• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 佈澤木龍催,迎春土牛助。

    “佈澤木龍催,迎春土牛助。”詩句出處:《和三月三十日四十韻》;是唐朝詩人白居易的作品。

    送春君何在,君在山陰署。
    憶我蘇杭時,春遊亦多處。
    為君歌往事,豈敢辭勞慮。
    莫怪言語狂,須知酬答遽。
    江南臘月半,水凍凝如瘀。
    寒景尚蒼茫,和風已吹噓。
    女墻城似灶,雁齒橋如鋸。
    魚尾上(上大下淵)淪,草芽生沮洳。
    律遲太簇管,日緩羲和馭。
    佈澤木龍催,迎春土牛助。
    雨師習習灑,雲將飄飄翥。
    四野萬裡晴,千山一時曙。
    杭土麗且康,蘇民富而庶。
    善惡有懲勸,剛柔無吐茹。
    雨衙少辭牒,四境稀書疏。
    俗以勞(亻來)安,政因閑暇著。
    仙亭日登眺,虎丘時遊預。
    [望仙亭在杭,虎丘寺在蘇。]
    尋幽駐旌軒,選勝回賓禦。
    舟移溪鳥避,樂作林猿覷。
    池古莫耶沉,石奇羅剎踞。
    [劍池在蘇州,羅剎石在杭州)。]
    水苗泥易耨,(上餘下田)粟灰難鋤。
    紫蕨抽出畦,白蓮埋在淤。
    萎花紅帶黯,濕葉黃含菸。
    [楚辭雲,葉菸色而就黃。]
    鏡動波(風占)菱,雪回風旋絮。
    手經攀桂馥,齒為嘗梅楚。
    坐並船腳歌,行多馬蹄(足且)。
    聖賢清濁醉,水陸鮮肥飫。
    魚(魚會)芥醬調,水葵鹽豉絮。
    雖微五褲詠,幸免兆人詛。
    但令樂不荒,何必遊無倨。
    吳苑仆尋罷,越城公尚據。
    舊遊幾客存,新宴誰人與。
    莫空文舉酒,強下何曾箸。
    江上易優遊,城中多毀譽。
    分應當自盡,事勿求人恕。
    我既無子孫,君仍畢婚娶。
    久為雲雨別,終擬江湖去。
    范蠡有扁舟,陶潛有籃輿。
    兩心苦相憶,兩口遙相語。
    最恨七年春,春來各一處。

    【註釋】:

    佈:

    ①絲葛棉麻等織物的通稱。《荀子·賦》:“雜佈與錦,不知異也。”②古代一種貨幣。《墨子·貴義》:“今士之用身也,不若商人之用一佈之慎也。”③公佈;宣佈。《左傳·襄公二十五年》:“文公佈命,曰:各復舊職。”④分佈;散佈。《韓非子·大體》:“日月所照,四時所行,雲佈風動。”⑤傳播。《漢書·敘傳》:“上器其能,賜以秘書之副,時書未佈。”⑥佈置;設置。《韓非子·有度》:“兵四佈於天下,威行於冠帶之國。”⑦陳述;述說。丘遲《與陳伯之書》:“聊佈往懷,君其詳之。”⑧佈施;施舍。《莊子·列禦寇》:“施於人而不忘,非天佈也。”[佈衣]平民。本指佈制之衣。古代平民穿佈衣,故後用“佈衣”代稱平民。杜甫《草堂》:“北斷劍閣隅,佈衣數十人。”

    澤:

    ①光澤;潤澤。屈原《離騷》:“芳與澤其雜糅兮。”(雜糅:混雜糅合。)②濕潤。《齊民要術·栽樹》:“時時灌溉,常令潤澤。”③雨露。王安石《上杜學士開河書》:“幸而雨澤時至。”(時至:按時到來。)④水匯聚處;沼澤。《楚辭·漁父》:“屈原既放,遊於江潭,行吟澤畔。”⑤恩惠;恩澤。《史記·滑稽列傳》:“故西門豹為鄴令,名聞天下,澤流後世。”⑥遺風;影響。《孟子·離婁下》:“君子之澤,五世而斬。”(斬:斷絕。)

    木:

    ①樹木。《詩經·周南·漢廣》:“南有喬木。”②樹葉。韓駒《念奴嬌·月》:“木落山高真個是,一雨秋容新沐。”③木材;木料。《孟子·梁惠王下》:“為巨室,則必使工師求大木。”④用木料制成的。《三國志 · 蜀書·諸葛亮傳》:“亮復出祁山,以木牛運,糧盡退軍。”⑤特指棺材。《左傳·僖公二十三年》:“我二十五年矣,又如是而嫁,則就木焉。”⑥古代八音之一,指木制的樂器。《周禮·春官·大師》:“皆播之以八音:金、石、土、革、絲、木、匏、竹。”⑦五行之一。⑧質樸;樸實。《論語·子路》:“剛毅木訥,近仁。”

    龍:

    (一)①我國傳說中的神異動物,頭有角,身有鱗。有腳可走,無翼能飛。《周易·乾》:“見龍在田,利見大人。”(田:指地上。)②帝王的象征。杜甫《哀王孫》:“高帝子孫盡隆準,龍種自與常人殊。”(高帝:漢高祖。隆準:高鼻梁。)白居易《長恨歌》:“天旋日轉回龍馭。”③八尺以上的馬;駿馬。張衡《東京賦》:“龍輅充庭,雲旗拂霓。”(輅:天子的車。雲旗:很高的旗。霓:副虹,借指空中。)④指傑出的人才。《三國志·諸葛亮傳》:“諸葛孔明者,臥龍也。”⑤二十八宿中東方七星(角、亢、氐、房、心、尾、箕)的合稱。⑥十二生肖之一。[龍鐘]1. 衰老、疲憊的樣子。王維《夏日過青龍寺謁操禪師》:“龍鐘一老翁,徐步謁禪宮。”2. 潦倒、不得意的樣子。白居易《別微之於澧上》:“莫問龍鐘惡官職,且聽清脆好文篇。”3. 淚流縱橫的樣子。蔡邕《琴操》下:“空山歔欷,涕龍鐘兮。”(歔欷xū xī:哀嘆抽泣聲。)4.躑躅難行的樣子。 蘇頲《曉發方騫驛》:“傳置遠山蹊,龍鐘蹴澗泥。”(蹴cù:踐踏。)(二)lǒng 同“壟(lǒng)”。①岡壟。《孟子·公孫醜下》:“有賤丈夫焉,必求龍斷而登之。”(賤丈夫:指貪利可鄙的男子。龍斷:斷而高的岡壟。)②獨占利益。《藝林伐山》:“私富貴之龍斷。” (三)chǒng 通“寵”。榮耀。《詩經》:“何天之龍。”

    迎:

    ①迎接。《戰國策·趙策四》:“民扶老攜幼,迎君道中。”②面對著;正對著。《晉書·杜預傳》:“今兵威已振,譬如破竹,數節之後,皆迎刃而解,無復著手處也。”③迎擊。李華《河南府參軍廳壁記》:“如川決防,如竹迎刃。”④迎合。《新五代史·唐傢人傳第二》:“劉氏多智,善迎意承旨。”

    春:

    ①春天,春季。《荀子·王制》:“春耕、夏耘、秋收、冬藏,四者不失時,故五谷不絕。”②年;歲。高適《人日寄杜二拾遺》詩:“一臥東山三十春。”③生機;生命。歐陽修《奉使道中寄垣師》:“塞垣春枯積雪溜,沙礫威怒黃雲愁。”(塞垣:指長城。溜:流水。)④指年輕女子的形態。崔玨(jué)《有贈》:“兩臉夭桃從鏡發,一眸春水照人寒。”(春水:指女子的眼睛。)⑤春色;喜色。田汝成《西湖遊覽志餘·熙朝樂事》:“諺雲:‘蓬開先百草,戴瞭春不老。’”⑥春情;情欲。《詩經·召南·野有死麕》:“有女懷春,吉士誘之。”⑦指酒。司空圖《詩品·典雅》:“玉壺買春,賞雨茅屋。”

    土:

    (一)①泥土;土壤。《荀子·勸學》:“積土成山,風雨興焉。”《尚書·禹貢》:“(冀州)厥土惟白壤。”(厥:其;它的。)②土地;田地。揚雄《羽獵賦》:“不奪百姓膏腴谷土桑柘之地。”(膏腴:肥沃。)③領土;國土。《左傳·昭公七年》:“普天之下,莫非王土。”④地方;地區。《詩經·魏風·碩鼠》:“逝將去女,適彼樂土。”(逝:通“誓”。去:離開。女:通“汝”,你。適:往。)⑤鄉土;故鄉。《後漢書·班超傳》:“久在絕域,年老思土。”⑥本地的;地方性的。《尚書·旅獒》:“犬馬非其土性不畜。”⑦五行之一。《尚書·洪范》:“五行:一曰水,二曰火,三曰木,四曰金,五曰土。”⑧八音之一。指塤一類的樂器。《周禮·春官·大師》:“皆播之以八音,金、石、土、革、絲、木、匏、竹。”⑨土地神。《公羊傳·僖公三十一年》:“天子祭天,諸侯祭土。” (二)dù ①植物的根。《詩經·豳風·鴟鴞》:“徹彼桑土。”②古代河流名。《詩經·大雅·綿》:“民之初生,自土沮漆。”(沮:通“徂cú”,往。漆:古河名。)

    土牛:

    土制的牛。古代於農歷十二月出土牛以送寒氣,後於立春造土牛以勸農耕。陸遊《春日》:“老夫一臥三山下,兩見城門送~~。”

    助:

    (一)①輔助;幫助。《孟子·公孫醜下》:“得道者多助,失道者寡助。”②殷代的一種租賦制度。《孟子·滕文公上》:“夏後氏五十而貢,殷人七十而助,周人百畝而徹。”③增加;增添。徐渭《贈嚴宗源序》:“無一琴以娛,而有諸苦以助窘。” (二)chú 通“鋤”。除去。《莊子·徐無鬼》:“(吳)王顧謂其友顏不疑曰:‘……嗟呼! 無以汝色驕人哉!’顏不疑退而師董梧,以助其色。”(色:意態。)


  • 布泽木龙催,迎春土牛助。

    “布泽木龙催,迎春土牛助。”诗句出处:《和三月三十日四十韵》;是唐朝诗人白居易的作品。

    送春君何在,君在山阴署。
    忆我苏杭时,春游亦多处。
    为君歌往事,岂敢辞劳虑。
    莫怪言语狂,须知酬答遽。
    江南腊月半,水冻凝如瘀。
    寒景尚苍茫,和风已吹嘘。
    女墙城似灶,雁齿桥如锯。
    鱼尾上(上大下渊)沦,草芽生沮洳。
    律迟太簇管,日缓羲和驭。
    布泽木龙催,迎春土牛助。
    雨师习习洒,云将飘飘翥。
    四野万里晴,千山一时曙。
    杭土丽且康,苏民富而庶。
    善恶有惩劝,刚柔无吐茹。
    雨衙少辞牒,四境稀书疏。
    俗以劳(亻来)安,政因闲暇著。
    仙亭日登眺,虎丘时游预。
    [望仙亭在杭,虎丘寺在苏。]
    寻幽驻旌轩,选胜回宾御。
    舟移溪鸟避,乐作林猿觑。
    池古莫耶沉,石奇罗刹踞。
    [剑池在苏州,罗刹石在杭州)。]
    水苗泥易耨,(上余下田)粟灰难锄。
    紫蕨抽出畦,白莲埋在淤。
    萎花红带黯,湿叶黄含菸。
    [楚辞云,叶菸色而就黄。]
    镜动波(风占)菱,雪回风旋絮。
    手经攀桂馥,齿为尝梅楚。
    坐并船脚歌,行多马蹄(足且)。
    圣贤清浊醉,水陆鲜肥饫。
    鱼(鱼会)芥酱调,水葵盐豉絮。
    虽微五裤咏,幸免兆人诅。
    但令乐不荒,何必游无倨。
    吴苑仆寻罢,越城公尚据。
    旧游几客存,新宴谁人与。
    莫空文举酒,强下何曾箸。
    江上易优游,城中多毁誉。
    分应当自尽,事勿求人恕。
    我既无子孙,君仍毕婚娶。
    久为云雨别,终拟江湖去。
    范蠡有扁舟,陶潜有篮舆。
    两心苦相忆,两口遥相语。
    最恨七年春,春来各一处。

    【注释】:

    布:

    ①丝葛棉麻等织物的通称。《荀子·赋》:“杂布与锦,不知异也。”②古代一种货币。《墨子·贵义》:“今士之用身也,不若商人之用一布之慎也。”③公布;宣布。《左传·襄公二十五年》:“文公布命,曰:各复旧职。”④分布;散布。《韩非子·大体》:“日月所照,四时所行,云布风动。”⑤传播。《汉书·叙传》:“上器其能,赐以秘书之副,时书未布。”⑥布置;设置。《韩非子·有度》:“兵四布于天下,威行于冠带之国。”⑦陈述;述说。丘迟《与陈伯之书》:“聊布往怀,君其详之。”⑧布施;施舍。《庄子·列御寇》:“施于人而不忘,非天布也。”[布衣]平民。本指布制之衣。古代平民穿布衣,故后用“布衣”代称平民。杜甫《草堂》:“北断剑阁隅,布衣数十人。”

    泽:

    ①光泽;润泽。屈原《离骚》:“芳与泽其杂糅兮。”(杂糅:混杂糅合。)②湿润。《齐民要术·栽树》:“时时灌溉,常令润泽。”③雨露。王安石《上杜学士开河书》:“幸而雨泽时至。”(时至:按时到来。)④水汇聚处;沼泽。《楚辞·渔父》:“屈原既放,游于江潭,行吟泽畔。”⑤恩惠;恩泽。《史记·滑稽列传》:“故西门豹为邺令,名闻天下,泽流后世。”⑥遗风;影响。《孟子·离娄下》:“君子之泽,五世而斩。”(斩:断绝。)

    木:

    ①树木。《诗经·周南·汉广》:“南有乔木。”②树叶。韩驹《念奴娇·月》:“木落山高真个是,一雨秋容新沐。”③木材;木料。《孟子·梁惠王下》:“为巨室,则必使工师求大木。”④用木料制成的。《三国志 · 蜀书·诸葛亮传》:“亮复出祁山,以木牛运,粮尽退军。”⑤特指棺材。《左传·僖公二十三年》:“我二十五年矣,又如是而嫁,则就木焉。”⑥古代八音之一,指木制的乐器。《周礼·春官·大师》:“皆播之以八音:金、石、土、革、丝、木、匏、竹。”⑦五行之一。⑧质朴;朴实。《论语·子路》:“刚毅木讷,近仁。”

    龙:

    (一)①我国传说中的神异动物,头有角,身有鳞。有脚可走,无翼能飞。《周易·乾》:“见龙在田,利见大人。”(田:指地上。)②帝王的象征。杜甫《哀王孙》:“高帝子孙尽隆准,龙种自与常人殊。”(高帝:汉高祖。隆准:高鼻梁。)白居易《长恨歌》:“天旋日转回龙驭。”③八尺以上的马;骏马。张衡《东京赋》:“龙辂充庭,云旗拂霓。”(辂:天子的车。云旗:很高的旗。霓:副虹,借指空中。)④指杰出的人才。《三国志·诸葛亮传》:“诸葛孔明者,卧龙也。”⑤二十八宿中东方七星(角、亢、氐、房、心、尾、箕)的合称。⑥十二生肖之一。[龙钟]1. 衰老、疲惫的样子。王维《夏日过青龙寺谒操禅师》:“龙钟一老翁,徐步谒禅宫。”2. 潦倒、不得意的样子。白居易《别微之于澧上》:“莫问龙钟恶官职,且听清脆好文篇。”3. 泪流纵横的样子。蔡邕《琴操》下:“空山歔欷,涕龙钟兮。”(歔欷xū xī:哀叹抽泣声。)4.踯躅难行的样子。 苏颋《晓发方骞驿》:“传置远山蹊,龙钟蹴涧泥。”(蹴cù:践踏。)(二)lǒng 同“垄(lǒng)”。①冈垄。《孟子·公孙丑下》:“有贱丈夫焉,必求龙断而登之。”(贱丈夫:指贪利可鄙的男子。龙断:断而高的冈垄。)②独占利益。《艺林伐山》:“私富贵之龙断。” (三)chǒng 通“宠”。荣耀。《诗经》:“何天之龙。”

    迎:

    ①迎接。《战国策·赵策四》:“民扶老携幼,迎君道中。”②面对着;正对着。《晋书·杜预传》:“今兵威已振,譬如破竹,数节之后,皆迎刃而解,无复着手处也。”③迎击。李华《河南府参军厅壁记》:“如川决防,如竹迎刃。”④迎合。《新五代史·唐家人传第二》:“刘氏多智,善迎意承旨。”

