• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 寵辱憂喜間,惶惶二十載。

    “寵辱憂喜間,惶惶二十載。”詩句出處:《卯時酒》;是唐朝詩人白居易的作品。

    佛法贊醍醐,仙方誇沆瀣。
    未如卯時酒,神速功力倍。
    一杯置掌上,三咽入腹內。
    煦若春貫腸,暄如日炙背。
    豈獨肢體暢,仍加志氣大。
    當時遺形骸,竟日忘冠帶。
    似遊華胥國,疑反混元代。
    一性既完全,萬機皆破碎。
    半醒思往萊,往來籲可怪。
    寵辱憂喜間,惶惶二十載。
    前年辭紫闥,今歲拋皂蓋。
    去矣魚返泉,超然蟬離蛻。
    是非莫分別,行止無疑礙。
    浩氣貯胸中,青雲委身外。
    捫心私自語,自語誰能會。
    五十年來心,未如今日泰。
    況茲杯中物,行坐長相對。

    【註釋】:

    寵:

    ①尊貴;榮耀。《國語·楚語上》:“撫征南海,訓及諸夏,其寵大矣。”《老子》第十三章:“寵辱若驚。”②偏愛。《左傳·昭公二年》:“少薑有寵於晉侯。”③驕縱。張衡《東京賦》:“好殫(dān)物以窮寵,忽下叛而生憂也。”(殫:盡。)

    辱:

    ①羞恥;可恥。跟“榮”相對。《詩經·鄘風·墻有茨》:“所可讀也,言之辱也。”②使受到羞恥;侮辱。《呂氏春秋·當染》:“故國皆殘亡,身或死或辱。”③玷污;使不光彩。《論語·子路》:“使於四方,不辱君命。”司馬遷《報任安書》:“太上不辱先,其次不辱身。”④委屈;埋沒。《左傳·襄公三十年》:“使吾子辱在泥塗久矣。”(吾子:尊稱對方。)⑤謙詞。表示讓對方屈尊。《左傳·僖公四年》:“辱收寡君,寡君之願也。”

    憂:

    ①擔憂;發愁。《鹽鐵論·伐功》:“憂人之患者,民一心而歸之,湯武是也。”(湯武:商湯王和周武王。)白居易《賣炭翁》:“心憂炭賤願天寒。”②困厄;憂患。《新書·禮》:“憂民之憂者,民必憂其憂。”蘇軾《貧士》:“未能遣一力,分汝薪水憂。”③特指父母的喪事。《魏書·李彪傳》:“朝臣丁父憂者假滿赴職。”(丁:遭遇。)

    喜:

    (一)①快樂;高興。范仲淹《嶽陽樓記》:“不以物喜,不以己悲。”②喜慶的事。《史記·天官書》:“卿雲,喜氣也。”③愛好;喜愛。《呂氏春秋·疑似》:“褒姒不說,喜之。”④習慣或適合於某種環境條件。蘇軾《格物粗談·樹木》:“松喜幹,檜喜翼。”⑤容易發生。楊衒之《洛陽伽藍記》卷五:“夏喜暴雨,冬則積雪,行人由之多致難艱。” (二)xī①遊戲;嬉戲。《墨子·號令》:“五日官(閱),各上喜戲、居處不莊、好侵侮人者。”②通“”。酒食。 《詩經·豳風·七月》:“饁(yè)彼南畝,田畯(jùn)至喜。”(饁:給耕作者送飯。田畯:古代勸農的官。)③通“熙”。光明。揚雄《劇秦美新》:“百工伊凝,庶績咸喜。”

    間:

    (一)①空隙;縫隙。《莊子· 養生主》:“彼節者有間,而刀刃者無厚。”(節:骨節。)《史記·管晏列傳》:“晏子為齊相,出,其禦之妻從門間而窺其夫。”②隔閡。《左傳·哀公二十七年》:“故君臣多間。”《後漢書·皇後紀上》:“母子慈愛,始終無纖介之間。”(纖介:比喻微小。)③間隔。方苞《獄中雜記》:“骨微傷,病間月。”④私下;暗地。《史記·陳涉世傢》:“又間令吳廣之次所旁叢祠中。”(之:到。次所:臨時住所。叢祠:神祠。)⑤離間。《漢書·霍光傳》:“他人一間,女能復自救邪?”(女:汝。邪:耶。)《史記·屈原賈生列傳》:“讒人間之,可謂窮矣。”⑥參與;介入。《左傳·莊公十年》:“肉食者謀之,又何間焉?”⑦攙合。杜甫《贈衛八處士》:“夜雨剪春韭,新炊間黃粱。”⑧抄小路。《史記·項羽本紀》:“沛公已去,間至軍中。”《史記·廉頗藺相如列傳》:“故令人持璧歸,間至趙矣。”⑨副詞。斷斷續續。文天祥《指南錄後序》:“予在患難中,間以詩記所遭。” (二)jiān ①片刻。《韓非子·內儲說上》:“有間,大魚動。”②當中;中間。李白《關山月》:“明月出天山,蒼茫雲海間。”《孟子·梁惠王上》:“七八月之間旱,則苗槁矣。”③空間;期間。諸葛亮《前出師表》:“奉命於危難之間。”④量詞。陶淵明《歸園田居》之一:“方宅十餘畝,草屋八九間。”

    惶:

    ①恐懼;驚慌。《戰國策·燕策三》:“以故荊軻乃逐秦王,而卒惶急無以擊軻。”文天祥《過零丁洋》:“惶恐灘頭說惶恐,零丁洋裡嘆零丁。”②迷惑。古樂府《木蘭詩》:“出門看火伴,火伴皆驚惶。”

    二:

    ①數詞。一加一的和。《荀子·勸學》:“問一而告二謂之囋。”②第二。聶夷中《詠田傢》:“二月賣新絲,五月糶(tiào)新谷。”(糶:賣糧食。)③不專一;不一致。魏徵《述懷》:“季佈無二諾,侯嬴重一言。”(諾:許諾。)《漢書·王陵傳》:“毋以老妾故持二心。”

    載:

    (一)①乘坐。《史記·河渠書》:“陸行載車,水行載舟。”②裝載。《史記·酷吏列傳》:“載以牛車。”③交通工具。《尚書·益稷》:“予乘四載,隨山刊木。”(四載:四種交通工具。刊:砍。)④開始。陶潛《停雲》:“東園之樹,枝條載榮。”(榮:茂盛。)⑤充滿。《詩經·大雅·生民》:“厥聲載路。”⑥助詞。用於句首或句中,起加強語氣的作用。《詩經 · 齊風·載驅》:“載驅薄薄。”(薄薄:馬蹄聲。)⑦副詞。又;且。《詩經 · 鄘風·載馳》:“載馳載驅。”⑧做;施行。《左傳·襄公三十年》:“淑慎爾止,無載爾偽。”⑨通“再”。二;第二。《呂氏春秋·順民》:“文王載拜稽首而辭曰。”(二)zǎi ①年。杜甫《奉贈韋左丞丈二十二韻》:“騎驢十三載,旅食京華春。”(旅食:寄食。)②記錄。《左傳·昭公十五年》:“夫有勛而不廢,有績而載。”


  • 宠辱忧喜间,惶惶二十载。

    “宠辱忧喜间,惶惶二十载。”诗句出处:《卯时酒》;是唐朝诗人白居易的作品。

    佛法赞醍醐,仙方夸沆瀣。
    未如卯时酒,神速功力倍。
    一杯置掌上,三咽入腹内。
    煦若春贯肠,暄如日炙背。
    岂独肢体畅,仍加志气大。
    当时遗形骸,竟日忘冠带。
    似游华胥国,疑反混元代。
    一性既完全,万机皆破碎。
    半醒思往莱,往来吁可怪。
    宠辱忧喜间,惶惶二十载。
    前年辞紫闼,今岁抛皂盖。
    去矣鱼返泉,超然蝉离蜕。
    是非莫分别,行止无疑碍。
    浩气贮胸中,青云委身外。
    扪心私自语,自语谁能会。
    五十年来心,未如今日泰。
    况兹杯中物,行坐长相对。

