• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 誠哉利器全由用,可惜吹毛不得人。

    “誠哉利器全由用,可惜吹毛不得人。”詩句出處:《春秋戰國門再吟十五首》;是唐朝詩人周曇的作品。

    不得商於又失齊,楚懷方寸一何迷。
    明知秦是虎狼國,更忍車輪獨向西。

    定獲英奇不在多,然須設網遍山河。
    禽雖一目羅中得,豈可空張一目羅。

    諤諤能昌唯唯亡,亦由匡正得賢良。
    一從忠讜無周舍,吾過何人為短長。

    攻城來下惜先分,一旦傢邦屬四鄰。
    徒逞威強稱智伯,不知權變是愚人。

    好龍天為降真龍,及見真龍瘁厥躬。
    接下不勤徒好士,葉公何異魯哀公。

    幾尺如霜利不群,恩仇未報反亡身。
    誠哉利器全由用,可惜吹毛不得人。

    門下三千各自矜,頻彈劍客獨無能。
    田文不厭無能客,三窟全身果有憑。

    曲突徙薪不謂賢,焦頭爛額饗盤筵。
    時人多是輕先見,不獨田傢國亦然。

    社鼠穿墻巧庇身,何由攻灌若為熏。
    能知窟穴依形勢,不聽讒邪是聖君。

    戲問將何對所耽,滑稽無骨是常譚。
    昔時王者皆通四,近見君王隻好三。

    下澤逢蛇蓋是常,還如山上見豺狼。
    國中有怪非蛇獸,不用賢能是不祥。

    一言能使定安危,安己危人是所宜。
    仁義不思垂教化,背恩亡德豈儒為。

    趙解重圍魏再昌,信陵賢德日馨芳。
    昏蒙愚主聽讒說,公子雲亡國亦亡。

    周室衰微不共匡,幹戈終日互爭強。
    諸侯若解尊天子,列國何因次第亡。

    走敵存亡義有餘,全由雄勇與英謨。
    但如公子能交結,朱亥侯嬴何代無。

    以上周曇作品《春秋戰國門再吟》共15首

    【註釋】:

    誠:

    ①真誠;真心;不虛偽。《禮記·樂記》:“著誠去偽,禮之經也。”《列子·湯問》:“帝感其誠。”②真實。《禮記·樂記》:“著誠去偽。”③副詞。實在;的確。《史記·季佈列傳》:“賢者誠重其死。”④連詞。如果。《史記·張耳陳馀列傳》:“誠聽臣之計,可不攻而降城。”王安石《上皇帝萬言書》:“誠賢能也,然後隨其德之大小,才之高下而官使之。”

    哉:

    ①語氣詞。1. 表示感嘆。相當於“啊”、“呀”。《史記· 陳涉世傢》:“陳涉太息曰:‘嗟乎,燕雀安知鴻鵠之志哉!’”2. 表示反問。相當於“呢”、“嗎”。彭端淑《為學一首示子侄》:“人之立志顧不如蜀鄙之僧哉?”(顧:反而。鄙:邊地。)3.表示疑問。相當於“嗎”、“呢”。《莊子· 山木》:“此何鳥哉?”②通“才(cái)”。副詞。方才;剛剛。《尚書·武成》:“厥四月,哉生明。王來自商,至於豐。”(王:指周武王。豐:周舊都。)

    利:

    ①鋒利;銳利。跟“鈍”相對。《荀子·勸學》:“金就礪則利。”(礪:磨刀石。)《韓非子·難一》:“矛之利,於物無不陷也。”②言詞鋒利,會說話。王充《論衡》:“辯口利舌。”③順利;吉利。《史記·項羽本紀》:“時不利兮騅(zhuī)不逝。”(騅:馬名。逝:跑。)④利益;好處。《左傳·桓公六年》:“小國離,楚之利也。”柳宗元《捕蛇者說》:“有蔣氏者,專其利三世矣。”⑤有利。《孟子·梁惠王上》:“叟,不遠千裡而來,亦將有以利吾國乎?”⑥利潤;利息。《史記·越王勾踐世傢》:“候時轉物,逐什一之利。”⑦物產;出產。晁錯《論貴粟疏》:“生谷之土未盡墾,山澤之利未盡出也。”

    器:

    ①器皿;器具。《論語·衛靈公》:“工欲善其事,必先利其器。”②國傢或名爵的標志物。《左傳·成公二年》:“唯器與名,不可以假人。”③器官;軀體。潘嶽《馬汧(qiān)督誄》:“悠悠烈將,覆軍喪器。”④具體的事物。《文心雕龍·情采》:“敷寫器象。”《周易·系辭上》:“形而上者謂之道,形而下者謂之器。”(道:指精神。)⑤度量;胸襟。《論語·八佾》:“管仲之器小哉!”⑥才能;能力。《周易·系辭下》:“君子藏器於身,待時而動。”⑦有才能的人;人才。《老子》第四十一章:“大器晚成。”⑧器重;賞識。孟郊《吊國殤》:“堯舜宰乾坤,器農不器兵。”

    全:

    ①純色玉。《周禮·考工記·玉人》:“天子用全。”②完備;完整無缺。《莊子·養生主》:“三年之後,未嘗見全牛也。”③保全;使完好。《韓非子·解考》:“今舉動而與天下之為讎,非全身長生之道也。”④病愈,後寫作“痊”。《周禮·天官·醫師》:“歲終,則稽其醫事,以制其食,十全為上,十失一次之。”⑤副詞。完全;全都。《史記·扁鵲倉公列傳》:“診病決死生,能全無失乎?”

