• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 埋歿漢父祖,孳生胡子孫。

    “埋歿漢父祖,孳生胡子孫。”詩句出處:《感白蓮花》;是唐朝詩人白居易的作品。

    白白芙蓉花,本生吳江(氵賁)。
    不與紅者雜,色類自區分。
    誰移爾至此,姑蘇白使君。
    初來苦憔悴,久乃芳氛氳。
    月月葉換葉,年年根生根。
    陳根與故葉,銷化成泥塵。
    化者日已遠,來者日復新。
    一為池中物,永別江南春。
    忽想西涼州,中有天寶民。
    埋歿漢父祖,孳生胡子孫。
    已忘鄉土戀,豈念君親恩。
    生人尚復爾,草木何足雲。

    【註釋】:

    歿:

    ①終;終瞭;盡。《管子·心術下》:“聖人之道,若存若亡,援而用之,歿世不亡。”②死。杜甫《過故斛斯校書莊二首》之一:“此老已雲歿,鄰人嗟亦休。”(雲:助詞。)《國語·晉語四》:“管仲歿矣,多讒在側。”③落。曹植《升天行》:“既夕歿西枝。”

    漢:

    ①河流名。漢水,也稱漢江。為長江最長的支流,發源於陜西省寧強縣,流經陜西、湖北,在武漢市入長江。《孟子·滕文公上》:“決汝、漢,推淮、泗,而註之江。”②天河;銀河。《漢書·天文志》:“(王梁)旁有八星,絕漢,曰天橫。”《迢迢牽牛星》:“迢迢牽牛星,皎皎河漢女。”③男子。陸遊《雨夜不寐,觀壁間所張魏鄭公砥柱銘》:“世間豈無一好漢,叱吒喑(yīn)嗚氣吞虜。”(喑嗚:怒喝聲。)④朝代名。1. 劉邦建,公元前206~公元8年,史稱“西漢”;劉秀建,公元25~220年,史稱“東漢”。2.五代之一。劉知遠建,公元947~950年,史稱“後漢”。⑤民族名。漢族。《漢書·匈奴傳下》:“近西羌保塞,與漢人交通。”

    父:

    (一)①父親。《論語·學而》:“父在觀其志,父沒觀其行。”(沒:通“歿”,死。)②對傢族或親戚中男性長輩的稱呼。《爾雅·釋親》:“父三考為王父,父之妣為王母;王父之考為曾祖王父,王父之母為曾祖王母。”③為古代天子對同姓諸侯、諸侯對同姓大夫的尊稱。《詩經 · 小雅 · 伐木》:“既有肥羜(zhù),以速諸父。”(羜:幼羊。速:召請。)④泛指動物雄性。左思《吳都賦》:“其上則猿父哀吟。” (二)fǔ ①對老年人的尊稱。《史記·伍子胥列傳》:“此劍值百金,以與父。”②同“甫”。對成年男子的美稱,多附在名字後面。王安石《遊褒禪山記》:“四人者:廬陵蕭君圭君玉,長樂王回深父,餘弟安國平父、安上純父。”(廬陵:今江西吉安縣。蕭君圭君玉:蕭君圭字君玉。長樂:地名,在今福建。王回深父:王回字深父。下文“平父”“純父”同。)③為從事某一類行業男子的通稱。柳宗元《鈷鉧潭西小丘記》:“農夫漁父過而陋之。”④開始。《老子》第四十二章:“強梁者不得其死,吾將以為教父。”(強梁:強橫,強悍。其死:指正常死亡。以為:“以”後省代詞“此”“之”等,意思是用這句話作為……)

    祖:

