• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 殷勤入懷什,懇款墮雲圻。

    “殷勤入懷什,懇款墮雲圻。”詩句出處:《月三十韻》;是唐朝詩人元稹的作品。

    蓂葉標新朔,霜豪引細輝。白眉驚半隱,虹勢訝全微。
    涼魄潭空洞,虛弓雁畏威。上弦何汲汲,佳色轉依依。
    綺幕殘燈斂,妝樓破鏡飛。玲瓏穿竹樹,岑寂思屏幃。
    坐愛規將合,行看望已幾。絳河冰鑒朗,黃道玉輪巍。
    迥照偏瓊砌,馀光借粉闈。泛池相皎潔,壓桂共芳菲。
    的的當歌扇,娟娟透舞衣。殷勤入懷什,懇款墮雲圻。
    素液傳烘盞,鳴琴薦碧徽。椒房深肅肅,蘭路靄霏霏。
    翡翠通簾影,琉璃瑩殿扉。西園筵玳瑁,東壁射蛜蝛。
    老將占天陣,幽人釣石磯。荷鋤元亮息,回棹子猷歸。
    迢遞同千裡,孤高凈九圍。從星作風雨,配日麗旌旗。
    麟鬥寧徒設,蠅聲豈浪譏。司存委卿士,新拜出郊畿。
    今古雖雲極,虧盈不易違。珠胎方夜滿,清露忍朝晞。
    漸減姮娥面,徐收楚練機。卞疑雕璧碎,潘感竟床稀。
    捐篋辭班女,潛波蔽虙妃。氛埃誰定滅,蟾兔杳難希。
    須遣圓明盡,良嗟造化非。如能付刀尺,別為創璿璣。

    【註釋】:

    殷:

    (一)①盛大;眾多。《周易·豫》:“先王以作樂崇德,殷薦之上帝。”(殷薦:奏盛大樂歌,祭祀天地鬼神。)《詩經·鄭風·溱洧》:“士與女,殷其盈矣。”引申為深。阮籍《詠懷》:“感物懷殷憂,悄悄令人悲。”②富足。《史記·蘇秦列傳》:“傢殷不足,志高氣揚。”③正當;正值。《尚書·堯典》:“日中星鳥,以殷仲春。”《史記·天官書》:“衡殷南鬥。”(衡:北鬥七星的第五星。南鬥:星名。)[殷殷]1.憂傷的樣子。《詩經·邶風·北門》:“出自北門,憂心殷殷。”2.眾多的樣子。《呂氏春秋·慎人》:“丈夫女子,振振殷殷,無不戴說。”(戴:愛戴;擁護。說yuè:喜歡。) (二)yān 黑紅色。《左傳·成公二年》:“左輪朱殷。” (三)yǐn 雷聲。《詩經· 召南·殷其雷》:“殷其雷,在南山之陽。”引申為震動。司馬相如《上林賦》:“車騎雷起,殷天動地。”杜甫《自京赴奉先縣詠懷五百字》:“君臣留歡娛,樂動殷膠葛。”(膠葛:曠遠的樣子。)

    殷勤:

    ①懇切,誠懇。《搜神記》卷四:“河伯乃大設酒食,詞旨~~。”②熱情;周到。白居易《長恨歌》:“遂教方士~~覓。”③辛苦,辛勤。《李雲卿》折二:“自從俺學出傢偶然把明師遇,受~~十餘載,無明夜下功夫。”④煩請,多承。蘇軾《鷓鴣天》:“~~昨夜三更雨,又得浮生一日涼。”

    勤:

    ①勤勞;辛苦;勞苦。《論語·微子》:“四體不勤,五谷不分。”王建《賽神曲》:“新婦上酒勿辭勤,使爾舅姑有所苦!”②使之勞苦。《國語·周語上》:“佈令陳辭而又不至,則增修德而無勤民於遠。”③名詞,勤勞的事。張衡《思玄賦》:“幽獨守此仄陋兮,敢怠遑而舍勤!”(仄陋:出身卑微。遑:暇,偷閑。)④功績;功勞。《周書·賀拔勝傳》:“將軍首舉義兵,共除奸道,功勤未立,逆有此謀,可謂速禍,未見其福。”(逆:反。速禍:招禍。)⑤努力幹;積極用;做事盡力。《尚書·蔡仲之命》:“克勤無怠。”⑥幫助;援助。《左傳·僖公三年》:“齊方勤我,棄德不祥。”⑦慰問;慰勞。韓愈《送楊支使序》:“夫樂道人之善,以勤其歸者,乃吾之心也。”⑧殷切;殷勤。孫復《答張浻書》:“兩辱手書,辭意勤至。”⑨憂愁;憂慮。韋應物《送宣州周錄事》:“惟當存令德,可以解悁(juān)勤。”(悁:憂愁。)⑩經常;頻繁地;次數多。劉開《問說》:“好學而不勤問,非真能好學者也。”