    由:

    ①經過。《論語·雍也》:“行不由徑。”(徑:小路。)②順隨;依順。《論語·顏淵》:“為仁由己,而由人乎哉?”③原由;原因。雍陶《非酒》:“人人慢說酒消憂,我道翻為引恨由。”④介詞。1. 自;從。《史記·陳涉世傢》:“由陳涉始。”2. 由於;因為。王充《論衡·實知》:“知物由學,學乃知之,不問不識。”3. 憑借;依據。《論語 · 顏淵》:“為仁由己,而由人乎哉?”(而由人乎哉:難道憑借他人嗎?)⑤通“猶”。1. 如同;好像。《孟子·公孫醜上》:“由弓人而恥為弓。”2. 還;仍然。羅隱《夏州胡常侍》:“仍聞隴蜀由多事,深喜將軍未白頭。”(事:事故。)3. 尚且。《荀子·富國》:“由將不足以免也。”

    用:

    ①使用。《詩經·大雅·公劉》: “執豕於牢,酌之用匏(páo)。”(豕:豬。牢:畜圈。匏:瓢葫蘆。此指用葫蘆做的瓢。)②任用;采用。《詩經·小雅·十月之交》:“四國無政,不用其良。”(四國:指天下。無政:無善政。)《史記·秦始皇本紀》:“秦用李斯謀。”(謀:計策。)③實行;做。《孟子·告子上》:“則凡可以得生者,何不用也?”④資財;錢財。《荀子 · 天論》:“強本而節用。”⑤用途;用處。《論語·學而》:“禮之用,和為貴。”李白《將進酒》:“天生我材必有用。”⑥需要。《呂氏春秋·求人》:“惡用天下?”(惡wū:何。)⑦介詞。引進動作行為賴以實現的憑借或涉及的對象。《孟子·滕文公上》:“吾聞用夏變夷者,未聞變於夷者也。”(夏:指中原各國。夷:指四方少數民族。)《史記·匈奴列傳》:“單於既得翕侯……用其姊妻之。”(翕侯:指趙信。)⑧介詞。引進動作行為賴以實現的原由。《詩經·小雅·節南山》:“國既卒斬,何用不監?”(卒:盡;完全。斬:斷絕。何用:何以;因為什麼。監:察。)《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“而智術淺短,遂用猖獗。”[用事]執政;掌權。《戰國策 ·趙策四》:“趙太後新用事。”

    可:

    (一)①同意。《左傳·隱公三年》:“公曰:不可。”②正確。《史記·范雎蔡澤列傳》:“使以臣之言為可,願行而利其道;以臣之言為不可,久留臣無為也。”(使:如果。)③值得。白居易《賣炭翁》:“可憐身上衣正單,心憂炭賤願天寒。”④能夠;可以。《論語·公冶長》:“朽木不可雕也。”《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“庶曰:‘此人可就見,不可屈致也。’”⑤著實。《史記·田單列傳》:“吾懼燕(yān)人掘吾城外塚墓,僇(lù)先人,可為寒心。”(僇:通“戮”。殺。此指戮屍。)⑥適合;適宜。張翰《杖賦》:“方圓適意,洪細可乎。”李漁《笠翁一傢言·笠翁偶集·種植部》:“芙蕖則不然:自荷錢出水之日,便為點綴綠波;及其莖葉既生,則又日高日上……此皆言其可目者也。”⑦痊愈。董解元《西廂記諸宮調》卷三:“瘦得渾如削,百般醫療終難可。”(渾:簡直。)⑧當著,對著。周邦彥《南柯子》:“曉來階下按新聲,恰有一方明月可中庭。”(按:擊,奏。一方:一塊。)⑨副詞。1.表示估計,相當於“大約”。王維《洛陽女兒行》:“洛陽女兒對門居,才可容顏十五餘。”2. 表示轉折,相當於“卻”。李白《相逢行》:“相見情已深,未語可知心。”3. 表示反詰,相當於“豈”“哪”。《史記·項羽本紀》:“騅不逝兮可奈何!”方幹《山中言志》:“潛夫自有孤雲侶,可要王侯知姓名?”(潛夫:隱居的人。) (二)kè [可汗(hán)]亦作“可罕”。古代北方一些少數民族君主的稱號。古樂府《木蘭詩》:“昨夜見軍帖,可汗大點兵。”(軍帖:軍中文告。)

    惜:

    ①痛惜;哀傷。《左傳·宣公二年》:“惜也,越竟乃免。”②愛惜。《韓非子·難二》:“夫惜草茅者耗禾穗。”③吝惜;舍不得。《呂氏春秋·長利》:“我國土也,為天下惜死。”

    吹:

    ①合攏嘴唇用力出氣。《韓非子·大體》:“不吹毛而求小疵。”②吹奏。杜甫《遣興》詩:“高樓夜吹笛。”③(氣體)流動觸拂。陶淵明《歸去來兮辭》:“風飄飄而吹衣。”④吹噓;誇口。《顏氏傢訓·名實》:“有一士族,讀書不夠二三百卷……多以酒犢珍玩交諸名士。甘其餌者,遞共吹噓。”(酒犢:酒肉。遞:交相。)⑤管樂。陶潛《述酒》詩:“王子愛清吹。”

    毛:

    ①[名]鳥獸的毛。《戰國策·秦策》:“~羽不豐滿者不可以高飛。”②[名]頭發。《左傳·僖公二十二年》:“君子不重傷,不禽二~。”③[名]草木。《愚公移山》:“以殘年餘力,曾不能毀山之一~。”④[名]長草木的地方。諸葛亮《出師表》:“故五月渡瀘,深入不~。”

    不:

    (一)①不。《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣(懸)特兮。”(特:三歲的獸。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是豈不必得之之道也哉?”③無;沒有。《左傳·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助詞。無實義。《逸周書·皇門》:“我不則寅哉寅哉!”[不祿]士死的諱稱。《禮記·曲禮下》:“天子曰崩,諸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不祿。” (二)fū花萼。後作“柎”。《詩經·小雅·常棣》:“常棣之華,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨樹。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    得:

    ①獲取;得到。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“賢明之士思得明君。”②捉得;找到。《聊齋志異·促織》:“逐而得之。”③得意。《史記·管晏列傳》:“意氣洋洋,甚自得也。”④得到的莊稼;收獲;思想上獲得;心得。漢·晁錯《論貴粟疏》:“亡(wú)農夫之苦,有仟伯之得。”宋·王安石《遊褒禪山記》:“古人之觀於天地、山川、草木、蟲魚、鳥獸,往往有得。”⑤能;能夠《史記·項羽本紀》:“沛公軍霸上,未得與項羽相見。”⑥表示某種動作能做或可以做。前蜀·杜光庭《神仙感遇傳·羅公遠》:“試令羅公取,取不得則羅公輸,取得則僧輸。”⑦需要;應該;必須。《史記·項羽本紀》:“君為我呼入,吾得兄事之。”⑧合適;正確。明· 馬中錫《中山狼傳》:“於彼計則得。”《漢書·敘傳上》:“歷古今之得失。”⑨完成;完瞭。唐·白居易《琵琶行》:“十三學得琵琶成。”⑩通“德”。感激恩德。《孟子·告子上》:“為宮室之美,妻妾之奉,所識窮乏者得我歟?”


  • 诚哉利器全由用,可惜吹毛不得人。

    “诚哉利器全由用,可惜吹毛不得人。”诗句出处:《春秋战国门再吟十五首》;是唐朝诗人周昙的作品。

    不得商於又失齐,楚怀方寸一何迷。
    明知秦是虎狼国,更忍车轮独向西。

    定获英奇不在多,然须设网遍山河。
    禽虽一目罗中得,岂可空张一目罗。

    谔谔能昌唯唯亡,亦由匡正得贤良。
    一从忠谠无周舍,吾过何人为短长。

    攻城来下惜先分,一旦家邦属四邻。
    徒逞威强称智伯,不知权变是愚人。

    好龙天为降真龙,及见真龙瘁厥躬。
    接下不勤徒好士,叶公何异鲁哀公。

    几尺如霜利不群,恩仇未报反亡身。
    诚哉利器全由用,可惜吹毛不得人。

    门下三千各自矜,频弹剑客独无能。
    田文不厌无能客,三窟全身果有凭。

    曲突徙薪不谓贤,焦头烂额飨盘筵。
    时人多是轻先见,不独田家国亦然。

    社鼠穿墙巧庇身,何由攻灌若为熏。
    能知窟穴依形势,不听谗邪是圣君。

    戏问将何对所耽,滑稽无骨是常谭。
    昔时王者皆通四,近见君王只好三。

    下泽逢蛇盖是常,还如山上见豺狼。
    国中有怪非蛇兽,不用贤能是不祥。

    一言能使定安危,安己危人是所宜。
    仁义不思垂教化,背恩亡德岂儒为。

    赵解重围魏再昌,信陵贤德日馨芳。
    昏蒙愚主听谗说,公子云亡国亦亡。

    周室衰微不共匡,干戈终日互争强。
    诸侯若解尊天子,列国何因次第亡。

    走敌存亡义有余,全由雄勇与英谟。
    但如公子能交结,朱亥侯嬴何代无。

    以上周昙作品《春秋战国门再吟》共15首

    【注释】:

    诚:

    ①真诚;真心;不虚伪。《礼记·乐记》:“著诚去伪,礼之经也。”《列子·汤问》:“帝感其诚。”②真实。《礼记·乐记》:“著诚去伪。”③副词。实在;的确。《史记·季布列传》:“贤者诚重其死。”④连词。如果。《史记·张耳陈馀列传》:“诚听臣之计,可不攻而降城。”王安石《上皇帝万言书》:“诚贤能也,然后随其德之大小,才之高下而官使之。”

    哉:

    ①语气词。1. 表示感叹。相当于“啊”、“呀”。《史记· 陈涉世家》:“陈涉太息曰:‘嗟乎,燕雀安知鸿鹄之志哉!’”2. 表示反问。相当于“呢”、“吗”。彭端淑《为学一首示子侄》:“人之立志顾不如蜀鄙之僧哉?”(顾:反而。鄙:边地。)3.表示疑问。相当于“吗”、“呢”。《庄子· 山木》:“此何鸟哉?”②通“才(cái)”。副词。方才;刚刚。《尚书·武成》:“厥四月,哉生明。王来自商,至于丰。”(王:指周武王。丰:周旧都。)

    利:

