陋。)⑦機會;時機;時運。《論語·陽貨》:“好從事而亟失時,可謂知乎?”《新唐書·武平一傳》:“時不再來,榮難人借。”(榮:榮華富貴。)⑧合時;應時。《莊子·秋水》:“秋水時至,百川灌河。”⑨時代;時世。《呂氏春秋· 察今》:“世易時移,變法宜矣。”⑩時勢;時尚。朱慶餘《近試上張籍水部》:“妝罷低聲問夫婿:畫眉深淺入時無?”(11)副詞。用以表示時間。1. 表示行為不斷發生,相當於“常常”、“經常”。韓愈《行難》:“聖人不世出,賢人不時出。”(不世:罕有。)2. 表示行為偶爾發生,相當於“有時”、“時而”。杜甫《自閬(làng)中領妻子卻赴蜀山行三首》之三:“行色遞隱見,人煙時有無。”(12)通“伺(sì)”。等候。《論語·陽貨》:“孔子時其亡也,而往拜之。”

    先:

    ①走在前面。《楚辭· 九歌·國殤》:“旌蔽日兮敵若雲,矢交墜兮士爭先。”②先於;在……之前。《荀子·大略》:“先事慮事,先患慮患。”③首要的事。《吳子·治兵》:“用病之道何先?”④祖先;上代。蘇洵《六國論》:“思厥先祖父,暴霜露,斬荊棘,以有尺寸之地。”⑤對死去的人的尊稱。《孟子·梁惠王下》:“寡人非能好先王之樂也。”⑥對古代人的稱呼。⑦先生。《漢書·梅福傳》:“夫叔孫先非不忠也。”[先生]1. 老師。2.稱有道德有學問的人,亦用來作對人的尊稱。3. 醫生。[先進]先行學習。《論語 ·先進》:“先進於禮樂,君子也。”

    先生:

    ①學生對老師的尊稱。《禮記·曲禮》:“從於~~,不越語而與人言。”②文人學者的自稱。褚少孫《史記三代世表序補》:“張夫子問褚~~。”③妻子對丈夫的尊稱。《列女傳·楚於陵妻》:“妾恐~~之不保命也。”④年長有學問的人。《孟子·告子》:“~~將何之?”

    生:

    ①生長;長出。《荀子·勸學》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活著;生存。《論語· 衛靈公》:“志士仁人,無求生以害仁,有殺身以成仁。”③生命;性命。《韓非子·解老》:“祿也者,人之所以持生也。”(祿:俸祿。持:維持。)④產生;發生。《韓詩外傳》卷五:“水淵深廣,則龍魚生之。”⑤生育;誕生。《左傳·隱公元年》:“莊公寤生。”⑥生存的期間,指人的一生;一輩子。曹操《短歌行》:“對酒當歌,人生幾何?”⑦生活;生計。柳宗元《捕蛇者說》:“鄉鄰之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《呂氏春秋·適音》:“大饗之禮,上玄尊而俎生魚。”2.未加工煉制的。《洛陽伽藍記·城北》:“頭後垂二尺生絹。”⑨讀書的人。《史記·秦始皇本紀》:“今諸生不師今而學古,以非當世。”

    睡:

    ①坐著打瞌睡。《史記·商君列傳》:“孝公時時睡,弗聽。”②睡著;睡覺。白居易《認春戲呈馮少尹李郎中陳主簿》:“暗助醉歡尋綠酒,潛添睡興著紅樓。”(著:到。紅樓:華麗的樓房。)

    方:

    (一)①並列。《莊子·山木》:“方舟而濟於河。”也指竹木編成的筏子。《詩經·周南·漢廣》:“江之永矣,不可方思。”②方圓。表面積。《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“(孫權)割據江東,地方數千裡。”③正方;方形。與圓相對。《周禮·考工記·輿人》:“圜者中規,方者中矩。”④方向;方位。《墨子·公輸》:“北方有侮臣者,願借子殺之。”⑤方面。《楚辭·九辯》:“心怵惕而震蕩兮,何所憂之多方?”(怵惕:戒懼。)⑥正直。《新語·慎微》:“然後忠良方直之人,則得容於世而施於政。”⑦地區;區域。黃宗羲《柳敬亭傳》:“且五方土音,鄉俗好尚,習見習聞。”⑧指地。古人以為天圓地方,故稱地為方。《淮南子·本經》:“戴圓履方。”⑨方法;辦法。《荀子·大略》:“博學而無方。”⑩藥方;處方。《後漢書·華佗傳》:“精於方藥。”(11)道理。《荀子·君道》:“尚賢使能,則民知方。”(尚:尊崇。)(12)比擬;比方。《漢書·衛青霍去病傳贊》:“票(piāo)騎亦方此意,為將如此。”(票騎:指霍去病。)(13)副詞。1.正在。《漢書·高帝紀》:“沛公、項羽方攻陳留。”2. 剛剛。方苞《左忠毅公逸事》:“廡下一生伏案臥,方成草。”3. 就要。《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“今治水軍八十萬眾,方與將軍會獵於吳。”(治:訓練。會獵:一同打獵,是交戰的婉辭。)(14)介詞。正當。《莊子·養生主》:“方此之時,臣以神遇而不以目視。” (二)páng [方羊]徘徊。《左傳·哀公十七年》:“如魚窺尾,衡流而方羊。”

    熟:

    (又讀shóu) ①食物燒煮到可吃的程度。班固《白虎通·號》:“鑽木燧(suì)取火,教民熟食。”(燧:古代取火的器具。)②植物成熟。《孟子·告子上》:“五谷者,種之美者也,茍為不熟,不如荑稗。”③莊稼有收成;豐收。陶潛《桃花源詩》:“春蠶收長絲,秋熟靡王稅。”(蠶:養蠶。靡:無。)④經過加工的。洪邁《夷堅丙志·綦叔厚》:“藥架甚華楚,上列白陶缶數十,陳熟藥其中。”⑤指土壤疏松適合作物生長。《齊民要術·耕田》:“耕不深,地不熟。”⑥熟悉;深知。吳融《和座主尚書春日郊居》:“春蔬已為高僧掇,臘醖還因熟客開。”(醖:指釀制的酒。)⑦精通;熟練。歐陽修《試筆·作字要熟》:“作字要熟,熟則神氣充實而有餘。”餘繼登《典故紀聞》卷三:“設若臨事不熟,驟然決斷,恐未盡善。”⑧仔細;周密;深入。《戰國策·齊策一》:“國一日被攻,雖欲事秦,不可得也。是故願大王熟計之。”⑨程度深。《宋書·檀道濟傳》:“道濟就寢便熟。”⑩通“孰”。誰。《易林·未濟之姤》:“仇敵背憎,熟肯相迎?”


  • 朝客纷扰时,先生睡方熟。

    “朝客纷扰时,先生睡方熟。”诗句出处:《寄傲轩》;是宋朝诗人苏轼的作品。

    先生英妙年,一扫千兔秃。
    仕进固有余,不肯践场屋。
    通阛何所傲,傲名非傲俗。
    定知轩冕中,享荣不偿辱。
    岂无自安计,得失犹转毂。
    先生独扬扬,忧患莫能渎。
    得如虎挟乙,失若龟藏六。
    茅檐聊寄寓,俯仰亦自足。
    东坡无边春,方寸尽藏蓄。
    醉哦旁若无,独侑一樽AA41。
    床头车马道,残月挂疏木。
    朝客纷扰时,先生睡方熟。

    【注释】:

    朝:

    (一)①朝见。《礼记·内则》:“昧爽而朝。”②拜访。《史记·司马相如列传》:“临邛(qióng)令缪为恭敬,日往朝相如。”(临邛:地名。令:县令。缪:诈。)③朝廷。《诗经·齐风·鸡鸣》:“鸡既鸣矣,朝既盈矣。”④朝代。杜甫《诸将》:“汉朝陵墓对南山。”⑤政事。《西京杂记》卷一:“上(汉武帝)时服此裘以听朝。”(服:穿。)⑥官府大堂。《后汉书·刘宠传》:“山谷鄙生,未尝识郡朝。”⑦介词。面对;向。[朝歌]古地名。在今河南省。商朝曾在这里建都。 (二)zhāo ①早晨。《诗经·小雅·北山》:“偕偕士子,朝夕从事。”②日;天。白居易《长恨歌》:“天生丽质难自弃,一朝选在君王侧。”

    客:

    ①宾客;外来人。李斯《谏逐客书》:“臣闻吏议逐客,窃以为过矣。”《诗经·商颂·那》:“我有嘉客,亦不夷怿(yì)。”(夷怿:喜悦。)②门客;食客。《史记·孟尝君列传》:“冯驩闻孟尝君好客。”《战国策·齐策四》:“孟尝君出记,问门下诸客。”③旅客。李商隐《滞雨》:“滞雨长安夜,残灯独客愁。”④客商。卢纶《晚次鄂州》:“估客昼眠知浪静,舟人夜语觉潮生。”⑤旅居;寄居。杜甫《去蜀》:“五载客蜀郡,一年居梓州。”⑥为某种目的而奔走活动的人。《后汉书·马援传》:“吴王好剑客。”《周易·系辞下》:“重门击柝(tuò),以御暴客。”(柝:打更用的梆子。)

    纷:

    ①缀在旗上的飘带。扬雄《羽猎赋》:“青云为纷,虹霓为缳。”(缳:旗上的结带。)②多;杂乱。杜甫《故武卫将军挽歌三首》:“路人纷雨泣。”③纠纷;争执。陶潜《述酒》:“闲居离世纷。”④杂乱。《史记·鲁仲连传》:“为人排患、释难、解纷乱而无取也。”

    纷扰:

    混乱,纷乱。《三国志·魏·袁术传》:“今世事~~,复有瓦解之势矣。”

    扰:

    ①烦扰;烦劳。《素问·四气调神大论》:“无扰乎阳。”元稹《代谕淮西书》:“况朝廷以吴侍御因丧扰惑,迷误诏旨,欲思致训,未忍加兵。”②乱;扰乱。《左传·襄公四年》:“德用不扰。”苏轼《教战守策》:“以为生民扰事,渐不可长。”③侵扰;侵犯。《三国志·吴书·吴主传》:“当农桑时,以役事扰民者,举正以闻。”④驯养;驯服。《周礼·天官·太宰》:“二曰教典,以安邦国,以教官府,以扰万民。”⑤安抚。《尚书·周官》:“司徒掌邦教,敷五典,扰兆民。”[扰扰]纷乱的样子。许浑《旅怀作》:“眼前扰扰日一日,暗送白头人不知。”

    时:

    ①季节;指四季。《论语·阳货》:“四时行焉。”②特指农时。《孟子·梁惠王上》:“百亩之田,勿夺其时,八口之家可以无饥矣。”③光阴;时光;时候。《吕氏春秋·首时》:“天不再与,时不久留。”④指按照规定的时间。南卓《羯(jié)鼓录》:“黄幡繟亦知音,上尝使人召之,不时至,上怒,络绎遣使寻捕。”⑤时辰;时候。《庄子·养生主》:“始臣之解牛之时。”⑥其时;当时。魏禧《大铁椎传》:“时座上有健啖者,貌甚寝。”(健啖:食量过人。寝:丑陋。)⑦机会;时机;时运。《论语·阳货》:“好从事而亟失时,可谓知乎?”《新唐书·武平一传》:“时不再来,荣难人借。”(荣:荣华富贵。)⑧合时;应时。《庄子·秋水》:“秋水时至,百川灌河。”⑨时代;时世。《吕氏春秋· 察今》:“世易时移,变法宜矣。”⑩时势;时尚。朱庆余《近试上张籍水部》:“妆罢低声问夫婿:画眉深浅入时无?”(11)副词。用以表示时间。1. 表示行为不断发生,相当于“常常”、“经常”。韩愈《行难》:“圣人不世出,贤人不时出。”(不世:罕有。)2. 表示行为偶尔发生,相当于“有时”、“时而”。杜甫《自阆(làng)中领妻子却赴蜀山行三首》之三:“行色递隐见,人烟时有无。”(12)通“伺(sì)”。等候。《论语·阳货》:“孔子时其亡也,而往拜之。”

    先:

    ①走在前面。《楚辞· 九歌·国殇》:“旌蔽日兮敌若云,矢交坠兮士争先。”②先于;在……之前。《荀子·大略》:“先事虑事,先患虑患。”③首要的事。《吴子·治兵》:“用病之道何先?”④祖先;上代。苏洵《六国论》:“思厥先祖父,暴霜露,斩荆棘,以有尺寸之地。”⑤对死去的人的尊称。《孟子·梁惠王下》:“寡人非能好先王之乐也。”⑥对古代人的称呼。⑦先生。《汉书·梅福传》:“夫叔孙先非不忠也。”[先生]1. 老师。2.称有道德有学问的人,亦用来作对人的尊称。3. 医生。[先进]先行学习。《论语 ·先进》:“先进于礼乐,君子也。”