    入:

    ①進入;由外面到裡面。《論語·八佾》:“子入太廟,每事問。”②泛指進入某種境界。李白《王右軍》:“筆精妙入神。”③特指入朝為官。傅亮《為宋公求加贈劉前軍表》:“出征入輔,幸不辱命。”④接受;收入。《左傳·宣公元年》:“驟諫而不入。”(驟:屢次。)《新五代史·楚世傢》:“歲入萬計。”⑤上交;交納。《墨子·貴義》:“今農夫入其稅於大人。”⑥參加;加入。《戰國策·魏策一》:“入子之事者,吾為子殺之亡之。”⑦合於;相合;符合。朱慶餘《近試上張籍水部》:“畫眉深淺入時無?”(時:時髦。)⑧入聲。古漢語有平、上、去、入四種聲調。

    懷:

    ①胸前;胸懷。《論語·陽貨》:“子生三年,然後免於父母之懷。”曹植《七哀詩》:“原為西南風,長逝入君懷。”②抱或揣在胸前。《史記·屈原賈生列傳》:“於是懷石遂自沉汨羅以死。”③懷孕。左延年《苦哉篇》:“五子遠鬥去,五婦皆懷身。”④包藏;隱藏。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“吾意久懷忿,汝豈得自由。”(自由:由自己。)《戰國策·魏策四》:“懷怒未發。”⑤思念。《詩經·周南·卷耳》:“嗟我懷人,寘彼周行。”(寘:放置。周行:大路。)⑥心意;心情。王羲之《蘭亭集序》:“所以遊目騁懷,足以極視聽之娛,信可樂也。”(信:確實。)⑦安撫。《淮南子·泰族》:“大足以容眾,德足以懷遠。”《左傳·僖公七年》:“懷遠以德。”⑧歸向;歸附。《舊唐書·賈敦頤傳》:“政化清靜,老幼懷之。”⑨賜予;贈送。《詩經·檜風·匪風》:“誰將西歸,懷之好音。”(好音:好消息。)

    什:

    ①古代兵制十人為“什”,戶籍十傢為“什”。《左傳·昭公元年》:“以什共車,必克。”《禮記·祭義》:“軍旅什伍。”孔穎達疏:“五人為伍,二伍為什。”②《詩經》的《雅》、《頌》部分以十篇為一組,稱“什”。③詩文的代稱。《宋書·謝靈運傳論》:“紛披風什。”④數詞。用於分數或倍數。《老子》第八十章:“使有什佰之器而不用。”《漢書·韓信傳》:“吾聞兵法:‘什則圍之,倍則戰。’”(什:十倍。倍:一倍。)⑤同“十”。《資治通鑒·漢成帝永始二年》:“今之後起,什倍於前。”⑥雜的;品種多的。多指日用品。《史記·五帝本紀》:“舜……作什器於壽丘。”

    懇:

    真誠。《三國志·魏書·袁紹傳》:“(田)豐懇諫,(袁)紹甚怒,以為沮眾,械系之。”(沮:敗壞。)

    懇款:

    誠摯,懇切。《顏氏傢藏尺牘·顏司馬伯玽》:“昨日書來,勸以留心舉業,極為~~。”

    款:

    ①誠懇;衷心。《後漢書·江革傳》:“辭氣願款,有足感動人者。”(願:老實。)②親切;親密。宋孝武帝《七夕詩二首》之一:“愛聚雙情款,念離兩心傷。”③招待客人。唐彥謙《夏日訪友》:“殷勤為延款,偶爾得良會。”(延:迎接。)④徐緩;緩慢。元稹《冬白紵》:“吳宮夜長宮漏款。”⑤叩;敲。韓愈《遊青龍寺贈崔大補闕》:“誰傢多竹門可款。”⑥空。也作“窾”。《屍子》卷下:“款木之棺。”《漢書· 司馬遷傳》:“款言不聽,奸乃不生。”[款識]鐘、鼎等器物上所刻的文字。《遊宦紀聞》卷五:“款謂陰字,是凹入者,刻畫成之。識謂陽字,是挺出者。”

    墮:

    (一)①落下;掉下。杜牧《題桃花夫人廟》:“可憐金谷墮樓人!”(金谷:晉石崇的園名。墮樓人:指石崇愛妓綠珠,在石崇被捕時在園中跳樓而死。)②通“惰”。懈怠;懶散。《韓非子·顯學》:“侈而墮者貧,力而儉者富。”(侈:奢侈,指揮霍財物,過分享受。力:勤勞。儉:節儉。) (二)huī 同“隳”。毀壞。《春秋·定公十二年》:“叔孫州仇帥師墮郈(hòu)。”(叔孫州仇:魯大夫。郈:叔孫氏采邑,此指郈邑的城墻。)引申為廢棄。《淮南子·修務》:“故名立而不墮,此自強而成功者也。”