    ①锋利;锐利。跟“钝”相对。《荀子·劝学》:“金就砺则利。”(砺:磨刀石。)《韩非子·难一》:“矛之利,于物无不陷也。”②言词锋利,会说话。王充《论衡》:“辩口利舌。”③顺利;吉利。《史记·项羽本纪》:“时不利兮骓(zhuī)不逝。”(骓:马名。逝:跑。)④利益;好处。《左传·桓公六年》:“小国离,楚之利也。”柳宗元《捕蛇者说》:“有蒋氏者,专其利三世矣。”⑤有利。《孟子·梁惠王上》:“叟,不远千里而来,亦将有以利吾国乎?”⑥利润;利息。《史记·越王勾践世家》:“候时转物,逐什一之利。”⑦物产;出产。晁错《论贵粟疏》:“生谷之土未尽垦,山泽之利未尽出也。”

    器:

    ①器皿;器具。《论语·卫灵公》:“工欲善其事,必先利其器。”②国家或名爵的标志物。《左传·成公二年》:“唯器与名,不可以假人。”③器官;躯体。潘岳《马汧(qiān)督诔》:“悠悠烈将,覆军丧器。”④具体的事物。《文心雕龙·情采》:“敷写器象。”《周易·系辞上》:“形而上者谓之道,形而下者谓之器。”(道:指精神。)⑤度量;胸襟。《论语·八佾》:“管仲之器小哉!”⑥才能;能力。《周易·系辞下》:“君子藏器于身,待时而动。”⑦有才能的人;人才。《老子》第四十一章:“大器晚成。”⑧器重;赏识。孟郊《吊国殇》:“尧舜宰乾坤,器农不器兵。”

    全:

    ①纯色玉。《周礼·考工记·玉人》:“天子用全。”②完备;完整无缺。《庄子·养生主》:“三年之后,未尝见全牛也。”③保全;使完好。《韩非子·解考》:“今举动而与天下之为雠,非全身长生之道也。”④病愈,后写作“痊”。《周礼·天官·医师》:“岁终,则稽其医事,以制其食,十全为上,十失一次之。”⑤副词。完全;全都。《史记·扁鹊仓公列传》:“诊病决死生,能全无失乎?”

    由:

    ①经过。《论语·雍也》:“行不由径。”(径:小路。)②顺随;依顺。《论语·颜渊》:“为仁由己,而由人乎哉?”③原由;原因。雍陶《非酒》:“人人慢说酒消忧,我道翻为引恨由。”④介词。1. 自;从。《史记·陈涉世家》:“由陈涉始。”2. 由于;因为。王充《论衡·实知》:“知物由学,学乃知之,不问不识。”3. 凭借;依据。《论语 · 颜渊》:“为仁由己,而由人乎哉?”(而由人乎哉:难道凭借他人吗?)⑤通“犹”。1. 如同;好像。《孟子·公孙丑上》:“由弓人而耻为弓。”2. 还;仍然。罗隐《夏州胡常侍》:“仍闻陇蜀由多事,深喜将军未白头。”(事:事故。)3. 尚且。《荀子·富国》:“由将不足以免也。”

    用:

    ①使用。《诗经·大雅·公刘》: “执豕于牢,酌之用匏(páo)。”(豕:猪。牢:畜圈。匏:瓢葫芦。此指用葫芦做的瓢。)②任用;采用。《诗经·小雅·十月之交》:“四国无政,不用其良。”(四国:指天下。无政:无善政。)《史记·秦始皇本纪》:“秦用李斯谋。”(谋:计策。)③实行;做。《孟子·告子上》:“则凡可以得生者,何不用也?”④资财;钱财。《荀子 · 天论》:“强本而节用。”⑤用途;用处。《论语·学而》:“礼之用,和为贵。”李白《将进酒》:“天生我材必有用。”⑥需要。《吕氏春秋·求人》:“恶用天下?”(恶wū:何。)⑦介词。引进动作行为赖以实现的凭借或涉及的对象。《孟子·滕文公上》:“吾闻用夏变夷者,未闻变于夷者也。”(夏:指中原各国。夷:指四方少数民族。)《史记·匈奴列传》:“单于既得翕侯……用其姊妻之。”(翕侯:指赵信。)⑧介词。引进动作行为赖以实现的原由。《诗经·小雅·节南山》:“国既卒斩,何用不监?”(卒:尽;完全。斩:断绝。何用:何以;因为什么。监:察。)《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“而智术浅短,遂用猖獗。”[用事]执政;掌权。《战国策 ·赵策四》:“赵太后新用事。”

    可:

    (一)①同意。《左传·隐公三年》:“公曰:不可。”②正确。《史记·范雎蔡泽列传》:“使以臣之言为可,愿行而利其道;以臣之言为不可,久留臣无为也。”(使:如果。)③值得。白居易《卖炭翁》:“可怜身上衣正单,心忧炭贱愿天寒。”④能够;可以。《论语·公冶长》:“朽木不可雕也。”《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“庶曰:‘此人可就见,不可屈致也。’”⑤着实。《史记·田单列传》:“吾惧燕(yān)人掘吾城外冢墓,僇(lù)先人,可为寒心。”(僇:通“戮”。杀。此指戮尸。)⑥适合;适宜。张翰《杖赋》:“方圆适意,洪细可乎。”李渔《笠翁一家言·笠翁偶集·种植部》:“芙蕖则不然:自荷钱出水之日,便为点缀绿波;及其茎叶既生,则又日高日上……此皆言其可目者也。”⑦痊愈。董解元《西厢记诸宫调》卷三:“瘦得浑如削,百般医疗终难可。”(浑:简直。)⑧当着,对着。周邦彦《南柯子》:“晓来阶下按新声,恰有一方明月可中庭。”(按:击,奏。一方:一块。)⑨副词。1.表示估计,相当于“大约”。王维《洛阳女儿行》:“洛阳女儿对门居,才可容颜十五余。”2. 表示转折,相当于“却”。李白《相逢行》:“相见情已深,未语可知心。”3. 表示反诘,相当于“岂”“哪”。《史记·项羽本纪》:“骓不逝兮可奈何!”方干《山中言志》:“潜夫自有孤云侣,可要王侯知姓名?”(潜夫:隐居的人。) (二)kè [可汗(hán)]亦作“可罕”。古代北方一些少数民族君主的称号。古乐府《木兰诗》:“昨夜见军帖,可汗大点兵。”(军帖:军中文告。)