    ①祖廟。《尚書·舜典》:“受終於文祖。”《周禮·春官·大祝》:“大師,宜於社,造於祖。”(大師:指大的軍事行動。造:到。)②祖先;祖父。《左傳·昭公十五年》:“籍父其無後乎?數典而忘其祖。”(籍:籍談。春秋晉人。數典:列舉國傢的禮制掌故。)③開國君主。《宋書·謝靈運傳》:“至於建安,曹氏基命,二祖、陳王,咸蓄盛藻。”(二祖:指魏武帝曹操,魏文帝曹丕。陳王:陳思王曹植。藻:詞藻。)④效法;模仿。司馬遷《屈原列傳》:“然皆祖屈原之從容辭令,終莫敢直諫。”⑤開始。《莊子·山木》:“浮遊乎萬物之祖。”⑥學派、技藝或宗教的創始人;佛祖;鼻祖。《宣和書譜》卷十餘:“羲、獻以字畫之妙出東晉,曠然為千古翰墨之祖。”(羲、獻:指晉代王羲之、王獻之父子。)⑦熟習。《國語·魯語下》:“祖識地德,日中考政。”⑧路神。《宋書·律歷志中》:“崔寔《四民月令》曰:祖者,道神。黃帝之子曰累祖,好遠遊,死道路,故祀以為道神。”⑨出行時祭祀路神。《晉書·謝安傳》:“帝出祖於西池。”⑩餞別;送行。《戰國策·荊軻刺秦王》:“至易水上,既祖取道。”(11)祭送死者。陶潛《祭從弟敬遠文》:“乃以園果時醪(láo),祖其將行。”(醪:酒。)

    孳:

    ①生息;繁殖。《列子·湯問》:“不夭不病,玄滋素液。”②滋生;增益。鮑照《蕪城賦》:“孳貨鹽田,鏟利銅山。”[孳孳]同“孜孜”。不懈怠;勤勉。東方朔《答客難》:“此士所以日夜孳孳,修學敏行,而不敢怠也。”

    孳生:

    生長繁殖。《晉書·樂志》:“子者,孳也。謂陽氣至此更~~也。”

    生:

    ①生長;長出。《荀子·勸學》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活著;生存。《論語· 衛靈公》:“志士仁人,無求生以害仁,有殺身以成仁。”③生命;性命。《韓非子·解老》:“祿也者,人之所以持生也。”(祿:俸祿。持:維持。)④產生;發生。《韓詩外傳》卷五:“水淵深廣,則龍魚生之。”⑤生育;誕生。《左傳·隱公元年》:“莊公寤生。”⑥生存的期間,指人的一生;一輩子。曹操《短歌行》:“對酒當歌,人生幾何?”⑦生活;生計。柳宗元《捕蛇者說》:“鄉鄰之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《呂氏春秋·適音》:“大饗之禮,上玄尊而俎生魚。”2.未加工煉制的。《洛陽伽藍記·城北》:“頭後垂二尺生絹。”⑨讀書的人。《史記·秦始皇本紀》:“今諸生不師今而學古,以非當世。”

    胡:

    ①獸頷下下垂的肉。《詩經·豳風·狼跋》:“狼跋其胡。”(跋:踩。)②大。《儀禮·少牢饋食禮》:“主人受祭之福,胡壽保健傢室。”③代詞。1.何;什麼。《漢書·蕭何傳》:“相國胡大罪?”2. 為什麼;何故。《呂氏春秋·察今》:“上胡不法先王之法。”④古代對北方和西方各族的統稱。司馬遷《報任安書》:“垂餌虎口,橫挑強胡。”賈誼《過秦論》:“胡人不敢南下而牧馬。”⑤古國名。在今安徽省阜陽市西北。春秋時為楚所滅。《左傳·定公十五年》:“二月,楚滅胡。”[胡考]長壽。《詩經·周頌·絲衣》:“胡考之休。”(休:美。)

    子:

    ①孩子,兼指男女。《詩經·豳風· 七月》:“同我婦子,饁彼南畝。”(饁yè:送飯。南畝:指田地。)②兒子或女兒。《戰國策·趙策四》:“丈夫亦愛憐其少子乎?”此指兒子。《韓非子·說林上》:“衛人嫁其子。”此指女兒。③人的通稱,或指男;或指女。《詩經·邶風·匏有苦葉》:“招招舟子,人涉印否?”(涉:過河。印āng:我。)《周南·桃夭》:“之子於歸,宜其室傢。”(之:此。歸:出嫁。)④尊稱,多指男子。《詩經·衛風·氓》:“匪我愆期,子無良媒。”(匪:非。愆qiān:錯,誤。)⑤動物的卵或幼小的動物。《詩經·小雅·小宛》:“螟嶺有子,蜾蠃負之。”(螟蛉mínglíng:一種吃禾心的害蟲。蜾蠃guǒluǒ:細腰蜂。)《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”⑥植物的果實或種子。劉義慶《世說新語·雅量》:“樹在道邊而多子,此必苦李。”李紳《憫農》之一:“春種一粒粟,秋收萬顆子。”⑦古代五等爵位的第四等。《禮記·王制》:“王者之制祿爵:公、侯、伯、子、男凡五等。”⑧地支的第一位,常與天幹相配以紀日、紀年。《春秋 · 桓公十八年》:“夏四月丙子,公薨於齊。”韓愈《息國夫人墓志銘》:“元和七年甲子,日南至,以疾卒。”(元和:唐憲宗年號。日南至:指夏至。)又指十二時辰之一,即子時,自夜十一時至次日晨一時。⑨利息。《史記·貨殖列傳》:“子貸金錢千貫。”