    雲:

    ①同“雲2”。②說。《論語·子罕》:“牢曰:‘子雲:吾不試,故藝。’”(牢:人名。試:見用於朝廷。藝:多才藝。)③有。《荀子 ·法行》:“其雲益乎?”④代詞。如此。《史記·汲鄭列傳》:“汲、鄭亦雲,悲夫!”(汲、鄭:指汲黯、鄭當時二人。)⑤助詞。1. 用於句首。《詩經·鄭風·風雨》:“既見君子,雲胡不喜?”2. 用於句中。《後漢書·陳龜傳》:“雖歿(mò)軀體,無所雲補。”(歿:死。補:彌補。)⑥語氣詞。用於句末,表陳述語氣。《史記·伯夷列傳》:“餘登箕山,其上蓋有許由塚雲。”[雲雲]通“蕓蕓”。眾多貌。《莊子·在宥》:“萬物雲雲。”

    圻:

    (一)同“垠”。邊界。《淮南子·俶真》:“四達無境,通於無圻。” (二)qí①方圓千裡之地。《左傳·昭公二十三年》:“今土數圻,而郢是城,不亦難乎?”(郢:楚國都。是:助詞,幫助賓語提前。城:修築城墻。)②邊界;疆界。魏源《聖武記》卷十三:“(楊遇春)道光初,授陜甘總督,其子國柱亦巡撫河南,父子建節,封圻相接。”(建節:執持符節;古代使臣受命,必建節以為憑信。)③通“碕”。岸。王維《送沈子福之江東》詩:“楊柳渡頭行客稀,罟師蕩槳向臨圻。”④通“畿(jī)”。陳汝元《金蓮記·重貶》:“羞孤劍遐荒遠滯,知甚日返京圻?”


  • 殷勤入怀什,恳款堕云圻。

    “殷勤入怀什,恳款堕云圻。”诗句出处:《月三十韵》;是唐朝诗人元稹的作品。

    蓂叶标新朔,霜豪引细辉。白眉惊半隐,虹势讶全微。
    凉魄潭空洞,虚弓雁畏威。上弦何汲汲,佳色转依依。
    绮幕残灯敛,妆楼破镜飞。玲珑穿竹树,岑寂思屏帏。
    坐爱规将合,行看望已几。绛河冰鉴朗,黄道玉轮巍。
    迥照偏琼砌,馀光借粉闱。泛池相皎洁,压桂共芳菲。
    的的当歌扇,娟娟透舞衣。殷勤入怀什,恳款堕云圻。
    素液传烘盏,鸣琴荐碧徽。椒房深肃肃,兰路霭霏霏。
    翡翠通帘影,琉璃莹殿扉。西园筵玳瑁,东壁射蛜蝛。
    老将占天阵,幽人钓石矶。荷锄元亮息,回棹子猷归。
    迢递同千里,孤高净九围。从星作风雨,配日丽旌旗。
    麟斗宁徒设,蝇声岂浪讥。司存委卿士,新拜出郊畿。
    今古虽云极,亏盈不易违。珠胎方夜满,清露忍朝晞。
    渐减姮娥面,徐收楚练机。卞疑雕璧碎,潘感竟床稀。
    捐箧辞班女,潜波蔽虙妃。氛埃谁定灭,蟾兔杳难希。
    须遣圆明尽,良嗟造化非。如能付刀尺,别为创璿玑。

    【注释】:

    殷:

    (一)①盛大;众多。《周易·豫》:“先王以作乐崇德,殷荐之上帝。”(殷荐:奏盛大乐歌,祭祀天地鬼神。)《诗经·郑风·溱洧》:“士与女,殷其盈矣。”引申为深。阮籍《咏怀》:“感物怀殷忧,悄悄令人悲。”②富足。《史记·苏秦列传》:“家殷不足,志高气扬。”③正当;正值。《尚书·尧典》:“日中星鸟,以殷仲春。”《史记·天官书》:“衡殷南斗。”(衡:北斗七星的第五星。南斗:星名。)[殷殷]1.忧伤的样子。《诗经·邶风·北门》:“出自北门,忧心殷殷。”2.众多的样子。《吕氏春秋·慎人》:“丈夫女子,振振殷殷,无不戴说。”(戴:爱戴;拥护。说yuè:喜欢。) (二)yān 黑红色。《左传·成公二年》:“左轮朱殷。” (三)yǐn 雷声。《诗经· 召南·殷其雷》:“殷其雷,在南山之阳。”引申为震动。司马相如《上林赋》:“车骑雷起,殷天动地。”杜甫《自京赴奉先县咏怀五百字》:“君臣留欢娱,乐动殷胶葛。”(胶葛:旷远的样子。)

    殷勤:

    ①恳切,诚恳。《搜神记》卷四:“河伯乃大设酒食,词旨~~。”②热情;周到。白居易《长恨歌》:“遂教方士~~觅。”③辛苦,辛勤。《李云卿》折二:“自从俺学出家偶然把明师遇,受~~十余载,无明夜下功夫。”④烦请,多承。苏轼《鹧鸪天》:“~~昨夜三更雨,又得浮生一日凉。”

    勤:

    ①勤劳;辛苦;劳苦。《论语·微子》:“四体不勤,五谷不分。”王建《赛神曲》:“新妇上酒勿辞勤,使尔舅姑有所苦!”②使之劳苦。《国语·周语上》:“布令陈辞而又不至,则增修德而无勤民于远。”③名词,勤劳的事。张衡《思玄赋》:“幽独守此仄陋兮,敢怠遑而舍勤!”(仄陋:出身卑微。遑:暇,偷闲。)④功绩;功劳。《周书·贺拔胜传》:“将军首举义兵,共除奸道,功勤未立,逆有此谋,可谓速祸,未见其福。”(逆:反。速祸:招祸。)⑤努力干;积极用;做事尽力。《尚书·蔡仲之命》:“克勤无怠。”⑥帮助;援助。《左传·僖公三年》:“齐方勤我,弃德不祥。”⑦慰问;慰劳。韩愈《送杨支使序》:“夫乐道人之善,以勤其归者,乃吾之心也。”⑧殷切;殷勤。孙复《答张浻书》:“两辱手书,辞意勤至。”⑨忧愁;忧虑。韦应物《送宣州周录事》:“惟当存令德,可以解悁(juān)勤。”(悁:忧愁。)⑩经常;频繁地;次数多。刘开《问说》:“好学而不勤问,非真能好学者也。”

    入:

    ①进入;由外面到里面。《论语·八佾》:“子入太庙,每事问。”②泛指进入某种境界。李白《王右军》:“笔精妙入神。”③特指入朝为官。傅亮《为宋公求加赠刘前军表》:“出征入辅,幸不辱命。”④接受;收入。《左传·宣公元年》:“骤谏而不入。”(骤:屡次。)《新五代史·楚世家》:“岁入万计。”⑤上交;交纳。《墨子·贵义》:“今农夫入其税于大人。”⑥参加;加入。《战国策·魏策一》:“入子之事者,吾为子杀之亡之。”⑦合于;相合;符合。朱庆余《近试上张籍水部》:“画眉深浅入时无?”(时:时髦。)⑧入声。古汉语有平、上、去、入四种声调。

    怀:

    ①胸前;胸怀。《论语·阳货》:“子生三年,然后免于父母之怀。”曹植《七哀诗》:“原为西南风,长逝入君怀。”②抱或揣在胸前。《史记·屈原贾生列传》:“于是怀石遂自沉汨罗以死。”③怀孕。左延年《苦哉篇》:“五子远斗去,五妇皆怀身。”④包藏;隐藏。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“吾意久怀忿,汝岂得自由。”(自由:由自己。)《战国策·魏策四》:“怀怒未发。”⑤思念。《诗经·周南·卷耳》:“嗟我怀人,寘彼周行。”(寘:放置。周行:大路。)⑥心意;心情。王羲之《兰亭集序》:“所以游目骋怀,足以极视听之娱,信可乐也。”(信:确实。)⑦安抚。《淮南子·泰族》:“大足以容众,德足以怀远。”《左传·僖公七年》:“怀远以德。”⑧归向;归附。《旧唐书·贾敦颐传》:“政化清静,老幼怀之。”⑨赐予;赠送。《诗经·桧风·匪风》:“谁将西归,怀之好音。”(好音:好消息。)

    什:

    ①古代兵制十人为“什”,户籍十家为“什”。《左传·昭公元年》:“以什共车,必克。”《礼记·祭义》:“军旅什伍。”孔颖达疏:“五人为伍,二伍为什。”②《诗经》的《雅》、《颂》部分以十篇为一组,称“什”。③诗文的代称。《宋书·谢灵运传论》:“纷披风什。”④数词。用于分数或倍数。《老子》第八十章:“使有什佰之器而不用。”《汉书·韩信传》:“吾闻兵法:‘什则围之,倍则战。’”(什:十倍。倍:一倍。)⑤同“十”。《资治通鉴·汉成帝永始二年》:“今之后起,什倍于前。”⑥杂的;品种多的。多指日用品。《史记·五帝本纪》:“舜……作什器于寿丘。”

    恳:

    真诚。《三国志·魏书·袁绍传》:“(田)丰恳谏,(袁)绍甚怒,以为沮众,械系之。”(沮:败坏。)

    恳款:

    诚挚,恳切。《颜氏家藏尺牍·颜司马伯玽》:“昨日书来,劝以留心举业,极为~~。”

    款:

    ①诚恳;衷心。《后汉书·江革传》:“辞气愿款,有足感动人者。”(愿:老实。)②亲切;亲密。宋孝武帝《七夕诗二首》之一:“爱聚双情款,念离两心伤。”③招待客人。唐彦谦《夏日访友》:“殷勤为延款,偶尔得良会。”(延:迎接。)④徐缓;缓慢。元稹《冬白纻》:“吴宫夜长宫漏款。”⑤叩;敲。韩愈《游青龙寺赠崔大补阙》:“谁家多竹门可款。”⑥空。也作“窾”。《尸子》卷下:“款木之棺。”《汉书· 司马迁传》:“款言不听,奸乃不生。”[款识]钟、鼎等器物上所刻的文字。《游宦纪闻》卷五:“款谓阴字,是凹入者,刻画成之。识谓阳字,是挺出者。”

    堕:

    (一)①落下;掉下。杜牧《题桃花夫人庙》:“可怜金谷堕楼人!”(金谷:晋石崇的园名。堕楼人:指石崇爱妓绿珠,在石崇被捕时在园中跳楼而死。)②通“惰”。懈怠;懒散。《韩非子·显学》:“侈而堕者贫,力而俭者富。”(侈:奢侈,指挥霍财物,过分享受。力:勤劳。俭:节俭。) (二)huī 同“隳”。毁坏。《春秋·定公十二年》:“叔孙州仇帅师堕郈(hòu)。”(叔孙州仇:鲁大夫。郈:叔孙氏采邑,此指郈邑的城墙。)引申为废弃。《淮南子·修务》:“故名立而不堕,此自强而成功者也。”

    云:

    ①同“云2”。②说。《论语·子罕》:“牢曰:‘子云:吾不试,故艺。’”(牢:人名。试:见用于朝廷。艺:多才艺。)③有。《荀子 ·法行》:“其云益乎?”④代词。如此。《史记·汲郑列传》:“汲、郑亦云,悲夫!”(汲、郑:指汲黯、郑当时二人。)⑤助词。1. 用于句首。《诗经·郑风·风雨》:“既见君子,云胡不喜?”2. 用于句中。《后汉书·陈龟传》:“虽殁(mò)躯体,无所云补。”(殁:死。补:弥补。)⑥语气词。用于句末,表陈述语气。《史记·伯夷列传》:“余登箕山,其上盖有许由冢云。”[云云]通“芸芸”。众多貌。《庄子·在宥》:“万物云云。”

    圻:

    (一)同“垠”。边界。《淮南子·俶真》:“四达无境,通于无圻。” (二)qí①方圆千里之地。《左传·昭公二十三年》:“今土数圻,而郢是城,不亦难乎?”(郢:楚国都。是:助词,帮助宾语提前。城:修筑城墙。)②边界;疆界。魏源《圣武记》卷十三:“(杨遇春)道光初,授陕甘总督,其子国柱亦巡抚河南,父子建节,封圻相接。”(建节:执持符节;古代使臣受命,必建节以为凭信。)③通“碕”。岸。王维《送沈子福之江东》诗:“杨柳渡头行客稀,罟师荡桨向临圻。”④通“畿(jī)”。陈汝元《金莲记·重贬》:“羞孤剑遐荒远滞,知甚日返京圻?”


  • yan qin ru huai shen ,ken kuan duo yun qi 。

    “yan qin ru huai shen ,ken kuan duo yun qi 。”shi gou chu chu :《yue san shi yun 》;shi tang chao shi ren yuan zhen de zuo pin 。

    mi xie biao xin shuo ,shuang hao yin xi hui 。bai mei jing ban yin ,hong shi ya quan wei 。
    liang bo tan kong dong ,xu gong yan wei wei 。shang xian he ji ji ,jia se zhuai yi yi 。
    qi mu can deng lian ,zhuang lou po jing fei 。ling long chuan zhu shu ,cen ji sai bing wei 。
    zuo ai gui jiang ge ,hang kan wang yi ji 。jiang he bing jian lang ,huang dao yu lun wei 。
    jiong zhao pian qiong qi ,yu guang jie fen wei 。fan chi xiang jiao jie ,ya gui gong fang fei 。
    de de dang ge shan ,juan juan tou wu yi 。yan qin ru huai shen ,ken kuan duo yun qi 。
    su ye chuan hong zhan ,ming qin jian bi hui 。jiao fang shen su su ,lan lu ai fei fei 。
    fei cui tong lian ying ,liu li ying dian fei 。xi yuan yan dai mao ,dong bi she yi wei 。
    lao jiang zhan tian zhen ,you ren diao dan ji 。he chu yuan liang xi ,hui zhao zi you gui 。
    tiao di tong qian li ,gu gao jing jiu wei 。cong xing zuo feng yu ,pei ri li jing qi 。
    lin dou ning tu she ,ying sheng qi lang ji 。si cun wei qing shi ,xin bai chu jiao ji 。
    jin gu sui yun ji ,kui ying bu yi wei 。zhu tai fang ye man ,qing lou ren chao 晞。
    jian jian heng e mian ,xu shou chu lian ji 。bian yi diao bi sui ,pan gan jing chuang xi 。
    juan qie ci ban nv ,qian bo bi fu fei 。fen ai shei ding mie ,chan tu yao nan xi 。
    xu qian yuan ming jin ,liang jie zao hua fei 。ru neng fu dao che ,bie wei chuang xuan ji 。

