• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 思賢乘朗月,覽古到荒墟。

    “思賢乘朗月,覽古到荒墟。”詩句出處:《早春書事奉寄中書李舍人》;是唐朝詩人張南史的作品。

    儒服山東士,衡門洛下居。風塵遊上路,簡冊委空廬。
    戎馬生郊日,賢人避地初。竄身初浩蕩,投跡豈躊躇。
    翠羽憐窮鳥,瓊枝顧散樗。還令親道術,倒欲混樵漁。
    敝缊袍多補,飛蓬鬢少梳。誦詩陪賈誼,酌酒伴應璩。
    鶴膝兵傢備,鳧茨儉歲儲。泊舟依野水,開徑接園蔬。
    暫閱新山澤,長懷故裡閭。思賢乘朗月,覽古到荒墟。
    在竹慚充箭,為蘭幸免鋤。那堪聞相府,更遣詣公車。
    蹇足終難進,顰眉竟未舒。事從因病止,生寄負恩馀。
    不見神仙久,無由鄙吝祛。帝庭張禮樂,天閣繡簪裾。
    日色浮青瑣,香煙近玉除。神清王子敬,氣逐馬相如。
    銅漏時常靜,金門步轉徐。唯看五字表,不記八行書。
    宿昔投知己,周旋謝起予。隻應高位隔,詎是故情疏。
    為報周多士,須憐楚子虛。一身從棄置,四節苦居諸。
    柳發三條陌,花飛六輔渠。靈盤浸沆瀣,龍首映儲胥。
    北海樽留客,西江水救魚。長安同日遠,不敢詠歸歟。

    【註釋】:

    思:

    ①思考;想。《論語·為政》:“學而不思則罔。”《荀子·勸學》:“吾嘗終日而思矣,不如須臾之所學也。”②思念;懷念。《詩經·邶風·泉水》:“靡(mǐ)日不思。”(靡:無。)李白《靜夜思》:“低頭思故鄉。”③愁思。張華《勵志詩》:“吉士思秋。”(吉士:對男子的美稱。)④心情;情緒。李煜《虞美人》:“清霜殘雪思難任。”(清霜殘雪:指鬢發已白。)柳宗元《登柳州城樓》:“海天愁思正茫茫。”⑤助詞。可用於句首或句中,調整音節。《詩經·大雅 ·思齊》:“思齊大任,文王之母。”(齊:通“齋”。莊敬。大任:即太任。王季之妻,文王之母。)⑥語氣詞,啊。《詩經·周南·漢廣》:“南有喬木,不可休思。”(喬:高大。休:休息。)

    賢:

    ①有德行;有才能。《左傳·隱公三年》:“先君以寡人為賢。”②指有才能的人。《谷梁傳·文公六年》:“使仁者佐賢者。”(佐:輔助。)③優良;美善。韓愈《謝自然》:“人生處萬類,知識最為賢。”④勝過;超過。《墨子·公孟》:“知有賢於人,則可謂知乎?”⑤勞苦。《詩經·小雅·北山》:“大夫不均,我從事獨賢。”⑥對人的敬稱,多用於平輩或晚輩。《史記·刺客列傳》:“妾其奈何畏歿身之誅,終滅賢弟之名!”⑦作第二人稱的敬稱。蘇軾《李行中秀才醉眠亭》:“醉中對客眠何害,須信陶潛未若賢。”⑧車轂貫穿的孔,在車輻內一端略大的稱賢。《周禮·考工紀·輪人》:“五分其轂之長,去一以為賢。”

    乘:

    (一)①登;升。屈原《涉江》:“乘鄂渚而反顧兮,欸秋冬之緒風。”《詩經·衛風·氓》:“乘彼垝垣,以望復關。”(垝垣:毀壞的土墻。復關:地名。)②坐;駕。《墨子·親士》:“良馬難乘,然可以任重致遠。”③趁著;憑借。賈誼《過秦論》:“因利乘便,宰割天下,分裂山河。”李白《塞下曲六首》之五:“塞虜乘秋下,天兵出漢傢。”(塞虜:塞外之敵。)④欺凌。《荀子·強國》:“一國作謀,則三國必起而乘我。”⑤追逐。《漢書·陳湯傳》:“吏士喜,大呼乘之。”⑥戰勝。《尚書·西伯戡黎》:“周人乘黎。”(黎:國名。)⑦計算;計劃。《韓非子·難一》:“為人臣者,乘事而有功則賞。”⑧乘法。算術中四則運算方法之一。《三國志·吳書·趙達傳》:“此術微妙,頭乘尾除,一算之法,父子不相語。”⑨佛教術語。指解釋教義深淺的等級。張羽《贈僧還日本》:“遍參東土法,頓悟上乘禪。” (二)shèng ①量詞。一車四馬的總稱。《史記·陳涉世傢》:“車六七百乘,騎千餘,卒數萬人。”②四的代稱。《左傳·殽之戰》:“以乘韋先,牛十二犒師。”③春秋時晉國史書名。後泛指一般史書。④帝王的代稱。班固《東都賦》:“損乘輿之服禦。”(損:減少。服禦:指帝王的衣物等用品。)

    朗:

    ①明亮。杜甫《舟月對驛近寺》:“更深不假燭,月朗自明船。”②明達;高明;穎悟。袁宏道《敘小修詩》:“既長,膽量愈廓,識見愈朗。”(廓:大。)③聲音清晰,響亮。孫綽《遊天臺山賦》:“朗詠長川。”劉德仁《中秋月》:“朗吟看正好,惆悵又西傾。”④眉目清秀。《梁書·陶弘景傳》:“神儀明秀,朗目疏眉。”

    月:

    (一)①月球;月亮。《詩經·陳風·月出》:“月出皎兮。”②月光;月色。陶潛《歸田園居》之三:“晨興理荒穢,帶月荷鋤歸。”③月份。一年的十二分之一。從朔至晦為一月,大月三十日,小月二十九日。《詩經·豳風·七月》:“七月流火,九月授衣。”(火:星名。)④形狀或顏色像月亮的。李賀《昌谷》:“泉樽陶宰酒,月眉謝郎妓。”⑤指婦人的月經。王建《宮詞》:“密奏君王知入月,喚人相伴洗裙裾。”⑥指婦女懷胎的月份。《詩經·大雅·生民》:“誕彌厥月,先生如達。”(誕:助詞。彌:滿。厥:其。先生:初生。達:通“羍”,小羊。)[月氏(zhī)]我國古代西域國名。 (二)ròu 同“肉”。古樂府《孤兒行》:“拔斷蒺藜腸月中,愴欲悲。”(腸:指小腿肚子。)

    覽:

    ①觀察;考察。《楚辭·離騷》:“覽餘初其猶未悔。”(初:初心。)②閱讀。曹丕《與吳質書》:“間者歷覽諸子之文,對之抆淚。”(抆:擦。)③看;眺望。范仲淹《嶽陽樓記》:“覽物之情,得無異乎?”④同“攬”。1.采納。《戰國策·齊策一》:“大王覽其說,而不察其至實。”2. 拿著。《後漢書·文苑傳·禰衡》:“衡覽筆而作,文無加點。”3.摘取。李白《宣州謝朓樓餞別校書叔雲》:“欲上青天覽明月。”

    古:

    ①往昔;歷時久遠。與“今”相對。《周易·系辭下》:“上古穴居野處,後世聖人易之以宮室。”(易:換。宮室:房舍。)蘇軾《水調歌頭》:“人有悲歡離合,月有陰晴圓缺,此事古難全。”②指古代的事物;舊;原來。《古詩十九首》之十六:“良人惟古歡,枉駕惠前綏。”③久遠;古老。趙與時《賓退錄》卷三:“客土二字,其來甚古。”④古體詩的簡稱。或稱古風、古詩。與近體詩相對,不受平仄、對仗等格律的限制,形式比較自由。《詩藪·古體上》:“歌至五、七言古,全不入樂矣。”

    到:

    ①達到;到達。《三國志·吳書·吳主傳》:“蒙到,二郡皆服。”《史記·平準書》:“於是天子北至朔方,東到太山。”(太:同“泰”。)②通“倒”。顛倒。《墨子·經下》:“臨鑒而立,景到。”(鑒:鏡。景:同“影”。)

    荒:

    ①荒蕪。《商君書·算地》:“勝敵而草不荒。”《韓非子·解老》:“獄訟繁則田荒,田荒則府倉虛。”②荒地;荒野。陶潛《歸園田居五首》之一:“開荒南野際,守拙歸田園。”③荒年。《韓非子·六反》:“天饑歲荒。”④廢棄;荒廢。曹植《送應氏》:“側足無行徑,荒疇不復田。”《尚書·盤庚上》:“非予自荒茲德。”⑤逸樂過度;放縱。白居易《雜興三首》之一:“(楚王)色禽合為荒,刑政兩已衰。”(禽:田獵。)⑥僻遠的地方。鐘嶸《詩品·上品》:“言在耳目之內,情寄八荒之表。”(表:外。)屈原《離騷》:“忽反顧以遊目兮,將往觀乎四荒。”⑦遮蔽;覆蓋。《詩經·周南·樛木》:“南有樛木,葛藟荒之。”[荒服]邊遠地區。《論衡·恢國》:“唐虞國界,吳為荒服。”

    墟:

    ①大土山。柳宗元《觀八駿圖說》:“古之書記周穆王馳八駿升昆侖之墟者。”②故城;廢址。賈思勰《齊民要術·種麻》:“麻欲得良田,不用故墟。”③使成廢墟。《荀子·解蔽》:“此其所以喪九牧之地,而墟宗廟之國也。”④墳墓。《禮記·檀弓下》:“墟墓之間,未施哀於民而民哀。”⑤方言。同“圩”。集市。《徐霞客遊記·滇遊日記九》:“逾其坳,有墟場。”


  • 思贤乘朗月,览古到荒墟。

    “思贤乘朗月,览古到荒墟。”诗句出处:《早春书事奉寄中书李舍人》;是唐朝诗人张南史的作品。

    儒服山东士,衡门洛下居。风尘游上路,简册委空庐。
    戎马生郊日,贤人避地初。窜身初浩荡,投迹岂踌躇。
    翠羽怜穷鸟,琼枝顾散樗。还令亲道术,倒欲混樵渔。
    敝缊袍多补,飞蓬鬓少梳。诵诗陪贾谊,酌酒伴应璩。
    鹤膝兵家备,凫茨俭岁储。泊舟依野水,开径接园蔬。
    暂阅新山泽,长怀故里闾。思贤乘朗月,览古到荒墟。
    在竹惭充箭,为兰幸免锄。那堪闻相府,更遣诣公车。
    蹇足终难进,颦眉竟未舒。事从因病止,生寄负恩馀。
    不见神仙久,无由鄙吝祛。帝庭张礼乐,天阁绣簪裾。
    日色浮青琐,香烟近玉除。神清王子敬,气逐马相如。
    铜漏时常静,金门步转徐。唯看五字表,不记八行书。
    宿昔投知己,周旋谢起予。只应高位隔,讵是故情疏。
    为报周多士,须怜楚子虚。一身从弃置,四节苦居诸。
    柳发三条陌,花飞六辅渠。灵盘浸沆瀣,龙首映储胥。
    北海樽留客,西江水救鱼。长安同日远,不敢咏归欤。

    【注释】:

    思:

    ①思考;想。《论语·为政》:“学而不思则罔。”《荀子·劝学》:“吾尝终日而思矣,不如须臾之所学也。”②思念;怀念。《诗经·邶风·泉水》:“靡(mǐ)日不思。”(靡:无。)李白《静夜思》:“低头思故乡。”③愁思。张华《励志诗》:“吉士思秋。”(吉士:对男子的美称。)④心情;情绪。李煜《虞美人》:“清霜残雪思难任。”(清霜残雪:指鬓发已白。)柳宗元《登柳州城楼》:“海天愁思正茫茫。”⑤助词。可用于句首或句中,调整音节。《诗经·大雅 ·思齐》:“思齐大任,文王之母。”(齐:通“斋”。庄敬。大任:即太任。王季之妻,文王之母。)⑥语气词,啊。《诗经·周南·汉广》:“南有乔木,不可休思。”(乔:高大。休:休息。)

    贤:

    ①有德行;有才能。《左传·隐公三年》:“先君以寡人为贤。”②指有才能的人。《谷梁传·文公六年》:“使仁者佐贤者。”(佐:辅助。)③优良;美善。韩愈《谢自然》:“人生处万类,知识最为贤。”④胜过;超过。《墨子·公孟》:“知有贤于人,则可谓知乎?”⑤劳苦。《诗经·小雅·北山》:“大夫不均,我从事独贤。”⑥对人的敬称,多用于平辈或晚辈。《史记·刺客列传》:“妾其奈何畏殁身之诛,终灭贤弟之名!”⑦作第二人称的敬称。苏轼《李行中秀才醉眠亭》:“醉中对客眠何害,须信陶潜未若贤。”⑧车毂贯穿的孔,在车辐内一端略大的称贤。《周礼·考工纪·轮人》:“五分其毂之长,去一以为贤。”

    乘:

    (一)①登;升。屈原《涉江》:“乘鄂渚而反顾兮,欸秋冬之绪风。”《诗经·卫风·氓》:“乘彼垝垣,以望复关。”(垝垣:毁坏的土墙。复关:地名。)②坐;驾。《墨子·亲士》:“良马难乘,然可以任重致远。”③趁着;凭借。贾谊《过秦论》:“因利乘便,宰割天下,分裂山河。”李白《塞下曲六首》之五:“塞虏乘秋下,天兵出汉家。”(塞虏:塞外之敌。)④欺凌。《荀子·强国》:“一国作谋,则三国必起而乘我。”⑤追逐。《汉书·陈汤传》:“吏士喜,大呼乘之。”⑥战胜。《尚书·西伯戡黎》:“周人乘黎。”(黎:国名。)⑦计算;计划。《韩非子·难一》:“为人臣者,乘事而有功则赏。”⑧乘法。算术中四则运算方法之一。《三国志·吴书·赵达传》:“此术微妙,头乘尾除,一算之法,父子不相语。”⑨佛教术语。指解释教义深浅的等级。张羽《赠僧还日本》:“遍参东土法,顿悟上乘禅。” (二)shèng ①量词。一车四马的总称。《史记·陈涉世家》:“车六七百乘,骑千余,卒数万人。”②四的代称。《左传·殽之战》:“以乘韦先,牛十二犒师。”③春秋时晋国史书名。后泛指一般史书。④帝王的代称。班固《东都赋》:“损乘舆之服御。”(损:减少。服御:指帝王的衣物等用品。)

    朗:

    ①明亮。杜甫《舟月对驿近寺》:“更深不假烛,月朗自明船。”②明达;高明;颖悟。袁宏道《叙小修诗》:“既长,胆量愈廓,识见愈朗。”(廓:大。)③声音清晰,响亮。孙绰《游天台山赋》:“朗咏长川。”刘德仁《中秋月》:“朗吟看正好,惆怅又西倾。”④眉目清秀。《梁书·陶弘景传》:“神仪明秀,朗目疏眉。”

    月:

    (一)①月球;月亮。《诗经·陈风·月出》:“月出皎兮。”②月光;月色。陶潜《归田园居》之三:“晨兴理荒秽,带月荷锄归。”③月份。一年的十二分之一。从朔至晦为一月,大月三十日,小月二十九日。《诗经·豳风·七月》:“七月流火,九月授衣。”(火:星名。)④形状或颜色像月亮的。李贺《昌谷》:“泉樽陶宰酒,月眉谢郎妓。”⑤指妇人的月经。王建《宫词》:“密奏君王知入月,唤人相伴洗裙裾。”⑥指妇女怀胎的月份。《诗经·大雅·生民》:“诞弥厥月,先生如达。”(诞:助词。弥:满。厥:其。先生:初生。达:通“羍”,小羊。)[月氏(zhī)]我国古代西域国名。 (二)ròu 同“肉”。古乐府《孤儿行》:“拔断蒺藜肠月中,怆欲悲。”(肠:指小腿肚子。)

    览:

    ①观察;考察。《楚辞·离骚》:“览余初其犹未悔。”(初:初心。)②阅读。曹丕《与吴质书》:“间者历览诸子之文,对之抆泪。”(抆:擦。)③看;眺望。范仲淹《岳阳楼记》:“览物之情,得无异乎?”④同“揽”。1.采纳。《战国策·齐策一》:“大王览其说,而不察其至实。”2. 拿着。《后汉书·文苑传·祢衡》:“衡览笔而作,文无加点。”3.摘取。李白《宣州谢朓楼饯别校书叔云》:“欲上青天览明月。”