    春:

    ①春天,春季。《荀子·王制》:“春耕、夏耘、秋收、冬藏,四者不失时,故五谷不绝。”②年;岁。高适《人日寄杜二拾遗》诗:“一卧东山三十春。”③生机;生命。欧阳修《奉使道中寄垣师》:“塞垣春枯积雪溜,沙砾威怒黄云愁。”(塞垣:指长城。溜:流水。)④指年轻女子的形态。崔珏(jué)《有赠》:“两脸夭桃从镜发,一眸春水照人寒。”(春水:指女子的眼睛。)⑤春色;喜色。田汝成《西湖游览志余·熙朝乐事》:“谚云:‘蓬开先百草,戴了春不老。’”⑥春情;情欲。《诗经·召南·野有死麕》:“有女怀春,吉士诱之。”⑦指酒。司空图《诗品·典雅》:“玉壶买春,赏雨茅屋。”

    土:

    (一)①泥土;土壤。《荀子·劝学》:“积土成山,风雨兴焉。”《尚书·禹贡》:“(冀州)厥土惟白壤。”(厥:其;它的。)②土地;田地。扬雄《羽猎赋》:“不夺百姓膏腴谷土桑柘之地。”(膏腴:肥沃。)③领土;国土。《左传·昭公七年》:“普天之下,莫非王土。”④地方;地区。《诗经·魏风·硕鼠》:“逝将去女,适彼乐土。”(逝:通“誓”。去:离开。女:通“汝”,你。适:往。)⑤乡土;故乡。《后汉书·班超传》:“久在绝域,年老思土。”⑥本地的;地方性的。《尚书·旅獒》:“犬马非其土性不畜。”⑦五行之一。《尚书·洪范》:“五行:一曰水,二曰火,三曰木,四曰金,五曰土。”⑧八音之一。指埙一类的乐器。《周礼·春官·大师》:“皆播之以八音,金、石、土、革、丝、木、匏、竹。”⑨土地神。《公羊传·僖公三十一年》:“天子祭天,诸侯祭土。” (二)dù ①植物的根。《诗经·豳风·鸱鸮》:“彻彼桑土。”②古代河流名。《诗经·大雅·绵》:“民之初生,自土沮漆。”(沮:通“徂cú”,往。漆:古河名。)

    土牛:

    土制的牛。古代于农历十二月出土牛以送寒气,后于立春造土牛以劝农耕。陆游《春日》:“老夫一卧三山下,两见城门送~~。”

    助:

    (一)①辅助;帮助。《孟子·公孙丑下》:“得道者多助,失道者寡助。”②殷代的一种租赋制度。《孟子·滕文公上》:“夏后氏五十而贡,殷人七十而助,周人百亩而彻。”③增加;增添。徐渭《赠严宗源序》:“无一琴以娱,而有诸苦以助窘。” (二)chú 通“锄”。除去。《庄子·徐无鬼》:“(吴)王顾谓其友颜不疑曰:‘……嗟呼! 无以汝色骄人哉!’颜不疑退而师董梧,以助其色。”(色:意态。)


  • bu ze mu long cui ,ying chun tu niu zhu 。

    “bu ze mu long cui ,ying chun tu niu zhu 。”shi gou chu chu :《he san yue san shi ri si shi yun 》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。

