• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 思綿綿,夜永對景,那堪屈指,暗想從前。

    “思綿綿,夜永對景,那堪屈指,暗想從前。”詩句出處:《戚氏》;是宋朝詩人柳永的作品。

    晚秋天。
    一霎微雨灑庭軒。
    檻菊蕭疏,井梧零亂,
    惹殘煙。
    淒然。
    望江關,
    飛雲黯淡夕陽間。
    當時宋玉悲感,
    向此臨水與登山。
    遠道迢遞,行人淒楚,
    倦聽隴水潺湲。
    正蟬吟敗葉,
    蛩響衰草,
    相應喧喧。

    孤館度日如年。
    風露漸變,
    悄悄至更闌。
    長天凈,
    絳河清淺,皓月嬋娟。
    思綿綿,
    夜永對景,
    那堪屈指,
    暗想從前。
    未名未祿,
    綺陌紅樓,
    往往經歲遷延。

    帝裡風光好,
    當年少日,
    暮宴朝歡。
    況有狂朋怪侶,
    遇當歌、對酒競留連。
    別來迅景如梭,
    舊遊似夢,
    煙水程何限。
    念利名、憔悴長縈絆。
    追往事、空慘愁顏。
    漏箭移、稍覺輕寒。
    漸嗚咽、畫角數聲殘。
    對閑窗畔,
    停燈向曉,
    抱影無眠。

    【註釋】:

    思:

    ①思考;想。《論語·為政》:“學而不思則罔。”《荀子·勸學》:“吾嘗終日而思矣,不如須臾之所學也。”②思念;懷念。《詩經·邶風·泉水》:“靡(mǐ)日不思。”(靡:無。)李白《靜夜思》:“低頭思故鄉。”③愁思。張華《勵志詩》:“吉士思秋。”(吉士:對男子的美稱。)④心情;情緒。李煜《虞美人》:“清霜殘雪思難任。”(清霜殘雪:指鬢發已白。)柳宗元《登柳州城樓》:“海天愁思正茫茫。”⑤助詞。可用於句首或句中,調整音節。《詩經·大雅 ·思齊》:“思齊大任,文王之母。”(齊:通“齋”。莊敬。大任:即太任。王季之妻,文王之母。)⑥語氣詞,啊。《詩經·周南·漢廣》:“南有喬木,不可休思。”(喬:高大。休:休息。)

    綿:

    ①綿延;連綿。《谷梁傳·文公十四年》:“長轂(gǔ)五百乘(shèng),綿地千裡。”(長轂:兵車。乘:一車四馬為一乘。)②絲綿。《漢書·食貨志下》:“五谷佈帛絲綿之物。”③薄弱;柔軟。《漢書·嚴助傳》:“且越人綿力薄材,不能陸戰。”

    綿綿:

    ①連綿不斷。曹植《洛神賦》:“思~~而增慕,夜耿耿而不寐。”②安靜的樣子。《詩·大雅·常武》:“~~翼翼。”

    綿:

    ①綿延;連綿。《谷梁傳·文公十四年》:“長轂(gǔ)五百乘(shèng),綿地千裡。”(長轂:兵車。乘:一車四馬為一乘。)②絲綿。《漢書·食貨志下》:“五谷佈帛絲綿之物。”③薄弱;柔軟。《漢書·嚴助傳》:“且越人綿力薄材,不能陸戰。”

    永:

    ①水流長。引申為長。《詩經·周南 ·漢廣》:“江之永矣。”嵇康《贈秀才入軍》:“永嘯長吟。”陸雲《大安二年夏四月大將軍出祖王羊二公於城》:“身乖路永。”(乖:指分離。)②長久;永遠。《尚書·梓材》:“惟王子子孫孫永保民。”阮籍《詠懷詩八十二首》之十二:“永世不相忘。”③吟誦;唱。後作“詠”。《尚書·舜典》:“詩言志,歌永言。”(永言:吟誦詩句。)陶潛《有會而作》詩序:“歲雲夕兮,慨然永懷。”④延長。《詩經·小雅·白駒》:“縶之維之,以永今夕。”[永巷]1.宮中後妃的住所;後宮。《史記·范雎蔡澤列傳》:“於是范雎乃得見於離宮,詳為不知永巷而入其中。”(詳:通“佯”。)《舊唐書·德宗紀論》:“罷不急之官,出永巷之嬪嬙。”2.宮中署名。掌管後宮人事。《史記· 呂太後本紀》:“呂後最怨戚夫人及其子趙王,乃令永巷囚戚夫人。”3.長巷;深巷。李商隱《無題》之四:“何處哀箏隨急管,櫻花永巷垂楊岸。”王禹偁《記馬》:“旁顧適有永巷,修直百餘步。”

    對:

    ①對答;回答;應對。《孟子·梁惠王上》:“齊宣王問曰:‘齊桓晉文之事,可得聞乎?’孟子對曰:‘仲尼之徒無道桓文之事者,是以後世無傳焉。’”(齊桓:齊桓公。晉文:晉文公。)②對著;向著;朝向;面對。曹操《短歌行》:“對酒當歌,人生幾何。”韋應物《休暇日訪王侍禦不遇》:“門對寒流雪滿山。”③對立;敵對;相對。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“而所與對敵,或值人傑。”(值:遇到;碰見。)又對手。《三國志·吳書·陸遜傳》:“劉備天下知名,曹操所憚,今在境界,此強對也。”④對付。《韓非子·初見秦》:“夫一人奮死可以對十,十可以對百。”⑤婚姻配偶。《後漢書·逸民傳·梁鴻》:“同縣孟氏有女,狀肥醜而黑,力舉石臼,擇對不嫁,至年三十。”⑥對照。《夢溪筆談》卷八:“國朝置天文院於禁中……以兩司奏狀對勘,以防虛偽。”(勘:校對。)⑦對偶。嚴羽《滄浪詩話·詩體》:“有律詩徹首尾對者,有律詩徹首尾不對者。”⑧較量。曹丕《典論·自敘》:“餘與論劍,因求與餘對。”⑨稱揚;顯揚。《詩經·大雅·皇矣》:“以對於天下。”