    【zhu shi 】:

    yan :

    (yi )①cheng da ;zhong duo 。《zhou yi ·yu 》:“xian wang yi zuo le chong de ,yan jian zhi shang di 。”(yan jian :zou cheng da le ge ,ji si tian de gui shen 。)《shi jing ·zheng feng ·qin wei 》:“shi yu nv ,yan ji ying yi 。”yin shen wei shen 。ruan ji 《yong huai 》:“gan wu huai yan you ,qiao qiao ling ren bei 。”②fu zu 。《shi ji ·su qin lie chuan 》:“jia yan bu zu ,zhi gao qi yang 。”③zheng dang ;zheng zhi 。《shang shu ·yao dian 》:“ri zhong xing diao ,yi yan zhong chun 。”《shi ji ·tian guan shu 》:“heng yan na dou 。”(heng :bei dou qi xing de di wu xing 。na dou :xing ming 。)[yan yan ]1.you shang de yang zi 。《shi jing ·bei feng ·bei men 》:“chu zi bei men ,you xin yan yan 。”2.zhong duo de yang zi 。《lv shi chun qiu ·shen ren 》:“zhang fu nv zi ,zhen zhen yan yan ,mo bu dai shui 。”(dai :ai dai ;yong hu 。shui yuè:xi huan 。) (er )yān hei gong se 。《zuo chuan ·cheng gong er nian 》:“zuo lun zhu yan 。” (san )yǐn lei sheng 。《shi jing · shao na ·yan ji lei 》:“yan ji lei ,zai na shan zhi yang 。”yin shen wei zhen dong 。si ma xiang ru 《shang lin fu 》:“che ji lei qi ,yan tian dong de 。”du fu 《zi jing fu feng xian xian yong huai wu bai zi 》:“jun chen liu huan yu ,le dong yan jiao ge 。”(jiao ge :kuang yuan de yang zi 。)

    yan qin :

    ①ken qie ,cheng ken 。《sou shen ji 》juan si :“he bai nai da she jiu shi ,ci zhi ~~。”②re qing ;zhou dao 。bai ju yi 《chang hen ge 》:“sui jiao fang shi ~~mi 。”③xin ku ,xin qin 。《li yun qing 》she er :“zi cong an xue chu jia ou ran ba ming shi yu ,shou ~~shi yu zai ,mo ming ye xia gong fu 。”④fan qing ,duo cheng 。su shi 《zhe gu tian 》:“~~zuo ye san geng yu ,you de fu sheng yi ri liang 。”

    qin :

    ①qin lao ;xin ku ;lao ku 。《lun yu ·wei zi 》:“si ti bu qin ,wu gu bu fen 。”wang jian 《sai shen qu 》:“xin fu shang jiu wu ci qin ,shi er jiu gu you suo ku !”②shi zhi lao ku 。《guo yu ·zhou yu shang 》:“bu ling chen ci er you bu zhi ,ze zeng xiu de er mo qin min yu yuan 。”③ming ci ,qin lao de shi 。zhang heng 《sai xuan fu 》:“you du shou ci ze lou xi ,gan dai huang er she qin !”(ze lou :chu shen bei wei 。huang :xia ,tou xian 。)④gong ji ;gong lao 。《zhou shu ·he ba sheng chuan 》:“jiang jun shou ju yi bing ,gong chu jian dao ,gong qin wei li ,ni you ci mou ,ke wei su huo ,wei jian ji fu 。”(ni :fan 。su huo :qiao huo 。)⑤nu li gan ;ji ji yong ;zuo shi jin li 。《shang shu ·cai zhong zhi ming 》:“ke qin mo dai 。”⑥bang zhu ;yuan zhu 。《zuo chuan ·xi gong san nian 》:“ji fang qin wo ,qi de bu xiang 。”⑦wei wen ;wei lao 。han yu 《song yang zhi shi xu 》:“fu le dao ren zhi shan ,yi qin ji gui zhe ,nai wu zhi xin ye 。”⑧yan qie ;yan qin 。sun fu 《da zhang jiong shu 》:“liang ru shou shu ,ci yi qin zhi 。”⑨you chou ;you lv 。wei ying wu 《song xuan zhou zhou lu shi 》:“wei dang cun ling de ,ke yi jie juan (juān)qin 。”(juan :you chou 。)⑩jing chang ;pin fan de ;ci shu duo 。liu kai 《wen shui 》:“hao xue er bu qin wen ,fei zhen neng hao xue zhe ye 。”

    ru :

