• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 溫恭朝夕,執事有恪。

    “溫恭朝夕,執事有恪。”詩句出處:《那》;是先秦詩人詩經的作品。

    猗與那與,置我鞉鼓。
    奏鼓簡簡,衎我烈祖。
    湯孫奏假,綏我思成。
    鞉鼓淵淵,嘒嘒管聲。
    既和且平,依我磬聲。
    於赫湯孫,穆穆厥聲。
    庸鼓有斁,萬舞有奕。
    我有嘉客,亦不夷懌。
    自古在昔,先民有作。
    溫恭朝夕,執事有恪。
    顧予烝嘗,湯孫之將。

    【註釋】:

    溫:

    ①水名。即今貴州省遵義市東的洪江。發源於大婁山,流入烏江。②暖。《山海經·大荒東經》:“大荒之中……有谷曰溫源谷。”③略加熱;使溫。《世說新語·任誕》:“桓為設酒。不能冷飲,頻語左右,令溫酒來。”(桓:桓玄,晉人。)④和氣;柔和。《詩經·邶風·燕燕》:“終溫且惠,淑慎其身。”⑤溫習;復習。《論語·為政》:“溫故而知新,可以為師矣。”⑥同“瘟”。溫病;熱病。《素問·至真要大論》:“勞者溫之,結者散之。”⑦豐足。劉祁《歸潛志》卷十三:“傢資頗溫。”⑧通“慍”。惱怒。

    溫恭:

    溫和,恭敬。《國語·魯語》:“~~朝夕,執事有恪。”

    恭:

    ①[形]有禮貌,恭敬。《禮記·曲禮上》:“是以君子~敬撙zun節。”②[動]奉行。《尚書·甘誓》:“今予惟~行天之罰。” 【辨析】恭,敬。見259頁“敬”字。

    朝:

    (一)①朝見。《禮記·內則》:“昧爽而朝。”②拜訪。《史記·司馬相如列傳》:“臨邛(qióng)令繆為恭敬,日往朝相如。”(臨邛:地名。令:縣令。繆:詐。)③朝廷。《詩經·齊風·雞鳴》:“雞既鳴矣,朝既盈矣。”④朝代。杜甫《諸將》:“漢朝陵墓對南山。”⑤政事。《西京雜記》卷一:“上(漢武帝)時服此裘以聽朝。”(服:穿。)⑥官府大堂。《後漢書·劉寵傳》:“山谷鄙生,未嘗識郡朝。”⑦介詞。面對;向。[朝歌]古地名。在今河南省。商朝曾在這裡建都。 (二)zhāo ①早晨。《詩經·小雅·北山》:“偕偕士子,朝夕從事。”②日;天。白居易《長恨歌》:“天生麗質難自棄,一朝選在君王側。”

    夕:

    ①傍晚;日落的時候。《詩經·王風·君子於役》:“日之夕矣,羊牛下來。”②夜晚。《詩經·唐風·綢繆》:“今夕何夕,見此良人。”③古代傍晚時朝見君主。《左傳·成公十二年》:“百官承事,朝而不夕。”④祭祀月亮。《國語·周語上》:“古者先王既有天下……是乎有朝日、夕月以教民事君。”

    執:

    ①捉拿;拘捕。《左傳·僖公五年》:“執虞公及其大夫井伯。”《公羊傳·桓公十一年》:“塗出於宋,宋人執之。”②握;拿。《詩經·邶風·擊鼓》:“執子之手,與子偕老。”③持有某種主張。《三國志·吳書·吳主傳》:“惟瑜、肅執拒之議。”(瑜,周瑜。肅,魯肅。拒:抵抗。)④控制;掌握。《韓非子·揚權》:“聖人執要,四方來效。”⑤主管。《淮南子·說山》:“執牢獄者無病。”⑥執行;施行。《漢書·哀帝紀》:“有司執法,未得其中。”(有司:官吏。得其中:指妥當。)⑦固執;堅持。《漢書·外戚傳》:“書奏,上以問光,光執不許。”(光:霍光。)[執政]掌管國傢政事。《新唐書·朱敬則傳》:“及執政,每以用人為先,細務不省(xǐng)也。”(省:察,察看。)又掌管國傢政事的人。《舊唐書·黃巢傳》:“及巢見招,大詬(gòu)執政。”(詬:斥罵。)