    【注释】:

    宠:

    ①尊贵;荣耀。《国语·楚语上》:“抚征南海,训及诸夏,其宠大矣。”《老子》第十三章:“宠辱若惊。”②偏爱。《左传·昭公二年》:“少姜有宠于晋侯。”③骄纵。张衡《东京赋》:“好殚(dān)物以穷宠,忽下叛而生忧也。”(殚:尽。)

    辱:

    ①羞耻;可耻。跟“荣”相对。《诗经·鄘风·墙有茨》:“所可读也,言之辱也。”②使受到羞耻;侮辱。《吕氏春秋·当染》:“故国皆残亡,身或死或辱。”③玷污;使不光彩。《论语·子路》:“使于四方,不辱君命。”司马迁《报任安书》:“太上不辱先,其次不辱身。”④委屈;埋没。《左传·襄公三十年》:“使吾子辱在泥塗久矣。”(吾子:尊称对方。)⑤谦词。表示让对方屈尊。《左传·僖公四年》:“辱收寡君,寡君之愿也。”

    忧:

    ①担忧;发愁。《盐铁论·伐功》:“忧人之患者,民一心而归之,汤武是也。”(汤武:商汤王和周武王。)白居易《卖炭翁》:“心忧炭贱愿天寒。”②困厄;忧患。《新书·礼》:“忧民之忧者,民必忧其忧。”苏轼《贫士》:“未能遣一力,分汝薪水忧。”③特指父母的丧事。《魏书·李彪传》:“朝臣丁父忧者假满赴职。”(丁:遭遇。)

    喜:

    (一)①快乐;高兴。范仲淹《岳阳楼记》:“不以物喜,不以己悲。”②喜庆的事。《史记·天官书》:“卿云,喜气也。”③爱好;喜爱。《吕氏春秋·疑似》:“褒姒不说,喜之。”④习惯或适合于某种环境条件。苏轼《格物粗谈·树木》:“松喜干,桧喜翼。”⑤容易发生。杨衒之《洛阳伽蓝记》卷五:“夏喜暴雨,冬则积雪,行人由之多致难艰。” (二)xī①游戏;嬉戏。《墨子·号令》:“五日官(阅),各上喜戏、居处不庄、好侵侮人者。”②通“”。酒食。 《诗经·豳风·七月》:“馌(yè)彼南亩,田畯(jùn)至喜。”(馌:给耕作者送饭。田畯:古代劝农的官。)③通“熙”。光明。扬雄《剧秦美新》:“百工伊凝,庶绩咸喜。”

    间:

    (一)①空隙;缝隙。《庄子· 养生主》:“彼节者有间,而刀刃者无厚。”(节:骨节。)《史记·管晏列传》:“晏子为齐相,出,其御之妻从门间而窥其夫。”②隔阂。《左传·哀公二十七年》:“故君臣多间。”《后汉书·皇后纪上》:“母子慈爱,始终无纤介之间。”(纤介:比喻微小。)③间隔。方苞《狱中杂记》:“骨微伤,病间月。”④私下;暗地。《史记·陈涉世家》:“又间令吴广之次所旁丛祠中。”(之:到。次所:临时住所。丛祠:神祠。)⑤离间。《汉书·霍光传》:“他人一间,女能复自救邪?”(女:汝。邪:耶。)《史记·屈原贾生列传》:“谗人间之,可谓穷矣。”⑥参与;介入。《左传·庄公十年》:“肉食者谋之,又何间焉?”⑦搀合。杜甫《赠卫八处士》:“夜雨剪春韭,新炊间黄粱。”⑧抄小路。《史记·项羽本纪》:“沛公已去,间至军中。”《史记·廉颇蔺相如列传》:“故令人持璧归,间至赵矣。”⑨副词。断断续续。文天祥《指南录后序》:“予在患难中,间以诗记所遭。” (二)jiān ①片刻。《韩非子·内储说上》:“有间,大鱼动。”②当中;中间。李白《关山月》:“明月出天山,苍茫云海间。”《孟子·梁惠王上》:“七八月之间旱,则苗槁矣。”③空间;期间。诸葛亮《前出师表》:“奉命于危难之间。”④量词。陶渊明《归园田居》之一:“方宅十余亩,草屋八九间。”