    古:

    ①往昔;历时久远。与“今”相对。《周易·系辞下》:“上古穴居野处,后世圣人易之以宫室。”(易:换。宫室:房舍。)苏轼《水调歌头》:“人有悲欢离合,月有阴晴圆缺,此事古难全。”②指古代的事物;旧;原来。《古诗十九首》之十六:“良人惟古欢,枉驾惠前绥。”③久远;古老。赵与时《宾退录》卷三:“客土二字,其来甚古。”④古体诗的简称。或称古风、古诗。与近体诗相对,不受平仄、对仗等格律的限制,形式比较自由。《诗薮·古体上》:“歌至五、七言古,全不入乐矣。”

    到:

    ①达到;到达。《三国志·吴书·吴主传》:“蒙到,二郡皆服。”《史记·平准书》:“于是天子北至朔方,东到太山。”(太:同“泰”。)②通“倒”。颠倒。《墨子·经下》:“临鉴而立,景到。”(鉴:镜。景:同“影”。)

    荒:

    ①荒芜。《商君书·算地》:“胜敌而草不荒。”《韩非子·解老》:“狱讼繁则田荒,田荒则府仓虚。”②荒地;荒野。陶潜《归园田居五首》之一:“开荒南野际,守拙归田园。”③荒年。《韩非子·六反》:“天饥岁荒。”④废弃;荒废。曹植《送应氏》:“侧足无行径,荒畴不复田。”《尚书·盘庚上》:“非予自荒兹德。”⑤逸乐过度;放纵。白居易《杂兴三首》之一:“(楚王)色禽合为荒,刑政两已衰。”(禽:田猎。)⑥僻远的地方。钟嵘《诗品·上品》:“言在耳目之内,情寄八荒之表。”(表:外。)屈原《离骚》:“忽反顾以游目兮,将往观乎四荒。”⑦遮蔽;覆盖。《诗经·周南·樛木》:“南有樛木,葛藟荒之。”[荒服]边远地区。《论衡·恢国》:“唐虞国界,吴为荒服。”

    墟:

    ①大土山。柳宗元《观八骏图说》:“古之书记周穆王驰八骏升昆仑之墟者。”②故城;废址。贾思勰《齐民要术·种麻》:“麻欲得良田,不用故墟。”③使成废墟。《荀子·解蔽》:“此其所以丧九牧之地,而墟宗庙之国也。”④坟墓。《礼记·檀弓下》:“墟墓之间,未施哀于民而民哀。”⑤方言。同“圩”。集市。《徐霞客游记·滇游日记九》:“逾其坳,有墟场。”


  • sai xian cheng lang yue ,lan gu dao huang xu 。

    “sai xian cheng lang yue ,lan gu dao huang xu 。”shi gou chu chu :《zao chun shu shi feng ji zhong shu li she ren 》;shi tang chao shi ren zhang na shi de zuo pin 。

    ru fu shan dong shi ,heng men luo xia ju 。feng chen you shang lu ,jian ce wei kong lu 。
    rong ma sheng jiao ri ,xian ren bi de chu 。cuan shen chu hao dang ,tou ji qi chou chu 。
    cui yu lian qiong diao ,qiong zhi gu san chu 。hai ling qin dao shu ,dao yu hun qiao yu 。
    bi wen pao duo bu ,fei peng bin shao shu 。song shi pei gu yi ,zhuo jiu ban ying qu 。
    he xi bing jia bei ,fu ci jian sui chu 。bo zhou yi ye shui ,kai jing jie yuan shu 。
    zan yue xin shan ze ,chang huai gu li lv 。sai xian cheng lang yue ,lan gu dao huang xu 。
    zai zhu can chong jian ,wei lan xing mian chu 。na kan wen xiang fu ,geng qian yi gong che 。
    jian zu zhong nan jin ,pin mei jing wei shu 。shi cong yin bing zhi ,sheng ji fu en yu 。
    bu jian shen xian jiu ,mo you bi lin qu 。di ting zhang li le ,tian ge xiu zan ju 。
    ri se fu qing suo ,xiang yan jin yu chu 。shen qing wang zi jing ,qi zhu ma xiang ru 。
    tong lou shi chang jing ,jin men bu zhuai xu 。wei kan wu zi biao ,bu ji ba hang shu 。
    su xi tou zhi ji ,zhou xuan xie qi yu 。zhi ying gao wei ge ,ju shi gu qing shu 。
    wei bao zhou duo shi ,xu lian chu zi xu 。yi shen cong qi zhi ,si jie ku ju zhu 。
    liu fa san tiao mo ,hua fei liu fu qu 。ling pan jin hang xie ,long shou ying chu xu 。
    bei hai zun liu ke ,xi jiang shui jiu yu 。chang an tong ri yuan ,bu gan yong gui yu 。

