• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 君位日寵重,我年日摧頹。

    “君位日寵重,我年日摧頹。”詩句出處:《立秋夕涼風忽至炎暑稍消即事詠懷寄》;是唐朝詩人白居易的作品。

    裊裊簷樹動,好風西南來。
    紅魟霏微滅,碧幌飄搖開。
    披襟有餘涼,拂簟無纖埃。
    但喜煩暑退,不惜光陰催。
    河秋稍清淺,月午方徘徊。
    或行或坐臥,體適心悠哉。
    美人在浚都,旌旗繞樓臺。
    雖非滄溟阻,難見如蓬萊。
    蟬迎節又換,雁送書未回。
    君位日寵重,我年日摧頹。
    無因風月下,一舉平生杯。

    【註釋】:

    君:

    ①君主。《嶽陽樓記》:“處江湖之遠則憂其君。”《論語·泰伯》:“大哉堯之為君也!”(大:偉大。)②封號。《戰國策·燕策二》:“樂毅奔趙,趙封以望諾君。”《史記·淮陰侯列傳》:“始常山王、成安君為佈衣時,相與為刎頸之交。”《史記·信陵君列傳》:“安釐王即位,封公子為信陵君。”③對人的尊稱。《戰國策·齊策一》:“徐公不若君之美也。”王維《送元二使安西》:“勸君更盡一杯酒,西出陽關無故人。”(陽關:地名。)特指妻妾稱夫,子孫稱父祖輩。王勃《滕王閣序》:“傢君作宰。”(宰:指縣令。)[君子]與“小人”相對。1.指在高位的人。《孟子·滕文公上》:“無君子莫治野人,無野人莫養君子。”(野人:百姓。)2.指有道德的人。《論語·述而》:“聖人吾不得而見矣,得見君子者,斯可矣。”(斯可矣:這就可以瞭。)

    位:

    ①位置;位次。《左傳·成公二年》:“逢醜父與公易位。”(易:交換。)《周禮·天官·塚宰》:“惟王建國,辨方正位。”②地位;職位。《論語·泰伯》:“不在其位,不謀其政。”又任職。《戰國策·趙策四》:“位尊而無功,奉厚而無勞。”③國君之位。杜甫《哀王孫》:“竊聞天子已傳位。”(竊:私下。)④神鬼的牌位。《水經註·清水》:“遂立壇祀,為之位主。”⑤就位;安置到位。《周易·系辭上》:“卑高以陳,貴賤位矣。”⑥通“蒞”。臨。《韓非子·外儲說左上》:“夫不明分,不責誠,而以躬親位下。”

    寵:

    ①尊貴;榮耀。《國語·楚語上》:“撫征南海,訓及諸夏,其寵大矣。”《老子》第十三章:“寵辱若驚。”②偏愛。《左傳·昭公二年》:“少薑有寵於晉侯。”③驕縱。張衡《東京賦》:“好殫(dān)物以窮寵,忽下叛而生憂也。”(殫:盡。)

    重:

    (一)①厚。《周易·系辭上》:“夫茅之為物薄,而用可重也。”②重量。《漢書·食貨志下》:“更造大錢,徑寸二分,重十二銖。”(徑:直徑。銖:二十四銖為一兩。)③分量大;程度深。與“輕”相對。《戰國策·齊策四》:“千金,重幣也。”④重要;貴重。《論語·泰伯》:“任重而道遠。”⑤重視;敬重。《韓詩外傳》卷一:“曾子重其身而輕其祿。”(祿:做官的俸祿。)賈誼《過秦論上》:“尊賢重士。”⑥加上;加重。白居易《長恨歌》:“遂令天下父母心,不重生男重生女。”屈原《離騷》:“紛吾既有此內美兮,又重之以脩能。”⑦莊重。《論語·學而》:“君子不重則不威。”⑧慎重。《六韜·論將》:“命在於將,將者國之輔,先王之所重也。” (二)chóng ①重疊;重復。程垓《摸魚兒》:“重門深鎖,猶有夜深月。”②量詞。層。李白《早發白帝城》:“兩岸猿聲啼不住,輕舟已過萬重山。”③副詞。1. 重新;再次。范仲淹《嶽陽樓記》:“乃重修嶽陽樓。”(乃:於是)2. 加上,表示更進一層。屈原《離騷》:“紛吾既有此內美兮,又重之以脩能。”(紛:多的樣子。脩能:修飾的美態。脩,同修。)

    年:

    ①收成;年景。《谷梁傳·桓公三年》:“五谷皆熟為有年也。”蘇軾《喜雨亭記》:“雨麥於岐山之陽,其占為有年。”②十二個月為一年。《莊子·秋水》:“湯之時,八年七旱。”③年紀;年歲。《史記·屈原賈生列傳》:“是時賈生年二十餘,最為少。”④帝王的年號。改年叫改元。《三國志·吳書·吳主傳》:“改年為延康。”

    摧:

    ①排擠,抑制。《史記·季佈欒佈列傳》:“當是時,諸公皆多季佈能摧剛為柔,朱傢亦以此名聞當世。”(多:贊許。朱傢:收留並推薦季佈的俠士。)②折斷。曹操《苦寒行》:“羊腸坡詰屈,車輪為之摧。”③毀損;挫敗。李賀《雁門太守行》:“黑雲壓城城欲摧。”④悲傷。《古詩為焦仲卿妻作》:“未至二三裡,摧藏馬悲哀。”又:“阿母大悲摧。”[摧頹]1.蹉跎;失意。曹植《浮萍篇》:“何意今摧頹,曠若商與參。”2.衰敗;毀廢。蘇軾《龜山》:“元嘉舊事無人記,故壘摧頹今在不?”3.轉動傾側的樣子。杜甫《秋日荊南述懷三十韻》:“琴鳥曲怨憤,庭鶴舞摧頹。”

    摧頹:

    ①衰敗,衰老。應㻛《侍五官中郎將建章臺集》:“遠行蒙霜雪,毛羽日~~。”②毀廢,毀壞。蘇軾《龜山》:“元嘉舊事無人記,故壘~~今在不?”

    頹:

    ①落;下墜。陶宏景《與謝中書書》:“夕日欲頹,沉鱗競躍。”②水向下流。《史記·河渠書》:“水頹以絕商顏。”(商顏:山名。)③崩塌;倒塌。《禮記·檀弓上》:“泰山其頹乎!”④衰敗;滅亡。諸葛亮《前出師表》:“親小人,遠賢臣,此後漢所以傾頹也。”⑤跌倒。歐陽修《河南府司錄張君墓表》:“雖醉未嘗頹墮。”柳宗元《逐畢萬文》:“民氣不舒兮,僵踣(bó)顛頹。”(僵、踣:均指跌倒。)⑥恭順。《北史·文苑傳· 庾信》:“容止頹然,有過人者。”⑦旋風。《詩經·小雅·谷風》:“習習谷風,維風及頹。”


  • 君位日宠重,我年日摧颓。

    “君位日宠重,我年日摧颓。”诗句出处:《立秋夕凉风忽至炎暑稍消即事咏怀寄》;是唐朝诗人白居易的作品。

    袅袅檐树动,好风西南来。
    红魟霏微灭,碧幌飘摇开。
    披襟有余凉,拂簟无纤埃。
    但喜烦暑退,不惜光阴催。
    河秋稍清浅,月午方徘徊。
    或行或坐卧,体适心悠哉。
    美人在浚都,旌旗绕楼台。
    虽非沧溟阻,难见如蓬莱。
    蝉迎节又换,雁送书未回。
    君位日宠重,我年日摧颓。
    无因风月下,一举平生杯。

    【注释】:

    君:

    ①君主。《岳阳楼记》:“处江湖之远则忧其君。”《论语·泰伯》:“大哉尧之为君也!”(大:伟大。)②封号。《战国策·燕策二》:“乐毅奔赵,赵封以望诺君。”《史记·淮阴侯列传》:“始常山王、成安君为布衣时,相与为刎颈之交。”《史记·信陵君列传》:“安釐王即位,封公子为信陵君。”③对人的尊称。《战国策·齐策一》:“徐公不若君之美也。”王维《送元二使安西》:“劝君更尽一杯酒,西出阳关无故人。”(阳关:地名。)特指妻妾称夫,子孙称父祖辈。王勃《滕王阁序》:“家君作宰。”(宰:指县令。)[君子]与“小人”相对。1.指在高位的人。《孟子·滕文公上》:“无君子莫治野人,无野人莫养君子。”(野人:百姓。)2.指有道德的人。《论语·述而》:“圣人吾不得而见矣,得见君子者,斯可矣。”(斯可矣:这就可以了。)

    位:

    ①位置;位次。《左传·成公二年》:“逢丑父与公易位。”(易:交换。)《周礼·天官·冢宰》:“惟王建国,辨方正位。”②地位;职位。《论语·泰伯》:“不在其位,不谋其政。”又任职。《战国策·赵策四》:“位尊而无功,奉厚而无劳。”③国君之位。杜甫《哀王孙》:“窃闻天子已传位。”(窃:私下。)④神鬼的牌位。《水经注·清水》:“遂立坛祀,为之位主。”⑤就位;安置到位。《周易·系辞上》:“卑高以陈,贵贱位矣。”⑥通“莅”。临。《韩非子·外储说左上》:“夫不明分,不责诚,而以躬亲位下。”