    惶:

    ①恐惧;惊慌。《战国策·燕策三》:“以故荆轲乃逐秦王,而卒惶急无以击轲。”文天祥《过零丁洋》:“惶恐滩头说惶恐,零丁洋里叹零丁。”②迷惑。古乐府《木兰诗》:“出门看火伴,火伴皆惊惶。”

    二:

    ①数词。一加一的和。《荀子·劝学》:“问一而告二谓之囋。”②第二。聶夷中《咏田家》:“二月卖新丝,五月粜(tiào)新谷。”(粜:卖粮食。)③不专一;不一致。魏徵《述怀》:“季布无二诺,侯嬴重一言。”(诺:许诺。)《汉书·王陵传》:“毋以老妾故持二心。”

    载:

    (一)①乘坐。《史记·河渠书》:“陆行载车,水行载舟。”②装载。《史记·酷吏列传》:“载以牛车。”③交通工具。《尚书·益稷》:“予乘四载,随山刊木。”(四载:四种交通工具。刊:砍。)④开始。陶潜《停云》:“东园之树,枝条载荣。”(荣:茂盛。)⑤充满。《诗经·大雅·生民》:“厥声载路。”⑥助词。用于句首或句中,起加强语气的作用。《诗经 · 齐风·载驱》:“载驱薄薄。”(薄薄:马蹄声。)⑦副词。又;且。《诗经 · 鄘风·载驰》:“载驰载驱。”⑧做;施行。《左传·襄公三十年》:“淑慎尔止,无载尔伪。”⑨通“再”。二;第二。《吕氏春秋·顺民》:“文王载拜稽首而辞曰。”(二)zǎi ①年。杜甫《奉赠韦左丞丈二十二韵》:“骑驴十三载,旅食京华春。”(旅食:寄食。)②记录。《左传·昭公十五年》:“夫有勋而不废,有绩而载。”


  • chong ru you xi jian ,huang huang er shi zai 。

    “chong ru you xi jian ,huang huang er shi zai 。”shi gou chu chu :《mao shi jiu 》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。

    fo fa zan ti hu ,xian fang kua hang xie 。
    wei ru mao shi jiu ,shen su gong li bei 。
    yi bei zhi zhang shang ,san yan ru fu nei 。
    xu re chun guan chang ,xuan ru ri zhi bei 。
    qi du zhi ti chang ,reng jia zhi qi da 。
    dang shi wei xing hai ,jing ri wang guan dai 。
    shi you hua xu guo ,yi fan hun yuan dai 。
    yi xing ji wan quan ,mo ji jie po sui 。
    ban xing sai wang lai ,wang lai xu ke guai 。
    chong ru you xi jian ,huang huang er shi zai 。
    qian nian ci zi ta ,jin sui pao zao gai 。
    qu yi yu fan quan ,chao ran chan li tui 。
    shi fei mo fen bie ,hang zhi mo yi ai 。
    hao qi zhu xiong zhong ,qing yun wei shen wai 。
    men xin si zi yu ,zi yu shei neng hui 。
    wu shi nian lai xin ,wei ru jin ri tai 。
    kuang ci bei zhong wu ,hang zuo chang xiang dui 。

    【zhu shi 】:

    chong :

    ①zun gui ;rong yao 。《guo yu ·chu yu shang 》:“fu zheng na hai ,xun ji zhu xia ,ji chong da yi 。”《lao zi 》di shi san zhang :“chong ru re jing 。”②pian ai 。《zuo chuan ·zhao gong er nian 》:“shao jiang you chong yu jin hou 。”③jiao zong 。zhang heng 《dong jing fu 》:“hao dan (dān)wu yi qiong chong ,hu xia pan er sheng you ye 。”(dan :jin 。)

    ru :