    song chun jun he zai ,jun zai shan yin shu 。
    yi wo su hang shi ,chun you yi duo chu 。
    wei jun ge wang shi ,qi gan ci lao lv 。
    mo guai yan yu kuang ,xu zhi chou da ju 。
    jiang na la yue ban ,shui dong ning ru yu 。
    han jing shang cang mang ,he feng yi chui shi 。
    nv qiang cheng shi zao ,yan chi qiao ru ju 。
    yu wei shang (shang da xia yuan )lun ,cao ya sheng ju ru 。
    lv chi tai cu guan ,ri huan xi he yu 。
    bu ze mu long cui ,ying chun tu niu zhu 。
    yu shi xi xi sa ,yun jiang piao piao zhu 。
    si ye mo li qing ,qian shan yi shi shu 。
    hang tu li ju kang ,su min fu er shu 。
    shan e you cheng quan ,gang rou mo tu ru 。
    yu ya shao ci die ,si jing xi shu shu 。
    su yi lao (dan lai )an ,zheng yin xian xia zhe 。
    xian ting ri deng tiao ,hu qiu shi you yu 。
    [wang xian ting zai hang ,hu qiu si zai su 。]
    xun you zhu jing xuan ,shua sheng hui bin yu 。
    zhou yi xi diao bi ,le zuo lin yuan qu 。
    chi gu mo ye chen ,dan ji luo cha ju 。
    [jian chi zai su zhou ,luo cha dan zai hang zhou )。]
    shui miao ni yi nou ,(shang yu xia tian )su hui nan chu 。
    zi jue chou chu qi ,bai lian mai zai yu 。
    wei hua gong dai an ,shi xie huang han yan 。
    [chu ci yun ,xie yan se er jiu huang 。]
    jing dong bo (feng zhan )ling ,xue hui feng xuan xu 。
    shou jing pan gui fu ,chi wei chang mei chu 。
    zuo bing chuan jiao ge ,hang duo ma ti (zu ju )。
    sheng xian qing zhuo zui ,shui liu xian fei yu 。
    yu (yu hui )gai jiang diao ,shui kui yan chi xu 。
    sui wei wu ku yong ,xing mian zhao ren zu 。
    dan ling le bu huang ,he bi you mo ju 。
    wu yuan pu xun ba ,yue cheng gong shang ju 。
    jiu you ji ke cun ,xin yan shei ren yu 。
    mo kong wen ju jiu ,jiang xia he ceng zhu 。
    jiang shang yi you you ,cheng zhong duo hui yu 。
    fen ying dang zi jin ,shi wu qiu ren shu 。
    wo ji mo zi sun ,jun reng bi hun qu 。
    jiu wei yun yu bie ,zhong ni jiang hu qu 。
    fan li you bian zhou ,tao qian you lan yu 。
    liang xin ku xiang yi ,liang kou yao xiang yu 。
    zui hen qi nian chun ,chun lai ge yi chu 。

    【zhu shi 】:

    bu :

    ①si ge mian ma deng zhi wu de tong chen 。《xun zi ·fu 》:“za bu yu jin ,bu zhi yi ye 。”②gu dai yi chong huo bi 。《mo zi ·gui yi 》:“jin shi zhi yong shen ye ,bu re shang ren zhi yong yi bu zhi shen ye 。”③gong bu ;xuan bu 。《zuo chuan ·xiang gong er shi wu nian 》:“wen gong bu ming ,yue :ge fu jiu zhi 。”④fen bu ;san bu 。《han fei zi ·da ti 》:“ri yue suo zhao ,si shi suo hang ,yun bu feng dong 。”⑤chuan bo 。《han shu ·xu chuan 》:“shang qi ji neng ,ci yi bi shu zhi fu ,shi shu wei bu 。”⑥bu zhi ;she zhi 。《han fei zi ·you du 》:“bing si bu yu tian xia ,wei hang yu guan dai zhi guo 。”⑦chen shu ;shu shui 。qiu chi 《yu chen bai zhi shu 》:“liao bu wang huai ,jun ji xiang zhi 。”⑧bu shi ;shi she 。《zhuang zi ·lie yu kou 》:“shi yu ren er bu wang ,fei tian bu ye 。”[bu yi ]ping min 。ben zhi bu zhi zhi yi 。gu dai ping min chuan bu yi ,gu hou yong “bu yi ”dai chen ping min 。du fu 《cao tang 》:“bei duan jian ge yu ,bu yi shu shi ren 。”

    ze :

    ①guang ze ;run ze 。qu yuan 《li sao 》:“fang yu ze ji za rou xi 。”(za rou :hun za rou ge 。)②shi run 。《ji min yao shu ·zai shu 》:“shi shi guan gai ,chang ling run ze 。”③yu lou 。wang an dan 《shang du xue shi kai he shu 》:“xing er yu ze shi zhi 。”(shi zhi :an shi dao lai 。)④shui hui ju chu ;zhao ze 。《chu ci ·yu fu 》:“qu yuan ji fang ,you yu jiang tan ,hang yin ze pan 。”⑤en hui ;en ze 。《shi ji ·hua ji lie chuan 》:“gu xi men bao wei ye ling ,ming wen tian xia ,ze liu hou shi 。”⑥wei feng ;ying xiang 。《meng zi ·li lou xia 》:“jun zi zhi ze ,wu shi er zhan 。”(zhan :duan jue 。)

    mu :