    子孫:

    兒子和孫子。也泛指後代。《書·五子之歌》:“有典有則,貽厥~~。”

    孫:

    (一)①兒子的兒子。《史記·屈原賈生列傳》:“舉賈生之孫二人至郡守。”②孫子以後的各代。《漢書·曹參傳》:“至哀帝時,乃封參玄孫之孫本始為平陽侯。”(本如:人名。)③再生的;細小的。嵇康《琴賦》:“乃斫(zhuó酌)孫枝。”(斫:砍去。) (二)xùn ①恭順;謙讓。《禮記·緇衣》:“恭而蒞之,則民有孫心。”(蒞lì:臨。)《漢書·韓王信傳》:“為人寬和自守,以溫顏孫辭承上接下。”②出奔;逃亡。《春秋·莊公元年》:“夫人孫於齊。”


  • 埋殁汉父祖,孳生胡子孙。

    “埋殁汉父祖,孳生胡子孙。”诗句出处:《感白莲花》;是唐朝诗人白居易的作品。

    白白芙蓉花,本生吴江(氵贲)。
    不与红者杂,色类自区分。
    谁移尔至此,姑苏白使君。
    初来苦憔悴,久乃芳氛氲。
    月月叶换叶,年年根生根。
    陈根与故叶,销化成泥尘。
    化者日已远,来者日复新。
    一为池中物,永别江南春。
    忽想西凉州,中有天宝民。
    埋殁汉父祖,孳生胡子孙。
    已忘乡土恋,岂念君亲恩。
    生人尚复尔,草木何足云。

    【注释】:

    殁:

    ①终;终了;尽。《管子·心术下》:“圣人之道,若存若亡,援而用之,殁世不亡。”②死。杜甫《过故斛斯校书庄二首》之一:“此老已云殁,邻人嗟亦休。”(云:助词。)《国语·晋语四》:“管仲殁矣,多谗在侧。”③落。曹植《升天行》:“既夕殁西枝。”

    汉:

    ①河流名。汉水,也称汉江。为长江最长的支流,发源于陕西省宁强县,流经陕西、湖北,在武汉市入长江。《孟子·滕文公上》:“决汝、汉,推淮、泗,而注之江。”②天河;银河。《汉书·天文志》:“(王梁)旁有八星,绝汉,曰天横。”《迢迢牵牛星》:“迢迢牵牛星,皎皎河汉女。”③男子。陆游《雨夜不寐,观壁间所张魏郑公砥柱铭》:“世间岂无一好汉,叱咤喑(yīn)呜气吞虏。”(喑呜:怒喝声。)④朝代名。1. 刘邦建,公元前206~公元8年,史称“西汉”;刘秀建,公元25~220年,史称“东汉”。2.五代之一。刘知远建,公元947~950年,史称“后汉”。⑤民族名。汉族。《汉书·匈奴传下》:“近西羌保塞,与汉人交通。”

    父:

    (一)①父亲。《论语·学而》:“父在观其志,父没观其行。”(没:通“殁”,死。)②对家族或亲戚中男性长辈的称呼。《尔雅·释亲》:“父三考为王父,父之妣为王母;王父之考为曾祖王父,王父之母为曾祖王母。”③为古代天子对同姓诸侯、诸侯对同姓大夫的尊称。《诗经 · 小雅 · 伐木》:“既有肥羜(zhù),以速诸父。”(羜:幼羊。速:召请。)④泛指动物雄性。左思《吴都赋》:“其上则猿父哀吟。” (二)fǔ ①对老年人的尊称。《史记·伍子胥列传》:“此剑值百金,以与父。”②同“甫”。对成年男子的美称,多附在名字后面。王安石《游褒禅山记》:“四人者:庐陵萧君圭君玉,长乐王回深父,余弟安国平父、安上纯父。”(庐陵:今江西吉安县。萧君圭君玉:萧君圭字君玉。长乐:地名,在今福建。王回深父:王回字深父。下文“平父”“纯父”同。)③为从事某一类行业男子的通称。柳宗元《钴鉧潭西小丘记》:“农夫渔父过而陋之。”④开始。《老子》第四十二章:“强梁者不得其死,吾将以为教父。”(强梁:强横,强悍。其死:指正常死亡。以为:“以”后省代词“此”“之”等,意思是用这句话作为……)