    ①xiu chi ;ke chi 。gen “rong ”xiang dui 。《shi jing ·yong feng ·qiang you ci 》:“suo ke dou ye ,yan zhi ru ye 。”②shi shou dao xiu chi ;wu ru 。《lv shi chun qiu ·dang ran 》:“gu guo jie can wang ,shen huo si huo ru 。”③dian wu ;shi bu guang cai 。《lun yu ·zi lu 》:“shi yu si fang ,bu ru jun ming 。”si ma qian 《bao ren an shu 》:“tai shang bu ru xian ,ji ci bu ru shen 。”④wei qu ;mai mei 。《zuo chuan ·xiang gong san shi nian 》:“shi wu zi ru zai ni 塗jiu yi 。”(wu zi :zun chen dui fang 。)⑤qian ci 。biao shi rang dui fang qu zun 。《zuo chuan ·xi gong si nian 》:“ru shou gua jun ,gua jun zhi yuan ye 。”

    you :

    ①dan you ;fa chou 。《yan tie lun ·fa gong 》:“you ren zhi huan zhe ,min yi xin er gui zhi ,shang wu shi ye 。”(shang wu :shang shang wang he zhou wu wang 。)bai ju yi 《mai tan weng 》:“xin you tan jian yuan tian han 。”②kun e ;you huan 。《xin shu ·li 》:“you min zhi you zhe ,min bi you ji you 。”su shi 《pin shi 》:“wei neng qian yi li ,fen ru xin shui you 。”③te zhi fu mu de sang shi 。《wei shu ·li biao chuan 》:“chao chen ding fu you zhe jia man fu zhi 。”(ding :zao yu 。)

    xi :

    (yi )①kuai le ;gao xing 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“bu yi wu xi ,bu yi ji bei 。”②xi qing de shi 。《shi ji ·tian guan shu 》:“qing yun ,xi qi ye 。”③ai hao ;xi ai 。《lv shi chun qiu ·yi shi 》:“bao si bu shui ,xi zhi 。”④xi guan huo kuo ge yu mou chong huan jing tiao jian 。su shi 《ge wu cu tan ·shu mu 》:“song xi gan ,gui xi yi 。”⑤rong yi fa sheng 。yang xuan zhi 《luo yang ga lan ji 》juan wu :“xia xi bao yu ,dong ze ji xue ,hang ren you zhi duo zhi nan jian 。” (er )xī①you hu ;xi hu 。《mo zi ·hao ling 》:“wu ri guan (yue ),ge shang xi hu 、ju chu bu zhuang 、hao qin wu ren zhe 。”②tong “”。jiu shi 。 《shi jing ·bin feng ·qi yue 》:“ye (yè)bi na mu ,tian jun (jùn)zhi xi 。”(ye :gei geng zuo zhe song fan 。tian jun :gu dai quan nong de guan 。)③tong “xi ”。guang ming 。yang xiong 《ju qin mei xin 》:“bai gong yi ning ,shu ji xian xi 。”

    jian :

