- 繁体
- 简体
- 拼音
-
裡中競長短,來問劣與優。
“裡中競長短,來問劣與優。”詩句出處:《陽城驛》;是唐朝詩人元稹的作品。
商有陽城驛,名同陽道州。陽公沒已久,感我淚交流。
昔公孝父母,行與曾閔儔。既孤善兄弟,兄弟和且柔。
一夕不相見,若懷三歲憂。遂誓不婚娶,沒齒同衾裯。
妹夫死他縣,遺骨無人收。公令季弟往,公與仲弟留。
相別竟不得,三人同遠遊。共負他鄉骨,歸來藏故丘。
棲遲居夏邑,邑人無茍偷。裡中競長短,來問劣與優。
官刑一朝恥,公短終身羞。公亦不遺佈,人自不盜牛。
問公何能爾,忠信先自修。發言當道理,不顧黨與讎。
聲香漸翕習,冠蓋若雲浮。少者從公學,老者從公遊。
往來相告報,縣尹與公侯。名落公卿口,湧如波薦舟。
天子得聞之,書下再三求。書中願一見,不異旱地虯。
何以持為聘,束帛藉琳球。何以持為禦,駟馬駕安輈。
公方伯夷操,事殷不事周。我實唐士庶,食唐之田疇。
我聞天子憶,安敢專自由。來為諫大夫,朝夕侍冕旒。
希夷惇薄俗,密勿獻良籌。神醫不言術,人瘼曾暗瘳。
月請諫官俸,諸弟相對謀。皆曰親戚外,酒散目前愁。
公雲不有爾,安得此嘉猷。施馀盡酤酒,客來相獻酬。
日旰不謀食,春深仍弊裘。人心良戚戚,我樂獨由由。
貞元歲雲暮,朝有曲如鉤。風波勢奔蹙,日月光綢繆。
齒牙屬為猾,禾黍暗生蟊。豈無司言者,肉食吞其喉。
豈無司搏者,利柄扼其鞲。鼻復勢氣塞,不得辯薰蕕。
公雖未顯諫,惴惴如患瘤。飛章八九上,皆若珠暗投。
炎炎日將熾,積燎無人抽。公乃帥其屬,決諫同報仇。
延英殿門外,叩閣仍叩頭。且曰事不止,臣諫誓不休。
上知不可遏,命以美語酬。降官司成署,俾之為贅疣。
奸心不快活,擊刺礪戈矛。終為道州去,天道竟悠悠。
遂令不言者,反以言為訧。喉舌坐成木,鷹鸇化為鳩。
避權如避虎,冠豸如冠猴。平生附我者,詩人稱好逑。
私來一執手,恐若墜諸溝。送我不出戶,決我不回眸。
唯有太學生,各具糧與餱。咸言公去矣,我亦去荒陬。
公與諸生別,步步駐行騶。有生不可訣,行行過閩甌。
為師得如此,得為賢者不。道州聞公來,鼓舞歌且謳。
昔公居夏邑,狎人如狎鷗。況自為刺史,豈復援鼓桴。
滋章一時罷,教化天下遒。炎瘴不得老,英華忽已秋。
有鳥哭楊震,無兒悲鄧攸。唯餘門弟子,列樹松與楸。
今來過此驛,若吊汨羅洲。祠曹諱羊祜,此驛何不侔。
我願避公諱,名為避賢郵。此名有深意,蔽賢天所尤。
吾聞玄元教,日月冥九幽。幽陰蔽翳者,永為幽翳囚。【註釋】:
裡:
①古時鄉村居民聚居的地方;村落。《孟子·盡心上》:“制其田裡,教之樹畜。”②故鄉;傢鄉。江 淹《別賦》:“割慈忍愛,離邦去裡。”③古代的居民組織。其編制以二十五傢或五十傢或百傢為一裡。《詩經·鄭風·將仲子》:“將仲子兮,無踰我裡。”④裡巷;裡弄。《周禮·地官·載師》:“以廛裡任國中之地。”⑤長度單位。市制五百米為一裡。李白《早發白帝城》:“千裡江陵一日還。”中:
(一)①中間。《墨子·經上》:“中,同長也。”(同長:同樣長的半徑。)柳宗元《天說》:“渾然而中處者,世謂之元氣。”②內;在一定的范圍內。《孟子·滕文公上》:“國中無偽。”《考工記·巨人》:“國中九經九緯。”③位置、等級在高下或兩端之間。《列子·力命》:“中塗遇東郭先生。”(塗:同“途”。)《漢書·食貨志下》:“金有三等,黃金為上,白金為中,赤金為下。”④正;適中。《禮記·玉藻》:“頭頸必中。”《孟子·離婁下》:“湯執中。”(湯:殷商國君。)⑤宜於;合於。《史記·外戚世傢》:“武帝擇宮人不中用者,斥出歸之。” (二)zhòng ①符合;適合。《呂氏春秋·懷寵》:“必中理,然後說。”《荀子·賦篇》:“圓者中規,方者中矩。”②誣蔑;誣蔑別人使受損害。《漢書·何武傳》:“顯怒,欲以吏事中商。”(顯、商:人名。)③遭受;感受。《後漢書·馬援傳》:“援亦中病。”競:
①角逐;比賽。《莊子·齊物論》:“有競有爭。”《顏氏傢訓·省事》:“有山東學士與關中太史競歷。”(歷:歷法。)《呂氏春秋·分職》:“以其財賞,而天下皆競。”②強;強勁。《呂氏春秋·審時》:“多枝數節,競葉蕃實。”(數cù:密。蕃:多。)《左傳·宣公二年》:“彼宗競於楚。”(宗:宗族。)③副詞。爭著。《楚辭·離騷》:“眾皆競進以貪婪兮。”長:
(一)①長度;兩端的距離。《考工記· 車人》:“車人為車,柯長三尺。”②長度大。與“短”相對。1.指空間。古樂府(木蘭詩》:“北市買長鞭。”2.指時間。《韓非子·難一》:“矜偽不長,蓋虛不久。”③巨大。李白《行路難》:“長風破浪會有時,直掛雲帆濟滄海。”(會:一定。濟:渡。)④遼闊。李白《廬山謠寄盧侍禦虛舟》:“鳥飛不到吳天長。”⑤經常。張籍《猛虎行》:“谷中近窟有山村,長向村傢取黃犢。”⑥長處;專長。韓愈《畫記》:“以為非一工人之所能運思,蓋叢集眾工人之所長。”⑦擅長。《三國志· 吳書·周瑜傳》:“與吳越爭衡,本非中國所長。” (二)zhǎng ①年齡大;輩分高。杜甫《兵車行》:“長者雖有問,役夫敢申恨?”②排行第一。《史記·李斯列傳》:“始皇有二十馀子,長子扶蘇以數直諫上……”③首領;首長。《禮記·曲禮下》:“九州之長,入天子之國曰牧。”(牧:官名。)④生長;成長。賈誼《論積貯疏》:“淫侈之俗,日日以長。”⑤撫養。《詩經· 小雅·蓼莪》:“長我育我。”⑥滋長。《詩經·小雅·巧言》:“君子屢盟,亂是用長。”(盟:盟誓。用:以。)⑦增進;增強。《禮記·學記》:“知不足然後能自反也,知困然後能自強也,故曰教學相長也。”(反:反省。)⑧提高。李白《與韓荊州書》:“青萍結綠,長價於薛卞之門。”(青萍:劍名。結綠:玉名。)短:
①長度小(包括時間和空間)。《莊子· 至樂》: “短綆(gěng)者不可以汲深。”②缺少;不足。③缺點;過失;短處。《荀子·大略》:“言其所長而不稱其所短。”④指出別人的過失;詆毀。《論衡·程材》:“世俗共短儒生,儒生之徒亦自相少。”(少:輕視。)《史記·屈原賈生列傳》:“上官大夫短屈原於頃襄王。”來:
(一)①小麥。《詩經·周頌·思文》:“貽我來牟。”②由彼至此,由遠到近。跟“去”、“往”相反。《孫子兵法·九地》:“我可以往,彼可以來者,為交地。”賀知章《回鄉偶書》:“兒童相見不相識,笑問客從何處來?”③使……來;招致;招來。也作“徠”。司馬遷《史記·文帝本紀》:“將何以來遠方之賢良?”④某一時間以後。《孟子·盡心下》:“由孔子而來,至於今,百有餘歲。”⑤將來;未來。陶潛《歸去來兮辭》:“悟已往之不諫,知來者之可追。”(諫:改正。追:追求。)《孟子·滕文公下》:“如知其非義,斯速已矣,何待來年?”(斯:則。已:停止。)⑥句末助詞。《莊子·人間世》:“嘗以語我來。”《孟子·離婁上》:“盍歸乎來!” (二)lài 慰勞。《詩經·小雅·大東》:“東人之子,職勞不來。”(職:主管。勞lào:慰勞)問:
①詢問;與“答”相對。《史記 · 管晏列傳》:“晏子怪而問之。”②責問。《左傳·僖公四年》:“昭王南征而不復,寡人是問。”(復:返。)③管;幹預。柳宗元《童區寄傳》:“恣所為不問。”(恣:放任。)④慰問;問候。《論語·雍也》:“伯牛有疾,子問之。”⑤贈送。《詩經·鄭風·女曰雞鳴》:“雜佩以問之。”⑥通“聞”。1. 音訊。《晉書·陸機傳》:“既而羈寓京師,久無傢問。”(羈寓:寄居。)2. 名聲;聲譽。《詩經·大雅·文王》:“宣昭義問。”(宣昭:宣揚昭示。)劣:
①羸弱;弱小。曹植《辨道論》:“骨體強劣,各有人焉。”《後漢書·順帝紀》:“年老劣弱不任軍事者,上名。”(任:勝,堪。上:登記。)②不及;小於。杜甫《戲為六絕句》之三:“縱使盧王操翰墨,劣於漢魏近《風》《騷》。”(盧:盧照鄰。王:王勃。)③低劣;惡劣。《論衡·儒增》:“夫德劣故用兵,犯法故施刑。”諸葛亮《出師表》:“必能使行陣和睦,優劣得所。”④副詞。表示限於某個范圍,相當於“僅”“剛”。《宋書·劉懷真傳附劉德願》:“德願善禦車,常立兩柱,使其中劣過車軸……打牛奔從柱間直過。”《梁書·鐘嶸傳》:“學謝朓劣得‘黃鳥度青枝’。”與:
(一)①給予;授予。《論語·雍也》:“原思為之宰,與之粟九百。”(原思:孔子弟子。宰:官名。粟:指俸祿。)②幫助。《戰國策·齊策一》:“君不與勝者,而與不勝者。”③贊許。《論語·述而》:“與其進也,不與其退也。”④結交;親附。《荀子·王霸》:“不欺其與。”(其與:指所結交的國傢。)⑤盟國;友邦。《荀子·王制》:“王奪之人,霸奪之與,強奪之地。”(之:其。人:指賢士。)⑥黨與;共事人。《後漢書·寇榮傳》:“於人少所與,以此見害於權寵。”(權寵:權臣;寵臣。)⑦介詞。相當於“跟”。《莊子·逍遙遊》:“蜩與學鳩笑之。”⑧連詞。1. 相當於“和”。《漢書·賈誼傳》:“太子之善,在於早諭教與選左右。”2.[與其]表示比較。《論語·八佾》:“與其奢也,寧儉。”⑨對付。《史記·燕召公世傢》:“龐煖易與耳。”(二)yú 語氣詞。1. 用在句尾表示疑問。《史記·樗裡子甘茂列傳》:“卿明知其不如文信侯專與?”(文信侯:指呂不韋。專:專權。)2. 用在句尾表示感嘆。《禮記·中庸》:“舜其大知也與!”(知:智。)以上意義後作“歟”。 (三)yù 參加。《左傳·僖公三十二年》:“蹇叔之子與師。”(師:軍隊。)優:
①富饒;豐足。《荀子·王制》:“故魚鱉優多而百姓有餘用也。”《後漢書 ·仲長統傳》:“蓄積非橫賦斂以取優饒者也。”(橫:暴虐。賦:賦稅。斂:征收。)②優厚;優待。《漢書·匡衡傳》:“上以新即位,褒優大臣。”(褒:贊揚。)《晉書·張賓載記》:“任遇優顯,寵冠當時。”③有餘力。《論語·子張》:“仕而優則學,學而優則仕。”(仕:做官。)④優秀;優越。諸葛亮《出師表》:“必能使行陳和睦,優劣得所。”《宋史·蘇轍傳論》:“獨其齒爵皆優於兄。”(齒:壽數。爵:爵位。)⑤閑適自得;安逸。《詩經 · 小雅 · 采菽》:“優哉遊哉,亦是戾(lì)矣。”(戾:好。)⑥猶豫不決。《管子·小匡》:“人君唯優與不敏為不可。”(敏:敏銳。)⑦古代指演員。《管子·小匡》:“倡優侏儒在前,而賢大夫在後。”(侏儒:矮人;小醜。)⑧表演的歌舞、雜戲、戲劇等。《左傳·襄公二十八年》:“且觀優。”《徐霞客遊記·滇遊日記四》:“具酌演優。”(酌:酒。)⑨戲謔。《左傳·襄公六年》:“宋華弱與樂轡少相狎,長相優。”⑩寬和;寬厚。《國語·周語下》:“所以優柔容民。”[優遊]也作“優遊”。1.悠閑自得。《詩經·大雅·卷阿》:“優遊爾休矣。”歐陽修《〈歸田錄〉自序》:“退避榮寵,而優遊田畝,盡其天年。”2.寬廣博大的樣子。《楚辭·九章·惜往日》:“封介山而為之禁兮,報大德之優遊。”3.寬和;寬厚。《孔子傢語·儒行解》:“禮必以和,優遊以法。”4.猶豫不決。《尚書大傳》卷四:“周公將作禮樂,優遊之,三年不能作。” -
里中竞长短,来问劣与优。
“里中竞长短,来问劣与优。”诗句出处:《阳城驿》;是唐朝诗人元稹的作品。
商有阳城驿,名同阳道州。阳公没已久,感我泪交流。
昔公孝父母,行与曾闵俦。既孤善兄弟,兄弟和且柔。
一夕不相见,若怀三岁忧。遂誓不婚娶,没齿同衾裯。
妹夫死他县,遗骨无人收。公令季弟往,公与仲弟留。
相别竟不得,三人同远游。共负他乡骨,归来藏故丘。
栖迟居夏邑,邑人无苟偷。里中竞长短,来问劣与优。
官刑一朝耻,公短终身羞。公亦不遗布,人自不盗牛。
问公何能尔,忠信先自修。发言当道理,不顾党与雠。
声香渐翕习,冠盖若云浮。少者从公学,老者从公游。
往来相告报,县尹与公侯。名落公卿口,涌如波荐舟。
天子得闻之,书下再三求。书中愿一见,不异旱地虬。
何以持为聘,束帛藉琳球。何以持为御,驷马驾安輈。
公方伯夷操,事殷不事周。我实唐士庶,食唐之田畴。
我闻天子忆,安敢专自由。来为谏大夫,朝夕侍冕旒。
希夷惇薄俗,密勿献良筹。神医不言术,人瘼曾暗瘳。
月请谏官俸,诸弟相对谋。皆曰亲戚外,酒散目前愁。
公云不有尔,安得此嘉猷。施馀尽酤酒,客来相献酬。
日旰不谋食,春深仍弊裘。人心良戚戚,我乐独由由。
贞元岁云暮,朝有曲如钩。风波势奔蹙,日月光绸缪。
齿牙属为猾,禾黍暗生蟊。岂无司言者,肉食吞其喉。
岂无司搏者,利柄扼其鞲。鼻复势气塞,不得辩薰莸。
公虽未显谏,惴惴如患瘤。飞章八九上,皆若珠暗投。
炎炎日将炽,积燎无人抽。公乃帅其属,决谏同报仇。
延英殿门外,叩阁仍叩头。且曰事不止,臣谏誓不休。
上知不可遏,命以美语酬。降官司成署,俾之为赘疣。
奸心不快活,击刺砺戈矛。终为道州去,天道竟悠悠。
遂令不言者,反以言为訧。喉舌坐成木,鹰鹯化为鸠。
避权如避虎,冠豸如冠猴。平生附我者,诗人称好逑。
私来一执手,恐若坠诸沟。送我不出户,决我不回眸。
唯有太学生,各具粮与糇。咸言公去矣,我亦去荒陬。
公与诸生别,步步驻行驺。有生不可诀,行行过闽瓯。
为师得如此,得为贤者不。道州闻公来,鼓舞歌且讴。
昔公居夏邑,狎人如狎鸥。况自为刺史,岂复援鼓桴。
滋章一时罢,教化天下遒。炎瘴不得老,英华忽已秋。
有鸟哭杨震,无儿悲邓攸。唯余门弟子,列树松与楸。
今来过此驿,若吊汨罗洲。祠曹讳羊祜,此驿何不侔。
我愿避公讳,名为避贤邮。此名有深意,蔽贤天所尤。
吾闻玄元教,日月冥九幽。幽阴蔽翳者,永为幽翳囚。【注释】:
里:
①古时乡村居民聚居的地方;村落。《孟子·尽心上》:“制其田里,教之树畜。”②故乡;家乡。江 淹《别赋》:“割慈忍爱,离邦去里。”③古代的居民组织。其编制以二十五家或五十家或百家为一里。《诗经·郑风·将仲子》:“将仲子兮,无踰我里。”④里巷;里弄。《周礼·地官·载师》:“以廛里任国中之地。”⑤长度单位。市制五百米为一里。李白《早发白帝城》:“千里江陵一日还。”中:
(一)①中间。《墨子·经上》:“中,同长也。”(同长:同样长的半径。)柳宗元《天说》:“浑然而中处者,世谓之元气。”②内;在一定的范围内。《孟子·滕文公上》:“国中无伪。”《考工记·巨人》:“国中九经九纬。”③位置、等级在高下或两端之间。《列子·力命》:“中涂遇东郭先生。”(涂:同“途”。)《汉书·食货志下》:“金有三等,黄金为上,白金为中,赤金为下。”④正;适中。《礼记·玉藻》:“头颈必中。”《孟子·离娄下》:“汤执中。”(汤:殷商国君。)⑤宜于;合于。《史记·外戚世家》:“武帝择宫人不中用者,斥出归之。” (二)zhòng ①符合;适合。《吕氏春秋·怀宠》:“必中理,然后说。”《荀子·赋篇》:“圆者中规,方者中矩。”②诬蔑;诬蔑别人使受损害。《汉书·何武传》:“显怒,欲以吏事中商。”(显、商:人名。)③遭受;感受。《后汉书·马援传》:“援亦中病。”竞:
①角逐;比赛。《庄子·齐物论》:“有竞有争。”《颜氏家训·省事》:“有山东学士与关中太史竞历。”(历:历法。)《吕氏春秋·分职》:“以其财赏,而天下皆竞。”②强;强劲。《吕氏春秋·审时》:“多枝数节,竞叶蕃实。”(数cù:密。蕃:多。)《左传·宣公二年》:“彼宗竞于楚。”(宗:宗族。)③副词。争着。《楚辞·离骚》:“众皆竞进以贪婪兮。”长:
(一)①长度;两端的距离。《考工记· 车人》:“车人为车,柯长三尺。”②长度大。与“短”相对。1.指空间。古乐府(木兰诗》:“北市买长鞭。”2.指时间。《韩非子·难一》:“矜伪不长,盖虚不久。”③巨大。李白《行路难》:“长风破浪会有时,直挂云帆济沧海。”(会:一定。济:渡。)④辽阔。李白《庐山谣寄卢侍御虚舟》:“鸟飞不到吴天长。”⑤经常。张籍《猛虎行》:“谷中近窟有山村,长向村家取黄犊。”⑥长处;专长。韩愈《画记》:“以为非一工人之所能运思,盖丛集众工人之所长。”⑦擅长。《三国志· 吴书·周瑜传》:“与吴越争衡,本非中国所长。” (二)zhǎng ①年龄大;辈分高。杜甫《兵车行》:“长者虽有问,役夫敢申恨?”②排行第一。《史记·李斯列传》:“始皇有二十馀子,长子扶苏以数直谏上……”③首领;首长。《礼记·曲礼下》:“九州之长,入天子之国曰牧。”(牧:官名。)④生长;成长。贾谊《论积贮疏》:“淫侈之俗,日日以长。”⑤抚养。《诗经· 小雅·蓼莪》:“长我育我。”⑥滋长。《诗经·小雅·巧言》:“君子屡盟,乱是用长。”(盟:盟誓。用:以。)⑦增进;增强。《礼记·学记》:“知不足然后能自反也,知困然后能自强也,故曰教学相长也。”(反:反省。)⑧提高。李白《与韩荆州书》:“青萍结绿,长价于薛卞之门。”(青萍:剑名。结绿:玉名。)短:
①长度小(包括时间和空间)。《庄子· 至乐》: “短绠(gěng)者不可以汲深。”②缺少;不足。③缺点;过失;短处。《荀子·大略》:“言其所长而不称其所短。”④指出别人的过失;诋毁。《论衡·程材》:“世俗共短儒生,儒生之徒亦自相少。”(少:轻视。)《史记·屈原贾生列传》:“上官大夫短屈原于顷襄王。”来:
(一)①小麦。《诗经·周颂·思文》:“贻我来牟。”②由彼至此,由远到近。跟“去”、“往”相反。《孙子兵法·九地》:“我可以往,彼可以来者,为交地。”贺知章《回乡偶书》:“儿童相见不相识,笑问客从何处来?”③使……来;招致;招来。也作“徕”。司马迁《史记·文帝本纪》:“将何以来远方之贤良?”④某一时间以后。《孟子·尽心下》:“由孔子而来,至于今,百有余岁。”⑤将来;未来。陶潜《归去来兮辞》:“悟已往之不谏,知来者之可追。”(谏:改正。追:追求。)《孟子·滕文公下》:“如知其非义,斯速已矣,何待来年?”(斯:则。已:停止。)⑥句末助词。《庄子·人间世》:“尝以语我来。”《孟子·离娄上》:“盍归乎来!” (二)lài 慰劳。《诗经·小雅·大东》:“东人之子,职劳不来。”(职:主管。劳lào:慰劳)问:
①询问;与“答”相对。《史记 · 管晏列传》:“晏子怪而问之。”②责问。《左传·僖公四年》:“昭王南征而不复,寡人是问。”(复:返。)③管;干预。柳宗元《童区寄传》:“恣所为不问。”(恣:放任。)④慰问;问候。《论语·雍也》:“伯牛有疾,子问之。”⑤赠送。《诗经·郑风·女曰鸡鸣》:“杂佩以问之。”⑥通“闻”。1. 音讯。《晋书·陆机传》:“既而羁寓京师,久无家问。”(羁寓:寄居。)2. 名声;声誉。《诗经·大雅·文王》:“宣昭义问。”(宣昭:宣扬昭示。)劣:
①羸弱;弱小。曹植《辨道论》:“骨体强劣,各有人焉。”《后汉书·顺帝纪》:“年老劣弱不任军事者,上名。”(任:胜,堪。上:登记。)②不及;小于。杜甫《戏为六绝句》之三:“纵使卢王操翰墨,劣于汉魏近《风》《骚》。”(卢:卢照邻。王:王勃。)③低劣;恶劣。《论衡·儒增》:“夫德劣故用兵,犯法故施刑。”诸葛亮《出师表》:“必能使行阵和睦,优劣得所。”④副词。表示限于某个范围,相当于“仅”“刚”。《宋书·刘怀真传附刘德愿》:“德愿善御车,常立两柱,使其中劣过车轴……打牛奔从柱间直过。”《梁书·钟嵘传》:“学谢朓劣得‘黄鸟度青枝’。”与:
(一)①给予;授予。《论语·雍也》:“原思为之宰,与之粟九百。”(原思:孔子弟子。宰:官名。粟:指俸禄。)②帮助。《战国策·齐策一》:“君不与胜者,而与不胜者。”③赞许。《论语·述而》:“与其进也,不与其退也。”④结交;亲附。《荀子·王霸》:“不欺其与。”(其与:指所结交的国家。)⑤盟国;友邦。《荀子·王制》:“王夺之人,霸夺之与,强夺之地。”(之:其。人:指贤士。)⑥党与;共事人。《后汉书·寇荣传》:“于人少所与,以此见害于权宠。”(权宠:权臣;宠臣。)⑦介词。相当于“跟”。《庄子·逍遥游》:“蜩与学鸠笑之。”⑧连词。1. 相当于“和”。《汉书·贾谊传》:“太子之善,在于早谕教与选左右。”2.[与其]表示比较。《论语·八佾》:“与其奢也,宁俭。”⑨对付。《史记·燕召公世家》:“庞煖易与耳。”(二)yú 语气词。1. 用在句尾表示疑问。《史记·樗里子甘茂列传》:“卿明知其不如文信侯专与?”(文信侯:指吕不韦。专:专权。)2. 用在句尾表示感叹。《礼记·中庸》:“舜其大知也与!”(知:智。)以上意义后作“欤”。 (三)yù 参加。《左传·僖公三十二年》:“蹇叔之子与师。”(师:军队。)优:
①富饶;丰足。《荀子·王制》:“故鱼鳖优多而百姓有余用也。”《后汉书 ·仲长统传》:“蓄积非横赋敛以取优饶者也。”(横:暴虐。赋:赋税。敛:征收。)②优厚;优待。《汉书·匡衡传》:“上以新即位,褒优大臣。”(褒:赞扬。)《晋书·张宾载记》:“任遇优显,宠冠当时。”③有余力。《论语·子张》:“仕而优则学,学而优则仕。”(仕:做官。)④优秀;优越。诸葛亮《出师表》:“必能使行陈和睦,优劣得所。”《宋史·苏辙传论》:“独其齿爵皆优于兄。”(齿:寿数。爵:爵位。)⑤闲适自得;安逸。《诗经 · 小雅 · 采菽》:“优哉游哉,亦是戾(lì)矣。”(戾:好。)⑥犹豫不决。《管子·小匡》:“人君唯优与不敏为不可。”(敏:敏锐。)⑦古代指演员。《管子·小匡》:“倡优侏儒在前,而贤大夫在后。”(侏儒:矮人;小丑。)⑧表演的歌舞、杂戏、戏剧等。《左传·襄公二十八年》:“且观优。”《徐霞客游记·滇游日记四》:“具酌演优。”(酌:酒。)⑨戏谑。《左传·襄公六年》:“宋华弱与乐辔少相狎,长相优。”⑩宽和;宽厚。《国语·周语下》:“所以优柔容民。”[优游]也作“优遊”。1.悠闲自得。《诗经·大雅·卷阿》:“优游尔休矣。”欧阳修《〈归田录〉自序》:“退避荣宠,而优游田亩,尽其天年。”2.宽广博大的样子。《楚辞·九章·惜往日》:“封介山而为之禁兮,报大德之优游。”3.宽和;宽厚。《孔子家语·儒行解》:“礼必以和,优游以法。”4.犹豫不决。《尚书大传》卷四:“周公将作礼乐,优游之,三年不能作。” -
li zhong jing chang duan ,lai wen lie yu you 。
“li zhong jing chang duan ,lai wen lie yu you 。”shi gou chu chu :《yang cheng yi 》;shi tang chao shi ren yuan zhen de zuo pin 。
shang you yang cheng yi ,ming tong yang dao zhou 。yang gong mei yi jiu ,gan wo lei jiao liu 。
xi gong xiao fu mu ,hang yu ceng min chou 。ji gu shan xiong di ,xiong di he ju rou 。
yi xi bu xiang jian ,re huai san sui you 。sui shi bu hun qu ,mei chi tong qin chou 。
mei fu si ta xian ,wei gu mo ren shou 。gong ling ji di wang ,gong yu zhong di liu 。
xiang bie jing bu de ,san ren tong yuan you 。gong fu ta xiang gu ,gui lai cang gu qiu 。
qi chi ju xia yi ,yi ren mo gou tou 。li zhong jing chang duan ,lai wen lie yu you 。
guan xing yi chao chi ,gong duan zhong shen xiu 。gong yi bu wei bu ,ren zi bu dao niu 。
wen gong he neng er ,zhong xin xian zi xiu 。fa yan dang dao li ,bu gu dang yu chou 。
sheng xiang jian xi xi ,guan gai re yun fu 。shao zhe cong gong xue ,lao zhe cong gong you 。
wang lai xiang gao bao ,xian yin yu gong hou 。ming la gong qing kou ,chong ru bo jian zhou 。
tian zi de wen zhi ,shu xia zai san qiu 。shu zhong yuan yi jian ,bu yi han de qiu 。
he yi chi wei pin ,shu bo ji lin qiu 。he yi chi wei yu ,si ma jia an zhou 。
gong fang bai yi cao ,shi yan bu shi zhou 。wo shi tang shi shu ,shi tang zhi tian chou 。
wo wen tian zi yi ,an gan zhuan zi you 。lai wei jian da fu ,chao xi shi mian liu 。
xi yi dun bao su ,mi wu suo liang chou 。shen yi bu yan shu ,ren mo ceng an chou 。
yue qing jian guan feng ,zhu di xiang dui mou 。jie yue qin qi wai ,jiu san mu qian chou 。
gong yun bu you er ,an de ci jia you 。shi yu jin gu jiu ,ke lai xiang suo chou 。
ri gan bu mou shi ,chun shen reng bi qiu 。ren xin liang qi qi ,wo le du you you 。
zhen yuan sui yun mu ,chao you qu ru gou 。feng bo shi ben cu ,ri yue guang chou miao 。
chi ya shu wei hua ,he shu an sheng mao 。qi mo si yan zhe ,rou shi tun ji hou 。
qi mo si bo zhe ,li bing e ji gou 。bi fu shi qi sai ,bu de bian xun you 。
gong sui wei xian jian ,zhui zhui ru huan liu 。fei zhang ba jiu shang ,jie re zhu an tou 。
yan yan ri jiang chi ,ji liao mo ren chou 。gong nai shuai ji shu ,jue jian tong bao chou 。
yan ying dian men wai ,kou ge reng kou tou 。ju yue shi bu zhi ,chen jian shi bu xiu 。
shang zhi bu ke e ,ming yi mei yu chou 。jiang guan si cheng shu ,bi zhi wei zhui you 。
jian xin bu kuai huo ,ji ci li ge mao 。zhong wei dao zhou qu ,tian dao jing you you 。
