• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 清尊既瀲灩,碩果亦璀璨。

    “清尊既瀲灩,碩果亦璀璨。”詩句出處:《甲寅元日予七十矣酒間作短歌示子侄輩》;是宋朝詩人陸遊的作品。

    我昔自蜀歸,百年已過半。
    觀棋未終局,回視斧柯爛。
    飽知山林樂,富貴何足換。
    退休失健決,正坐闇且懦。
    齒發日衰殘,歲月難把玩。
    蕭朱尚或隙,籍湜固宜畔。
    出門無一欣,撫事有三嘆。
    新年遂七十,推敬媿裡閈。
    眷眷惜茲夕,凜凜畏明旦。
    豁然忽大笑,愁若春冰泮。
    窮達真兩忘,生死付一貫。
    清尊既瀲灩,碩果亦璀璨。
    擁門紛鼓笛,上壽列童冠。
    老翁亦忘疲,起舞影零亂。
    不獨誇癡頑,自足洗患難。
    投床判宿酲,美睡到日旰。

    【註釋】:

    清:

    ①水純凈透明,與“濁”相對。屈原《漁父》:“滄浪之水清兮,可以濯吾纓。”②潔凈。張衡《東京賦》:“京室密清。”③使潔凈;使幹凈。陸雲《盛德賦》:“泛時雨以清天,灑狂塵以肅地。”④清晰;清楚。張祜《酬凌秀才惠虎枕》:“八寸黃楊惠不輕,虎頭光照簟文清。”⑤聲音清亮;清脆。蘇軾《石鐘山記》:“南聲函胡,北聲清越。”(函胡:含糊,模糊。越:高揚。)⑥清爽;清涼;寒涼。辛棄疾《西江月》:“明月別枝驚鵲,清風半夜鳴蟬。”(別:另一。)⑦冷清;淒清。李白《夢遊天姥吟留別》:“謝公宿處今尚在,淥水蕩漾清猿啼。”⑧寂靜;清靜。《莊子·天下》:“寂乎若清。”⑨清平;安定;太平。唐太宗《詠風》:“勞歌《大風曲》,威加四海清。”(大風曲:漢高祖即位後曾回故鄉,作《大風歌》。加:施。)⑩公正;廉潔;清白;清廉。《史記·屈原賈生列傳》:“舉世皆濁而我獨清,眾人皆醉而我獨醒,是以見放。”(是以:因此。)(11)單純;素雅。杜牧《沈下賢》:“斯人清唱何人和? 草徑苔蕪不可尋。”(12)肅清;使幹凈。梁啟超《戊戌政變記·譚嗣同傳》:“保護聖主,復大權,清君側,肅宮廷。”(13)用完;用盡。《越絕書·荊平王內傳》:“(伍子胥)乃發其簞飯,清其壺漿而食。”(荊:楚國的別稱。)(14)中國封建朝代名稱,公元1616~1911年。(15)廁所。後作“圊”。《風俗通·怪神》:“二三日乃於清中糞下啼。”(16)古代哲學用語。指沖和之氣。《荀子·解蔽》:“故道之以禮,養之以清。”

    尊:

    ①酒器。《周禮·春官·小宗伯》:“辨六尊之名物,以待祭祀賓客。”元稹《有酒》:“有酒有酒香滿尊。”《戰國策·齊策五》:“千丈之城,拔之尊俎之間。”(俎zǔ:切肉的墊板。)②尊貴;高貴。《戰國策·趙策四》:“位尊而無功。”引申為高。《周易·系辭上》:“天尊地卑,乾坤定矣。”③尊貴;尊奉;尊重。《漢書·孔光傳》:“國之將興,尊師而重傅。”(傅:師傅。)《史記·蒙恬列傳》:“始皇甚尊寵蒙氏,信任賢之。”④對人的敬稱。《晉書·王述傳》:“此尊君不肯耳。”(君:指其父。)⑤指稱酒器的量詞。杜甫《春日憶李白》:“何時一尊酒,重與細論文。”

    既:

    ①盡;終瞭。《左傳·僖公二十二年》:“楚人未既濟。”②副詞。已經。《論語·陽貨》:“既得之,患失之。”(患:擔心。)③連詞。1. 常與“且”、“又”呼應,表示二種情況並存。《詩經·大雅·烝民》:“既明且哲,以保其身。”2. 則;就。《論語·季氏》:“既來之,則安之。”

    瀲:

    ①水邊;水際。潘嶽《西征賦》:“華蓮爛於淥池,青蕃蔚於翠瀲。”(淥:清澈。青蕃:草名。)②漂浮。郭璞《江賦》:“或泛瀲於潮波,或混淪乎泥沙。”[瀲灩]1.水勢浩大。木華《海賦》:“爾其為狀也,則乃浟(yóu)湙(yì)瀲灩,浮天無岸。”(浟湙:水流動的樣子。)2.水色閃動的樣子。蘇軾《飲湖上初晴後雨》:“水光瀲灩晴方好,山色空蒙雨亦奇。”

    梗:

    ①植物的直莖或直枝。唐·李賀《詠懷二首》之一:“梁王與武帝,棄之如斷梗。”②挺直。《兒女英雄傳》:“梗著個脖子,如飛而去。”③強硬;剛強。屈原《九章·橘頌》:“淑離不淫,梗其有理兮。”④阻塞;妨礙。杜甫《春歸》:“世路雖多梗,吾生亦有涯。”⑤樹名,即山榆。張衡《西京賦》:“梗林為之靡拉。”

    豆:

    ①古代食器。形似高足盤,有的帶蓋。後也用作禮器。《國語·吳語》:“觴酒豆肉簞食。”②古代容量單位。四升為一豆。《左傳·昭公三年》:“齊舊四量:豆、區、釜、鐘。四升為豆。”③古代重量單位。《說苑·辨物》:“十六黍為一豆,六豆為一銖,二十四銖重一兩。”④豆類植物。賈思勰《齊民要術·種豆》:“四月時雨降,可種大小豆。”

    病:

    ①重病;重傷。古稱輕病為疾,重病為病。《左傳·僖公二十八年》:“病,則將殺之。”後泛指一般疾病。《孟子·滕文公上》:“吾固願見,今吾尚病;病愈,我且往見。”②患病。《後漢書·王充傳》:“永元中,病卒於傢。”③困苦;疾苦。白居易《寄唐生》:“惟歌生民病,願得天子知。”④憂慮;擔心。《左傳·襄公二十四年》:“鄭人病之。”⑤缺點;錯誤。《孔子傢語·在厄》:“孔子聖賢,其所刺譏,皆中諸侯之病。”


  • 清尊既潋灩,硕果亦璀璨。

    “清尊既潋灩,硕果亦璀璨。”诗句出处:《甲寅元日予七十矣酒间作短歌示子侄辈》;是宋朝诗人陆游的作品。

    我昔自蜀归,百年已过半。
    观棋未终局,回视斧柯烂。
    饱知山林乐,富贵何足换。
    退休失健决,正坐闇且懦。
    齿发日衰残,岁月难把玩。
    萧朱尚或隙,籍湜固宜畔。
    出门无一欣,抚事有三叹。
    新年遂七十,推敬媿里閈。
    眷眷惜兹夕,凛凛畏明旦。
    豁然忽大笑,愁若春冰泮。
    穷达真两忘,生死付一贯。
    清尊既潋灩,硕果亦璀璨。
    拥门纷鼓笛,上寿列童冠。
    老翁亦忘疲,起舞影零乱。
    不独夸痴顽,自足洗患难。
    投床判宿酲,美睡到日旰。

    【注释】:

    清:

    ①水纯净透明,与“浊”相对。屈原《渔父》:“沧浪之水清兮,可以濯吾缨。”②洁净。张衡《东京赋》:“京室密清。”③使洁净;使干净。陆云《盛德赋》:“泛时雨以清天,洒狂尘以肃地。”④清晰;清楚。张祜《酬凌秀才惠虎枕》:“八寸黄杨惠不轻,虎头光照簟文清。”⑤声音清亮;清脆。苏轼《石钟山记》:“南声函胡,北声清越。”(函胡:含糊,模糊。越:高扬。)⑥清爽;清凉;寒凉。辛弃疾《西江月》:“明月别枝惊鹊,清风半夜鸣蝉。”(别:另一。)⑦冷清;凄清。李白《梦游天姥吟留别》:“谢公宿处今尚在,渌水荡漾清猿啼。”⑧寂静;清静。《庄子·天下》:“寂乎若清。”⑨清平;安定;太平。唐太宗《咏风》:“劳歌《大风曲》,威加四海清。”(大风曲:汉高祖即位后曾回故乡,作《大风歌》。加:施。)⑩公正;廉洁;清白;清廉。《史记·屈原贾生列传》:“举世皆浊而我独清,众人皆醉而我独醒,是以见放。”(是以:因此。)(11)单纯;素雅。杜牧《沈下贤》:“斯人清唱何人和? 草径苔芜不可寻。”(12)肃清;使干净。梁启超《戊戌政变记·谭嗣同传》:“保护圣主,复大权,清君侧,肃宫廷。”(13)用完;用尽。《越绝书·荆平王内传》:“(伍子胥)乃发其箪饭,清其壶浆而食。”(荆:楚国的别称。)(14)中国封建朝代名称,公元1616~1911年。(15)厕所。后作“圊”。《风俗通·怪神》:“二三日乃于清中粪下啼。”(16)古代哲学用语。指冲和之气。《荀子·解蔽》:“故道之以礼,养之以清。”