    景:

    (一)①日光;光亮。《嶽陽樓記》:“至若春和景明。”張衡《西京賦》:“流景曜之(wěi)曄。”(曄:光輝燦爛。)也指太陽。潘嶽《楊仲武誄》:“日昃(zè)景西,望子朝陰。”(昃:日偏西。朝:宮室。)②光陰;時光。傅玄《九歌曲》:“歲莫景邁群光絕,安得長繩系白日?”③風景;景物。《漢書· 梅福傳》:“此何景也?”歐陽修《醉翁亭記》:“四時之景不同。”④情形;景況。李白《贈僧崖公》:“昔往今來歸,絕景無不經。”⑤大。成公綏《嘯賦》:“遊崇崗,陵景山。”(陵:登上。)《淮南子·天文》:“龍舉而景雲屬。”(屬zhǔ:連接;跟隨。) (二)yǐng 陰影;影子。後作“影”。李朝威《柳毅傳》:“景從雲合。”《過秦論》:“贏糧而景從。”(贏yíng:背。)《淮南子·原道》:“照日光而無景。”

    那堪:

    ①豈堪,怎能。蕭綱《寒閨》:“綠葉朝朝黃,紅顏日日異。譬喻持相比,~~不愁思。”②兼之,加上。邵雍《暮春吟》:“林下居常睡起遲,~~車馬近來稀。”

    堪:

    ①承受得起。《左傳·隱公元年》:“今京不度,非制也。君將不堪。”《後漢書·朱俊傳》:“副相國,非臣所堪也。”嵇康《與山巨源絕交書》:“吾直性狹中,多所不堪,偶與足下相知耳。”(狹中:心地狹窄。)②可以;能夠。《尚書·多方》:“惟爾多方,罔堪顧之。”陸遊《書憤》:“出師一表真名世,千載誰堪伯仲間?”(誰堪伯仲:伯仲,比喻不相上下。即誰能夠相比。)

    屈:

    (一)①彎曲,與“伸”相對。《周易·系辭下》:“尺蠖(huò)之屈,以求信也。”(尺蠖:蟲名。信:通“伸”。)②屈服;屈從;折服。《孟子·滕文公下》:“威武不能屈。”③委屈;冤屈。《史記·樂毅列傳》:“於是屈身下士,先禮郭隗以招賢者。”④壓抑;屈抑。《論衡· 自紀》:“才高見屈,遭時而然。”(見:被。)⑤治理;征服。《詩經·魯頌·泮水》:“順彼長道,屈此群醜。”(長道:大道。醜:指敵人。)⑥古邑名。春秋時晉地。在今山西省吉縣北。 (二)jué ①竭;盡。《孫子·作戰》:“攻城則力屈。”②同“倔”。倔強;不順從。《史記·匈奴列傳》:“楊信為人剛直屈強。”③短小。《淮南子·說山》:“飛不以尾,屈尾飛不能遠。”

    屈指:

    扳著手指計算。高適《別韋參軍》:“舉手望君門,~~取公卿。”也作“詘指”。《漢書·陳湯傳》:“~~計其日。”

    指:

    ①手指。《戰國策·秦策三》:“臣未嘗聞指大於臂,臂大於股。”(股:大腿。)②腳趾。《史記·高祖本紀》:“漢王傷胸,乃捫足曰: ‘虜中(zhòng)吾指。’”(捫:摸。)③用手指;指向。《論語·八佾》:“指其掌。”④向;意向。司馬相如《喻巴蜀檄》:“移師東指,閩越相誅。”⑤直立;豎起。《戰國策·燕策》:“士皆瞋目,發盡上指。”⑥指點,告知。董解元《西廂記諸宮調》卷八:“若非吾師指迷,實不悟此。”⑦指責;斥責。《漢書·王嘉傳》:“千人所指,無病而死。”⑧意旨;意圖。後寫作“旨”。《尚書·盤庚上》:“不匿厥指。”

    暗:

    ①黑暗;昏暗不明。《楚辭·九辯》:“卒壅蔽此浮雲兮,下暗漠而無光。”(壅蔽:遮蓋。漠:昏暗。)李白《古風五十九首·二十四》:“大車揚飛塵,亭午暗阡陌。”(亭午:正午。阡陌:道路。)②幽暗;幽深。高啟《中秋玩月張校理宅得南字》:“今年在舍反寂寞,暗室困臥如僵蠶。”③不公開;隱蔽。陸遊《入蜀記》卷六:“龍門水尤湍急,多暗石。”④默默地;悄悄地。杜甫《可嘆》詩:“群書萬卷常暗誦。”⑤昏亂;愚昧。《三國志·蜀書·後主傳》:“否(pǐ痞)德暗弱。”(道德低下,愚昧無能。否德:不德。)

    想:

    ①想象。《韓非子·解老》:“人希見生象也,而得死象之骨,案其圖而想其生也。”②思索;思考。《呂氏春秋·知度》:“去想去意,靜虛以待。”③想念;惦念。杜甫《客居》:“覽物想故國。”④估計;推測。⑤打算;希望。《漢書·霍光傳》:“天下想聞其風采。”

    從:

    (一)[從容]1.逍遙自在。歐陽修《浪淘沙》:“把酒祝東風,且共從容。”2.鎮靜安詳。黃溍《日損齋筆記·文獻黃公神道碑》:“俯仰從容,不大聲色。” (二)cóng ①相隨;跟隨。《論語·微子》:“子路從而後。”《史記·李斯列傳》:“乃從荀卿學帝王之術。”②追逐;追趕。《孫子兵法· 軍爭》:“佯北勿從。”③聽從;依從。《左傳· 莊公十年》:“小惠未遍,民弗從也。”《荀子·天論》:“從天而頌之,孰與制天命而用之。”④聽任;任憑。杜甫《屏跡》:“失學從兒懶,長貧任婦愁。”⑤做;參與。王安石《上皇帝萬言書》:“及使之從政,則茫然不知其方……”⑥指跟隨的人。《後漢書·單超傳》:“其仆從皆乘牛車……”⑦副的。與“正”相對。古代官吏的品級有正、從之分。《唐六典》:“司封郎中員外郎掌邦之封爵,凡有九等。一曰王,正一品,食邑一萬戶;二曰郡王,從一品,食邑五千戶。”⑧次要的;附屬的。《老殘遊記》第四回:“居然也拿住瞭兩個為從的強盜夥計。”⑨舊指堂房,即同宗而非嫡親的親屬。《三國志· 蜀書·許靖傳》:“(靖)少(shào)與從弟劭俱知名。”⑩介詞。自;由。1.表示起點。柳宗元《至小丘西小石潭記》:“自小丘西行百二十步。”2. 表示對象,相當於“向”。宋濂《送東陽馬生序》:“嘗趨百裡外從鄉之先達執經叩問。”(三) sǒng [從容(yǒng)]同“慫恿”。鼓動。《史記·淮南衡山列傳》:“日夜從容(衡山)王密謀反事。”(反:反叛。)(四) zòng ①古代南北方向稱“從”,東西方向稱“衡(橫)”。《詩經·齊風·南山》:“衡從其畝。”(畝:田壟。)②特指“合縱”。戰國時南北六國土地相連,聯合反對西面的秦國,稱“合從”,省稱“從”。李斯《諫逐客書》:“遂散六國之從。”③放縱。晁錯《賢良文學對策》:“其行罰也,非以忿怒妄誅而從暴心也。”

    前:

    (一)①前進;向前。《左傳·昭公元年》:“二執戈者前矣。”②跟“後”相對。1.表示方位在前。李白《望廬山瀑佈二首》之二:“日照香爐生紫煙,遙看瀑佈掛前川。”2.表示次序在前。《聊齋志異·狼三則》:“(屠)復投之,後狼止而前狼又至。”3.表示時間在先。《禮記·檀弓上》:“子夏曰:‘我未之前聞也。’”③引導。《儀禮·士虞禮》:“祝前屍出戶。” (二)jiǎn 同“剪”。消滅。《吳子·論將》:“進道易,退道難,可來而前;進道險,退道易,可薄而擊。”(薄:迫近;逼近。)


  • 思绵绵,夜永对景,那堪屈指,暗想从前。

    “思绵绵,夜永对景,那堪屈指,暗想从前。”诗句出处:《戚氏》;是宋朝诗人柳永的作品。

    晚秋天。
    一霎微雨洒庭轩。
    槛菊萧疏,井梧零乱,
    惹残烟。
    凄然。
    望江关,
    飞云黯淡夕阳间。
    当时宋玉悲感,
    向此临水与登山。
    远道迢递,行人凄楚,
    倦听陇水潺湲。
    正蝉吟败叶,
    蛩响衰草,
    相应喧喧。

    孤馆度日如年。
    风露渐变,
    悄悄至更阑。
    长天净,
    绛河清浅,皓月婵娟。
    思绵绵,
    夜永对景,
    那堪屈指,
    暗想从前。
    未名未禄,
    绮陌红楼,
    往往经岁迁延。

    帝里风光好,
    当年少日,
    暮宴朝欢。
    况有狂朋怪侣,
    遇当歌、对酒竞留连。
    别来迅景如梭,
    旧游似梦,
    烟水程何限。
    念利名、憔悴长萦绊。
    追往事、空惨愁颜。
    漏箭移、稍觉轻寒。
    渐呜咽、画角数声残。
    对闲窗畔,
    停灯向晓,
    抱影无眠。

    【注释】:

    思:

    ①思考;想。《论语·为政》:“学而不思则罔。”《荀子·劝学》:“吾尝终日而思矣,不如须臾之所学也。”②思念;怀念。《诗经·邶风·泉水》:“靡(mǐ)日不思。”(靡:无。)李白《静夜思》:“低头思故乡。”③愁思。张华《励志诗》:“吉士思秋。”(吉士:对男子的美称。)④心情;情绪。李煜《虞美人》:“清霜残雪思难任。”(清霜残雪:指鬓发已白。)柳宗元《登柳州城楼》:“海天愁思正茫茫。”⑤助词。可用于句首或句中,调整音节。《诗经·大雅 ·思齐》:“思齐大任,文王之母。”(齐:通“斋”。庄敬。大任:即太任。王季之妻,文王之母。)⑥语气词,啊。《诗经·周南·汉广》:“南有乔木,不可休思。”(乔:高大。休:休息。)

    绵:

    ①绵延;连绵。《谷梁传·文公十四年》:“长毂(gǔ)五百乘(shèng),绵地千里。”(长毂:兵车。乘:一车四马为一乘。)②丝绵。《汉书·食货志下》:“五谷布帛丝绵之物。”③薄弱;柔软。《汉书·严助传》:“且越人绵力薄材,不能陆战。”

    绵绵:

    ①连绵不断。曹植《洛神赋》:“思~~而增慕,夜耿耿而不寐。”②安静的样子。《诗·大雅·常武》:“~~翼翼。”

    绵:

    ①绵延;连绵。《谷梁传·文公十四年》:“长毂(gǔ)五百乘(shèng),绵地千里。”(长毂:兵车。乘:一车四马为一乘。)②丝绵。《汉书·食货志下》:“五谷布帛丝绵之物。”③薄弱;柔软。《汉书·严助传》:“且越人绵力薄材,不能陆战。”

    永:

    ①水流长。引申为长。《诗经·周南 ·汉广》:“江之永矣。”嵇康《赠秀才入军》:“永啸长吟。”陆云《大安二年夏四月大将军出祖王羊二公于城》:“身乖路永。”(乖:指分离。)②长久;永远。《尚书·梓材》:“惟王子子孙孙永保民。”阮籍《咏怀诗八十二首》之十二:“永世不相忘。”③吟诵;唱。后作“咏”。《尚书·舜典》:“诗言志,歌永言。”(永言:吟诵诗句。)陶潜《有会而作》诗序:“岁云夕兮,慨然永怀。”④延长。《诗经·小雅·白驹》:“絷之维之,以永今夕。”[永巷]1.宫中后妃的住所;后宫。《史记·范雎蔡泽列传》:“于是范雎乃得见于离宫,详为不知永巷而入其中。”(详:通“佯”。)《旧唐书·德宗纪论》:“罢不急之官,出永巷之嫔嫱。”2.宫中署名。掌管后宫人事。《史记· 吕太后本纪》:“吕后最怨戚夫人及其子赵王,乃令永巷囚戚夫人。”3.长巷;深巷。李商隐《无题》之四:“何处哀筝随急管,樱花永巷垂杨岸。”王禹偁《记马》:“旁顾适有永巷,修直百余步。”

    对:

    ①对答;回答;应对。《孟子·梁惠王上》:“齐宣王问曰:‘齐桓晋文之事,可得闻乎?’孟子对曰:‘仲尼之徒无道桓文之事者,是以后世无传焉。’”(齐桓:齐桓公。晋文:晋文公。)②对着;向着;朝向;面对。曹操《短歌行》:“对酒当歌,人生几何。”韦应物《休暇日访王侍御不遇》:“门对寒流雪满山。”③对立;敌对;相对。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“而所与对敌,或值人杰。”(值:遇到;碰见。)又对手。《三国志·吴书·陆逊传》:“刘备天下知名,曹操所惮,今在境界,此强对也。”④对付。《韩非子·初见秦》:“夫一人奋死可以对十,十可以对百。”⑤婚姻配偶。《后汉书·逸民传·梁鸿》:“同县孟氏有女,状肥丑而黑,力举石臼,择对不嫁,至年三十。”⑥对照。《梦溪笔谈》卷八:“国朝置天文院于禁中……以两司奏状对勘,以防虚伪。”(勘:校对。)⑦对偶。严羽《沧浪诗话·诗体》:“有律诗彻首尾对者,有律诗彻首尾不对者。”⑧较量。曹丕《典论·自叙》:“余与论剑,因求与余对。”⑨称扬;显扬。《诗经·大雅·皇矣》:“以对于天下。”

    景:

    (一)①日光;光亮。《岳阳楼记》:“至若春和景明。”张衡《西京赋》:“流景曜之(wěi)晔。”(晔:光辉灿烂。)也指太阳。潘岳《杨仲武诔》:“日昃(zè)景西,望子朝阴。”(昃:日偏西。朝:宫室。)②光阴;时光。傅玄《九歌曲》:“岁莫景迈群光绝,安得长绳系白日?”③风景;景物。《汉书· 梅福传》:“此何景也?”欧阳修《醉翁亭记》:“四时之景不同。”④情形;景况。李白《赠僧崖公》:“昔往今来归,绝景无不经。”⑤大。成公绥《啸赋》:“游崇岗,陵景山。”(陵:登上。)《淮南子·天文》:“龙举而景云属。”(属zhǔ:连接;跟随。) (二)yǐng 阴影;影子。后作“影”。李朝威《柳毅传》:“景从云合。”《过秦论》:“赢粮而景从。”(赢yíng:背。)《淮南子·原道》:“照日光而无景。”

    那堪:

    ①岂堪,怎能。萧纲《寒闺》:“绿叶朝朝黄,红颜日日异。譬喻持相比,~~不愁思。”②兼之,加上。邵雍《暮春吟》:“林下居常睡起迟,~~车马近来稀。”

    堪:

    ①承受得起。《左传·隐公元年》:“今京不度,非制也。君将不堪。”《后汉书·朱俊传》:“副相国,非臣所堪也。”嵇康《与山巨源绝交书》:“吾直性狭中,多所不堪,偶与足下相知耳。”(狭中:心地狭窄。)②可以;能够。《尚书·多方》:“惟尔多方,罔堪顾之。”陆游《书愤》:“出师一表真名世,千载谁堪伯仲间?”(谁堪伯仲:伯仲,比喻不相上下。即谁能够相比。)

    屈:

    (一)①弯曲,与“伸”相对。《周易·系辞下》:“尺蠖(huò)之屈,以求信也。”(尺蠖:虫名。信:通“伸”。)②屈服;屈从;折服。《孟子·滕文公下》:“威武不能屈。”③委屈;冤屈。《史记·乐毅列传》:“于是屈身下士,先礼郭隗以招贤者。”④压抑;屈抑。《论衡· 自纪》:“才高见屈,遭时而然。”(见:被。)⑤治理;征服。《诗经·鲁颂·泮水》:“顺彼长道,屈此群丑。”(长道:大道。丑:指敌人。)⑥古邑名。春秋时晋地。在今山西省吉县北。 (二)jué ①竭;尽。《孙子·作战》:“攻城则力屈。”②同“倔”。倔强;不顺从。《史记·匈奴列传》:“杨信为人刚直屈强。”③短小。《淮南子·说山》:“飞不以尾,屈尾飞不能远。”

    屈指:

    扳着手指计算。高适《别韦参军》:“举手望君门,~~取公卿。”也作“诎指”。《汉书·陈汤传》:“~~计其日。”

    指:

    ①手指。《战国策·秦策三》:“臣未尝闻指大于臂,臂大于股。”(股:大腿。)②脚趾。《史记·高祖本纪》:“汉王伤胸,乃扪足曰: ‘虏中(zhòng)吾指。’”(扪:摸。)③用手指;指向。《论语·八佾》:“指其掌。”④向;意向。司马相如《喻巴蜀檄》:“移师东指,闽越相诛。”⑤直立;竖起。《战国策·燕策》:“士皆瞋目,发尽上指。”⑥指点,告知。董解元《西厢记诸宫调》卷八:“若非吾师指迷,实不悟此。”⑦指责;斥责。《汉书·王嘉传》:“千人所指,无病而死。”⑧意旨;意图。后写作“旨”。《尚书·盘庚上》:“不匿厥指。”

    暗:

    ①黑暗;昏暗不明。《楚辞·九辩》:“卒壅蔽此浮云兮,下暗漠而无光。”(壅蔽:遮盖。漠:昏暗。)李白《古风五十九首·二十四》:“大车扬飞尘,亭午暗阡陌。”(亭午:正午。阡陌:道路。)②幽暗;幽深。高启《中秋玩月张校理宅得南字》:“今年在舍反寂寞,暗室困卧如僵蚕。”③不公开;隐蔽。陆游《入蜀记》卷六:“龙门水尤湍急,多暗石。”④默默地;悄悄地。杜甫《可叹》诗:“群书万卷常暗诵。”⑤昏乱;愚昧。《三国志·蜀书·后主传》:“否(pǐ痞)德暗弱。”(道德低下,愚昧无能。否德:不德。)

    想:

    ①想象。《韩非子·解老》:“人希见生象也,而得死象之骨,案其图而想其生也。”②思索;思考。《吕氏春秋·知度》:“去想去意,静虚以待。”③想念;惦念。杜甫《客居》:“览物想故国。”④估计;推测。⑤打算;希望。《汉书·霍光传》:“天下想闻其风采。”

    从:

    (一)[从容]1.逍遥自在。欧阳修《浪淘沙》:“把酒祝东风,且共从容。”2.镇静安详。黄溍《日损斋笔记·文献黄公神道碑》:“俯仰从容,不大声色。” (二)cóng ①相随;跟随。《论语·微子》:“子路从而后。”《史记·李斯列传》:“乃从荀卿学帝王之术。”②追逐;追赶。《孙子兵法· 军争》:“佯北勿从。”③听从;依从。《左传· 庄公十年》:“小惠未遍,民弗从也。”《荀子·天论》:“从天而颂之,孰与制天命而用之。”④听任;任凭。杜甫《屏迹》:“失学从儿懒,长贫任妇愁。”⑤做;参与。王安石《上皇帝万言书》:“及使之从政,则茫然不知其方……”⑥指跟随的人。《后汉书·单超传》:“其仆从皆乘牛车……”⑦副的。与“正”相对。古代官吏的品级有正、从之分。《唐六典》:“司封郎中员外郎掌邦之封爵,凡有九等。一曰王,正一品,食邑一万户;二曰郡王,从一品,食邑五千户。”⑧次要的;附属的。《老残游记》第四回:“居然也拿住了两个为从的强盗伙计。”⑨旧指堂房,即同宗而非嫡亲的亲属。《三国志· 蜀书·许靖传》:“(靖)少(shào)与从弟劭俱知名。”⑩介词。自;由。1.表示起点。柳宗元《至小丘西小石潭记》:“自小丘西行百二十步。”2. 表示对象,相当于“向”。宋濂《送东阳马生序》:“尝趋百里外从乡之先达执经叩问。”(三) sǒng [从容(yǒng)]同“怂恿”。鼓动。《史记·淮南衡山列传》:“日夜从容(衡山)王密谋反事。”(反:反叛。)(四) zòng ①古代南北方向称“从”,东西方向称“衡(横)”。《诗经·齐风·南山》:“衡从其亩。”(亩:田垄。)②特指“合纵”。战国时南北六国土地相连,联合反对西面的秦国,称“合从”,省称“从”。李斯《谏逐客书》:“遂散六国之从。”③放纵。晁错《贤良文学对策》:“其行罚也,非以忿怒妄诛而从暴心也。”

    前:

    (一)①前进;向前。《左传·昭公元年》:“二执戈者前矣。”②跟“后”相对。1.表示方位在前。李白《望庐山瀑布二首》之二:“日照香炉生紫烟,遥看瀑布挂前川。”2.表示次序在前。《聊斋志异·狼三则》:“(屠)复投之,后狼止而前狼又至。”3.表示时间在先。《礼记·檀弓上》:“子夏曰:‘我未之前闻也。’”③引导。《仪礼·士虞礼》:“祝前尸出户。” (二)jiǎn 同“剪”。消灭。《吴子·论将》:“进道易,退道难,可来而前;进道险,退道易,可薄而击。”(薄:迫近;逼近。)


  • sai mian mian ,ye yong dui jing ,na kan qu zhi ,an xiang cong qian 。

    “sai mian mian ,ye yong dui jing ,na kan qu zhi ,an xiang cong qian 。”shi gou chu chu :《qi shi 》;shi song chao shi ren liu yong de zuo pin 。

    wan qiu tian 。
    yi sha wei yu sa ting xuan 。
    jian ju xiao shu ,jing wu ling luan ,
    re can yan 。
    qi ran 。
    wang jiang guan ,
    fei yun an dan xi yang jian 。
    dang shi song yu bei gan ,
    xiang ci lin shui yu deng shan 。
    yuan dao tiao di ,hang ren qi chu ,
    juan ting long shui chan yuan 。
    zheng chan yin bai xie ,
    qiong xiang cui cao ,
    xiang ying xuan xuan 。

    gu guan du ri ru nian 。
    feng lou jian bian ,
    qiao qiao zhi geng lan 。
    chang tian jing ,
    jiang he qing jian ,hao yue chan juan 。
    sai mian mian ,
    ye yong dui jing ,
    na kan qu zhi ,
    an xiang cong qian 。
    wei ming wei lu ,
    qi mo gong lou ,
    wang wang jing sui qian yan 。

    di li feng guang hao ,
    dang nian shao ri ,
    mu yan chao huan 。
    kuang you kuang peng guai lv ,
    yu dang ge 、dui jiu jing liu lian 。
    bie lai xun jing ru suo ,
    jiu you shi meng ,
    yan shui cheng he xian 。
    nian li ming 、qiao cui chang ying ban 。
    zhui wang shi 、kong can chou yan 。
    lou jian yi 、shao jiao qing han 。
    jian wu yan 、hua jiao shu sheng can 。
    dui xian chuang pan ,
    ting deng xiang xiao ,
    bao ying mo mian 。

    【zhu shi 】:

    sai :