    ①jin ru ;you wai mian dao li mian 。《lun yu ·ba yi 》:“zi ru tai miao ,mei shi wen 。”②fan zhi jin ru mou chong jing jie 。li bai 《wang you jun 》:“bi jing miao ru shen 。”③te zhi ru chao wei guan 。fu liang 《wei song gong qiu jia zeng liu qian jun biao 》:“chu zheng ru fu ,xing bu ru ming 。”④jie shou ;shou ru 。《zuo chuan ·xuan gong yuan nian 》:“zhou jian er bu ru 。”(zhou :lv ci 。)《xin wu dai shi ·chu shi jia 》:“sui ru mo ji 。”⑤shang jiao ;jiao na 。《mo zi ·gui yi 》:“jin nong fu ru ji shui yu da ren 。”⑥can jia ;jia ru 。《zhan guo ce ·wei ce yi 》:“ru zi zhi shi zhe ,wu wei zi sha zhi wang zhi 。”⑦ge yu ;xiang ge ;fu ge 。zhu qing yu 《jin shi shang zhang ji shui bu 》:“hua mei shen jian ru shi mo ?”(shi :shi mao 。)⑧ru sheng 。gu han yu you ping 、shang 、qu 、ru si chong sheng diao 。

    huai :

    ①xiong qian ;xiong huai 。《lun yu ·yang huo 》:“zi sheng san nian ,ran hou mian yu fu mu zhi huai 。”cao zhi 《qi ai shi 》:“yuan wei xi na feng ,chang shi ru jun huai 。”②bao huo chuai zai xiong qian 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“yu shi huai dan sui zi chen mi luo yi si 。”③huai yun 。zuo yan nian 《ku zai pian 》:“wu zi yuan dou qu ,wu fu jie huai shen 。”④bao cang ;yin cang 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“wu yi jiu huai fen ,ru qi de zi you 。”(zi you :you zi ji 。)《zhan guo ce ·wei ce si 》:“huai nu wei fa 。”⑤sai nian 。《shi jing ·zhou na ·juan er 》:“jie wo huai ren ,tian bi zhou hang 。”(tian :fang zhi 。zhou hang :da lu 。)⑥xin yi ;xin qing 。wang xi zhi 《lan ting ji xu 》:“suo yi you mu cheng huai ,zu yi ji shi ting zhi yu ,xin ke le ye 。”(xin :que shi 。)⑦an fu 。《huai na zi ·tai zu 》:“da zu yi rong zhong ,de zu yi huai yuan 。”《zuo chuan ·xi gong qi nian 》:“huai yuan yi de 。”⑧gui xiang ;gui fu 。《jiu tang shu ·gu dui yi chuan 》:“zheng hua qing jing ,lao you huai zhi 。”⑨ci yu ;zeng song 。《shi jing ·gui feng ·fei feng 》:“shei jiang xi gui ,huai zhi hao yin 。”(hao yin :hao xiao xi 。)

    shen :

    ①gu dai bing zhi shi ren wei “shen ”,hu ji shi jia wei “shen ”。《zuo chuan ·zhao gong yuan nian 》:“yi shen gong che ,bi ke 。”《li ji ·ji yi 》:“jun lv shen wu 。”kong ying da shu :“wu ren wei wu ,er wu wei shen 。”②《shi jing 》de 《ya 》、《song 》bu fen yi shi pian wei yi zu ,chen “shen ”。③shi wen de dai chen 。《song shu ·xie ling yun chuan lun 》:“fen pi feng shen 。”④shu ci 。yong yu fen shu huo bei shu 。《lao zi 》di ba shi zhang :“shi you shen bai zhi qi er bu yong 。”《han shu ·han xin chuan 》:“wu wen bing fa :‘shen ze wei zhi ,bei ze zhan 。’”(shen :shi bei 。bei :yi bei 。)⑤tong “shi ”。《zi zhi tong jian ·han cheng di yong shi er nian 》:“jin zhi hou qi ,shen bei yu qian 。”⑥za de ;pin chong duo de 。duo zhi ri yong pin 。《shi ji ·wu di ben ji 》:“shun ……zuo shen qi yu shou qiu 。”

    ken :

    zhen cheng 。《san guo zhi ·wei shu ·yuan shao chuan 》:“(tian )feng ken jian ,(yuan )shao shen nu ,yi wei ju zhong ,xie ji zhi 。”(ju :bai huai 。)

    ken kuan :

    cheng zhi ,ken qie 。《yan shi jia cang che du ·yan si ma bai gou 》:“zuo ri shu lai ,quan yi liu xin ju ye ,ji wei ~~。”

    kuan :