    宠:

    ①尊贵;荣耀。《国语·楚语上》:“抚征南海,训及诸夏,其宠大矣。”《老子》第十三章:“宠辱若惊。”②偏爱。《左传·昭公二年》:“少姜有宠于晋侯。”③骄纵。张衡《东京赋》:“好殚(dān)物以穷宠,忽下叛而生忧也。”(殚:尽。)

    重:

    (一)①厚。《周易·系辞上》:“夫茅之为物薄,而用可重也。”②重量。《汉书·食货志下》:“更造大钱,径寸二分,重十二铢。”(径:直径。铢:二十四铢为一两。)③分量大;程度深。与“轻”相对。《战国策·齐策四》:“千金,重币也。”④重要;贵重。《论语·泰伯》:“任重而道远。”⑤重视;敬重。《韩诗外传》卷一:“曾子重其身而轻其禄。”(禄:做官的俸禄。)贾谊《过秦论上》:“尊贤重士。”⑥加上;加重。白居易《长恨歌》:“遂令天下父母心,不重生男重生女。”屈原《离骚》:“纷吾既有此内美兮,又重之以脩能。”⑦庄重。《论语·学而》:“君子不重则不威。”⑧慎重。《六韬·论将》:“命在于将,将者国之辅,先王之所重也。” (二)chóng ①重叠;重复。程垓《摸鱼儿》:“重门深锁,犹有夜深月。”②量词。层。李白《早发白帝城》:“两岸猿声啼不住,轻舟已过万重山。”③副词。1. 重新;再次。范仲淹《岳阳楼记》:“乃重修岳阳楼。”(乃:于是)2. 加上,表示更进一层。屈原《离骚》:“纷吾既有此内美兮,又重之以脩能。”(纷:多的样子。脩能:修饰的美态。脩,同修。)

    年:

    ①收成;年景。《谷梁传·桓公三年》:“五谷皆熟为有年也。”苏轼《喜雨亭记》:“雨麦于岐山之阳,其占为有年。”②十二个月为一年。《庄子·秋水》:“汤之时,八年七旱。”③年纪;年岁。《史记·屈原贾生列传》:“是时贾生年二十余,最为少。”④帝王的年号。改年叫改元。《三国志·吴书·吴主传》:“改年为延康。”

    摧:

    ①排挤,抑制。《史记·季布栾布列传》:“当是时,诸公皆多季布能摧刚为柔,朱家亦以此名闻当世。”(多:赞许。朱家:收留并推荐季布的侠士。)②折断。曹操《苦寒行》:“羊肠坡诘屈,车轮为之摧。”③毁损;挫败。李贺《雁门太守行》:“黑云压城城欲摧。”④悲伤。《古诗为焦仲卿妻作》:“未至二三里,摧藏马悲哀。”又:“阿母大悲摧。”[摧颓]1.蹉跎;失意。曹植《浮萍篇》:“何意今摧颓,旷若商与参。”2.衰败;毁废。苏轼《龟山》:“元嘉旧事无人记,故垒摧颓今在不?”3.转动倾侧的样子。杜甫《秋日荆南述怀三十韵》:“琴鸟曲怨愤,庭鹤舞摧颓。”

    摧颓:

    ①衰败,衰老。应㻛《侍五官中郎将建章台集》:“远行蒙霜雪,毛羽日~~。”②毁废,毁坏。苏轼《龟山》:“元嘉旧事无人记,故垒~~今在不?”

    颓:

    ①落;下坠。陶宏景《与谢中书书》:“夕日欲颓,沉鳞竞跃。”②水向下流。《史记·河渠书》:“水颓以绝商颜。”(商颜:山名。)③崩塌;倒塌。《礼记·檀弓上》:“泰山其颓乎!”④衰败;灭亡。诸葛亮《前出师表》:“亲小人,远贤臣,此后汉所以倾颓也。”⑤跌倒。欧阳修《河南府司录张君墓表》:“虽醉未尝颓堕。”柳宗元《逐毕万文》:“民气不舒兮,僵踣(bó)颠颓。”(僵、踣:均指跌倒。)⑥恭顺。《北史·文苑传· 庾信》:“容止颓然,有过人者。”⑦旋风。《诗经·小雅·谷风》:“习习谷风,维风及颓。”