    尊:

    ①酒器。《周礼·春官·小宗伯》:“辨六尊之名物,以待祭祀宾客。”元稹《有酒》:“有酒有酒香满尊。”《战国策·齐策五》:“千丈之城,拔之尊俎之间。”(俎zǔ:切肉的垫板。)②尊贵;高贵。《战国策·赵策四》:“位尊而无功。”引申为高。《周易·系辞上》:“天尊地卑,乾坤定矣。”③尊贵;尊奉;尊重。《汉书·孔光传》:“国之将兴,尊师而重傅。”(傅:师傅。)《史记·蒙恬列传》:“始皇甚尊宠蒙氏,信任贤之。”④对人的敬称。《晋书·王述传》:“此尊君不肯耳。”(君:指其父。)⑤指称酒器的量词。杜甫《春日忆李白》:“何时一尊酒,重与细论文。”

    既:

    ①尽;终了。《左传·僖公二十二年》:“楚人未既济。”②副词。已经。《论语·阳货》:“既得之,患失之。”(患:担心。)③连词。1. 常与“且”、“又”呼应,表示二种情况并存。《诗经·大雅·烝民》:“既明且哲,以保其身。”2. 则;就。《论语·季氏》:“既来之,则安之。”

    潋:

    ①水边;水际。潘岳《西征赋》:“华莲烂于渌池,青蕃蔚于翠潋。”(渌:清澈。青蕃:草名。)②漂浮。郭璞《江赋》:“或泛潋于潮波,或混沦乎泥沙。”[潋滟]1.水势浩大。木华《海赋》:“尔其为状也,则乃浟(yóu)湙(yì)潋滟,浮天无岸。”(浟湙:水流动的样子。)2.水色闪动的样子。苏轼《饮湖上初晴后雨》:“水光潋滟晴方好,山色空蒙雨亦奇。”

    梗:

    ①植物的直茎或直枝。唐·李贺《咏怀二首》之一:“梁王与武帝,弃之如断梗。”②挺直。《儿女英雄传》:“梗着个脖子,如飞而去。”③强硬;刚强。屈原《九章·橘颂》:“淑离不淫,梗其有理兮。”④阻塞;妨碍。杜甫《春归》:“世路虽多梗,吾生亦有涯。”⑤树名,即山榆。张衡《西京赋》:“梗林为之靡拉。”

    豆:

    ①古代食器。形似高足盘,有的带盖。后也用作礼器。《国语·吴语》:“觞酒豆肉箪食。”②古代容量单位。四升为一豆。《左传·昭公三年》:“齐旧四量:豆、区、釜、钟。四升为豆。”③古代重量单位。《说苑·辨物》:“十六黍为一豆,六豆为一铢,二十四铢重一两。”④豆类植物。贾思勰《齐民要术·种豆》:“四月时雨降,可种大小豆。”

    病:

    ①重病;重伤。古称轻病为疾,重病为病。《左传·僖公二十八年》:“病,则将杀之。”后泛指一般疾病。《孟子·滕文公上》:“吾固愿见,今吾尚病;病愈,我且往见。”②患病。《后汉书·王充传》:“永元中,病卒于家。”③困苦;疾苦。白居易《寄唐生》:“惟歌生民病,愿得天子知。”④忧虑;担心。《左传·襄公二十四年》:“郑人病之。”⑤缺点;错误。《孔子家语·在厄》:“孔子圣贤,其所刺讥,皆中诸侯之病。”