    惜:

    ①痛惜;哀伤。《左传·宣公二年》:“惜也,越竟乃免。”②爱惜。《韩非子·难二》:“夫惜草茅者耗禾穗。”③吝惜;舍不得。《吕氏春秋·长利》:“我国土也,为天下惜死。”

    吹:

    ①合拢嘴唇用力出气。《韩非子·大体》:“不吹毛而求小疵。”②吹奏。杜甫《遣兴》诗:“高楼夜吹笛。”③(气体)流动触拂。陶渊明《归去来兮辞》:“风飘飘而吹衣。”④吹嘘;夸口。《颜氏家训·名实》:“有一士族,读书不够二三百卷……多以酒犊珍玩交诸名士。甘其饵者,递共吹嘘。”(酒犊:酒肉。递:交相。)⑤管乐。陶潜《述酒》诗:“王子爱清吹。”

    毛:

    ①[名]鸟兽的毛。《战国策·秦策》:“~羽不丰满者不可以高飞。”②[名]头发。《左传·僖公二十二年》:“君子不重伤,不禽二~。”③[名]草木。《愚公移山》:“以残年余力,曾不能毁山之一~。”④[名]长草木的地方。诸葛亮《出师表》:“故五月渡泸,深入不~。”

    不:

    (一)①不。《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县(悬)特兮。”(特:三岁的兽。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是岂不必得之之道也哉?”③无;没有。《左传·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助词。无实义。《逸周书·皇门》:“我不则寅哉寅哉!”[不禄]士死的讳称。《礼记·曲礼下》:“天子曰崩,诸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不禄。” (二)fū花萼。后作“柎”。《诗经·小雅·常棣》:“常棣之华,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨树。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    得:

    ①获取;得到。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“贤明之士思得明君。”②捉得;找到。《聊斋志异·促织》:“逐而得之。”③得意。《史记·管晏列传》:“意气洋洋,甚自得也。”④得到的庄稼;收获;思想上获得;心得。汉·晁错《论贵粟疏》:“亡(wú)农夫之苦,有仟伯之得。”宋·王安石《游褒禅山记》:“古人之观于天地、山川、草木、虫鱼、鸟兽,往往有得。”⑤能;能够《史记·项羽本纪》:“沛公军霸上,未得与项羽相见。”⑥表示某种动作能做或可以做。前蜀·杜光庭《神仙感遇传·罗公远》:“试令罗公取,取不得则罗公输,取得则僧输。”⑦需要;应该;必须。《史记·项羽本纪》:“君为我呼入,吾得兄事之。”⑧合适;正确。明· 马中锡《中山狼传》:“于彼计则得。”《汉书·叙传上》:“历古今之得失。”⑨完成;完了。唐·白居易《琵琶行》:“十三学得琵琶成。”⑩通“德”。感激恩德。《孟子·告子上》:“为宫室之美,妻妾之奉,所识穷乏者得我欤?”


  • cheng zai li qi quan you yong ,ke xi chui mao bu de ren 。

    “cheng zai li qi quan you yong ,ke xi chui mao bu de ren 。”shi gou chu chu :《chun qiu zhan guo men zai yin shi wu shou 》;shi tang chao shi ren zhou tan de zuo pin 。

    bu de shang wu you shi ji ,chu huai fang cun yi he mi 。
    ming zhi qin shi hu lang guo ,geng ren che lun du xiang xi 。

    ding huo ying ji bu zai duo ,ran xu she wang bian shan he 。
    qin sui yi mu luo zhong de ,qi ke kong zhang yi mu luo 。

    e e neng chang wei wei wang ,yi you kuang zheng de xian liang 。
    yi cong zhong dang mo zhou she ,wu guo he ren wei duan chang 。

    gong cheng lai xia xi xian fen ,yi dan jia bang shu si lin 。
    tu cheng wei jiang chen zhi bai ,bu zhi quan bian shi yu ren 。

    hao long tian wei jiang zhen long ,ji jian zhen long cui jue gong 。
    jie xia bu qin tu hao shi ,xie gong he yi lu ai gong 。

    ji che ru shuang li bu qun ,en chou wei bao fan wang shen 。
    cheng zai li qi quan you yong ,ke xi chui mao bu de ren 。

    men xia san qian ge zi jin ,pin dan jian ke du mo neng 。
    tian wen bu ya mo neng ke ,san ku quan shen guo you ping 。

    qu tu xi xin bu wei xian ,jiao tou lan e xiang pan yan 。
    shi ren duo shi qing xian jian ,bu du tian jia guo yi ran 。

    she shu chuan qiang qiao bi shen ,he you gong guan re wei xun 。
    neng zhi ku xue yi xing shi ,bu ting chan xie shi sheng jun 。

    hu wen jiang he dui suo dan ,hua ji mo gu shi chang tan 。
    xi shi wang zhe jie tong si ,jin jian jun wang zhi hao san 。