    執事:

    ①任事,從事勞作。《詩·大雅·綿》:“自西徂東,周爰~~。”②從事勞作的人。《國語·越語》:“不敢徹聲聞於天王,私於下~~。”③書信中對對方的尊敬之詞,示不敢直指對方,而稱對方供使之人。蘇轍《上樞密韓太尉書》:“太尉~~:轍(蘇轍)生好為文,思之至深。”

    事:

    ①職位;職務;官職。《左傳·莊公十四年》:“吾皆許之上大夫之事。”②職業。《史記·樊酈滕灌列傳》:“舞陽侯樊噲(kuài)者,沛人也,以屠狗為事。”(沛:江蘇沛縣。)③事情。《論語·子路》:“言不順則事不成。”④變故;意外事故。《史記·刺客列傳》:“秦有荊軻之事。”蘇軾《徐州上皇帝書》:“今臣於無事之時,屢以盜賊為言……不然,事至而圖之,則已晚矣。”(圖:謀。)⑤實行;從事;做。《論語·顏淵》:“回雖不敏,請事斯語矣。”⑥侍奉;服事。《左傳·隱公元年》:“欲與大叔,巨請事之 ”⑦從師求學。《史記·老子韓非列傳》:“[非]與李斯俱事荀卿,斯自以為不如非。”⑧量詞。用於器物或衣服,相當於“件”。白居易《張常侍池涼夜閑宴贈諸公》:“管弦三兩事。”

    有:

    (一)①與“無”相對。1. 表示占有、具有、領有。《論語·公冶長》:“陳文子有馬十乘(shèng)。”(乘:四匹。)諸葛亮《草廬對》:“孫權據有江東。”2.表示存在。曹丕《雜詩》:“西北有浮雲,亭亭如車蓋。”3. 表示發生。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“天下有變,則命一上將將荊州之軍以向宛、洛。”②豐收。儲光羲《觀競渡》:“能令秋大有,鼓吹遠相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩薩蠻》:“暝色入高樓,有人樓上愁。”④助詞。1. 多用於朝代名稱的前面。《詩經·大雅·文王》:“有周不顯,帝命不時。”2. 用於形容詞前面。《詩經·鄭風·女曰雞鳴》:“明星有爛。”(爛:燦爛。) (二)yòu 通“又”。用於整數與零數之間。《論語·為政》:“吾十有五而志於學。”《史記·秦始皇本紀》:“三十有七年,親巡天下。”

    恪:

    恭謹。《國語·周語上》:“朝夕恪勤,守以敦篤,奉以忠信。”(敦篤:忠厚;厚道。)


  • 温恭朝夕,执事有恪。

    “温恭朝夕,执事有恪。”诗句出处:《那》;是先秦诗人诗经的作品。

    猗与那与,置我鞉鼓。
    奏鼓简简,衎我烈祖。
    汤孙奏假,绥我思成。
    鞉鼓渊渊,嘒嘒管声。
    既和且平,依我磬声。
    於赫汤孙,穆穆厥声。
    庸鼓有斁,万舞有奕。
    我有嘉客,亦不夷怿。
    自古在昔,先民有作。
    温恭朝夕,执事有恪。
    顾予烝尝,汤孙之将。

    【注释】:

    温:

    ①水名。即今贵州省遵义市东的洪江。发源于大娄山,流入乌江。②暖。《山海经·大荒东经》:“大荒之中……有谷曰温源谷。”③略加热;使温。《世说新语·任诞》:“桓为设酒。不能冷饮,频语左右,令温酒来。”(桓:桓玄,晋人。)④和气;柔和。《诗经·邶风·燕燕》:“终温且惠,淑慎其身。”⑤温习;复习。《论语·为政》:“温故而知新,可以为师矣。”⑥同“瘟”。温病;热病。《素问·至真要大论》:“劳者温之,结者散之。”⑦丰足。刘祁《归潜志》卷十三:“家资颇温。”⑧通“愠”。恼怒。

