• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 架巖結茅宇,斫壑開茶園。

    “架巖結茅宇,斫壑開茶園。”詩句出處:《香爐峰下新置草堂,即事詠懷,題於石上》;是唐朝詩人白居易的作品。

    香爐峰北面,遺愛寺西偏。
    白石何鑿鑿,清流亦潺潺。
    有松數十株,有竹千餘竿。
    松張翠傘蓋,竹倚青瑯(王幹)。
    其下無人居,惜哉多歲年。
    有時聚猿鳥,終日空風煙。
    時有沉冥子,姓白字樂天。
    平生無所好,見此心依然。
    如獲終老地,忽乎不知遠。
    架巖結茅宇,斫壑開茶園。
    何以洗我耳,屋頭落飛泉。
    何以凈我眼,砌下生白蓮。
    左手攜一壺,右手挈五弦。
    傲然意自足,箕踞於其間。
    興酣仰天歌,歌中聊寄言。
    言我本野夫,誤為世網牽。
    時來昔捧日,老去今歸山。
    倦鳥得茂樹,涸魚返清源。
    舍此欲焉往,人間多險艱。

    【註釋】:

    架:

    ①架子;支承或置放物件的用具。《齊民要術·種桃柰》:“蒲萄蔓延,性緣,不能自舉,作架以承之。”(緣:纏繞。)《晉書·王嘉傳》:“衣服在架。”②搭設;承架。《韓詩外傳》卷八:“有鳥於此,架巢於葭葦之顛。”③量詞。兩柱之間為一架。《新唐書·車服志》:“三品,堂五間九架,門三間五架。”

    巖:

    ①崖岸,水邊高地或山崖。《後漢書·丁鴻傳》:“夫壞崖破巖之水,源自涓涓。”(涓涓:細流。)司馬相如《上林賦》:“批巖沖擁。”(批:擊。擁:山崖彎曲處。)②山巖,泛指高山。《水經註·江水》:“重巖疊嶂,隱天蔽日。”③山峰。許渾《行次虎頭巖酬路中丞》:“樟亭去已遠,來虎頭巖。”④山中洞穴;巖洞。杜甫《西枝村尋置草堂地夜宿贊公土室》:“盛論巖中趣。”⑤險峻;險要。《左傳·隱公元年》:“制,巖邑也。”[巖巖]山石堆積的樣子。《詩經·小雅·節南山》:“節彼南山,維石巖巖。”(節:高峻的樣子。維:語氣詞。)

    結:

    ①打結。班固《漢書·董仲舒傳》:“古人有言曰:‘臨淵羨魚,不如退而結網’。”《左傳·哀公十五年》:“以戈擊之,斷纓。子路曰:‘君子死,冠不免。’結纓而死。”(纓:帽帶。)②繩、帶子等打成的疙瘩。《古詩十九首·客從遠方來》:“著以長相思,緣以結不解。”《論衡·知實》:“天下事有不可知,猶結有不可解也。”③比喻疑難問題所在處。《史記·扁鵲倉公列傳》:“盡見五藏癥結。”紀昀《閱微草堂筆記·如是我聞四》:“斯言洞見癥結。”④情思鬱積。周邦彥《風流子》:“何況怨懷長結,重見無期。”⑤凝結。《孔雀東南飛》:“寒風摧樹木,嚴霜結庭蘭。”⑥締結;交結。《史記·張釋之馮唐列傳》:“乃結為親友。”《左傳· 成公元年》:“齊楚結好。”⑦構建。陶潛《飲酒二十首》之五:“結廬在人境,而無車馬喧。”⑧結束;瞭結。⑨關閉。曹植《美女篇》:“青樓臨大路,高門結重關。”⑩結果實。杜甫《北征》:“雨露之所濡,甘苦齊結實。”(濡rú:沾濕。)

    茅:

    ①茅草。《左傳·僖公四年》:“爾貢包茅不入,王祭不共。”(入:交納。共:同“供”。)②通“旄”。竿頂用旄牛尾裝飾的旗。《公羊傳·宣公十二年》:“鄭伯肉袒,左執茅旌。”③古國名。在今山東省金鄉縣西南。

    宇:

    ①屋簷。《左傳·昭公十三年》:“況衛在君之宇下,而敢有異志?”(衛:衛國。)②房屋。《史記·秦始皇本紀》:“各安其宇。”③國傢。《史記·秦始皇本紀》:“皇帝休烈,平一宇內,德惠脩長。”(休:美。烈:事業。)④上下四方,天下。《荀子·富國》:“萬物同宇而異體。”⑤儀容;風度。劉義慶《世說新語·雅量》:“世以此定二王神宇。”(世:世人。二王:指王徽之和王獻之。神:神情。)[宇宙]1.屋宇棟梁。《鹽鐵論·復古》:“宇宙之間,燕雀不知天地之高也。”2. 所有的空間和時間。《淮南子·原道》:“纮(hóng)宇宙而章三光。”(纮:本指繩帶,此指維系、總領。章:明。三光:日、月、星。)

    斫:

    ①砍;削。《荀子·性惡》:“工人斫木而為器。”②擊。《三國志·吳書·甘寧傳》:“受敕出斫敵前營。”

    壑:

    ①深溝;山谷。《孟子·滕文公上》:“蓋上世嘗有不葬其親者,其親死,則舉而委之於壑。”(蓋:大概。委:丟棄。)王維《終南山》:“陰晴眾壑殊。”②人工開掘的溝;護城河。杜甫《乾元中寓居同谷縣作歌》之六:“嗚呼六歌兮思遲,溪壑為我回春姿。”(嗚呼:嘆詞。回:返還。姿:容貌。)

    開:

    ①開門。《呂氏春秋·愛類》:“昔上古龍門未開。”《老子》第二十七章:“善閉,無關楗而不可開。”(關楗:門閂。)②打開;張開。孟浩然《過故人莊》:“開軒面場圃,把酒話桑麻。”(軒:窗。)③舒展;開放。岑參《白雪歌送武判官歸京》:“忽如一夜春風來,千樹萬樹梨花開。”引申為舒展。李白《夢遊天姥吟留別》:“安能摧眉折腰事權貴,使我不得開心顏。”④伸展。杜甫《往在》:“京都不再火,涇渭開愁容。”(火:戰火。)崔玨《哭李商隱》:“一生襟抱未曾開。”(襟抱:抱負。)⑤分開;分離。《呂氏春秋·貴信》:“地不剛,則凍閉不開。”阮籍《大人先生歌》:“天地解兮六合開。”(六合:天地四方。)引申為散開。杜甫《梅雨》:“雲霧密難開。”杜甫《雨》:“蛟龍鬥不開。”⑥切;割。⑦開辟;開發。《韓非子·初見秦》:“開地數千裡,此其大功也。”《晉書· 羊祜傳》:“辟土開疆。”又為開通。《漢書·張騫傳》:“騫開外國道。”李白《望天門山》:“天門中斷楚江開。”引申為擴大,擴展。《荀子·富國》:“節其流,開其源。”杜甫《兵車行》:“武皇開邊意未已。”《史記·秦本紀》:“開地千裡。”《徐霞客遊記·滇遊日記十一》:“南逾山脊,為新開道。”⑧開創。《史記·秦本紀》:“為後世開業。”⑨開始。《詩經·周頌· 武》:“允文文王,克開厥後。”(允文:確實有文德。克:能夠。厥:其。)《論衡·書解》:“商鞅相孝公,為秦開帝業。”《後漢書·馮衍傳下》:“開歲發春兮,百卉含英。”⑩發動或操縱。杜甫《登白馬潭》:“水生春纜沒,日出野船開。”魏源《道光洋艘征撫記上》:“關天培開炮應之,擊斷洋船頭鼻,西兵多落海死。”(11)消散。范仲淹《嶽陽樓記》:“若夫淫雨霏霏,連月不開。”

    園:

    ①種植果樹的地方。《墨子·非攻上》:“今有一人,入人園圃,竊其桃李。”又泛指種植樹木蔬菜的地方。《詩經·鄭風·將仲子》:“將仲子兮,無逾我園。”(將qiāng:希望。)《淮南子·說山》:“園有螫蟲,藜藿為之不采。”②帝王貴族遊樂休息的地方。《呂氏春秋·重已》:“昔先聖王之為苑囿園池也,足以觀望勞形而已矣。”楊衒之《洛陽伽藍記》卷四:“於是帝族王侯、外戚公主……爭修園宅,互相誇競。”③帝王之傢的墓地。《史記·淮南衡山列傳》:“追尊淮南王為厲王,置園復如諸侯儀。”劉義慶《世說新語·捷悟》:“方欲共獎王室,修復園陵。”