    祖:

    ①祖庙。《尚书·舜典》:“受终于文祖。”《周礼·春官·大祝》:“大师,宜于社,造于祖。”(大师:指大的军事行动。造:到。)②祖先;祖父。《左传·昭公十五年》:“籍父其无后乎?数典而忘其祖。”(籍:籍谈。春秋晋人。数典:列举国家的礼制掌故。)③开国君主。《宋书·谢灵运传》:“至于建安,曹氏基命,二祖、陈王,咸蓄盛藻。”(二祖:指魏武帝曹操,魏文帝曹丕。陈王:陈思王曹植。藻:词藻。)④效法;模仿。司马迁《屈原列传》:“然皆祖屈原之从容辞令,终莫敢直谏。”⑤开始。《庄子·山木》:“浮游乎万物之祖。”⑥学派、技艺或宗教的创始人;佛祖;鼻祖。《宣和书谱》卷十余:“羲、献以字画之妙出东晋,旷然为千古翰墨之祖。”(羲、献:指晋代王羲之、王献之父子。)⑦熟习。《国语·鲁语下》:“祖识地德,日中考政。”⑧路神。《宋书·律历志中》:“崔寔《四民月令》曰:祖者,道神。黄帝之子曰累祖,好远游,死道路,故祀以为道神。”⑨出行时祭祀路神。《晋书·谢安传》:“帝出祖于西池。”⑩饯别;送行。《战国策·荆轲刺秦王》:“至易水上,既祖取道。”(11)祭送死者。陶潜《祭从弟敬远文》:“乃以园果时醪(láo),祖其将行。”(醪:酒。)

    孳:

    ①生息;繁殖。《列子·汤问》:“不夭不病,玄滋素液。”②滋生;增益。鲍照《芜城赋》:“孳货盐田,铲利铜山。”[孳孳]同“孜孜”。不懈怠;勤勉。东方朔《答客难》:“此士所以日夜孳孳,修学敏行,而不敢怠也。”

    孳生:

    生长繁殖。《晋书·乐志》:“子者,孳也。谓阳气至此更~~也。”

    生:

    ①生长;长出。《荀子·劝学》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活着;生存。《论语· 卫灵公》:“志士仁人,无求生以害仁,有杀身以成仁。”③生命;性命。《韩非子·解老》:“禄也者,人之所以持生也。”(禄:俸禄。持:维持。)④产生;发生。《韩诗外传》卷五:“水渊深广,则龙鱼生之。”⑤生育;诞生。《左传·隐公元年》:“庄公寤生。”⑥生存的期间,指人的一生;一辈子。曹操《短歌行》:“对酒当歌,人生几何?”⑦生活;生计。柳宗元《捕蛇者说》:“乡邻之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《吕氏春秋·适音》:“大飨之礼,上玄尊而俎生鱼。”2.未加工炼制的。《洛阳伽蓝记·城北》:“头后垂二尺生绢。”⑨读书的人。《史记·秦始皇本纪》:“今诸生不师今而学古,以非当世。”

    胡:

    ①兽颔下下垂的肉。《诗经·豳风·狼跋》:“狼跋其胡。”(跋:踩。)②大。《仪礼·少牢馈食礼》:“主人受祭之福,胡寿保健家室。”③代词。1.何;什么。《汉书·萧何传》:“相国胡大罪?”2. 为什么;何故。《吕氏春秋·察今》:“上胡不法先王之法。”④古代对北方和西方各族的统称。司马迁《报任安书》:“垂饵虎口,横挑强胡。”贾谊《过秦论》:“胡人不敢南下而牧马。”⑤古国名。在今安徽省阜阳市西北。春秋时为楚所灭。《左传·定公十五年》:“二月,楚灭胡。”[胡考]长寿。《诗经·周颂·丝衣》:“胡考之休。”(休:美。)