  • jun wei ri chong chong ,wo nian ri cui tui 。

    “jun wei ri chong chong ,wo nian ri cui tui 。”shi gou chu chu :《li qiu xi liang feng hu zhi yan shu shao xiao ji shi yong huai ji 》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。

    niao niao yan shu dong ,hao feng xi na lai 。
    gong gong fei wei mie ,bi huang piao yao kai 。
    pi jin you yu liang ,bi dian mo qian ai 。
    dan xi fan shu tui ,bu xi guang yin cui 。
    he qiu shao qing jian ,yue wu fang pai huai 。
    huo hang huo zuo wo ,ti kuo xin you zai 。
    mei ren zai jun dou ,jing qi rao lou tai 。
    sui fei cang ming zu ,nan jian ru peng lai 。
    chan ying jie you huan ,yan song shu wei hui 。
    jun wei ri chong chong ,wo nian ri cui tui 。
    mo yin feng yue xia ,yi ju ping sheng bei 。

    【zhu shi 】:

    jun :

    ①jun zhu 。《yue yang lou ji 》:“chu jiang hu zhi yuan ze you ji jun 。”《lun yu ·tai bai 》:“da zai yao zhi wei jun ye !”(da :wei da 。)②feng hao 。《zhan guo ce ·yan ce er 》:“le yi ben zhao ,zhao feng yi wang nuo jun 。”《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“shi chang shan wang 、cheng an jun wei bu yi shi ,xiang yu wei wen geng zhi jiao 。”《shi ji ·xin ling jun lie chuan 》:“an 釐wang ji wei ,feng gong zi wei xin ling jun 。”③dui ren de zun chen 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“xu gong bu re jun zhi mei ye 。”wang wei 《song yuan er shi an xi 》:“quan jun geng jin yi bei jiu ,xi chu yang guan mo gu ren 。”(yang guan :de ming 。)te zhi qi qie chen fu ,zi sun chen fu zu bei 。wang bo 《teng wang ge xu 》:“jia jun zuo zai 。”(zai :zhi xian ling 。)[jun zi ]yu “xiao ren ”xiang dui 。1.zhi zai gao wei de ren 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“mo jun zi mo zhi ye ren ,mo ye ren mo yang jun zi 。”(ye ren :bai xing 。)2.zhi you dao de de ren 。《lun yu ·shu er 》:“sheng ren wu bu de er jian yi ,de jian jun zi zhe ,si ke yi 。”(si ke yi :zhe jiu ke yi le 。)

    wei :

    ①wei zhi ;wei ci 。《zuo chuan ·cheng gong er nian 》:“feng chou fu yu gong yi wei 。”(yi :jiao huan 。)《zhou li ·tian guan ·zhong zai 》:“wei wang jian guo ,bian fang zheng wei 。”②de wei ;zhi wei 。《lun yu ·tai bai 》:“bu zai ji wei ,bu mou ji zheng 。”you ren zhi 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“wei zun er mo gong ,feng hou er mo lao 。”③guo jun zhi wei 。du fu 《ai wang sun 》:“qie wen tian zi yi chuan wei 。”(qie :si xia 。)④shen gui de pai wei 。《shui jing zhu ·qing shui 》:“sui li tan si ,wei zhi wei zhu 。”⑤jiu wei ;an zhi dao wei 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“bei gao yi chen ,gui jian wei yi 。”⑥tong “li ”。lin 。《han fei zi ·wai chu shui zuo shang 》:“fu bu ming fen ,bu ze cheng ,er yi gong qin wei xia 。”

    chong :

    ①zun gui ;rong yao 。《guo yu ·chu yu shang 》:“fu zheng na hai ,xun ji zhu xia ,ji chong da yi 。”《lao zi 》di shi san zhang :“chong ru re jing 。”②pian ai 。《zuo chuan ·zhao gong er nian 》:“shao jiang you chong yu jin hou 。”③jiao zong 。zhang heng 《dong jing fu 》:“hao dan (dān)wu yi qiong chong ,hu xia pan er sheng you ye 。”(dan :jin 。)

    chong :