    先生:

    ①学生对老师的尊称。《礼记·曲礼》:“从于~~,不越语而与人言。”②文人学者的自称。褚少孙《史记三代世表序补》:“张夫子问褚~~。”③妻子对丈夫的尊称。《列女传·楚于陵妻》:“妾恐~~之不保命也。”④年长有学问的人。《孟子·告子》:“~~将何之?”

    生:

    ①生长;长出。《荀子·劝学》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活着;生存。《论语· 卫灵公》:“志士仁人,无求生以害仁,有杀身以成仁。”③生命;性命。《韩非子·解老》:“禄也者,人之所以持生也。”(禄:俸禄。持:维持。)④产生;发生。《韩诗外传》卷五:“水渊深广,则龙鱼生之。”⑤生育;诞生。《左传·隐公元年》:“庄公寤生。”⑥生存的期间,指人的一生;一辈子。曹操《短歌行》:“对酒当歌,人生几何?”⑦生活;生计。柳宗元《捕蛇者说》:“乡邻之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《吕氏春秋·适音》:“大飨之礼,上玄尊而俎生鱼。”2.未加工炼制的。《洛阳伽蓝记·城北》:“头后垂二尺生绢。”⑨读书的人。《史记·秦始皇本纪》:“今诸生不师今而学古,以非当世。”

    睡:

    ①坐着打瞌睡。《史记·商君列传》:“孝公时时睡,弗听。”②睡着;睡觉。白居易《认春戏呈冯少尹李郎中陈主簿》:“暗助醉欢寻绿酒,潜添睡兴著红楼。”(著:到。红楼:华丽的楼房。)

    方:

    (一)①并列。《庄子·山木》:“方舟而济于河。”也指竹木编成的筏子。《诗经·周南·汉广》:“江之永矣,不可方思。”②方圆。表面积。《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“(孙权)割据江东,地方数千里。”③正方;方形。与圆相对。《周礼·考工记·舆人》:“圜者中规,方者中矩。”④方向;方位。《墨子·公输》:“北方有侮臣者,愿借子杀之。”⑤方面。《楚辞·九辩》:“心怵惕而震荡兮,何所忧之多方?”(怵惕:戒惧。)⑥正直。《新语·慎微》:“然后忠良方直之人,则得容于世而施于政。”⑦地区;区域。黄宗羲《柳敬亭传》:“且五方土音,乡俗好尚,习见习闻。”⑧指地。古人以为天圆地方,故称地为方。《淮南子·本经》:“戴圆履方。”⑨方法;办法。《荀子·大略》:“博学而无方。”⑩药方;处方。《后汉书·华佗传》:“精于方药。”(11)道理。《荀子·君道》:“尚贤使能,则民知方。”(尚:尊崇。)(12)比拟;比方。《汉书·卫青霍去病传赞》:“票(piāo)骑亦方此意,为将如此。”(票骑:指霍去病。)(13)副词。1.正在。《汉书·高帝纪》:“沛公、项羽方攻陈留。”2. 刚刚。方苞《左忠毅公逸事》:“庑下一生伏案卧,方成草。”3. 就要。《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“今治水军八十万众,方与将军会猎于吴。”(治:训练。会猎:一同打猎,是交战的婉辞。)(14)介词。正当。《庄子·养生主》:“方此之时,臣以神遇而不以目视。” (二)páng [方羊]徘徊。《左传·哀公十七年》:“如鱼窥尾,衡流而方羊。”

    熟:

    (又读shóu) ①食物烧煮到可吃的程度。班固《白虎通·号》:“鑽木燧(suì)取火,教民熟食。”(燧:古代取火的器具。)②植物成熟。《孟子·告子上》:“五谷者,种之美者也,苟为不熟,不如荑稗。”③庄稼有收成;丰收。陶潜《桃花源诗》:“春蚕收长丝,秋熟靡王税。”(蚕:养蚕。靡:无。)④经过加工的。洪迈《夷坚丙志·綦叔厚》:“药架甚华楚,上列白陶缶数十,陈熟药其中。”⑤指土壤疏松适合作物生长。《齐民要术·耕田》:“耕不深,地不熟。”⑥熟悉;深知。吴融《和座主尚书春日郊居》:“春蔬已为高僧掇,腊醖还因熟客开。”(醖:指酿制的酒。)⑦精通;熟练。欧阳修《试笔·作字要熟》:“作字要熟,熟则神气充实而有余。”余继登《典故纪闻》卷三:“设若临事不熟,骤然决断,恐未尽善。”⑧仔细;周密;深入。《战国策·齐策一》:“国一日被攻,虽欲事秦,不可得也。是故愿大王熟计之。”⑨程度深。《宋书·檀道济传》:“道济就寝便熟。”⑩通“孰”。谁。《易林·未济之姤》:“仇敌背憎,熟肯相迎?”


  • chao ke fen rao shi ,xian sheng shui fang shou 。

    “chao ke fen rao shi ,xian sheng shui fang shou 。”shi gou chu chu :《ji ao xuan 》;shi song chao shi ren su shi de zuo pin 。

    xian sheng ying miao nian ,yi sao qian tu tu 。
    shi jin gu you yu ,bu ken jian chang wu 。
    tong huan he suo ao ,ao ming fei ao su 。
    ding zhi xuan mian zhong ,xiang rong bu chang ru 。
    qi mo zi an ji ,de shi you zhuai gu 。
    xian sheng du yang yang ,you huan mo neng du 。
    de ru hu jia yi ,shi re gui cang liu 。
    mao yan liao ji yu ,fu yang yi zi zu 。
    dong po mo bian chun ,fang cun jin cang xu 。
    zui e pang re mo ,du you yi zun AA41。
    chuang tou che ma dao ,can yue gua shu mu 。
    chao ke fen rao shi ,xian sheng shui fang shou 。

    【zhu shi 】:

    chao :

    (yi )①chao jian 。《li ji ·nei ze 》:“mei shuang er chao 。”②bai fang 。《shi ji ·si ma xiang ru lie chuan 》:“lin qiong (qióng)ling miao wei gong jing ,ri wang chao xiang ru 。”(lin qiong :de ming 。ling :xian ling 。miao :zha 。)③chao ting 。《shi jing ·ji feng ·ji ming 》:“ji ji ming yi ,chao ji ying yi 。”④chao dai 。du fu 《zhu jiang 》:“han chao ling mu dui na shan 。”⑤zheng shi 。《xi jing za ji 》juan yi :“shang (han wu di )shi fu ci qiu yi ting chao 。”(fu :chuan 。)⑥guan fu da tang 。《hou han shu ·liu chong chuan 》:“shan gu bi sheng ,wei chang shi jun chao 。”⑦jie ci 。mian dui ;xiang 。[chao ge ]gu de ming 。zai jin he na sheng 。shang chao ceng zai zhe li jian dou 。 (er )zhāo ①zao chen 。《shi jing ·xiao ya ·bei shan 》:“xie xie shi zi ,chao xi cong shi 。”②ri ;tian 。bai ju yi 《chang hen ge 》:“tian sheng li zhi nan zi qi ,yi chao shua zai jun wang ce 。”

    ke :

    ①bin ke ;wai lai ren 。li si 《jian zhu ke shu 》:“chen wen li yi zhu ke ,qie yi wei guo yi 。”《shi jing ·shang song ·na 》:“wo you jia ke ,yi bu yi yi (yì)。”(yi yi :xi yue 。)②men ke ;shi ke 。《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》:“feng huan wen meng chang jun hao ke 。”《zhan guo ce ·ji ce si 》:“meng chang jun chu ji ,wen men xia zhu ke 。”③lv ke 。li shang yin 《zhi yu 》:“zhi yu chang an ye ,can deng du ke chou 。”④ke shang 。lu guan 《wan ci e zhou 》:“gu ke zhou mian zhi lang jing ,zhou ren ye yu jiao chao sheng 。”⑤lv ju ;ji ju 。du fu 《qu shu 》:“wu zai ke shu jun ,yi nian ju zi zhou 。”⑥wei mou chong mu de er ben zou huo dong de ren 。《hou han shu ·ma yuan chuan 》:“wu wang hao jian ke 。”《zhou yi ·ji ci xia 》:“chong men ji tuo (tuò),yi yu bao ke 。”(tuo :da geng yong de bang zi 。)

    fen :