  • 架岩结茅宇,斫壑开茶园。

    “架岩结茅宇,斫壑开茶园。”诗句出处:《香炉峰下新置草堂,即事咏怀,题于石上》;是唐朝诗人白居易的作品。

    香炉峰北面,遗爱寺西偏。
    白石何凿凿,清流亦潺潺。
    有松数十株,有竹千余竿。
    松张翠伞盖,竹倚青琅(王干)。
    其下无人居,惜哉多岁年。
    有时聚猿鸟,终日空风烟。
    时有沉冥子,姓白字乐天。
    平生无所好,见此心依然。
    如获终老地,忽乎不知远。
    架岩结茅宇,斫壑开茶园。
    何以洗我耳,屋头落飞泉。
    何以净我眼,砌下生白莲。
    左手携一壶,右手挈五弦。
    傲然意自足,箕踞于其间。
    兴酣仰天歌,歌中聊寄言。
    言我本野夫,误为世网牵。
    时来昔捧日,老去今归山。
    倦鸟得茂树,涸鱼返清源。
    舍此欲焉往,人间多险艰。

    【注释】:

    架:

    ①架子;支承或置放物件的用具。《齐民要术·种桃柰》:“蒲萄蔓延,性缘,不能自举,作架以承之。”(缘:缠绕。)《晋书·王嘉传》:“衣服在架。”②搭设;承架。《韩诗外传》卷八:“有鸟于此,架巢于葭苇之颠。”③量词。两柱之间为一架。《新唐书·车服志》:“三品,堂五间九架,门三间五架。”

    岩:

    ①崖岸,水边高地或山崖。《后汉书·丁鸿传》:“夫坏崖破岩之水,源自涓涓。”(涓涓:细流。)司马相如《上林赋》:“批岩冲拥。”(批:击。拥:山崖弯曲处。)②山岩,泛指高山。《水经注·江水》:“重岩叠嶂,隐天蔽日。”③山峰。许浑《行次虎头岩酬路中丞》:“樟亭去已远,来虎头岩。”④山中洞穴;岩洞。杜甫《西枝村寻置草堂地夜宿赞公土室》:“盛论岩中趣。”⑤险峻;险要。《左传·隐公元年》:“制,岩邑也。”[岩岩]山石堆积的样子。《诗经·小雅·节南山》:“节彼南山,维石岩岩。”(节:高峻的样子。维:语气词。)

    结:

    ①打结。班固《汉书·董仲舒传》:“古人有言曰:‘临渊羡鱼,不如退而结网’。”《左传·哀公十五年》:“以戈击之,断缨。子路曰:‘君子死,冠不免。’结缨而死。”(缨:帽带。)②绳、带子等打成的疙瘩。《古诗十九首·客从远方来》:“著以长相思,缘以结不解。”《论衡·知实》:“天下事有不可知,犹结有不可解也。”③比喻疑难问题所在处。《史记·扁鹊仓公列传》:“尽见五藏症结。”纪昀《阅微草堂笔记·如是我闻四》:“斯言洞见症结。”④情思郁积。周邦彦《风流子》:“何况怨怀长结,重见无期。”⑤凝结。《孔雀东南飞》:“寒风摧树木,严霜结庭兰。”⑥缔结;交结。《史记·张释之冯唐列传》:“乃结为亲友。”《左传· 成公元年》:“齐楚结好。”⑦构建。陶潜《饮酒二十首》之五:“结庐在人境,而无车马喧。”⑧结束;了结。⑨关闭。曹植《美女篇》:“青楼临大路,高门结重关。”⑩结果实。杜甫《北征》:“雨露之所濡,甘苦齐结实。”(濡rú:沾湿。)

    茅:

    ①茅草。《左传·僖公四年》:“尔贡包茅不入,王祭不共。”(入:交纳。共:同“供”。)②通“旄”。竿顶用旄牛尾装饰的旗。《公羊传·宣公十二年》:“郑伯肉袒,左执茅旌。”③古国名。在今山东省金乡县西南。