sui ling bu yan zhe ,fan yi yan wei you 。hou she zuo cheng mu ,ying zhan hua wei jiu 。
bi quan ru bi hu ,guan zhi ru guan hou 。ping sheng fu wo zhe ,shi ren chen hao qiu 。
si lai yi zhi shou ,kong re zhui zhu gou 。song wo bu chu hu ,jue wo bu hui mou 。
wei you tai xue sheng ,ge ju liang yu hou 。xian yan gong qu yi ,wo yi qu huang zou 。
gong yu zhu sheng bie ,bu bu zhu hang zou 。you sheng bu ke jue ,hang hang guo min ou 。
wei shi de ru ci ,de wei xian zhe bu 。dao zhou wen gong lai ,gu wu ge ju ou 。
xi gong ju xia yi ,xia ren ru xia ou 。kuang zi wei ci shi ,qi fu yuan gu fu 。
zi zhang yi shi ba ,jiao hua tian xia qiu 。yan zhang bu de lao ,ying hua hu yi qiu 。
you diao ku yang zhen ,mo er bei deng you 。wei yu men di zi ,lie shu song yu qiu 。
jin lai guo ci yi ,re diao mi luo zhou 。ci cao hui yang hu ,ci yi he bu mou 。
wo yuan bi gong hui ,ming wei bi xian you 。ci ming you shen yi ,bi xian tian suo you 。
wu wen xuan yuan jiao ,ri yue ming jiu you 。you yin bi yi zhe ,yong wei you yi qiu 。【zhu shi 】:
li :
①gu shi xiang cun ju min ju ju de de fang ;cun la 。《meng zi ·jin xin shang 》:“zhi ji tian li ,jiao zhi shu chu 。”②gu xiang ;jia xiang 。jiang yan 《bie fu 》:“ge ci ren ai ,li bang qu li 。”③gu dai de ju min zu zhi 。ji bian zhi yi er shi wu jia huo wu shi jia huo bai jia wei yi li 。《shi jing ·zheng feng ·jiang zhong zi 》:“jiang zhong zi xi ,mo yao wo li 。”④li hang ;li long 。《zhou li ·de guan ·zai shi 》:“yi chan li ren guo zhong zhi de 。”⑤chang du chan wei 。shi zhi wu bai mi wei yi li 。li bai 《zao fa bai di cheng 》:“qian li jiang ling yi ri hai 。”zhong :
(yi )①zhong jian 。《mo zi ·jing shang 》:“zhong ,tong chang ye 。”(tong chang :tong yang chang de ban jing 。)liu zong yuan 《tian shui 》:“hun ran er zhong chu zhe ,shi wei zhi yuan qi 。”②nei ;zai yi ding de fan wei nei 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“guo zhong mo wei 。”《kao gong ji ·ju ren 》:“guo zhong jiu jing jiu wei 。”③wei zhi 、deng ji zai gao xia huo liang duan zhi jian 。《lie zi ·li ming 》:“zhong tu yu dong guo xian sheng 。”(tu :tong “tu ”。)《han shu ·shi huo zhi xia 》:“jin you san deng ,huang jin wei shang ,bai jin wei zhong ,chi jin wei xia 。”④zheng ;kuo zhong 。《li ji ·yu zao 》:“tou geng bi zhong 。”《meng zi ·li lou xia 》:“shang zhi zhong 。”(shang :yan shang guo jun 。)⑤yi yu ;ge yu 。《shi ji ·wai qi shi jia 》:“wu di ze gong ren bu zhong yong zhe ,chi chu gui zhi 。” (er )zhòng ①fu ge ;kuo ge 。《lv shi chun qiu ·huai chong 》:“bi zhong li ,ran hou shui 。”《xun zi ·fu pian 》:“yuan zhe zhong gui ,fang zhe zhong ju 。”②wu mie ;wu mie bie ren shi shou sun hai 。《han shu ·he wu chuan 》:“xian nu ,yu yi li shi zhong shang 。”(xian 、shang :ren ming 。)③zao shou ;gan shou 。《hou han shu ·ma yuan chuan 》:“yuan yi zhong bing 。”jing :