    xia ze feng she gai shi chang ,hai ru shan shang jian chai lang 。
    guo zhong you guai fei she shou ,bu yong xian neng shi bu xiang 。

    yi yan neng shi ding an wei ,an ji wei ren shi suo yi 。
    ren yi bu sai chui jiao hua ,bei en wang de qi ru wei 。

    zhao jie chong wei wei zai chang ,xin ling xian de ri xin fang 。
    hun meng yu zhu ting chan shui ,gong zi yun wang guo yi wang 。

    zhou shi cui wei bu gong kuang ,gan ge zhong ri hu zheng jiang 。
    zhu hou re jie zun tian zi ,lie guo he yin ci di wang 。

    zou di cun wang yi you yu ,quan you xiong yong yu ying mo 。
    dan ru gong zi neng jiao jie ,zhu hai hou ying he dai mo 。

    yi shang zhou tan zuo pin 《chun qiu zhan guo men zai yin 》gong 15shou

    【zhu shi 】:

    cheng :

    ①zhen cheng ;zhen xin ;bu xu wei 。《li ji ·le ji 》:“zhe cheng qu wei ,li zhi jing ye 。”《lie zi ·shang wen 》:“di gan ji cheng 。”②zhen shi 。《li ji ·le ji 》:“zhe cheng qu wei 。”③fu ci 。shi zai ;de que 。《shi ji ·ji bu lie chuan 》:“xian zhe cheng chong ji si 。”④lian ci 。ru guo 。《shi ji ·zhang er chen yu lie chuan 》:“cheng ting chen zhi ji ,ke bu gong er jiang cheng 。”wang an dan 《shang huang di mo yan shu 》:“cheng xian neng ye ,ran hou sui ji de zhi da xiao ,cai zhi gao xia er guan shi zhi 。”

    zai :

    ①yu qi ci 。1. biao shi gan tan 。xiang dang yu “a ”、“ya ”。《shi ji · chen she shi jia 》:“chen she tai xi yue :‘jie hu ,yan qiao an zhi hong gu zhi zhi zai !’”2. biao shi fan wen 。xiang dang yu “ne ”、“ma ”。peng duan shu 《wei xue yi shou shi zi zhi 》:“ren zhi li zhi gu bu ru shu bi zhi seng zai ?”(gu :fan er 。bi :bian de 。)3.biao shi yi wen 。xiang dang yu “ma ”、“ne ”。《zhuang zi · shan mu 》:“ci he diao zai ?”②tong “cai (cái)”。fu ci 。fang cai ;gang gang 。《shang shu ·wu cheng 》:“jue si yue ,zai sheng ming 。wang lai zi shang ,zhi yu feng 。”(wang :zhi zhou wu wang 。feng :zhou jiu dou 。)

    li :

    ①feng li ;rui li 。gen “dun ”xiang dui 。《xun zi ·quan xue 》:“jin jiu li ze li 。”(li :mo dao dan 。)《han fei zi ·nan yi 》:“mao zhi li ,yu wu mo bu xian ye 。”②yan ci feng li ,hui shui hua 。wang chong 《lun heng 》:“bian kou li she 。”③shun li ;ji li 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“shi bu li xi zhui (zhuī)bu shi 。”(zhui :ma ming 。shi :pao 。)④li yi ;hao chu 。《zuo chuan ·huan gong liu nian 》:“xiao guo li ,chu zhi li ye 。”liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“you jiang shi zhe ,zhuan ji li san shi yi 。”⑤you li 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“sou ,bu yuan qian li er lai ,yi jiang you yi li wu guo hu ?”⑥li run ;li xi 。《shi ji ·yue wang gou jian shi jia 》:“hou shi zhuai wu ,zhu shen yi zhi li 。”⑦wu chan ;chu chan 。chao cuo 《lun gui su shu 》:“sheng gu zhi tu wei jin ken ,shan ze zhi li wei jin chu ye 。”

    qi :

    ①qi min ;qi ju 。《lun yu ·wei ling gong 》:“gong yu shan ji shi ,bi xian li ji qi 。”②guo jia huo ming jue de biao zhi wu 。《zuo chuan ·cheng gong er nian 》:“wei qi yu ming ,bu ke yi jia ren 。”③qi guan ;qu ti 。pan yue 《ma qian (qiān)du lei 》:“you you lie jiang ,fu jun sang qi 。”④ju ti de shi wu 。《wen xin diao long ·qing cai 》:“fu xie qi xiang 。”《zhou yi ·ji ci shang 》:“xing er shang zhe wei zhi dao ,xing er xia zhe wei zhi qi 。”(dao :zhi jing shen 。)⑤du liang ;xiong jin 。《lun yu ·ba yi 》:“guan zhong zhi qi xiao zai !”⑥cai neng ;neng li 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“jun zi cang qi yu shen ,dai shi er dong 。”⑦you cai neng de ren ;ren cai 。《lao zi 》di si shi yi zhang :“da qi wan cheng 。”⑧qi chong ;shang shi 。meng jiao 《diao guo shang 》:“yao shun zai gan kun ,qi nong bu qi bing 。”

    quan :