    宇:

    ①屋檐。《左传·昭公十三年》:“况卫在君之宇下,而敢有异志?”(卫:卫国。)②房屋。《史记·秦始皇本纪》:“各安其宇。”③国家。《史记·秦始皇本纪》:“皇帝休烈,平一宇内,德惠脩长。”(休:美。烈:事业。)④上下四方,天下。《荀子·富国》:“万物同宇而异体。”⑤仪容;风度。刘义庆《世说新语·雅量》:“世以此定二王神宇。”(世:世人。二王:指王徽之和王献之。神:神情。)[宇宙]1.屋宇栋梁。《盐铁论·复古》:“宇宙之间,燕雀不知天地之高也。”2. 所有的空间和时间。《淮南子·原道》:“纮(hóng)宇宙而章三光。”(纮:本指绳带,此指维系、总领。章:明。三光:日、月、星。)

    斫:

    ①砍;削。《荀子·性恶》:“工人斫木而为器。”②击。《三国志·吴书·甘宁传》:“受敕出斫敌前营。”

    壑:

    ①深沟;山谷。《孟子·滕文公上》:“盖上世尝有不葬其亲者,其亲死,则举而委之于壑。”(盖:大概。委:丢弃。)王维《终南山》:“阴晴众壑殊。”②人工开掘的沟;护城河。杜甫《乾元中寓居同谷县作歌》之六:“呜呼六歌兮思迟,溪壑为我回春姿。”(呜呼:叹词。回:返还。姿:容貌。)

    开:

    ①开门。《吕氏春秋·爱类》:“昔上古龙门未开。”《老子》第二十七章:“善闭,无关楗而不可开。”(关楗:门闩。)②打开;张开。孟浩然《过故人庄》:“开轩面场圃,把酒话桑麻。”(轩:窗。)③舒展;开放。岑参《白雪歌送武判官归京》:“忽如一夜春风来,千树万树梨花开。”引申为舒展。李白《梦游天姥吟留别》:“安能摧眉折腰事权贵,使我不得开心颜。”④伸展。杜甫《往在》:“京都不再火,泾渭开愁容。”(火:战火。)崔珏《哭李商隐》:“一生襟抱未曾开。”(襟抱:抱负。)⑤分开;分离。《吕氏春秋·贵信》:“地不刚,则冻闭不开。”阮籍《大人先生歌》:“天地解兮六合开。”(六合:天地四方。)引申为散开。杜甫《梅雨》:“云雾密难开。”杜甫《雨》:“蛟龙斗不开。”⑥切;割。⑦开辟;开发。《韩非子·初见秦》:“开地数千里,此其大功也。”《晋书· 羊祜传》:“辟土开疆。”又为开通。《汉书·张骞传》:“骞开外国道。”李白《望天门山》:“天门中断楚江开。”引申为扩大,扩展。《荀子·富国》:“节其流,开其源。”杜甫《兵车行》:“武皇开边意未已。”《史记·秦本纪》:“开地千里。”《徐霞客游记·滇游日记十一》:“南逾山脊,为新开道。”⑧开创。《史记·秦本纪》:“为后世开业。”⑨开始。《诗经·周颂· 武》:“允文文王,克开厥后。”(允文:确实有文德。克:能够。厥:其。)《论衡·书解》:“商鞅相孝公,为秦开帝业。”《后汉书·冯衍传下》:“开岁发春兮,百卉含英。”⑩发动或操纵。杜甫《登白马潭》:“水生春缆没,日出野船开。”魏源《道光洋艘征抚记上》:“关天培开炮应之,击断洋船头鼻,西兵多落海死。”(11)消散。范仲淹《岳阳楼记》:“若夫淫雨霏霏,连月不开。”

    园:

    ①种植果树的地方。《墨子·非攻上》:“今有一人,入人园圃,窃其桃李。”又泛指种植树木蔬菜的地方。《诗经·郑风·将仲子》:“将仲子兮,无逾我园。”(将qiāng:希望。)《淮南子·说山》:“园有螫虫,藜藿为之不采。”②帝王贵族游乐休息的地方。《吕氏春秋·重已》:“昔先圣王之为苑囿园池也,足以观望劳形而已矣。”杨衒之《洛阳伽蓝记》卷四:“于是帝族王侯、外戚公主……争修园宅,互相夸竞。”③帝王之家的墓地。《史记·淮南衡山列传》:“追尊淮南王为厉王,置园复如诸侯仪。”刘义庆《世说新语·捷悟》:“方欲共奖王室,修复园陵。”