    ①chuo zai qi shang de piao dai 。yang xiong 《yu lie fu 》:“qing yun wei fen ,hong ni wei huan 。”(huan :qi shang de jie dai 。)②duo ;za luan 。du fu 《gu wu wei jiang jun wan ge san shou 》:“lu ren fen yu qi 。”③jiu fen ;zheng zhi 。tao qian 《shu jiu 》:“xian ju li shi fen 。”④za luan 。《shi ji ·lu zhong lian chuan 》:“wei ren pai huan 、shi nan 、jie fen luan er mo qu ye 。”

    fen rao :

    hun luan ,fen luan 。《san guo zhi ·wei ·yuan shu chuan 》:“jin shi shi ~~,fu you wa jie zhi shi yi 。”

    rao :

    ①fan rao ;fan lao 。《su wen ·si qi diao shen da lun 》:“mo rao hu yang 。”yuan zhen 《dai yu huai xi shu 》:“kuang chao ting yi wu shi yu yin sang rao huo ,mi wu zhao zhi ,yu sai zhi xun ,wei ren jia bing 。”②luan ;rao luan 。《zuo chuan ·xiang gong si nian 》:“de yong bu rao 。”su shi 《jiao zhan shou ce 》:“yi wei sheng min rao shi ,jian bu ke chang 。”③qin rao ;qin fan 。《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“dang nong sang shi ,yi yi shi rao min zhe ,ju zheng yi wen 。”④xun yang ;xun fu 。《zhou li ·tian guan ·tai zai 》:“er yue jiao dian ,yi an bang guo ,yi jiao guan fu ,yi rao mo min 。”⑤an fu 。《shang shu ·zhou guan 》:“si tu zhang bang jiao ,fu wu dian ,rao zhao min 。”[rao rao ]fen luan de yang zi 。hu hun 《lv huai zuo 》:“yan qian rao rao ri yi ri ,an song bai tou ren bu zhi 。”

    shi :

    ①ji jie ;zhi si ji 。《lun yu ·yang huo 》:“si shi hang yan 。”②te zhi nong shi 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“bai mu zhi tian ,wu duo ji shi ,ba kou zhi jia ke yi mo ji yi 。”③guang yin ;shi guang ;shi hou 。《lv shi chun qiu ·shou shi 》:“tian bu zai yu ,shi bu jiu liu 。”④zhi an zhao gui ding de shi jian 。na zhuo 《jie (jié)gu lu 》:“huang fan chan yi zhi yin ,shang chang shi ren shao zhi ,bu shi zhi ,shang nu ,lao yi qian shi xun bu 。”⑤shi chen ;shi hou 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“shi chen zhi jie niu zhi shi 。”⑥ji shi ;dang shi 。wei xi 《da tie chui chuan 》:“shi zuo shang you jian dan zhe ,mao shen qin 。”(jian dan :shi liang guo ren 。qin :chou lou 。)⑦ji hui ;shi ji ;shi yun 。《lun yu ·yang huo 》:“hao cong shi er ji shi shi ,ke wei zhi hu ?”《xin tang shu ·wu ping yi chuan 》:“shi bu zai lai ,rong nan ren jie 。”(rong :rong hua fu gui 。)⑧ge shi ;ying shi 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“qiu shui shi zhi ,bai chuan guan he 。”⑨shi dai ;shi shi 。《lv shi chun qiu · cha jin 》:“shi yi shi yi ,bian fa yi yi 。”⑩shi shi ;shi shang 。zhu qing yu 《jin shi shang zhang ji shui bu 》:“zhuang ba di sheng wen fu xu :hua mei shen jian ru shi mo ?”(11)fu ci 。yong yi biao shi shi jian 。1. biao shi hang wei bu duan fa sheng ,xiang dang yu “chang chang ”、“jing chang ”。han yu 《hang nan 》:“sheng ren bu shi chu ,xian ren bu shi chu 。”(bu shi :han you 。)2. biao shi hang wei ou er fa sheng ,xiang dang yu “you shi ”、“shi er ”。du fu 《zi lang (làng)zhong ling qi zi que fu shu shan hang san shou 》zhi san :“hang se di yin jian ,ren yan shi you mo 。”(12)tong “ci (sì)”。deng hou 。《lun yu ·yang huo 》:“kong zi shi ji wang ye ,er wang bai zhi 。”

    xian :