    子:

    ①孩子,兼指男女。《诗经·豳风· 七月》:“同我妇子,馌彼南亩。”(馌yè:送饭。南亩:指田地。)②儿子或女儿。《战国策·赵策四》:“丈夫亦爱怜其少子乎?”此指儿子。《韩非子·说林上》:“卫人嫁其子。”此指女儿。③人的通称,或指男;或指女。《诗经·邶风·匏有苦叶》:“招招舟子,人涉印否?”(涉:过河。印āng:我。)《周南·桃夭》:“之子于归,宜其室家。”(之:此。归:出嫁。)④尊称,多指男子。《诗经·卫风·氓》:“匪我愆期,子无良媒。”(匪:非。愆qiān:错,误。)⑤动物的卵或幼小的动物。《诗经·小雅·小宛》:“螟岭有子,蜾蠃负之。”(螟蛉mínglíng:一种吃禾心的害虫。蜾蠃guǒluǒ:细腰蜂。)《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”⑥植物的果实或种子。刘义庆《世说新语·雅量》:“树在道边而多子,此必苦李。”李绅《悯农》之一:“春种一粒粟,秋收万颗子。”⑦古代五等爵位的第四等。《礼记·王制》:“王者之制禄爵:公、侯、伯、子、男凡五等。”⑧地支的第一位,常与天干相配以纪日、纪年。《春秋 · 桓公十八年》:“夏四月丙子,公薨于齐。”韩愈《息国夫人墓志铭》:“元和七年甲子,日南至,以疾卒。”(元和:唐宪宗年号。日南至:指夏至。)又指十二时辰之一,即子时,自夜十一时至次日晨一时。⑨利息。《史记·货殖列传》:“子贷金钱千贯。”

    子孙:

    儿子和孙子。也泛指后代。《书·五子之歌》:“有典有则,贻厥~~。”

    孙:

    (一)①儿子的儿子。《史记·屈原贾生列传》:“举贾生之孙二人至郡守。”②孙子以后的各代。《汉书·曹参传》:“至哀帝时,乃封参玄孙之孙本始为平阳侯。”(本如:人名。)③再生的;细小的。嵇康《琴赋》:“乃斫(zhuó酌)孙枝。”(斫:砍去。) (二)xùn ①恭顺;谦让。《礼记·缁衣》:“恭而莅之,则民有孙心。”(莅lì:临。)《汉书·韩王信传》:“为人宽和自守,以温颜孙辞承上接下。”②出奔;逃亡。《春秋·庄公元年》:“夫人孙于齐。”


  • mai mo han fu zu ,zi sheng hu zi sun 。

    “mai mo han fu zu ,zi sheng hu zi sun 。”shi gou chu chu :《gan bai lian hua 》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。

    bai bai fu rong hua ,ben sheng wu jiang (san ben )。
    bu yu gong zhe za ,se lei zi ou fen 。
    shei yi er zhi ci ,gu su bai shi jun 。
    chu lai ku qiao cui ,jiu nai fang fen yun 。
    yue yue xie huan xie ,nian nian gen sheng gen 。
    chen gen yu gu xie ,xiao hua cheng ni chen 。
    hua zhe ri yi yuan ,lai zhe ri fu xin 。
    yi wei chi zhong wu ,yong bie jiang na chun 。
    hu xiang xi liang zhou ,zhong you tian bao min 。
    mai mo han fu zu ,zi sheng hu zi sun 。
    yi wang xiang tu lian ,qi nian jun qin en 。
    sheng ren shang fu er ,cao mu he zu yun 。

    【zhu shi 】:

    mo :

    ①zhong ;zhong le ;jin 。《guan zi ·xin shu xia 》:“sheng ren zhi dao ,re cun re wang ,yuan er yong zhi ,mo shi bu wang 。”②si 。du fu 《guo gu hu si jiao shu zhuang er shou 》zhi yi :“ci lao yi yun mo ,lin ren jie yi xiu 。”(yun :zhu ci 。)《guo yu ·jin yu si 》:“guan zhong mo yi ,duo chan zai ce 。”③la 。cao zhi 《sheng tian hang 》:“ji xi mo xi zhi 。”

    han :