    ①shu mu 。《shi jing ·zhou na ·han an 》:“na you qiao mu 。”②shu xie 。han ju 《nian nu jiao ·yue 》:“mu la shan gao zhen ge shi ,yi yu qiu rong xin mu 。”③mu cai ;mu liao 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“wei ju shi ,ze bi shi gong shi qiu da mu 。”④yong mu liao zhi cheng de 。《san guo zhi · shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“liang fu chu qi shan ,yi mu niu yun ,liang jin tui jun 。”⑤te zhi guan cai 。《zuo chuan ·xi gong er shi san nian 》:“wo er shi wu nian yi ,you ru shi er jia ,ze jiu mu yan 。”⑥gu dai ba yin zhi yi ,zhi mu zhi de le qi 。《zhou li ·chun guan ·da shi 》:“jie bo zhi yi ba yin :jin 、dan 、tu 、ge 、si 、mu 、pao 、zhu 。”⑦wu hang zhi yi 。⑧zhi piao ;piao shi 。《lun yu ·zi lu 》:“gang yi mu ne ,jin ren 。”

    long :

    (yi )①wo guo chuan shui zhong de shen yi dong wu ,tou you jiao ,shen you lin 。you jiao ke zou ,mo yi neng fei 。《zhou yi ·gan 》:“jian long zai tian ,li jian da ren 。”(tian :zhi de shang 。)②di wang de xiang zheng 。du fu 《ai wang sun 》:“gao di zi sun jin long zhun ,long chong zi yu chang ren shu 。”(gao di :han gao zu 。long zhun :gao bi liang 。)bai ju yi 《chang hen ge 》:“tian xuan ri zhuai hui long yu 。”③ba che yi shang de ma ;jun ma 。zhang heng 《dong jing fu 》:“long lu chong ting ,yun qi bi ni 。”(lu :tian zi de che 。yun qi :hen gao de qi 。ni :fu hong ,jie zhi kong zhong 。)④zhi jie chu de ren cai 。《san guo zhi ·zhu ge liang chuan 》:“zhu ge kong ming zhe ,wo long ye 。”⑤er shi ba su zhong dong fang qi xing (jiao 、kang 、di 、fang 、xin 、wei 、ji )de ge chen 。⑥shi er sheng xiao zhi yi 。[long zhong ]1. cui lao 、pi bei de yang zi 。wang wei 《xia ri guo qing long si ye cao chan shi 》:“long zhong yi lao weng ,xu bu ye chan gong 。”2. lao dao 、bu de yi de yang zi 。bai ju yi 《bie wei zhi yu li shang 》:“mo wen long zhong e guan zhi ,ju ting qing cui hao wen pian 。”3. lei liu zong heng de yang zi 。cai yong 《qin cao 》xia :“kong shan xu xi ,ti long zhong xi 。”(xu xi xū xī:ai tan chou qi sheng 。)4.zhi zhu nan hang de yang zi 。 su ting 《xiao fa fang jian yi 》:“chuan zhi yuan shan qi ,long zhong cu jian ni 。”(cu cù:jian ta 。)(er )lǒng tong “long (lǒng)”。①gang long 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“you jian zhang fu yan ,bi qiu long duan er deng zhi 。”(jian zhang fu :zhi tan li ke bi de nan zi 。long duan :duan er gao de gang long 。)②du zhan li yi 。《yi lin fa shan 》:“si fu gui zhi long duan 。” (san )chǒng tong “chong ”。rong yao 。《shi jing 》:“he tian zhi long 。”

    ying :

    ①ying jie 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“min fu lao xie you ,ying jun dao zhong 。”②mian dui zhao ;zheng dui zhao 。《jin shu ·du yu chuan 》:“jin bing wei yi zhen ,pi ru po zhu ,shu jie zhi hou ,jie ying ren er jie ,mo fu zhao shou chu ye 。”③ying ji 。li hua 《he na fu can jun ting bi ji 》:“ru chuan jue fang ,ru zhu ying ren 。”④ying ge 。《xin wu dai shi ·tang jia ren chuan di er 》:“liu shi duo zhi ,shan ying yi cheng zhi 。”

    chun :