    ①zou zai qian mian 。《chu ci · jiu ge ·guo shang 》:“jing bi ri xi di re yun ,shi jiao zhui xi shi zheng xian 。”②xian yu ;zai ……zhi qian 。《xun zi ·da lve 》:“xian shi lv shi ,xian huan lv huan 。”③shou yao de shi 。《wu zi ·zhi bing 》:“yong bing zhi dao he xian ?”④zu xian ;shang dai 。su xun 《liu guo lun 》:“sai jue xian zu fu ,bao shuang lou ,zhan jing ji ,yi you che cun zhi de 。”⑤dui si qu de ren de zun chen 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“gua ren fei neng hao xian wang zhi le ye 。”⑥dui gu dai ren de chen hu 。⑦xian sheng 。《han shu ·mei fu chuan 》:“fu shu sun xian fei bu zhong ye 。”[xian sheng ]1. lao shi 。2.chen you dao de you xue wen de ren ,yi yong lai zuo dui ren de zun chen 。3. yi sheng 。[xian jin ]xian hang xue xi 。《lun yu ·xian jin 》:“xian jin yu li le ,jun zi ye 。”

    xian sheng :

    ①xue sheng dui lao shi de zun chen 。《li ji ·qu li 》:“cong yu ~~,bu yue yu er yu ren yan 。”②wen ren xue zhe de zi chen 。chu shao sun 《shi ji san dai shi biao xu bu 》:“zhang fu zi wen chu ~~。”③qi zi dui zhang fu de zun chen 。《lie nv chuan ·chu yu ling qi 》:“qie kong ~~zhi bu bao ming ye 。”④nian chang you xue wen de ren 。《meng zi ·gao zi 》:“~~jiang he zhi ?”

    sheng :

    ①sheng chang ;chang chu 。《xun zi ·quan xue 》:“peng sheng ma zhong ,bu fu er zhi 。”②huo zhao ;sheng cun 。《lun yu · wei ling gong 》:“zhi shi ren ren ,mo qiu sheng yi hai ren ,you sha shen yi cheng ren 。”③sheng ming ;xing ming 。《han fei zi ·jie lao 》:“lu ye zhe ,ren zhi suo yi chi sheng ye 。”(lu :feng lu 。chi :wei chi 。)④chan sheng ;fa sheng 。《han shi wai chuan 》juan wu :“shui yuan shen an ,ze long yu sheng zhi 。”⑤sheng yo ;dan sheng 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“zhuang gong wu sheng 。”⑥sheng cun de ji jian ,zhi ren de yi sheng ;yi bei zi 。cao cao 《duan ge hang 》:“dui jiu dang ge ,ren sheng ji he ?”⑦sheng huo ;sheng ji 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“xiang lin zhi sheng ri cu (cù)。”(cu :jiong pai 。)⑧bu shou de 。1. wei zhu huo wei zhu shou de 。《lv shi chun qiu ·kuo yin 》:“da xiang zhi li ,shang xuan zun er zu sheng yu 。”2.wei jia gong lian zhi de 。《luo yang ga lan ji ·cheng bei 》:“tou hou chui er che sheng juan 。”⑨dou shu de ren 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“jin zhu sheng bu shi jin er xue gu ,yi fei dang shi 。”

    shui :

    ①zuo zhao da ke shui 。《shi ji ·shang jun lie chuan 》:“xiao gong shi shi shui ,fu ting 。”②shui zhao ;shui jiao 。bai ju yi 《ren chun hu cheng feng shao yin li lang zhong chen zhu bu 》:“an zhu zui huan xun lu jiu ,qian tian shui xing zhe gong lou 。”(zhe :dao 。gong lou :hua li de lou fang 。)

    fang :