    【zhu shi 】:

    sai :

    ①sai kao ;xiang 。《lun yu ·wei zheng 》:“xue er bu sai ze wang 。”《xun zi ·quan xue 》:“wu chang zhong ri er sai yi ,bu ru xu yu zhi suo xue ye 。”②sai nian ;huai nian 。《shi jing ·bei feng ·quan shui 》:“mi (mǐ)ri bu sai 。”(mi :mo 。)li bai 《jing ye sai 》:“di tou sai gu xiang 。”③chou sai 。zhang hua 《li zhi shi 》:“ji shi sai qiu 。”(ji shi :dui nan zi de mei chen 。)④xin qing ;qing xu 。li yu 《yu mei ren 》:“qing shuang can xue sai nan ren 。”(qing shuang can xue :zhi bin fa yi bai 。)liu zong yuan 《deng liu zhou cheng lou 》:“hai tian chou sai zheng mang mang 。”⑤zhu ci 。ke yong yu gou shou huo gou zhong ,diao zheng yin jie 。《shi jing ·da ya ·sai ji 》:“sai ji da ren ,wen wang zhi mu 。”(ji :tong “zhai ”。zhuang jing 。da ren :ji tai ren 。wang ji zhi qi ,wen wang zhi mu 。)⑥yu qi ci ,a 。《shi jing ·zhou na ·han an 》:“na you qiao mu ,bu ke xiu sai 。”(qiao :gao da 。xiu :xiu xi 。)

    xian :

    ①you de hang ;you cai neng 。《zuo chuan ·yin gong san nian 》:“xian jun yi gua ren wei xian 。”②zhi you cai neng de ren 。《gu liang chuan ·wen gong liu nian 》:“shi ren zhe zuo xian zhe 。”(zuo :fu zhu 。)③you liang ;mei shan 。han yu 《xie zi ran 》:“ren sheng chu mo lei ,zhi shi zui wei xian 。”④sheng guo ;chao guo 。《mo zi ·gong meng 》:“zhi you xian yu ren ,ze ke wei zhi hu ?”⑤lao ku 。《shi jing ·xiao ya ·bei shan 》:“da fu bu jun ,wo cong shi du xian 。”⑥dui ren de jing chen ,duo yong yu ping bei huo wan bei 。《shi ji ·ci ke lie chuan 》:“qie ji nai he wei mo shen zhi zhu ,zhong mie xian di zhi ming !”⑦zuo di er ren chen de jing chen 。su shi 《li hang zhong xiu cai zui mian ting 》:“zui zhong dui ke mian he hai ,xu xin tao qian wei re xian 。”⑧che gu guan chuan de kong ,zai che fu nei yi duan lve da de chen xian 。《zhou li ·kao gong ji ·lun ren 》:“wu fen ji gu zhi chang ,qu yi yi wei xian 。”

    cheng :