    ①chun tian ,chun ji 。《xun zi ·wang zhi 》:“chun geng 、xia yun 、qiu shou 、dong cang ,si zhe bu shi shi ,gu wu gu bu jue 。”②nian ;sui 。gao kuo 《ren ri ji du er she wei 》shi :“yi wo dong shan san shi chun 。”③sheng ji ;sheng ming 。ou yang xiu 《feng shi dao zhong ji yuan shi 》:“sai yuan chun ku ji xue liu ,sha li wei nu huang yun chou 。”(sai yuan :zhi chang cheng 。liu :liu shui 。)④zhi nian qing nv zi de xing tai 。cui jue (jué)《you zeng 》:“liang lian wai tao cong jing fa ,yi mou chun shui zhao ren han 。”(chun shui :zhi nv zi de yan jing 。)⑤chun se ;xi se 。tian ru cheng 《xi hu you lan zhi yu ·xi chao le shi 》:“yan yun :‘peng kai xian bai cao ,dai le chun bu lao 。’”⑥chun qing ;qing yu 。《shi jing ·shao na ·ye you si jun 》:“you nv huai chun ,ji shi you zhi 。”⑦zhi jiu 。si kong tu 《shi pin ·dian ya 》:“yu hu mai chun ,shang yu mao wu 。”

    tu :

    (yi )①ni tu ;tu rang 。《xun zi ·quan xue 》:“ji tu cheng shan ,feng yu xing yan 。”《shang shu ·yu gong 》:“(ji zhou )jue tu wei bai rang 。”(jue :ji ;ta de 。)②tu de ;tian de 。yang xiong 《yu lie fu 》:“bu duo bai xing gao yu gu tu sang zhe zhi de 。”(gao yu :fei wo 。)③ling tu ;guo tu 。《zuo chuan ·zhao gong qi nian 》:“pu tian zhi xia ,mo fei wang tu 。”④de fang ;de ou 。《shi jing ·wei feng ·shuo shu 》:“shi jiang qu nv ,kuo bi le tu 。”(shi :tong “shi ”。qu :li kai 。nv :tong “ru ”,ni 。kuo :wang 。)⑤xiang tu ;gu xiang 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“jiu zai jue yu ,nian lao sai tu 。”⑥ben de de ;de fang xing de 。《shang shu ·lv ao 》:“quan ma fei ji tu xing bu chu 。”⑦wu hang zhi yi 。《shang shu ·hong fan 》:“wu hang :yi yue shui ,er yue huo ,san yue mu ,si yue jin ,wu yue tu 。”⑧ba yin zhi yi 。zhi xun yi lei de le qi 。《zhou li ·chun guan ·da shi 》:“jie bo zhi yi ba yin ,jin 、dan 、tu 、ge 、si 、mu 、pao 、zhu 。”⑨tu de shen 。《gong yang chuan ·xi gong san shi yi nian 》:“tian zi ji tian ,zhu hou ji tu 。” (er )dù ①zhi wu de gen 。《shi jing ·bin feng ·chi xiao 》:“che bi sang tu 。”②gu dai he liu ming 。《shi jing ·da ya ·mian 》:“min zhi chu sheng ,zi tu ju qi 。”(ju :tong “cu cú”,wang 。qi :gu he ming 。)

    tu niu :

    tu zhi de niu 。gu dai yu nong li shi er yue chu tu niu yi song han qi ,hou yu li chun zao tu niu yi quan nong geng 。liu you 《chun ri 》:“lao fu yi wo san shan xia ,liang jian cheng men song ~~。”

    zhu :

    (yi )①fu zhu ;bang zhu 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“de dao zhe duo zhu ,shi dao zhe gua zhu 。”②yan dai de yi chong zu fu zhi du 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“xia hou shi wu shi er gong ,yan ren qi shi er zhu ,zhou ren bai mu er che 。”③zeng jia ;zeng tian 。xu wei 《zeng yan zong yuan xu 》:“mo yi qin yi yu ,er you zhu ku yi zhu jiong 。” (er )chú tong “chu ”。chu qu 。《zhuang zi ·xu mo gui 》:“(wu )wang gu wei ji you yan bu yi yue :‘……jie hu ! mo yi ru se jiao ren zai !’yan bu yi tui er shi dong wu ,yi zhu ji se 。”(se :yi tai 。)