    ①sai kao ;xiang 。《lun yu ·wei zheng 》:“xue er bu sai ze wang 。”《xun zi ·quan xue 》:“wu chang zhong ri er sai yi ,bu ru xu yu zhi suo xue ye 。”②sai nian ;huai nian 。《shi jing ·bei feng ·quan shui 》:“mi (mǐ)ri bu sai 。”(mi :mo 。)li bai 《jing ye sai 》:“di tou sai gu xiang 。”③chou sai 。zhang hua 《li zhi shi 》:“ji shi sai qiu 。”(ji shi :dui nan zi de mei chen 。)④xin qing ;qing xu 。li yu 《yu mei ren 》:“qing shuang can xue sai nan ren 。”(qing shuang can xue :zhi bin fa yi bai 。)liu zong yuan 《deng liu zhou cheng lou 》:“hai tian chou sai zheng mang mang 。”⑤zhu ci 。ke yong yu gou shou huo gou zhong ,diao zheng yin jie 。《shi jing ·da ya ·sai ji 》:“sai ji da ren ,wen wang zhi mu 。”(ji :tong “zhai ”。zhuang jing 。da ren :ji tai ren 。wang ji zhi qi ,wen wang zhi mu 。)⑥yu qi ci ,a 。《shi jing ·zhou na ·han an 》:“na you qiao mu ,bu ke xiu sai 。”(qiao :gao da 。xiu :xiu xi 。)

    mian :

    ①mian yan ;lian mian 。《gu liang chuan ·wen gong shi si nian 》:“chang gu (gǔ)wu bai cheng (shèng),mian de qian li 。”(chang gu :bing che 。cheng :yi che si ma wei yi cheng 。)②si mian 。《han shu ·shi huo zhi xia 》:“wu gu bu bo si mian zhi wu 。”③bao ruo ;rou ruan 。《han shu ·yan zhu chuan 》:“ju yue ren mian li bao cai ,bu neng liu zhan 。”

    mian mian :

    ①lian mian bu duan 。cao zhi 《luo shen fu 》:“sai ~~er zeng mu ,ye geng geng er bu mei 。”②an jing de yang zi 。《shi ·da ya ·chang wu 》:“~~yi yi 。”

    mian :

    ①mian yan ;lian mian 。《gu liang chuan ·wen gong shi si nian 》:“chang gu (gǔ)wu bai cheng (shèng),mian de qian li 。”(chang gu :bing che 。cheng :yi che si ma wei yi cheng 。)②si mian 。《han shu ·shi huo zhi xia 》:“wu gu bu bo si mian zhi wu 。”③bao ruo ;rou ruan 。《han shu ·yan zhu chuan 》:“ju yue ren mian li bao cai ,bu neng liu zhan 。”

    yong :

    ①shui liu chang 。yin shen wei chang 。《shi jing ·zhou na ·han an 》:“jiang zhi yong yi 。”ji kang 《zeng xiu cai ru jun 》:“yong xiao chang yin 。”liu yun 《da an er nian xia si yue da jiang jun chu zu wang yang er gong yu cheng 》:“shen guai lu yong 。”(guai :zhi fen li 。)②chang jiu ;yong yuan 。《shang shu ·zi cai 》:“wei wang zi zi sun sun yong bao min 。”ruan ji 《yong huai shi ba shi er shou 》zhi shi er :“yong shi bu xiang wang 。”③yin song ;chang 。hou zuo “yong ”。《shang shu ·shun dian 》:“shi yan zhi ,ge yong yan 。”(yong yan :yin song shi gou 。)tao qian 《you hui er zuo 》shi xu :“sui yun xi xi ,kai ran yong huai 。”④yan chang 。《shi jing ·xiao ya ·bai ju 》:“zhi zhi wei zhi ,yi yong jin xi 。”[yong hang ]1.gong zhong hou fei de zhu suo ;hou gong 。《shi ji ·fan ju cai ze lie chuan 》:“yu shi fan ju nai de jian yu li gong ,xiang wei bu zhi yong hang er ru ji zhong 。”(xiang :tong “yang ”。)《jiu tang shu ·de zong ji lun 》:“ba bu ji zhi guan ,chu yong hang zhi pin qiang 。”2.gong zhong shu ming 。zhang guan hou gong ren shi 。《shi ji · lv tai hou ben ji 》:“lv hou zui yuan qi fu ren ji ji zi zhao wang ,nai ling yong hang qiu qi fu ren 。”3.chang hang ;shen hang 。li shang yin 《mo ti 》zhi si :“he chu ai zheng sui ji guan ,ying hua yong hang chui yang an 。”wang yu cheng 《ji ma 》:“pang gu kuo you yong hang ,xiu zhi bai yu bu 。”

    dui :

    ①dui da ;hui da ;ying dui 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“ji xuan wang wen yue :‘ji huan jin wen zhi shi ,ke de wen hu ?’meng zi dui yue :‘zhong ni zhi tu mo dao huan wen zhi shi zhe ,shi yi hou shi mo chuan yan 。’”(ji huan :ji huan gong 。jin wen :jin wen gong 。)②dui zhao ;xiang zhao ;chao xiang ;mian dui 。cao cao 《duan ge hang 》:“dui jiu dang ge ,ren sheng ji he 。”wei ying wu 《xiu xia ri fang wang shi yu bu yu 》:“men dui han liu xue man shan 。”③dui li ;di dui ;xiang dui 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“er suo yu dui di ,huo zhi ren jie 。”(zhi :yu dao ;peng jian 。)you dui shou 。《san guo zhi ·wu shu ·liu xun chuan 》:“liu bei tian xia zhi ming ,cao cao suo dan ,jin zai jing jie ,ci jiang dui ye 。”④dui fu 。《han fei zi ·chu jian qin 》:“fu yi ren fen si ke yi dui shi ,shi ke yi dui bai 。”⑤hun yin pei ou 。《hou han shu ·yi min chuan ·liang hong 》:“tong xian meng shi you nv ,zhuang fei chou er hei ,li ju dan jiu ,ze dui bu jia ,zhi nian san shi 。”⑥dui zhao 。《meng xi bi tan 》juan ba :“guo chao zhi tian wen yuan yu jin zhong ……yi liang si zou zhuang dui kan ,yi fang xu wei 。”(kan :jiao dui 。)⑦dui ou 。yan yu 《cang lang shi hua ·shi ti 》:“you lv shi che shou wei dui zhe ,you lv shi che shou wei bu dui zhe 。”⑧jiao liang 。cao pi 《dian lun ·zi xu 》:“yu yu lun jian ,yin qiu yu yu dui 。”⑨chen yang ;xian yang 。《shi jing ·da ya ·huang yi 》:“yi dui yu tian xia 。”

    jing :