    (yi )①deng ;sheng 。qu yuan 《she jiang 》:“cheng e zhu er fan gu xi ,ai qiu dong zhi xu feng 。”《shi jing ·wei feng ·mang 》:“cheng bi gui yuan ,yi wang fu guan 。”(gui yuan :hui huai de tu qiang 。fu guan :de ming 。)②zuo ;jia 。《mo zi ·qin shi 》:“liang ma nan cheng ,ran ke yi ren chong zhi yuan 。”③chen zhao ;ping jie 。gu yi 《guo qin lun 》:“yin li cheng bian ,zai ge tian xia ,fen lie shan he 。”li bai 《sai xia qu liu shou 》zhi wu :“sai lu cheng qiu xia ,tian bing chu han jia 。”(sai lu :sai wai zhi di 。)④qi ling 。《xun zi ·jiang guo 》:“yi guo zuo mou ,ze san guo bi qi er cheng wo 。”⑤zhui zhu 。《han shu ·chen shang chuan 》:“li shi xi ,da hu cheng zhi 。”⑥zhan sheng 。《shang shu ·xi bai kan li 》:“zhou ren cheng li 。”(li :guo ming 。)⑦ji suan ;ji hua 。《han fei zi ·nan yi 》:“wei ren chen zhe ,cheng shi er you gong ze shang 。”⑧cheng fa 。suan shu zhong si ze yun suan fang fa zhi yi 。《san guo zhi ·wu shu ·zhao da chuan 》:“ci shu wei miao ,tou cheng wei chu ,yi suan zhi fa ,fu zi bu xiang yu 。”⑨fo jiao shu yu 。zhi jie shi jiao yi shen jian de deng ji 。zhang yu 《zeng seng hai ri ben 》:“bian can dong tu fa ,du wu shang cheng chan 。” (er )shèng ①liang ci 。yi che si ma de zong chen 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“che liu qi bai cheng ,ji qian yu ,cu shu mo ren 。”②si de dai chen 。《zuo chuan ·xiao zhi zhan 》:“yi cheng wei xian ,niu shi er kao shi 。”③chun qiu shi jin guo shi shu ming 。hou fan zhi yi ban shi shu 。④di wang de dai chen 。ban gu 《dong dou fu 》:“sun cheng yu zhi fu yu 。”(sun :jian shao 。fu yu :zhi di wang de yi wu deng yong pin 。)

    lang :

    ①ming liang 。du fu 《zhou yue dui yi jin si 》:“geng shen bu jia zhu ,yue lang zi ming chuan 。”②ming da ;gao ming ;ying wu 。yuan hong dao 《xu xiao xiu shi 》:“ji chang ,dan liang yu kuo ,shi jian yu lang 。”(kuo :da 。)③sheng yin qing xi ,xiang liang 。sun chao 《you tian tai shan fu 》:“lang yong chang chuan 。”liu de ren 《zhong qiu yue 》:“lang yin kan zheng hao ,chou chang you xi qing 。”④mei mu qing xiu 。《liang shu ·tao hong jing chuan 》:“shen yi ming xiu ,lang mu shu mei 。”

    yue :

    (yi )①yue qiu ;yue liang 。《shi jing ·chen feng ·yue chu 》:“yue chu jiao xi 。”②yue guang ;yue se 。tao qian 《gui tian yuan ju 》zhi san :“chen xing li huang hui ,dai yue he chu gui 。”③yue fen 。yi nian de shi er fen zhi yi 。cong shuo zhi hui wei yi yue ,da yue san shi ri ,xiao yue er shi jiu ri 。《shi jing ·bin feng ·qi yue 》:“qi yue liu huo ,jiu yue shou yi 。”(huo :xing ming 。)④xing zhuang huo yan se xiang yue liang de 。li he 《chang gu 》:“quan zun tao zai jiu ,yue mei xie lang ji 。”⑤zhi fu ren de yue jing 。wang jian 《gong ci 》:“mi zou jun wang zhi ru yue ,huan ren xiang ban xi qun ju 。”⑥zhi fu nv huai tai de yue fen 。《shi jing ·da ya ·sheng min 》:“dan mi jue yue ,xian sheng ru da 。”(dan :zhu ci 。mi :man 。jue :ji 。xian sheng :chu sheng 。da :tong “da ”,xiao yang 。)[yue shi (zhī)]wo guo gu dai xi yu guo ming 。 (er )ròu tong “rou ”。gu le fu 《gu er hang 》:“ba duan ji li chang yue zhong ,chuang yu bei 。”(chang :zhi xiao tui du zi 。)

    lan :