①jiao zhu ;bi sai 。《zhuang zi ·ji wu lun 》:“you jing you zheng 。”《yan shi jia xun ·sheng shi 》:“you shan dong xue shi yu guan zhong tai shi jing li 。”(li :li fa 。)《lv shi chun qiu ·fen zhi 》:“yi ji cai shang ,er tian xia jie jing 。”②jiang ;jiang jin 。《lv shi chun qiu ·shen shi 》:“duo zhi shu jie ,jing xie fan shi 。”(shu cù:mi 。fan :duo 。)《zuo chuan ·xuan gong er nian 》:“bi zong jing yu chu 。”(zong :zong zu 。)③fu ci 。zheng zhao 。《chu ci ·li sao 》:“zhong jie jing jin yi tan lan xi 。”chang :
(yi )①chang du ;liang duan de ju li 。《kao gong ji · che ren 》:“che ren wei che ,ke chang san che 。”②chang du da 。yu “duan ”xiang dui 。1.zhi kong jian 。gu le fu (mu lan shi 》:“bei shi mai chang bian 。”2.zhi shi jian 。《han fei zi ·nan yi 》:“jin wei bu chang ,gai xu bu jiu 。”③ju da 。li bai 《hang lu nan 》:“chang feng po lang hui you shi ,zhi gua yun fan ji cang hai 。”(hui :yi ding 。ji :du 。)④liao kuo 。li bai 《lu shan yao ji lu shi yu xu zhou 》:“diao fei bu dao wu tian chang 。”⑤jing chang 。zhang ji 《meng hu hang 》:“gu zhong jin ku you shan cun ,chang xiang cun jia qu huang du 。”⑥chang chu ;zhuan chang 。han yu 《hua ji 》:“yi wei fei yi gong ren zhi suo neng yun sai ,gai cong ji zhong gong ren zhi suo chang 。”⑦shan chang 。《san guo zhi · wu shu ·zhou yu chuan 》:“yu wu yue zheng heng ,ben fei zhong guo suo chang 。” (er )zhǎng ①nian ling da ;bei fen gao 。du fu 《bing che hang 》:“chang zhe sui you wen ,yi fu gan shen hen ?”②pai hang di yi 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“shi huang you er shi yu zi ,chang zi fu su yi shu zhi jian shang ……”③shou ling ;shou chang 。《li ji ·qu li xia 》:“jiu zhou zhi chang ,ru tian zi zhi guo yue mu 。”(mu :guan ming 。)④sheng chang ;cheng chang 。gu yi 《lun ji zhu shu 》:“yin chi zhi su ,ri ri yi chang 。”⑤fu yang 。《shi jing · xiao ya ·liao e 》:“chang wo yo wo 。”⑥zi chang 。《shi jing ·xiao ya ·qiao yan 》:“jun zi lv meng ,luan shi yong chang 。”(meng :meng shi 。yong :yi 。)⑦zeng jin ;zeng jiang 。《li ji ·xue ji 》:“zhi bu zu ran hou neng zi fan ye ,zhi kun ran hou neng zi jiang ye ,gu yue jiao xue xiang chang ye 。”(fan :fan sheng 。)⑧di gao 。li bai 《yu han jing zhou shu 》:“qing ping jie lu ,chang jia yu xue bian zhi men 。”(qing ping :jian ming 。jie lu :yu ming 。)duan :
①chang du xiao (bao gua shi jian he kong jian )。《zhuang zi · zhi le 》: “duan geng (gěng)zhe bu ke yi ji shen 。”②que shao ;bu zu 。③que dian ;guo shi ;duan chu 。《xun zi ·da lve 》:“yan ji suo chang er bu chen ji suo duan 。”④zhi chu bie ren de guo shi ;di hui 。《lun heng ·cheng cai 》:“shi su gong duan ru sheng ,ru sheng zhi tu yi zi xiang shao 。”(shao :qing shi 。)《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“shang guan da fu duan qu yuan yu qing xiang wang 。”lai :