  • qing zun ji lian yan ,shuo guo yi cui can 。

    “qing zun ji lian yan ,shuo guo yi cui can 。”shi gou chu chu :《jia yin yuan ri yu qi shi yi jiu jian zuo duan ge shi zi zhi bei 》;shi song chao shi ren liu you de zuo pin 。

    wo xi zi shu gui ,bai nian yi guo ban 。
    guan qi wei zhong ju ,hui shi fu ke lan 。
    bao zhi shan lin le ,fu gui he zu huan 。
    tui xiu shi jian jue ,zheng zuo an ju nuo 。
    chi fa ri cui can ,sui yue nan ba wan 。
    xiao zhu shang huo xi ,ji shi gu yi pan 。
    chu men mo yi xin ,fu shi you san tan 。
    xin nian sui qi shi ,tui jing kui li bi 。
    juan juan xi ci xi ,lin lin wei ming dan 。
    hua ran hu da xiao ,chou re chun bing pan 。
    qiong da zhen liang wang ,sheng si fu yi guan 。
    qing zun ji lian yan ,shuo guo yi cui can 。
    yong men fen gu di ,shang shou lie tong guan 。
    lao weng yi wang pi ,qi wu ying ling luan 。
    bu du kua chi wan ,zi zu xi huan nan 。
    tou chuang pan su cheng ,mei shui dao ri gan 。

    【zhu shi 】:

    qing :

    ①shui chun jing tou ming ,yu “zhuo ”xiang dui 。qu yuan 《yu fu 》:“cang lang zhi shui qing xi ,ke yi zhuo wu ying 。”②jie jing 。zhang heng 《dong jing fu 》:“jing shi mi qing 。”③shi jie jing ;shi gan jing 。liu yun 《cheng de fu 》:“fan shi yu yi qing tian ,sa kuang chen yi su de 。”④qing xi ;qing chu 。zhang hu 《chou ling xiu cai hui hu zhen 》:“ba cun huang yang hui bu qing ,hu tou guang zhao dian wen qing 。”⑤sheng yin qing liang ;qing cui 。su shi 《dan zhong shan ji 》:“na sheng han hu ,bei sheng qing yue 。”(han hu :han hu ,mo hu 。yue :gao yang 。)⑥qing shuang ;qing liang ;han liang 。xin qi ji 《xi jiang yue 》:“ming yue bie zhi jing que ,qing feng ban ye ming chan 。”(bie :ling yi 。)⑦leng qing ;qi qing 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“xie gong su chu jin shang zai ,lu shui dang yang qing yuan ti 。”⑧ji jing ;qing jing 。《zhuang zi ·tian xia 》:“ji hu re qing 。”⑨qing ping ;an ding ;tai ping 。tang tai zong 《yong feng 》:“lao ge 《da feng qu 》,wei jia si hai qing 。”(da feng qu :han gao zu ji wei hou ceng hui gu xiang ,zuo 《da feng ge 》。jia :shi 。)⑩gong zheng ;lian jie ;qing bai ;qing lian 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“ju shi jie zhuo er wo du qing ,zhong ren jie zui er wo du xing ,shi yi jian fang 。”(shi yi :yin ci 。)(11)chan chun ;su ya 。du mu 《shen xia xian 》:“si ren qing chang he ren he ? cao jing tai wu bu ke xun 。”(12)su qing ;shi gan jing 。liang qi chao 《wu qu zheng bian ji ·tan si tong chuan 》:“bao hu sheng zhu ,fu da quan ,qing jun ce ,su gong ting 。”(13)yong wan ;yong jin 。《yue jue shu ·jing ping wang nei chuan 》:“(wu zi xu )nai fa ji dan fan ,qing ji hu jiang er shi 。”(jing :chu guo de bie chen 。)(14)zhong guo feng jian chao dai ming chen ,gong yuan 1616~1911nian 。(15)ce suo 。hou zuo “qing ”。《feng su tong ·guai shen 》:“er san ri nai yu qing zhong fen xia ti 。”(16)gu dai zhe xue yong yu 。zhi chong he zhi qi 。《xun zi ·jie bi 》:“gu dao zhi yi li ,yang zhi yi qing 。”

    zun :