    (yi )①bing lie 。《zhuang zi ·shan mu 》:“fang zhou er ji yu he 。”ye zhi zhu mu bian cheng de fa zi 。《shi jing ·zhou na ·han an 》:“jiang zhi yong yi ,bu ke fang sai 。”②fang yuan 。biao mian ji 。《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“(sun quan )ge ju jiang dong ,de fang shu qian li 。”③zheng fang ;fang xing 。yu yuan xiang dui 。《zhou li ·kao gong ji ·yu ren 》:“huan zhe zhong gui ,fang zhe zhong ju 。”④fang xiang ;fang wei 。《mo zi ·gong shu 》:“bei fang you wu chen zhe ,yuan jie zi sha zhi 。”⑤fang mian 。《chu ci ·jiu bian 》:“xin chu ti er zhen dang xi ,he suo you zhi duo fang ?”(chu ti :jie ju 。)⑥zheng zhi 。《xin yu ·shen wei 》:“ran hou zhong liang fang zhi zhi ren ,ze de rong yu shi er shi yu zheng 。”⑦de ou ;ou yu 。huang zong xi 《liu jing ting chuan 》:“ju wu fang tu yin ,xiang su hao shang ,xi jian xi wen 。”⑧zhi de 。gu ren yi wei tian yuan de fang ,gu chen de wei fang 。《huai na zi ·ben jing 》:“dai yuan lv fang 。”⑨fang fa ;ban fa 。《xun zi ·da lve 》:“bo xue er mo fang 。”⑩yao fang ;chu fang 。《hou han shu ·hua tuo chuan 》:“jing yu fang yao 。”(11)dao li 。《xun zi ·jun dao 》:“shang xian shi neng ,ze min zhi fang 。”(shang :zun chong 。)(12)bi ni ;bi fang 。《han shu ·wei qing huo qu bing chuan zan 》:“piao (piāo)ji yi fang ci yi ,wei jiang ru ci 。”(piao ji :zhi huo qu bing 。)(13)fu ci 。1.zheng zai 。《han shu ·gao di ji 》:“pei gong 、xiang yu fang gong chen liu 。”2. gang gang 。fang bao 《zuo zhong yi gong yi shi 》:“wu xia yi sheng fu an wo ,fang cheng cao 。”3. jiu yao 。《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“jin zhi shui jun ba shi mo zhong ,fang yu jiang jun hui lie yu wu 。”(zhi :xun lian 。hui lie :yi tong da lie ,shi jiao zhan de wan ci 。)(14)jie ci 。zheng dang 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“fang ci zhi shi ,chen yi shen yu er bu yi mu shi 。” (er )páng [fang yang ]pai huai 。《zuo chuan ·ai gong shi qi nian 》:“ru yu kui wei ,heng liu er fang yang 。”

    shou :

    (you dou shóu) ①shi wu shao zhu dao ke chi de cheng du 。ban gu 《bai hu tong ·hao 》:“鑽mu sui (suì)qu huo ,jiao min shou shi 。”(sui :gu dai qu huo de qi ju 。)②zhi wu cheng shou 。《meng zi ·gao zi shang 》:“wu gu zhe ,chong zhi mei zhe ye ,gou wei bu shou ,bu ru ti bai 。”③zhuang jia you shou cheng ;feng shou 。tao qian 《tao hua yuan shi 》:“chun can shou chang si ,qiu shou mi wang shui 。”(can :yang can 。mi :mo 。)④jing guo jia gong de 。hong mai 《yi jian bing zhi ·qi shu hou 》:“yao jia shen hua chu ,shang lie bai tao fou shu shi ,chen shou yao ji zhong 。”⑤zhi tu rang shu song kuo ge zuo wu sheng chang 。《ji min yao shu ·geng tian 》:“geng bu shen ,de bu shou 。”⑥shou xi ;shen zhi 。wu rong 《he zuo zhu shang shu chun ri jiao ju 》:“chun shu yi wei gao seng duo ,la yun hai yin shou ke kai 。”(yun :zhi niang zhi de jiu 。)⑦jing tong ;shou lian 。ou yang xiu 《shi bi ·zuo zi yao shou 》:“zuo zi yao shou ,shou ze shen qi chong shi er you yu 。”yu ji deng 《dian gu ji wen 》juan san :“she re lin shi bu shou ,zhou ran jue duan ,kong wei jin shan 。”⑧zai xi ;zhou mi ;shen ru 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“guo yi ri bei gong ,sui yu shi qin ,bu ke de ye 。shi gu yuan da wang shou ji zhi 。”⑨cheng du shen 。《song shu ·tan dao ji chuan 》:“dao ji jiu qin bian shou 。”⑩tong “shu ”。shei 。《yi lin ·wei ji zhi gou 》:“chou di bei zeng ,shou ken xiang ying ?”