(yi )①xiao mai 。《shi jing ·zhou song ·sai wen 》:“yi wo lai mou 。”②you bi zhi ci ,you yuan dao jin 。gen “qu ”、“wang ”xiang fan 。《sun zi bing fa ·jiu de 》:“wo ke yi wang ,bi ke yi lai zhe ,wei jiao de 。”he zhi zhang 《hui xiang ou shu 》:“er tong xiang jian bu xiang shi ,xiao wen ke cong he chu lai ?”③shi ……lai ;qiao zhi ;qiao lai 。ye zuo “lai ”。si ma qian 《shi ji ·wen di ben ji 》:“jiang he yi lai yuan fang zhi xian liang ?”④mou yi shi jian yi hou 。《meng zi ·jin xin xia 》:“you kong zi er lai ,zhi yu jin ,bai you yu sui 。”⑤jiang lai ;wei lai 。tao qian 《gui qu lai xi ci 》:“wu yi wang zhi bu jian ,zhi lai zhe zhi ke zhui 。”(jian :gai zheng 。zhui :zhui qiu 。)《meng zi ·teng wen gong xia 》:“ru zhi ji fei yi ,si su yi yi ,he dai lai nian ?”(si :ze 。yi :ting zhi 。)⑥gou mo zhu ci 。《zhuang zi ·ren jian shi 》:“chang yi yu wo lai 。”《meng zi ·li lou shang 》:“he gui hu lai !” (er )lài wei lao 。《shi jing ·xiao ya ·da dong 》:“dong ren zhi zi ,zhi lao bu lai 。”(zhi :zhu guan 。lao lào:wei lao )wen :
①xun wen ;yu “da ”xiang dui 。《shi ji · guan yan lie chuan 》:“yan zi guai er wen zhi 。”②ze wen 。《zuo chuan ·xi gong si nian 》:“zhao wang na zheng er bu fu ,gua ren shi wen 。”(fu :fan 。)③guan ;gan yu 。liu zong yuan 《tong ou ji chuan 》:“zi suo wei bu wen 。”(zi :fang ren 。)④wei wen ;wen hou 。《lun yu ·yong ye 》:“bai niu you ji ,zi wen zhi 。”⑤zeng song 。《shi jing ·zheng feng ·nv yue ji ming 》:“za pei yi wen zhi 。”⑥tong “wen ”。1. yin xun 。《jin shu ·liu ji chuan 》:“ji er ji yu jing shi ,jiu mo jia wen 。”(ji yu :ji ju 。)2. ming sheng ;sheng yu 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“xuan zhao yi wen 。”(xuan zhao :xuan yang zhao shi 。)lie :
①lei ruo ;ruo xiao 。cao zhi 《bian dao lun 》:“gu ti jiang lie ,ge you ren yan 。”《hou han shu ·shun di ji 》:“nian lao lie ruo bu ren jun shi zhe ,shang ming 。”(ren :sheng ,kan 。shang :deng ji 。)②bu ji ;xiao yu 。du fu 《hu wei liu jue gou 》zhi san :“zong shi lu wang cao han mo ,lie yu han wei jin 《feng 》《sao 》。”(lu :lu zhao lin 。wang :wang bo 。)③di lie ;e lie 。《lun heng ·ru zeng 》:“fu de lie gu yong bing ,fan fa gu shi xing 。”zhu ge liang 《chu shi biao 》:“bi neng shi hang zhen he mu ,you lie de suo 。”④fu ci 。biao shi xian yu mou ge fan wei ,xiang dang yu “jin ”“gang ”。《song shu ·liu huai zhen chuan fu liu de yuan 》:“de yuan shan yu che ,chang li liang zhu ,shi ji zhong lie guo che zhou ……da niu ben cong zhu jian zhi guo 。”《liang shu ·zhong rong chuan 》:“xue xie tiao lie de ‘huang diao du qing zhi ’。”yu :
(yi )①gei yu ;shou yu 。《lun yu ·yong ye 》:“yuan sai wei zhi zai ,yu zhi su jiu bai 。”(yuan sai :kong zi di zi 。zai :guan ming 。su :zhi feng lu 。)②bang zhu 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“jun bu yu sheng zhe ,er yu bu sheng zhe 。”③zan hu 。《lun yu ·shu er 》:“yu ji jin ye ,bu yu ji tui ye 。”④jie jiao ;qin fu 。《xun zi ·wang ba 》:“bu qi ji yu 。”(ji yu :zhi suo jie jiao de guo jia 。)⑤meng guo ;you bang 。《xun zi ·wang zhi 》:“wang duo zhi ren ,ba duo zhi yu ,jiang duo zhi de 。”(zhi :ji 。ren :zhi xian shi 。)⑥dang yu ;gong shi ren 。