    (yi )①ri guang ;guang liang 。《yue yang lou ji 》:“zhi re chun he jing ming 。”zhang heng 《xi jing fu 》:“liu jing yao zhi (wěi)ye 。”(ye :guang hui can lan 。)ye zhi tai yang 。pan yue 《yang zhong wu lei 》:“ri ze (zè)jing xi ,wang zi chao yin 。”(ze :ri pian xi 。chao :gong shi 。)②guang yin ;shi guang 。fu xuan 《jiu ge qu 》:“sui mo jing mai qun guang jue ,an de chang sheng ji bai ri ?”③feng jing ;jing wu 。《han shu · mei fu chuan 》:“ci he jing ye ?”ou yang xiu 《zui weng ting ji 》:“si shi zhi jing bu tong 。”④qing xing ;jing kuang 。li bai 《zeng seng ya gong 》:“xi wang jin lai gui ,jue jing mo bu jing 。”⑤da 。cheng gong sui 《xiao fu 》:“you chong gang ,ling jing shan 。”(ling :deng shang 。)《huai na zi ·tian wen 》:“long ju er jing yun shu 。”(shu zhǔ:lian jie ;gen sui 。) (er )yǐng yin ying ;ying zi 。hou zuo “ying ”。li chao wei 《liu yi chuan 》:“jing cong yun ge 。”《guo qin lun 》:“ying liang er jing cong 。”(ying yíng:bei 。)《huai na zi ·yuan dao 》:“zhao ri guang er mo jing 。”

    na kan :

    ①qi kan ,zen neng 。xiao gang 《han gui 》:“lu xie chao chao huang ,gong yan ri ri yi 。pi yu chi xiang bi ,~~bu chou sai 。”②jian zhi ,jia shang 。shao yong 《mu chun yin 》:“lin xia ju chang shui qi chi ,~~che ma jin lai xi 。”

    kan :

    ①cheng shou de qi 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“jin jing bu du ,fei zhi ye 。jun jiang bu kan 。”《hou han shu ·zhu jun chuan 》:“fu xiang guo ,fei chen suo kan ye 。”ji kang 《yu shan ju yuan jue jiao shu 》:“wu zhi xing xia zhong ,duo suo bu kan ,ou yu zu xia xiang zhi er 。”(xia zhong :xin de xia zhai 。)②ke yi ;neng gou 。《shang shu ·duo fang 》:“wei er duo fang ,wang kan gu zhi 。”liu you 《shu fen 》:“chu shi yi biao zhen ming shi ,qian zai shei kan bai zhong jian ?”(shei kan bai zhong :bai zhong ,bi yu bu xiang shang xia 。ji shei neng gou xiang bi 。)

    qu :

    (yi )①wan qu ,yu “shen ”xiang dui 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“che huo (huò)zhi qu ,yi qiu xin ye 。”(che huo :chong ming 。xin :tong “shen ”。)②qu fu ;qu cong ;she fu 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“wei wu bu neng qu 。”③wei qu ;yuan qu 。《shi ji ·le yi lie chuan 》:“yu shi qu shen xia shi ,xian li guo kui yi qiao xian zhe 。”④ya yi ;qu yi 。《lun heng · zi ji 》:“cai gao jian qu ,zao shi er ran 。”(jian :bei 。)⑤zhi li ;zheng fu 。《shi jing ·lu song ·pan shui 》:“shun bi chang dao ,qu ci qun chou 。”(chang dao :da dao 。chou :zhi di ren 。)⑥gu yi ming 。chun qiu shi jin de 。zai jin shan xi sheng ji xian bei 。 (er )jué ①jie ;jin 。《sun zi ·zuo zhan 》:“gong cheng ze li qu 。”②tong “jue ”。jue jiang ;bu shun cong 。《shi ji ·xiong nu lie chuan 》:“yang xin wei ren gang zhi qu jiang 。”③duan xiao 。《huai na zi ·shui shan 》:“fei bu yi wei ,qu wei fei bu neng yuan 。”

    qu zhi :

    ban zhao shou zhi ji suan 。gao kuo 《bie wei can jun 》:“ju shou wang jun men ,~~qu gong qing 。”ye zuo “qu zhi ”。《han shu ·chen shang chuan 》:“~~ji ji ri 。”

    zhi :

    ①shou zhi 。《zhan guo ce ·qin ce san 》:“chen wei chang wen zhi da yu bei ,bei da yu gu 。”(gu :da tui 。)②jiao zhi 。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“han wang shang xiong ,nai men zu yue : ‘lu zhong (zhòng)wu zhi 。’”(men :mo 。)③yong shou zhi ;zhi xiang 。《lun yu ·ba yi 》:“zhi ji zhang 。”④xiang ;yi xiang 。si ma xiang ru 《yu ba shu xi 》:“yi shi dong zhi ,min yue xiang zhu 。”⑤zhi li ;shu qi 。《zhan guo ce ·yan ce 》:“shi jie chen mu ,fa jin shang zhi 。”⑥zhi dian ,gao zhi 。dong jie yuan 《xi xiang ji zhu gong diao 》juan ba :“re fei wu shi zhi mi ,shi bu wu ci 。”⑦zhi ze ;chi ze 。《han shu ·wang jia chuan 》:“qian ren suo zhi ,mo bing er si 。”⑧yi zhi ;yi tu 。hou xie zuo “zhi ”。《shang shu ·pan geng shang 》:“bu ni jue zhi 。”

    an :