    ①he liu ming 。han shui ,ye chen han jiang 。wei chang jiang zui chang de zhi liu ,fa yuan yu shan xi sheng ning jiang xian ,liu jing shan xi 、hu bei ,zai wu han shi ru chang jiang 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“jue ru 、han ,tui huai 、si ,er zhu zhi jiang 。”②tian he ;yin he 。《han shu ·tian wen zhi 》:“(wang liang )pang you ba xing ,jue han ,yue tian heng 。”《tiao tiao qian niu xing 》:“tiao tiao qian niu xing ,jiao jiao he han nv 。”③nan zi 。liu you 《yu ye bu mei ,guan bi jian suo zhang wei zheng gong di zhu ming 》:“shi jian qi mo yi hao han ,chi zha yin (yīn)wu qi tun lu 。”(yin wu :nu he sheng 。)④chao dai ming 。1. liu bang jian ,gong yuan qian 206~gong yuan 8nian ,shi chen “xi han ”;liu xiu jian ,gong yuan 25~220nian ,shi chen “dong han ”。2.wu dai zhi yi 。liu zhi yuan jian ,gong yuan 947~950nian ,shi chen “hou han ”。⑤min zu ming 。han zu 。《han shu ·xiong nu chuan xia 》:“jin xi qiang bao sai ,yu han ren jiao tong 。”

    fu :

    (yi )①fu qin 。《lun yu ·xue er 》:“fu zai guan ji zhi ,fu mei guan ji hang 。”(mei :tong “mo ”,si 。)②dui jia zu huo qin qi zhong nan xing chang bei de chen hu 。《er ya ·shi qin 》:“fu san kao wei wang fu ,fu zhi bi wei wang mu ;wang fu zhi kao wei ceng zu wang fu ,wang fu zhi mu wei ceng zu wang mu 。”③wei gu dai tian zi dui tong xing zhu hou 、zhu hou dui tong xing da fu de zun chen 。《shi jing · xiao ya · fa mu 》:“ji you fei zhu (zhù),yi su zhu fu 。”(zhu :you yang 。su :shao qing 。)④fan zhi dong wu xiong xing 。zuo sai 《wu dou fu 》:“ji shang ze yuan fu ai yin 。” (er )fǔ ①dui lao nian ren de zun chen 。《shi ji ·wu zi xu lie chuan 》:“ci jian zhi bai jin ,yi yu fu 。”②tong “fu ”。dui cheng nian nan zi de mei chen ,duo fu zai ming zi hou mian 。wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“si ren zhe :lu ling xiao jun gui jun yu ,chang le wang hui shen fu ,yu di an guo ping fu 、an shang chun fu 。”(lu ling :jin jiang xi ji an xian 。xiao jun gui jun yu :xiao jun gui zi jun yu 。chang le :de ming ,zai jin fu jian 。wang hui shen fu :wang hui zi shen fu 。xia wen “ping fu ”“chun fu ”tong 。)③wei cong shi mou yi lei hang ye nan zi de tong chen 。liu zong yuan 《gu mu tan xi xiao qiu ji 》:“nong fu yu fu guo er lou zhi 。”④kai shi 。《lao zi 》di si shi er zhang :“jiang liang zhe bu de ji si ,wu jiang yi wei jiao fu 。”(jiang liang :jiang heng ,jiang han 。ji si :zhi zheng chang si wang 。yi wei :“yi ”hou sheng dai ci “ci ”“zhi ”deng ,yi sai shi yong zhe gou hua zuo wei ……)

    zu :