    ①jiu qi 。《zhou li ·chun guan ·xiao zong bai 》:“bian liu zun zhi ming wu ,yi dai ji si bin ke 。”yuan zhen 《you jiu 》:“you jiu you jiu xiang man zun 。”《zhan guo ce ·ji ce wu 》:“qian zhang zhi cheng ,ba zhi zun zu zhi jian 。”(zu zǔ:qie rou de dian ban 。)②zun gui ;gao gui 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“wei zun er mo gong 。”yin shen wei gao 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“tian zun de bei ,gan kun ding yi 。”③zun gui ;zun feng ;zun chong 。《han shu ·kong guang chuan 》:“guo zhi jiang xing ,zun shi er chong fu 。”(fu :shi fu 。)《shi ji ·meng tian lie chuan 》:“shi huang shen zun chong meng shi ,xin ren xian zhi 。”④dui ren de jing chen 。《jin shu ·wang shu chuan 》:“ci zun jun bu ken er 。”(jun :zhi ji fu 。)⑤zhi chen jiu qi de liang ci 。du fu 《chun ri yi li bai 》:“he shi yi zun jiu ,chong yu xi lun wen 。”

    ji :

    ①jin ;zhong le 。《zuo chuan ·xi gong er shi er nian 》:“chu ren wei ji ji 。”②fu ci 。yi jing 。《lun yu ·yang huo 》:“ji de zhi ,huan shi zhi 。”(huan :dan xin 。)③lian ci 。1. chang yu “ju ”、“you ”hu ying ,biao shi er chong qing kuang bing cun 。《shi jing ·da ya ·zheng min 》:“ji ming ju zhe ,yi bao ji shen 。”2. ze ;jiu 。《lun yu ·ji shi 》:“ji lai zhi ,ze an zhi 。”

    lian :

    ①shui bian ;shui ji 。pan yue 《xi zheng fu 》:“hua lian lan yu lu chi ,qing fan wei yu cui lian 。”(lu :qing che 。qing fan :cao ming 。)②piao fu 。guo pu 《jiang fu 》:“huo fan lian yu chao bo ,huo hun lun hu ni sha 。”[lian yan ]1.shui shi hao da 。mu hua 《hai fu 》:“er ji wei zhuang ye ,ze nai di (yóu)yi (yì)lian yan ,fu tian mo an 。”(di yi :shui liu dong de yang zi 。)2.shui se shan dong de yang zi 。su shi 《yin hu shang chu qing hou yu 》:“shui guang lian yan qing fang hao ,shan se kong meng yu yi ji 。”

    geng :

    ①zhi wu de zhi jing huo zhi zhi 。tang ·li he 《yong huai er shou 》zhi yi :“liang wang yu wu di ,qi zhi ru duan geng 。”②ting zhi 。《er nv ying xiong chuan 》:“geng zhao ge bo zi ,ru fei er qu 。”③jiang ying ;gang jiang 。qu yuan 《jiu zhang ·ju song 》:“shu li bu yin ,geng ji you li xi 。”④zu sai ;fang ai 。du fu 《chun gui 》:“shi lu sui duo geng ,wu sheng yi you ya 。”⑤shu ming ,ji shan yu 。zhang heng 《xi jing fu 》:“geng lin wei zhi mi la 。”

    dou :

    ①gu dai shi qi 。xing shi gao zu pan ,you de dai gai 。hou ye yong zuo li qi 。《guo yu ·wu yu 》:“shang jiu dou rou dan shi 。”②gu dai rong liang chan wei 。si sheng wei yi dou 。《zuo chuan ·zhao gong san nian 》:“ji jiu si liang :dou 、ou 、fu 、zhong 。si sheng wei dou 。”③gu dai chong liang chan wei 。《shui yuan ·bian wu 》:“shi liu shu wei yi dou ,liu dou wei yi zhu ,er shi si zhu chong yi liang 。”④dou lei zhi wu 。gu sai xie 《ji min yao shu ·chong dou 》:“si yue shi yu jiang ,ke chong da xiao dou 。”

    bing :

    ①chong bing ;chong shang 。gu chen qing bing wei ji ,chong bing wei bing 。《zuo chuan ·xi gong er shi ba nian 》:“bing ,ze jiang sha zhi 。”hou fan zhi yi ban ji bing 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“wu gu yuan jian ,jin wu shang bing ;bing yu ,wo ju wang jian 。”②huan bing 。《hou han shu ·wang chong chuan 》:“yong yuan zhong ,bing cu yu jia 。”③kun ku ;ji ku 。bai ju yi 《ji tang sheng 》:“wei ge sheng min bing ,yuan de tian zi zhi 。”④you lv ;dan xin 。《zuo chuan ·xiang gong er shi si nian 》:“zheng ren bing zhi 。”⑤que dian ;cuo wu 。《kong zi jia yu ·zai e 》:“kong zi sheng xian ,ji suo ci ji ,jie zhong zhu hou zhi bing 。”