    (yi )①hou 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“fu mao zhi wei wu bao ,er yong ke chong ye 。”②chong liang 。《han shu ·shi huo zhi xia 》:“geng zao da qian ,jing cun er fen ,chong shi er zhu 。”(jing :zhi jing 。zhu :er shi si zhu wei yi liang 。)③fen liang da ;cheng du shen 。yu “qing ”xiang dui 。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“qian jin ,chong bi ye 。”④chong yao ;gui chong 。《lun yu ·tai bai 》:“ren chong er dao yuan 。”⑤chong shi ;jing chong 。《han shi wai chuan 》juan yi :“ceng zi chong ji shen er qing ji lu 。”(lu :zuo guan de feng lu 。)gu yi 《guo qin lun shang 》:“zun xian chong shi 。”⑥jia shang ;jia chong 。bai ju yi 《chang hen ge 》:“sui ling tian xia fu mu xin ,bu chong sheng nan chong sheng nv 。”qu yuan 《li sao 》:“fen wu ji you ci nei mei xi ,you chong zhi yi 脩neng 。”⑦zhuang chong 。《lun yu ·xue er 》:“jun zi bu chong ze bu wei 。”⑧shen chong 。《liu tao ·lun jiang 》:“ming zai yu jiang ,jiang zhe guo zhi fu ,xian wang zhi suo chong ye 。” (er )chóng ①chong die ;chong fu 。cheng gai 《mo yu er 》:“chong men shen suo ,you you ye shen yue 。”②liang ci 。ceng 。li bai 《zao fa bai di cheng 》:“liang an yuan sheng ti bu zhu ,qing zhou yi guo mo chong shan 。”③fu ci 。1. chong xin ;zai ci 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“nai chong xiu yue yang lou 。”(nai :yu shi )2. jia shang ,biao shi geng jin yi ceng 。qu yuan 《li sao 》:“fen wu ji you ci nei mei xi ,you chong zhi yi 脩neng 。”(fen :duo de yang zi 。脩neng :xiu shi de mei tai 。脩,tong xiu 。)

    nian :

    ①shou cheng ;nian jing 。《gu liang chuan ·huan gong san nian 》:“wu gu jie shou wei you nian ye 。”su shi 《xi yu ting ji 》:“yu mai yu qi shan zhi yang ,ji zhan wei you nian 。”②shi er ge yue wei yi nian 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“shang zhi shi ,ba nian qi han 。”③nian ji ;nian sui 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“shi shi gu sheng nian er shi yu ,zui wei shao 。”④di wang de nian hao 。gai nian jiao gai yuan 。《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“gai nian wei yan kang 。”

    cui :

    ①pai ji ,yi zhi 。《shi ji ·ji bu luan bu lie chuan 》:“dang shi shi ,zhu gong jie duo ji bu neng cui gang wei rou ,zhu jia yi yi ci ming wen dang shi 。”(duo :zan hu 。zhu jia :shou liu bing tui jian ji bu de xia shi 。)②she duan 。cao cao 《ku han hang 》:“yang chang po jie qu ,che lun wei zhi cui 。”③hui sun ;cuo bai 。li he 《yan men tai shou hang 》:“hei yun ya cheng cheng yu cui 。”④bei shang 。《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“wei zhi er san li ,cui cang ma bei ai 。”you :“a mu da bei cui 。”[cui tui ]1.cuo tuo ;shi yi 。cao zhi 《fu ping pian 》:“he yi jin cui tui ,kuang re shang yu can 。”2.cui bai ;hui fei 。su shi 《gui shan 》:“yuan jia jiu shi mo ren ji ,gu lei cui tui jin zai bu ?”3.zhuai dong qing ce de yang zi 。du fu 《qiu ri jing na shu huai san shi yun 》:“qin diao qu yuan fen ,ting he wu cui tui 。”

    cui tui :

    ①cui bai ,cui lao 。ying 㻛《shi wu guan zhong lang jiang jian zhang tai ji 》:“yuan hang meng shuang xue ,mao yu ri ~~。”②hui fei ,hui huai 。su shi 《gui shan 》:“yuan jia jiu shi mo ren ji ,gu lei ~~jin zai bu ?”

    tui :

    ①la ;xia zhui 。tao hong jing 《yu xie zhong shu shu 》:“xi ri yu tui ,chen lin jing yue 。”②shui xiang xia liu 。《shi ji ·he qu shu 》:“shui tui yi jue shang yan 。”(shang yan :shan ming 。)③beng ta ;dao ta 。《li ji ·tan gong shang 》:“tai shan ji tui hu !”④cui bai ;mie wang 。zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“qin xiao ren ,yuan xian chen ,ci hou han suo yi qing tui ye 。”⑤die dao 。ou yang xiu 《he na fu si lu zhang jun mu biao 》:“sui zui wei chang tui duo 。”liu zong yuan 《zhu bi mo wen 》:“min qi bu shu xi ,jiang bo (bó)dian tui 。”(jiang 、bo :jun zhi die dao 。)⑥gong shun 。《bei shi ·wen yuan chuan · yu xin 》:“rong zhi tui ran ,you guo ren zhe 。”⑦xuan feng 。《shi jing ·xiao ya ·gu feng 》:“xi xi gu feng ,wei feng ji tui 。”