    ①zu miao 。《shang shu ·shun dian 》:“shou zhong yu wen zu 。”《zhou li ·chun guan ·da zhu 》:“da shi ,yi yu she ,zao yu zu 。”(da shi :zhi da de jun shi hang dong 。zao :dao 。)②zu xian ;zu fu 。《zuo chuan ·zhao gong shi wu nian 》:“ji fu ji mo hou hu ?shu dian er wang ji zu 。”(ji :ji tan 。chun qiu jin ren 。shu dian :lie ju guo jia de li zhi zhang gu 。)③kai guo jun zhu 。《song shu ·xie ling yun chuan 》:“zhi yu jian an ,cao shi ji ming ,er zu 、chen wang ,xian xu cheng zao 。”(er zu :zhi wei wu di cao cao ,wei wen di cao pi 。chen wang :chen sai wang cao zhi 。zao :ci zao 。)④xiao fa ;mo fang 。si ma qian 《qu yuan lie chuan 》:“ran jie zu qu yuan zhi cong rong ci ling ,zhong mo gan zhi jian 。”⑤kai shi 。《zhuang zi ·shan mu 》:“fu you hu mo wu zhi zu 。”⑥xue pa 、ji yi huo zong jiao de chuang shi ren ;fo zu ;bi zu 。《xuan he shu pu 》juan shi yu :“xi 、suo yi zi hua zhi miao chu dong jin ,kuang ran wei qian gu han mo zhi zu 。”(xi 、suo :zhi jin dai wang xi zhi 、wang suo zhi fu zi 。)⑦shou xi 。《guo yu ·lu yu xia 》:“zu shi de de ,ri zhong kao zheng 。”⑧lu shen 。《song shu ·lv li zhi zhong 》:“cui shi 《si min yue ling 》yue :zu zhe ,dao shen 。huang di zhi zi yue lei zu ,hao yuan you ,si dao lu ,gu si yi wei dao shen 。”⑨chu hang shi ji si lu shen 。《jin shu ·xie an chuan 》:“di chu zu yu xi chi 。”⑩jian bie ;song hang 。《zhan guo ce ·jing ke ci qin wang 》:“zhi yi shui shang ,ji zu qu dao 。”(11)ji song si zhe 。tao qian 《ji cong di jing yuan wen 》:“nai yi yuan guo shi lao (láo),zu ji jiang hang 。”(lao :jiu 。)

    zi :

    ①sheng xi ;fan shi 。《lie zi ·shang wen 》:“bu wai bu bing ,xuan zi su ye 。”②zi sheng ;zeng yi 。bao zhao 《wu cheng fu 》:“zi huo yan tian ,chan li tong shan 。”[zi zi ]tong “zi zi ”。bu xie dai ;qin mian 。dong fang shuo 《da ke nan 》:“ci shi suo yi ri ye zi zi ,xiu xue min hang ,er bu gan dai ye 。”

    zi sheng :

    sheng chang fan shi 。《jin shu ·le zhi 》:“zi zhe ,zi ye 。wei yang qi zhi ci geng ~~ye 。”

    sheng :

    ①sheng chang ;chang chu 。《xun zi ·quan xue 》:“peng sheng ma zhong ,bu fu er zhi 。”②huo zhao ;sheng cun 。《lun yu · wei ling gong 》:“zhi shi ren ren ,mo qiu sheng yi hai ren ,you sha shen yi cheng ren 。”③sheng ming ;xing ming 。《han fei zi ·jie lao 》:“lu ye zhe ,ren zhi suo yi chi sheng ye 。”(lu :feng lu 。chi :wei chi 。)④chan sheng ;fa sheng 。《han shi wai chuan 》juan wu :“shui yuan shen an ,ze long yu sheng zhi 。”⑤sheng yo ;dan sheng 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“zhuang gong wu sheng 。”⑥sheng cun de ji jian ,zhi ren de yi sheng ;yi bei zi 。cao cao 《duan ge hang 》:“dui jiu dang ge ,ren sheng ji he ?”⑦sheng huo ;sheng ji 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“xiang lin zhi sheng ri cu (cù)。”(cu :jiong pai 。)⑧bu shou de 。1. wei zhu huo wei zhu shou de 。《lv shi chun qiu ·kuo yin 》:“da xiang zhi li ,shang xuan zun er zu sheng yu 。”2.wei jia gong lian zhi de 。《luo yang ga lan ji ·cheng bei 》:“tou hou chui er che sheng juan 。”⑨dou shu de ren 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“jin zhu sheng bu shi jin er xue gu ,yi fei dang shi 。”

    hu :