    ①chun se yu 。《zhou li ·kao gong ji ·yu ren 》:“tian zi yong quan 。”②wan bei ;wan zheng mo que 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“san nian zhi hou ,wei chang jian quan niu ye 。”③bao quan ;shi wan hao 。《han fei zi ·jie kao 》:“jin ju dong er yu tian xia zhi wei chou ,fei quan shen chang sheng zhi dao ye 。”④bing yu ,hou xie zuo “quan ”。《zhou li ·tian guan ·yi shi 》:“sui zhong ,ze ji ji yi shi ,yi zhi ji shi ,shi quan wei shang ,shi shi yi ci zhi 。”⑤fu ci 。wan quan ;quan dou 。《shi ji ·bian que cang gong lie chuan 》:“zhen bing jue si sheng ,neng quan mo shi hu ?”

    you :

    ①jing guo 。《lun yu ·yong ye 》:“hang bu you jing 。”(jing :xiao lu 。)②shun sui ;yi shun 。《lun yu ·yan yuan 》:“wei ren you ji ,er you ren hu zai ?”③yuan you ;yuan yin 。yong tao 《fei jiu 》:“ren ren man shui jiu xiao you ,wo dao fan wei yin hen you 。”④jie ci 。1. zi ;cong 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“you chen she shi 。”2. you yu ;yin wei 。wang chong 《lun heng ·shi zhi 》:“zhi wu you xue ,xue nai zhi zhi ,bu wen bu shi 。”3. ping jie ;yi ju 。《lun yu · yan yuan 》:“wei ren you ji ,er you ren hu zai ?”(er you ren hu zai :nan dao ping jie ta ren ma ?)⑤tong “you ”。1. ru tong ;hao xiang 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“you gong ren er chi wei gong 。”2. hai ;reng ran 。luo yin 《xia zhou hu chang shi 》:“reng wen long shu you duo shi ,shen xi jiang jun wei bai tou 。”(shi :shi gu 。)3. shang ju 。《xun zi ·fu guo 》:“you jiang bu zu yi mian ye 。”

    yong :

    ①shi yong 。《shi jing ·da ya ·gong liu 》: “zhi shi yu lao ,zhuo zhi yong pao (páo)。”(shi :zhu 。lao :chu juan 。pao :piao hu lu 。ci zhi yong hu lu zuo de piao 。)②ren yong ;cai yong 。《shi jing ·xiao ya ·shi yue zhi jiao 》:“si guo mo zheng ,bu yong ji liang 。”(si guo :zhi tian xia 。mo zheng :mo shan zheng 。)《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“qin yong li si mou 。”(mou :ji ce 。)③shi hang ;zuo 。《meng zi ·gao zi shang 》:“ze fan ke yi de sheng zhe ,he bu yong ye ?”④zi cai ;qian cai 。《xun zi · tian lun 》:“jiang ben er jie yong 。”⑤yong tu ;yong chu 。《lun yu ·xue er 》:“li zhi yong ,he wei gui 。”li bai 《jiang jin jiu 》:“tian sheng wo cai bi you yong 。”⑥xu yao 。《lv shi chun qiu ·qiu ren 》:“e yong tian xia ?”(e wū:he 。)⑦jie ci 。yin jin dong zuo hang wei lai yi shi xian de ping jie huo she ji de dui xiang 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“wu wen yong xia bian yi zhe ,wei wen bian yu yi zhe ye 。”(xia :zhi zhong yuan ge guo 。yi :zhi si fang shao shu min zu 。)《shi ji ·xiong nu lie chuan 》:“chan yu ji de xi hou ……yong ji zi qi zhi 。”(xi hou :zhi zhao xin 。)⑧jie ci 。yin jin dong zuo hang wei lai yi shi xian de yuan you 。《shi jing ·xiao ya ·jie na shan 》:“guo ji cu zhan ,he yong bu jian ?”(cu :jin ;wan quan 。zhan :duan jue 。he yong :he yi ;yin wei shen me 。jian :cha 。)《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“er zhi shu jian duan ,sui yong chang jue 。”[yong shi ]zhi zheng ;zhang quan 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“zhao tai hou xin yong shi 。”

    ke :

    (yi )①tong yi 。《zuo chuan ·yin gong san nian 》:“gong yue :bu ke 。”②zheng que 。《shi ji ·fan ju cai ze lie chuan 》:“shi yi chen zhi yan wei ke ,yuan hang er li ji dao ;yi chen zhi yan wei bu ke ,jiu liu chen mo wei ye 。”(shi :ru guo 。)③zhi de 。bai ju yi 《mai tan weng 》:“ke lian shen shang yi zheng chan ,xin you tan jian yuan tian han 。”④neng gou ;ke yi 。《lun yu ·gong ye chang 》:“xiu mu bu ke diao ye 。”《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“shu yue :‘ci ren ke jiu jian ,bu ke qu zhi ye 。’”⑤zhao shi 。《shi ji ·tian chan lie chuan 》:“wu ju yan (yān)ren jue wu cheng wai zhong mu ,僇(lù)xian ren ,ke wei han xin 。”(僇:tong “lu ”。sha 。ci zhi lu shi 。)⑥kuo ge ;kuo yi 。zhang han 《zhang fu 》:“fang yuan kuo yi ,hong xi ke hu 。”li yu 《li weng yi jia yan ·li weng ou ji ·chong zhi bu 》:“fu qu ze bu ran :zi he qian chu shui zhi ri ,bian wei dian chuo lu bo ;ji ji jing xie ji sheng ,ze you ri gao ri shang ……ci jie yan ji ke mu zhe ye 。”⑦quan yu 。dong jie yuan 《xi xiang ji zhu gong diao 》juan san :“shou de hun ru xiao ,bai ban yi liao zhong nan ke 。”(hun :jian zhi 。)⑧dang zhao ,dui zhao 。zhou bang yan 《na ke zi 》:“xiao lai jie xia an xin sheng ,qia you yi fang ming yue ke zhong ting 。”(an :ji ,zou 。yi fang :yi kuai 。)⑨fu ci 。1.biao shi gu ji ,xiang dang yu “da yao ”。wang wei 《luo yang nv er hang 》:“luo yang nv er dui men ju ,cai ke rong yan shi wu yu 。”2. biao shi zhuai she ,xiang dang yu “que ”。li bai 《xiang feng hang 》:“xiang jian qing yi shen ,wei yu ke zhi xin 。”3. biao shi fan jie ,xiang dang yu “qi ”“na ”。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“zhui bu shi xi ke nai he !”fang gan 《shan zhong yan zhi 》:“qian fu zi you gu yun lv ,ke yao wang hou zhi xing ming ?”(qian fu :yin ju de ren 。) (er )kè [ke han (hán)]yi zuo “ke han ”。gu dai bei fang yi xie shao shu min zu jun zhu de chen hao 。gu le fu 《mu lan shi 》:“zuo ye jian jun tie ,ke han da dian bing 。”(jun tie :jun zhong wen gao 。)