    ①cheng ken ;zhong xin 。《hou han shu ·jiang ge chuan 》:“ci qi yuan kuan ,you zu gan dong ren zhe 。”(yuan :lao shi 。)②qin qie ;qin mi 。song xiao wu di 《qi xi shi er shou 》zhi yi :“ai ju shuang qing kuan ,nian li liang xin shang 。”③qiao dai ke ren 。tang yan qian 《xia ri fang you 》:“yan qin wei yan kuan ,ou er de liang hui 。”(yan :ying jie 。)④xu huan ;huan man 。yuan zhen 《dong bai zhu 》:“wu gong ye chang gong lou kuan 。”⑤kou ;qiao 。han yu 《you qing long si zeng cui da bu que 》:“shei jia duo zhu men ke kuan 。”⑥kong 。ye zuo “kuan ”。《shi zi 》juan xia :“kuan mu zhi guan 。”《han shu · si ma qian chuan 》:“kuan yan bu ting ,jian nai bu sheng 。”[kuan shi ]zhong 、ding deng qi wu shang suo ke de wen zi 。《you huan ji wen 》juan wu :“kuan wei yin zi ,shi ao ru zhe ,ke hua cheng zhi 。shi wei yang zi ,shi ting chu zhe 。”

    duo :

    (yi )①la xia ;diao xia 。du mu 《ti tao hua fu ren miao 》:“ke lian jin gu duo lou ren !”(jin gu :jin dan chong de yuan ming 。duo lou ren :zhi dan chong ai ji lu zhu ,zai dan chong bei bu shi zai yuan zhong tiao lou er si 。)②tong “duo ”。xie dai ;lan san 。《han fei zi ·xian xue 》:“chi er duo zhe pin ,li er jian zhe fu 。”(chi :she chi ,zhi hui huo cai wu ,guo fen xiang shou 。li :qin lao 。jian :jie jian 。) (er )huī tong “hui ”。hui huai 。《chun qiu ·ding gong shi er nian 》:“shu sun zhou chou shuai shi duo hou (hòu)。”(shu sun zhou chou :lu da fu 。hou :shu sun shi cai yi ,ci zhi hou yi de cheng qiang 。)yin shen wei fei qi 。《huai na zi ·xiu wu 》:“gu ming li er bu duo ,ci zi jiang er cheng gong zhe ye 。”

    yun :

    ①tong “yun 2”。②shui 。《lun yu ·zi han 》:“lao yue :‘zi yun :wu bu shi ,gu yi 。’”(lao :ren ming 。shi :jian yong yu chao ting 。yi :duo cai yi 。)③you 。《xun zi ·fa hang 》:“ji yun yi hu ?”④dai ci 。ru ci 。《shi ji ·ji zheng lie chuan 》:“ji 、zheng yi yun ,bei fu !”(ji 、zheng :zhi ji an 、zheng dang shi er ren 。)⑤zhu ci 。1. yong yu gou shou 。《shi jing ·zheng feng ·feng yu 》:“ji jian jun zi ,yun hu bu xi ?”2. yong yu gou zhong 。《hou han shu ·chen gui chuan 》:“sui mo (mò)qu ti ,mo suo yun bu 。”(mo :si 。bu :mi bu 。)⑥yu qi ci 。yong yu gou mo ,biao chen shu yu qi 。《shi ji ·bai yi lie chuan 》:“yu deng ji shan ,ji shang gai you hu you zhong yun 。”[yun yun ]tong “yun yun ”。zhong duo mao 。《zhuang zi ·zai you 》:“mo wu yun yun 。”

    qi :

    (yi )tong “yin ”。bian jie 。《huai na zi ·chu zhen 》:“si da mo jing ,tong yu mo qi 。” (er )qí①fang yuan qian li zhi de 。《zuo chuan ·zhao gong er shi san nian 》:“jin tu shu qi ,er ying shi cheng ,bu yi nan hu ?”(ying :chu guo dou 。shi :zhu ci ,bang zhu bin yu di qian 。cheng :xiu zhu cheng qiang 。)②bian jie ;jiang jie 。wei yuan 《sheng wu ji 》juan shi san :“(yang yu chun )dao guang chu ,shou shan gan zong du ,ji zi guo zhu yi xun fu he na ,fu zi jian jie ,feng qi xiang jie 。”(jian jie :zhi chi fu jie ;gu dai shi chen shou ming ,bi jian jie yi wei ping xin 。)③tong “qi ”。an 。wang wei 《song shen zi fu zhi jiang dong 》shi :“yang liu du tou hang ke xi ,gu shi dang jiang xiang lin qi 。”④tong “ji (jī)”。chen ru yuan 《jin lian ji ·chong bian 》:“xiu gu jian xia huang yuan zhi ,zhi shen ri fan jing qi ?”