    ①shou han xia xia chui de rou 。《shi jing ·bin feng ·lang ba 》:“lang ba ji hu 。”(ba :cai 。)②da 。《yi li ·shao lao kui shi li 》:“zhu ren shou ji zhi fu ,hu shou bao jian jia shi 。”③dai ci 。1.he ;shen me 。《han shu ·xiao he chuan 》:“xiang guo hu da zui ?”2. wei shen me ;he gu 。《lv shi chun qiu ·cha jin 》:“shang hu bu fa xian wang zhi fa 。”④gu dai dui bei fang he xi fang ge zu de tong chen 。si ma qian 《bao ren an shu 》:“chui er hu kou ,heng tiao jiang hu 。”gu yi 《guo qin lun 》:“hu ren bu gan na xia er mu ma 。”⑤gu guo ming 。zai jin an hui sheng fu yang shi xi bei 。chun qiu shi wei chu suo mie 。《zuo chuan ·ding gong shi wu nian 》:“er yue ,chu mie hu 。”[hu kao ]chang shou 。《shi jing ·zhou song ·si yi 》:“hu kao zhi xiu 。”(xiu :mei 。)

    zi :

    ①hai zi ,jian zhi nan nv 。《shi jing ·bin feng · qi yue 》:“tong wo fu zi ,ye bi na mu 。”(ye yè:song fan 。na mu :zhi tian de 。)②er zi huo nv er 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“zhang fu yi ai lian ji shao zi hu ?”ci zhi er zi 。《han fei zi ·shui lin shang 》:“wei ren jia ji zi 。”ci zhi nv er 。③ren de tong chen ,huo zhi nan ;huo zhi nv 。《shi jing ·bei feng ·pao you ku xie 》:“qiao qiao zhou zi ,ren she yin fou ?”(she :guo he 。yin āng:wo 。)《zhou na ·tao wai 》:“zhi zi yu gui ,yi ji shi jia 。”(zhi :ci 。gui :chu jia 。)④zun chen ,duo zhi nan zi 。《shi jing ·wei feng ·mang 》:“fei wo qian ji ,zi mo liang mei 。”(fei :fei 。qian qiān:cuo ,wu 。)⑤dong wu de luan huo you xiao de dong wu 。《shi jing ·xiao ya ·xiao wan 》:“ming ling you zi ,guo luo fu zhi 。”(ming ling mínglíng:yi chong chi he xin de hai chong 。guo luo guǒluǒ:xi yao feng 。)《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”⑥zhi wu de guo shi huo chong zi 。liu yi qing 《shi shui xin yu ·ya liang 》:“shu zai dao bian er duo zi ,ci bi ku li 。”li shen 《min nong 》zhi yi :“chun chong yi li su ,qiu shou mo ke zi 。”⑦gu dai wu deng jue wei de di si deng 。《li ji ·wang zhi 》:“wang zhe zhi zhi lu jue :gong 、hou 、bai 、zi 、nan fan wu deng 。”⑧de zhi de di yi wei ,chang yu tian gan xiang pei yi ji ri 、ji nian 。《chun qiu · huan gong shi ba nian 》:“xia si yue bing zi ,gong hong yu ji 。”han yu 《xi guo fu ren mu zhi ming 》:“yuan he qi nian jia zi ,ri na zhi ,yi ji cu 。”(yuan he :tang xian zong nian hao 。ri na zhi :zhi xia zhi 。)you zhi shi er shi chen zhi yi ,ji zi shi ,zi ye shi yi shi zhi ci ri chen yi shi 。⑨li xi 。《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“zi dai jin qian qian guan 。”

    zi sun :

    er zi he sun zi 。ye fan zhi hou dai 。《shu ·wu zi zhi ge 》:“you dian you ze ,yi jue ~~。”

    sun :

    (yi )①er zi de er zi 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“ju gu sheng zhi sun er ren zhi jun shou 。”②sun zi yi hou de ge dai 。《han shu ·cao can chuan 》:“zhi ai di shi ,nai feng can xuan sun zhi sun ben shi wei ping yang hou 。”(ben ru :ren ming 。)③zai sheng de ;xi xiao de 。ji kang 《qin fu 》:“nai zhuo (zhuózhuo )sun zhi 。”(zhuo :kan qu 。) (er )xùn ①gong shun ;qian rang 。《li ji ·zi yi 》:“gong er li zhi ,ze min you sun xin 。”(li lì:lin 。)《han shu ·han wang xin chuan 》:“wei ren kuan he zi shou ,yi wen yan sun ci cheng shang jie xia 。”②chu ben ;tao wang 。《chun qiu ·zhuang gong yuan nian 》:“fu ren sun yu ji 。”