    (yi )①kong xi ;feng xi 。《zhuang zi · yang sheng zhu 》:“bi jie zhe you jian ,er dao ren zhe mo hou 。”(jie :gu jie 。)《shi ji ·guan yan lie chuan 》:“yan zi wei ji xiang ,chu ,ji yu zhi qi cong men jian er kui ji fu 。”②ge he 。《zuo chuan ·ai gong er shi qi nian 》:“gu jun chen duo jian 。”《hou han shu ·huang hou ji shang 》:“mu zi ci ai ,shi zhong mo qian jie zhi jian 。”(qian jie :bi yu wei xiao 。)③jian ge 。fang bao 《yu zhong za ji 》:“gu wei shang ,bing jian yue 。”④si xia ;an de 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“you jian ling wu an zhi ci suo pang cong ci zhong 。”(zhi :dao 。ci suo :lin shi zhu suo 。cong ci :shen ci 。)⑤li jian 。《han shu ·huo guang chuan 》:“ta ren yi jian ,nv neng fu zi jiu xie ?”(nv :ru 。xie :ye 。)《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“chan ren jian zhi ,ke wei qiong yi 。”⑥can yu ;jie ru 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“rou shi zhe mou zhi ,you he jian yan ?”⑦chan ge 。du fu 《zeng wei ba chu shi 》:“ye yu jian chun jiu ,xin chui jian huang liang 。”⑧chao xiao lu 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“pei gong yi qu ,jian zhi jun zhong 。”《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“gu ling ren chi bi gui ,jian zhi zhao yi 。”⑨fu ci 。duan duan xu xu 。wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“yu zai huan nan zhong ,jian yi shi ji suo zao 。” (er )jiān ①pian ke 。《han fei zi ·nei chu shui shang 》:“you jian ,da yu dong 。”②dang zhong ;zhong jian 。li bai 《guan shan yue 》:“ming yue chu tian shan ,cang mang yun hai jian 。”《meng zi ·liang hui wang shang 》:“qi ba yue zhi jian han ,ze miao gao yi 。”③kong jian ;ji jian 。zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“feng ming yu wei nan zhi jian 。”④liang ci 。tao yuan ming 《gui yuan tian ju 》zhi yi :“fang zhai shi yu mu ,cao wu ba jiu jian 。”

    huang :

    ①kong ju ;jing huang 。《zhan guo ce ·yan ce san 》:“yi gu jing ke nai zhu qin wang ,er cu huang ji mo yi ji ke 。”wen tian xiang 《guo ling ding xiang 》:“huang kong tan tou shui huang kong ,ling ding xiang li tan ling ding 。”②mi huo 。gu le fu 《mu lan shi 》:“chu men kan huo ban ,huo ban jie jing huang 。”

    er :

    ①shu ci 。yi jia yi de he 。《xun zi ·quan xue 》:“wen yi er gao er wei zhi za 。”②di er 。聶yi zhong 《yong tian jia 》:“er yue mai xin si ,wu yue tiao (tiào)xin gu 。”(tiao :mai liang shi 。)③bu zhuan yi ;bu yi zhi 。wei zheng 《shu huai 》:“ji bu mo er nuo ,hou ying chong yi yan 。”(nuo :hu nuo 。)《han shu ·wang ling chuan 》:“wu yi lao qie gu chi er xin 。”

    zai :

    (yi )①cheng zuo 。《shi ji ·he qu shu 》:“liu hang zai che ,shui hang zai zhou 。”②zhuang zai 。《shi ji ·ku li lie chuan 》:“zai yi niu che 。”③jiao tong gong ju 。《shang shu ·yi ji 》:“yu cheng si zai ,sui shan kan mu 。”(si zai :si chong jiao tong gong ju 。kan :kan 。)④kai shi 。tao qian 《ting yun 》:“dong yuan zhi shu ,zhi tiao zai rong 。”(rong :mao cheng 。)⑤chong man 。《shi jing ·da ya ·sheng min 》:“jue sheng zai lu 。”⑥zhu ci 。yong yu gou shou huo gou zhong ,qi jia jiang yu qi de zuo yong 。《shi jing · ji feng ·zai qu 》:“zai qu bao bao 。”(bao bao :ma ti sheng 。)⑦fu ci 。you ;ju 。《shi jing · yong feng ·zai chi 》:“zai chi zai qu 。”⑧zuo ;shi hang 。《zuo chuan ·xiang gong san shi nian 》:“shu shen er zhi ,mo zai er wei 。”⑨tong “zai ”。er ;di er 。《lv shi chun qiu ·shun min 》:“wen wang zai bai ji shou er ci yue 。”(er )zǎi ①nian 。du fu 《feng zeng wei zuo cheng zhang er shi er yun 》:“ji lv shi san zai ,lv shi jing hua chun 。”(lv shi :ji shi 。)②ji lu 。《zuo chuan ·zhao gong shi wu nian 》:“fu you xun er bu fei ,you ji er zai 。”