《hou han shu ·kou rong chuan 》:“yu ren shao suo yu ,yi ci jian hai yu quan chong 。”(quan chong :quan chen ;chong chen 。)⑦jie ci 。xiang dang yu “gen ”。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“tiao yu xue jiu xiao zhi 。”⑧lian ci 。1. xiang dang yu “he ”。《han shu ·gu yi chuan 》:“tai zi zhi shan ,zai yu zao yu jiao yu shua zuo you 。”2.[yu ji ]biao shi bi jiao 。《lun yu ·ba yi 》:“yu ji she ye ,ning jian 。”⑨dui fu 。《shi ji ·yan shao gong shi jia 》:“pang nuan yi yu er 。”(er )yú yu qi ci 。1. yong zai gou wei biao shi yi wen 。《shi ji ·chu li zi gan mao lie chuan 》:“qing ming zhi ji bu ru wen xin hou zhuan yu ?”(wen xin hou :zhi lv bu wei 。zhuan :zhuan quan 。)2. yong zai gou wei biao shi gan tan 。《li ji ·zhong yong 》:“shun ji da zhi ye yu !”(zhi :zhi 。)yi shang yi yi hou zuo “yu ”。 (san )yù can jia 。《zuo chuan ·xi gong san shi er nian 》:“jian shu zhi zi yu shi 。”(shi :jun dui 。)you :
①fu rao ;feng zu 。《xun zi ·wang zhi 》:“gu yu bie you duo er bai xing you yu yong ye 。”《hou han shu ·zhong chang tong chuan 》:“xu ji fei heng fu lian yi qu you rao zhe ye 。”(heng :bao nve 。fu :fu shui 。lian :zheng shou 。)②you hou ;you dai 。《han shu ·kuang heng chuan 》:“shang yi xin ji wei ,bao you da chen 。”(bao :zan yang 。)《jin shu ·zhang bin zai ji 》:“ren yu you xian ,chong guan dang shi 。”③you yu li 。《lun yu ·zi zhang 》:“shi er you ze xue ,xue er you ze shi 。”(shi :zuo guan 。)④you xiu ;you yue 。zhu ge liang 《chu shi biao 》:“bi neng shi hang chen he mu ,you lie de suo 。”《song shi ·su zhe chuan lun 》:“du ji chi jue jie you yu xiong 。”(chi :shou shu 。jue :jue wei 。)⑤xian kuo zi de ;an yi 。《shi jing · xiao ya · cai shu 》:“you zai you zai ,yi shi li (lì)yi 。”(li :hao 。)⑥you yu bu jue 。《guan zi ·xiao kuang 》:“ren jun wei you yu bu min wei bu ke 。”(min :min rui 。)⑦gu dai zhi yan yuan 。《guan zi ·xiao kuang 》:“chang you zhu ru zai qian ,er xian da fu zai hou 。”(zhu ru :ai ren ;xiao chou 。)⑧biao yan de ge wu 、za hu 、hu ju deng 。《zuo chuan ·xiang gong er shi ba nian 》:“ju guan you 。”《xu xia ke you ji ·dian you ri ji si 》:“ju zhuo yan you 。”(zhuo :jiu 。)⑨hu xue 。《zuo chuan ·xiang gong liu nian 》:“song hua ruo yu le pei shao xiang xia ,chang xiang you 。”⑩kuan he ;kuan hou 。《guo yu ·zhou yu xia 》:“suo yi you rou rong min 。”[you you ]ye zuo “you 遊”。1.you xian zi de 。《shi jing ·da ya ·juan a 》:“you you er xiu yi 。”ou yang xiu 《〈gui tian lu 〉zi xu 》:“tui bi rong chong ,er you you tian mu ,jin ji tian nian 。”2.kuan an bo da de yang zi 。《chu ci ·jiu zhang ·xi wang ri 》:“feng jie shan er wei zhi jin xi ,bao da de zhi you you 。”3.kuan he ;kuan hou 。《kong zi jia yu ·ru hang jie 》:“li bi yi he ,you you yi fa 。”4.you yu bu jue 。《shang shu da chuan 》juan si :“zhou gong jiang zuo li le ,you you zhi ,san nian bu neng zuo 。”
今日更新
-
随步结金莲。
[2020-01-06]
-
无作无为,物外真空伴。
[2020-01-06]
-
常归一,证圆成了了,得赴仙都。
[2020-01-06]
-
无言可说,慨然脱底明彻。
[2020-01-06]
-
气凝神聚契空圆。
[2020-01-06]
今日推荐