  • jia yan jie mao yu ,zhuo he kai cha yuan 。

    “jia yan jie mao yu ,zhuo he kai cha yuan 。”shi gou chu chu :《xiang lu feng xia xin zhi cao tang ,ji shi yong huai ,ti yu dan shang 》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。

    xiang lu feng bei mian ,wei ai si xi pian 。
    bai dan he zao zao ,qing liu yi chan chan 。
    you song shu shi zhu ,you zhu qian yu gan 。
    song zhang cui san gai ,zhu yi qing lang (wang gan )。
    ji xia mo ren ju ,xi zai duo sui nian 。
    you shi ju yuan diao ,zhong ri kong feng yan 。
    shi you chen ming zi ,xing bai zi le tian 。
    ping sheng mo suo hao ,jian ci xin yi ran 。
    ru huo zhong lao de ,hu hu bu zhi yuan 。
    jia yan jie mao yu ,zhuo he kai cha yuan 。
    he yi xi wo er ,wu tou la fei quan 。
    he yi jing wo yan ,qi xia sheng bai lian 。
    zuo shou xie yi hu ,you shou qie wu xian 。
    ao ran yi zi zu ,ji ju yu ji jian 。
    xing han yang tian ge ,ge zhong liao ji yan 。
    yan wo ben ye fu ,wu wei shi wang qian 。
    shi lai xi peng ri ,lao qu jin gui shan 。
    juan diao de mao shu ,he yu fan qing yuan 。
    she ci yu yan wang ,ren jian duo xian jian 。

    【zhu shi 】:

    jia :

    ①jia zi ;zhi cheng huo zhi fang wu jian de yong ju 。《ji min yao shu ·chong tao nai 》:“pu tao man yan ,xing yuan ,bu neng zi ju ,zuo jia yi cheng zhi 。”(yuan :chan rao 。)《jin shu ·wang jia chuan 》:“yi fu zai jia 。”②da she ;cheng jia 。《han shi wai chuan 》juan ba :“you diao yu ci ,jia chao yu jia wei zhi dian 。”③liang ci 。liang zhu zhi jian wei yi jia 。《xin tang shu ·che fu zhi 》:“san pin ,tang wu jian jiu jia ,men san jian wu jia 。”

    yan :

    ①ya an ,shui bian gao de huo shan ya 。《hou han shu ·ding hong chuan 》:“fu huai ya po yan zhi shui ,yuan zi juan juan 。”(juan juan :xi liu 。)si ma xiang ru 《shang lin fu 》:“pi yan chong yong 。”(pi :ji 。yong :shan ya wan qu chu 。)②shan yan ,fan zhi gao shan 。《shui jing zhu ·jiang shui 》:“chong yan die zhang ,yin tian bi ri 。”③shan feng 。hu hun 《hang ci hu tou yan chou lu zhong cheng 》:“zhang ting qu yi yuan ,lai hu tou yan 。”④shan zhong dong xue ;yan dong 。du fu 《xi zhi cun xun zhi cao tang de ye su zan gong tu shi 》:“cheng lun yan zhong qu 。”⑤xian jun ;xian yao 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“zhi ,yan yi ye 。”[yan yan ]shan dan dui ji de yang zi 。《shi jing ·xiao ya ·jie na shan 》:“jie bi na shan ,wei dan yan yan 。”(jie :gao jun de yang zi 。wei :yu qi ci 。)

    jie :