    ①guan cha ;kao cha 。《chu ci ·li sao 》:“lan yu chu ji you wei hui 。”(chu :chu xin 。)②yue dou 。cao pi 《yu wu zhi shu 》:“jian zhe li lan zhu zi zhi wen ,dui zhi 抆lei 。”(抆:ca 。)③kan ;tiao wang 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“lan wu zhi qing ,de mo yi hu ?”④tong “lan ”。1.cai na 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“da wang lan ji shui ,er bu cha ji zhi shi 。”2. na zhao 。《hou han shu ·wen yuan chuan ·mi heng 》:“heng lan bi er zuo ,wen mo jia dian 。”3.zhai qu 。li bai 《xuan zhou xie tiao lou jian bie jiao shu shu yun 》:“yu shang qing tian lan ming yue 。”

    gu :

    ①wang xi ;li shi jiu yuan 。yu “jin ”xiang dui 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“shang gu xue ju ye chu ,hou shi sheng ren yi zhi yi gong shi 。”(yi :huan 。gong shi :fang she 。)su shi 《shui diao ge tou 》:“ren you bei huan li ge ,yue you yin qing yuan que ,ci shi gu nan quan 。”②zhi gu dai de shi wu ;jiu ;yuan lai 。《gu shi shi jiu shou 》zhi shi liu :“liang ren wei gu huan ,wang jia hui qian sui 。”③jiu yuan ;gu lao 。zhao yu shi 《bin tui lu 》juan san :“ke tu er zi ,ji lai shen gu 。”④gu ti shi de jian chen 。huo chen gu feng 、gu shi 。yu jin ti shi xiang dui ,bu shou ping ze 、dui zhang deng ge lv de xian zhi ,xing shi bi jiao zi you 。《shi sou ·gu ti shang 》:“ge zhi wu 、qi yan gu ,quan bu ru le yi 。”

    dao :

    ①da dao ;dao da 。《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“meng dao ,er jun jie fu 。”《shi ji ·ping zhun shu 》:“yu shi tian zi bei zhi shuo fang ,dong dao tai shan 。”(tai :tong “tai ”。)②tong “dao ”。dian dao 。《mo zi ·jing xia 》:“lin jian er li ,jing dao 。”(jian :jing 。jing :tong “ying ”。)

    huang :

    ①huang wu 。《shang jun shu ·suan de 》:“sheng di er cao bu huang 。”《han fei zi ·jie lao 》:“yu song fan ze tian huang ,tian huang ze fu cang xu 。”②huang de ;huang ye 。tao qian 《gui yuan tian ju wu shou 》zhi yi :“kai huang na ye ji ,shou zhuo gui tian yuan 。”③huang nian 。《han fei zi ·liu fan 》:“tian ji sui huang 。”④fei qi ;huang fei 。cao zhi 《song ying shi 》:“ce zu mo hang jing ,huang chou bu fu tian 。”《shang shu ·pan geng shang 》:“fei yu zi huang ci de 。”⑤yi le guo du ;fang zong 。bai ju yi 《za xing san shou 》zhi yi :“(chu wang )se qin ge wei huang ,xing zheng liang yi cui 。”(qin :tian lie 。)⑥pi yuan de de fang 。zhong rong 《shi pin ·shang pin 》:“yan zai er mu zhi nei ,qing ji ba huang zhi biao 。”(biao :wai 。)qu yuan 《li sao 》:“hu fan gu yi you mu xi ,jiang wang guan hu si huang 。”⑦zhe bi ;fu gai 。《shi jing ·zhou na ·jiu mu 》:“na you jiu mu ,ge lei huang zhi 。”[huang fu ]bian yuan de ou 。《lun heng ·hui guo 》:“tang yu guo jie ,wu wei huang fu 。”

    xu :

    ①da tu shan 。liu zong yuan 《guan ba jun tu shui 》:“gu zhi shu ji zhou mu wang chi ba jun sheng kun lun zhi xu zhe 。”②gu cheng ;fei zhi 。gu sai xie 《ji min yao shu ·chong ma 》:“ma yu de liang tian ,bu yong gu xu 。”③shi cheng fei xu 。《xun zi ·jie bi 》:“ci ji suo yi sang jiu mu zhi de ,er xu zong miao zhi guo ye 。”④fen mu 。《li ji ·tan gong xia 》:“xu mu zhi jian ,wei shi ai yu min er min ai 。”⑤fang yan 。tong “wei ”。ji shi 。《xu xia ke you ji ·dian you ri ji jiu 》:“yu ji ao ,you xu chang 。”