    ①hei an ;hun an bu ming 。《chu ci ·jiu bian 》:“cu yong bi ci fu yun xi ,xia an mo er mo guang 。”(yong bi :zhe gai 。mo :hun an 。)li bai 《gu feng wu shi jiu shou ·er shi si 》:“da che yang fei chen ,ting wu an qian mo 。”(ting wu :zheng wu 。qian mo :dao lu 。)②you an ;you shen 。gao qi 《zhong qiu wan yue zhang jiao li zhai de na zi 》:“jin nian zai she fan ji mo ,an shi kun wo ru jiang can 。”③bu gong kai ;yin bi 。liu you 《ru shu ji 》juan liu :“long men shui you tuan ji ,duo an dan 。”④mo mo de ;qiao qiao de 。du fu 《ke tan 》shi :“qun shu mo juan chang an song 。”⑤hun luan ;yu mei 。《san guo zhi ·shu shu ·hou zhu chuan 》:“fou (pǐpi )de an ruo 。”(dao de di xia ,yu mei mo neng 。fou de :bu de 。)

    xiang :

    ①xiang xiang 。《han fei zi ·jie lao 》:“ren xi jian sheng xiang ye ,er de si xiang zhi gu ,an ji tu er xiang ji sheng ye 。”②sai suo ;sai kao 。《lv shi chun qiu ·zhi du 》:“qu xiang qu yi ,jing xu yi dai 。”③xiang nian ;dian nian 。du fu 《ke ju 》:“lan wu xiang gu guo 。”④gu ji ;tui ce 。⑤da suan ;xi wang 。《han shu ·huo guang chuan 》:“tian xia xiang wen ji feng cai 。”

    cong :

    (yi )[cong rong ]1.xiao yao zi zai 。ou yang xiu 《lang tao sha 》:“ba jiu zhu dong feng ,ju gong cong rong 。”2.zhen jing an xiang 。huang jin 《ri sun zhai bi ji ·wen suo huang gong shen dao bei 》:“fu yang cong rong ,bu da sheng se 。” (er )cóng ①xiang sui ;gen sui 。《lun yu ·wei zi 》:“zi lu cong er hou 。”《shi ji ·li si lie chuan 》:“nai cong xun qing xue di wang zhi shu 。”②zhui zhu ;zhui gan 。《sun zi bing fa · jun zheng 》:“yang bei wu cong 。”③ting cong ;yi cong 。《zuo chuan · zhuang gong shi nian 》:“xiao hui wei bian ,min fu cong ye 。”《xun zi ·tian lun 》:“cong tian er song zhi ,shu yu zhi tian ming er yong zhi 。”④ting ren ;ren ping 。du fu 《bing ji 》:“shi xue cong er lan ,chang pin ren fu chou 。”⑤zuo ;can yu 。wang an dan 《shang huang di mo yan shu 》:“ji shi zhi cong zheng ,ze mang ran bu zhi ji fang ……”⑥zhi gen sui de ren 。《hou han shu ·chan chao chuan 》:“ji pu cong jie cheng niu che ……”⑦fu de 。yu “zheng ”xiang dui 。gu dai guan li de pin ji you zheng 、cong zhi fen 。《tang liu dian 》:“si feng lang zhong yuan wai lang zhang bang zhi feng jue ,fan you jiu deng 。yi yue wang ,zheng yi pin ,shi yi yi mo hu ;er yue jun wang ,cong yi pin ,shi yi wu qian hu 。”⑧ci yao de ;fu shu de 。《lao can you ji 》di si hui :“ju ran ye na zhu le liang ge wei cong de jiang dao huo ji 。”⑨jiu zhi tang fang ,ji tong zong er fei di qin de qin shu 。《san guo zhi · shu shu ·hu jing chuan 》:“(jing )shao (shào)yu cong di shao ju zhi ming 。”⑩jie ci 。zi ;you 。1.biao shi qi dian 。liu zong yuan 《zhi xiao qiu xi xiao dan tan ji 》:“zi xiao qiu xi hang bai er shi bu 。”2. biao shi dui xiang ,xiang dang yu “xiang ”。song lian 《song dong yang ma sheng xu 》:“chang qu bai li wai cong xiang zhi xian da zhi jing kou wen 。”(san ) sǒng [cong rong (yǒng)]tong “song yong ”。gu dong 。《shi ji ·huai na heng shan lie chuan 》:“ri ye cong rong (heng shan )wang mi mou fan shi 。”(fan :fan pan 。)(si ) zòng ①gu dai na bei fang xiang chen “cong ”,dong xi fang xiang chen “heng (heng )”。《shi jing ·ji feng ·na shan 》:“heng cong ji mu 。”(mu :tian long 。)②te zhi “ge zong ”。zhan guo shi na bei liu guo tu de xiang lian ,lian ge fan dui xi mian de qin guo ,chen “ge cong ”,sheng chen “cong ”。li si 《jian zhu ke shu 》:“sui san liu guo zhi cong 。”③fang zong 。chao cuo 《xian liang wen xue dui ce 》:“ji hang fa ye ,fei yi fen nu wang zhu er cong bao xin ye 。”

    qian :

    (yi )①qian jin ;xiang qian 。《zuo chuan ·zhao gong yuan nian 》:“er zhi ge zhe qian yi 。”②gen “hou ”xiang dui 。1.biao shi fang wei zai qian 。li bai 《wang lu shan bao bu er shou 》zhi er :“ri zhao xiang lu sheng zi yan ,yao kan bao bu gua qian chuan 。”2.biao shi ci xu zai qian 。《liao zhai zhi yi ·lang san ze 》:“(tu )fu tou zhi ,hou lang zhi er qian lang you zhi 。”3.biao shi shi jian zai xian 。《li ji ·tan gong shang 》:“zi xia yue :‘wo wei zhi qian wen ye 。’”③yin dao 。《yi li ·shi yu li 》:“zhu qian shi chu hu 。” (er )jiǎn tong “jian ”。xiao mie 。《wu zi ·lun jiang 》:“jin dao yi ,tui dao nan ,ke lai er qian ;jin dao xian ,tui dao yi ,ke bao er ji 。”(bao :pai jin ;bi jin 。)