    ①da jie 。ban gu 《han shu ·dong zhong shu chuan 》:“gu ren you yan yue :‘lin yuan xian yu ,bu ru tui er jie wang ’。”《zuo chuan ·ai gong shi wu nian 》:“yi ge ji zhi ,duan ying 。zi lu yue :‘jun zi si ,guan bu mian 。’jie ying er si 。”(ying :mao dai 。)②sheng 、dai zi deng da cheng de ge da 。《gu shi shi jiu shou ·ke cong yuan fang lai 》:“zhe yi chang xiang sai ,yuan yi jie bu jie 。”《lun heng ·zhi shi 》:“tian xia shi you bu ke zhi ,you jie you bu ke jie ye 。”③bi yu yi nan wen ti suo zai chu 。《shi ji ·bian que cang gong lie chuan 》:“jin jian wu cang zheng jie 。”ji yun 《yue wei cao tang bi ji ·ru shi wo wen si 》:“si yan dong jian zheng jie 。”④qing sai yu ji 。zhou bang yan 《feng liu zi 》:“he kuang yuan huai chang jie ,chong jian mo ji 。”⑤ning jie 。《kong qiao dong na fei 》:“han feng cui shu mu ,yan shuang jie ting lan 。”⑥di jie ;jiao jie 。《shi ji ·zhang shi zhi feng tang lie chuan 》:“nai jie wei qin you 。”《zuo chuan · cheng gong yuan nian 》:“ji chu jie hao 。”⑦gou jian 。tao qian 《yin jiu er shi shou 》zhi wu :“jie lu zai ren jing ,er mo che ma xuan 。”⑧jie shu ;le jie 。⑨guan bi 。cao zhi 《mei nv pian 》:“qing lou lin da lu ,gao men jie chong guan 。”⑩jie guo shi 。du fu 《bei zheng 》:“yu lou zhi suo ru ,gan ku ji jie shi 。”(ru rú:zhan shi 。)

    mao :

    ①mao cao 。《zuo chuan ·xi gong si nian 》:“er gong bao mao bu ru ,wang ji bu gong 。”(ru :jiao na 。gong :tong “gong ”。)②tong “mao ”。gan ding yong mao niu wei zhuang shi de qi 。《gong yang chuan ·xuan gong shi er nian 》:“zheng bai rou tan ,zuo zhi mao jing 。”③gu guo ming 。zai jin shan dong sheng jin xiang xian xi na 。

    yu :

    ①wu yan 。《zuo chuan ·zhao gong shi san nian 》:“kuang wei zai jun zhi yu xia ,er gan you yi zhi ?”(wei :wei guo 。)②fang wu 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“ge an ji yu 。”③guo jia 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“huang di xiu lie ,ping yi yu nei ,de hui 脩chang 。”(xiu :mei 。lie :shi ye 。)④shang xia si fang ,tian xia 。《xun zi ·fu guo 》:“mo wu tong yu er yi ti 。”⑤yi rong ;feng du 。liu yi qing 《shi shui xin yu ·ya liang 》:“shi yi ci ding er wang shen yu 。”(shi :shi ren 。er wang :zhi wang hui zhi he wang suo zhi 。shen :shen qing 。)[yu zhou ]1.wu yu dong liang 。《yan tie lun ·fu gu 》:“yu zhou zhi jian ,yan qiao bu zhi tian de zhi gao ye 。”2. suo you de kong jian he shi jian 。《huai na zi ·yuan dao 》:“hong (hóng)yu zhou er zhang san guang 。”(hong :ben zhi sheng dai ,ci zhi wei ji 、zong ling 。zhang :ming 。san guang :ri 、yue 、xing 。)

    zhuo :

    ①kan ;xiao 。《xun zi ·xing e 》:“gong ren zhuo mu er wei qi 。”②ji 。《san guo zhi ·wu shu ·gan ning chuan 》:“shou chi chu zhuo di qian ying 。”

    he :

    ①shen gou ;shan gu 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“gai shang shi chang you bu zang ji qin zhe ,ji qin si ,ze ju er wei zhi yu he 。”(gai :da gai 。wei :diu qi 。)wang wei 《zhong na shan 》:“yin qing zhong he shu 。”②ren gong kai jue de gou ;hu cheng he 。du fu 《gan yuan zhong yu ju tong gu xian zuo ge 》zhi liu :“wu hu liu ge xi sai chi ,xi he wei wo hui chun zi 。”(wu hu :tan ci 。hui :fan hai 。zi :rong mao 。)

    kai :