    xi :

    ①tong xi ;ai shang 。《zuo chuan ·xuan gong er nian 》:“xi ye ,yue jing nai mian 。”②ai xi 。《han fei zi ·nan er 》:“fu xi cao mao zhe hao he sui 。”③lin xi ;she bu de 。《lv shi chun qiu ·chang li 》:“wo guo tu ye ,wei tian xia xi si 。”

    chui :

    ①ge long zui chun yong li chu qi 。《han fei zi ·da ti 》:“bu chui mao er qiu xiao ci 。”②chui zou 。du fu 《qian xing 》shi :“gao lou ye chui di 。”③(qi ti )liu dong chu bi 。tao yuan ming 《gui qu lai xi ci 》:“feng piao piao er chui yi 。”④chui shi ;kua kou 。《yan shi jia xun ·ming shi 》:“you yi shi zu ,dou shu bu gou er san bai juan ……duo yi jiu du zhen wan jiao zhu ming shi 。gan ji er zhe ,di gong chui shi 。”(jiu du :jiu rou 。di :jiao xiang 。)⑤guan le 。tao qian 《shu jiu 》shi :“wang zi ai qing chui 。”

    mao :

    ①[ming ]diao shou de mao 。《zhan guo ce ·qin ce 》:“~yu bu feng man zhe bu ke yi gao fei 。”②[ming ]tou fa 。《zuo chuan ·xi gong er shi er nian 》:“jun zi bu chong shang ,bu qin er ~。”③[ming ]cao mu 。《yu gong yi shan 》:“yi can nian yu li ,ceng bu neng hui shan zhi yi ~。”④[ming ]chang cao mu de de fang 。zhu ge liang 《chu shi biao 》:“gu wu yue du lu ,shen ru bu ~。”

    bu :

    (yi )①bu 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian (xuan )te xi 。”(te :san sui de shou 。)②fei ;bu shi 。《xun zi ·jun dao 》:“neng zhong shi zhe qu zhi ,shi qi bu bi de zhi zhi dao ye zai ?”③mo ;mei you 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“bu de er you gong 。”④wei 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑤gou zhong zhu ci 。mo shi yi 。《yi zhou shu ·huang men 》:“wo bu ze yin zai yin zai !”[bu lu ]shi si de hui chen 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi yue beng ,zhu hou yue hong ,da fu yue cu ,shi yue bu lu 。” (er )fūhua e 。hou zuo “fu ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“chang di zhi hua ,e bu (wěi)。”(chang di :ji tang li shu 。 e :tong “e ”。 :you guang cai 。)

    de :

    ①huo qu ;de dao 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“xian ming zhi shi sai de ming jun 。”②zhuo de ;zhao dao 。《liao zhai zhi yi ·cu zhi 》:“zhu er de zhi 。”③de yi 。《shi ji ·guan yan lie chuan 》:“yi qi xiang xiang ,shen zi de ye 。”④de dao de zhuang jia ;shou huo ;sai xiang shang huo de ;xin de 。han ·chao cuo 《lun gui su shu 》:“wang (wú)nong fu zhi ku ,you qian bai zhi de 。”song ·wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“gu ren zhi guan yu tian de 、shan chuan 、cao mu 、chong yu 、diao shou ,wang wang you de 。”⑤neng ;neng gou 《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“pei gong jun ba shang ,wei de yu xiang yu xiang jian 。”⑥biao shi mou chong dong zuo neng zuo huo ke yi zuo 。qian shu ·du guang ting 《shen xian gan yu chuan ·luo gong yuan 》:“shi ling luo gong qu ,qu bu de ze luo gong shu ,qu de ze seng shu 。”⑦xu yao ;ying gai ;bi xu 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“jun wei wo hu ru ,wu de xiong shi zhi 。”⑧ge kuo ;zheng que 。ming · ma zhong xi 《zhong shan lang chuan 》:“yu bi ji ze de 。”《han shu ·xu chuan shang 》:“li gu jin zhi de shi 。”⑨wan cheng ;wan le 。tang ·bai ju yi 《pi pa hang 》:“shi san xue de pi pa cheng 。”⑩tong “de ”。gan ji en de 。《meng zi ·gao zi shang 》:“wei gong shi zhi mei ,qi qie zhi feng ,suo shi qiong fa zhe de wo yu ?”