    ①kai men 。《lv shi chun qiu ·ai lei 》:“xi shang gu long men wei kai 。”《lao zi 》di er shi qi zhang :“shan bi ,mo guan jian er bu ke kai 。”(guan jian :men shuan 。)②da kai ;zhang kai 。meng hao ran 《guo gu ren zhuang 》:“kai xuan mian chang pu ,ba jiu hua sang ma 。”(xuan :chuang 。)③shu zhan ;kai fang 。cen can 《bai xue ge song wu pan guan gui jing 》:“hu ru yi ye chun feng lai ,qian shu mo shu li hua kai 。”yin shen wei shu zhan 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“an neng cui mei she yao shi quan gui ,shi wo bu de kai xin yan 。”④shen zhan 。du fu 《wang zai 》:“jing dou bu zai huo ,jing wei kai chou rong 。”(huo :zhan huo 。)cui jue 《ku li shang yin 》:“yi sheng jin bao wei ceng kai 。”(jin bao :bao fu 。)⑤fen kai ;fen li 。《lv shi chun qiu ·gui xin 》:“de bu gang ,ze dong bi bu kai 。”ruan ji 《da ren xian sheng ge 》:“tian de jie xi liu ge kai 。”(liu ge :tian de si fang 。)yin shen wei san kai 。du fu 《mei yu 》:“yun wu mi nan kai 。”du fu 《yu 》:“jiao long dou bu kai 。”⑥qie ;ge 。⑦kai bi ;kai fa 。《han fei zi ·chu jian qin 》:“kai de shu qian li ,ci ji da gong ye 。”《jin shu · yang hu chuan 》:“bi tu kai jiang 。”you wei kai tong 。《han shu ·zhang jian chuan 》:“jian kai wai guo dao 。”li bai 《wang tian men shan 》:“tian men zhong duan chu jiang kai 。”yin shen wei kuo da ,kuo zhan 。《xun zi ·fu guo 》:“jie ji liu ,kai ji yuan 。”du fu 《bing che hang 》:“wu huang kai bian yi wei yi 。”《shi ji ·qin ben ji 》:“kai de qian li 。”《xu xia ke you ji ·dian you ri ji shi yi 》:“na yu shan ji ,wei xin kai dao 。”⑧kai chuang 。《shi ji ·qin ben ji 》:“wei hou shi kai ye 。”⑨kai shi 。《shi jing ·zhou song · wu 》:“yun wen wen wang ,ke kai jue hou 。”(yun wen :que shi you wen de 。ke :neng gou 。jue :ji 。)《lun heng ·shu jie 》:“shang yang xiang xiao gong ,wei qin kai di ye 。”《hou han shu ·feng yan chuan xia 》:“kai sui fa chun xi ,bai hui han ying 。”⑩fa dong huo cao zong 。du fu 《deng bai ma tan 》:“shui sheng chun lan mei ,ri chu ye chuan kai 。”wei yuan 《dao guang xiang sou zheng fu ji shang 》:“guan tian pei kai bao ying zhi ,ji duan xiang chuan tou bi ,xi bing duo la hai si 。”(11)xiao san 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“re fu yin yu fei fei ,lian yue bu kai 。”

    yuan :

    ①chong zhi guo shu de de fang 。《mo zi ·fei gong shang 》:“jin you yi ren ,ru ren yuan pu ,qie ji tao li 。”you fan zhi chong zhi shu mu shu cai de de fang 。《shi jing ·zheng feng ·jiang zhong zi 》:“jiang zhong zi xi ,mo yu wo yuan 。”(jiang qiāng:xi wang 。)《huai na zi ·shui shan 》:“yuan you shi chong ,li huo wei zhi bu cai 。”②di wang gui zu you le xiu xi de de fang 。《lv shi chun qiu ·chong yi 》:“xi xian sheng wang zhi wei yuan you yuan chi ye ,zu yi guan wang lao xing er yi yi 。”yang xuan zhi 《luo yang ga lan ji 》juan si :“yu shi di zu wang hou 、wai qi gong zhu ……zheng xiu yuan zhai ,hu xiang kua jing 。”③di wang zhi jia de mu de 。《shi ji ·huai na heng shan lie chuan 》:“zhui zun huai na wang wei li wang ,zhi yuan fu ru zhu hou yi 。”liu yi qing 《shi shui xin yu ·jie wu 》:“fang yu gong jiang wang shi ,xiu fu yuan ling 。”