    温恭:

    温和,恭敬。《国语·鲁语》:“~~朝夕,执事有恪。”

    恭:

    ①[形]有礼貌,恭敬。《礼记·曲礼上》:“是以君子~敬撙zun节。”②[动]奉行。《尚书·甘誓》:“今予惟~行天之罚。” 【辨析】恭,敬。见259页“敬”字。

    朝:

    (一)①朝见。《礼记·内则》:“昧爽而朝。”②拜访。《史记·司马相如列传》:“临邛(qióng)令缪为恭敬,日往朝相如。”(临邛:地名。令:县令。缪:诈。)③朝廷。《诗经·齐风·鸡鸣》:“鸡既鸣矣,朝既盈矣。”④朝代。杜甫《诸将》:“汉朝陵墓对南山。”⑤政事。《西京杂记》卷一:“上(汉武帝)时服此裘以听朝。”(服:穿。)⑥官府大堂。《后汉书·刘宠传》:“山谷鄙生,未尝识郡朝。”⑦介词。面对;向。[朝歌]古地名。在今河南省。商朝曾在这里建都。 (二)zhāo ①早晨。《诗经·小雅·北山》:“偕偕士子,朝夕从事。”②日;天。白居易《长恨歌》:“天生丽质难自弃,一朝选在君王侧。”

    夕:

    ①傍晚;日落的时候。《诗经·王风·君子于役》:“日之夕矣,羊牛下来。”②夜晚。《诗经·唐风·绸缪》:“今夕何夕,见此良人。”③古代傍晚时朝见君主。《左传·成公十二年》:“百官承事,朝而不夕。”④祭祀月亮。《国语·周语上》:“古者先王既有天下……是乎有朝日、夕月以教民事君。”

    执:

    ①捉拿;拘捕。《左传·僖公五年》:“执虞公及其大夫井伯。”《公羊传·桓公十一年》:“涂出于宋,宋人执之。”②握;拿。《诗经·邶风·击鼓》:“执子之手,与子偕老。”③持有某种主张。《三国志·吴书·吴主传》:“惟瑜、肃执拒之议。”(瑜,周瑜。肃,鲁肃。拒:抵抗。)④控制;掌握。《韩非子·扬权》:“圣人执要,四方来效。”⑤主管。《淮南子·说山》:“执牢狱者无病。”⑥执行;施行。《汉书·哀帝纪》:“有司执法,未得其中。”(有司:官吏。得其中:指妥当。)⑦固执;坚持。《汉书·外戚传》:“书奏,上以问光,光执不许。”(光:霍光。)[执政]掌管国家政事。《新唐书·朱敬则传》:“及执政,每以用人为先,细务不省(xǐng)也。”(省:察,察看。)又掌管国家政事的人。《旧唐书·黄巢传》:“及巢见招,大诟(gòu)执政。”(诟:斥骂。)

    执事:

    ①任事,从事劳作。《诗·大雅·绵》:“自西徂东,周爰~~。”②从事劳作的人。《国语·越语》:“不敢彻声闻于天王,私于下~~。”③书信中对对方的尊敬之词,示不敢直指对方,而称对方供使之人。苏辙《上枢密韩太尉书》:“太尉~~:辙(苏辙)生好为文,思之至深。”

    事:

    ①职位;职务;官职。《左传·庄公十四年》:“吾皆许之上大夫之事。”②职业。《史记·樊郦滕灌列传》:“舞阳侯樊哙(kuài)者,沛人也,以屠狗为事。”(沛:江苏沛县。)③事情。《论语·子路》:“言不顺则事不成。”④变故;意外事故。《史记·刺客列传》:“秦有荆轲之事。”苏轼《徐州上皇帝书》:“今臣于无事之时,屡以盗贼为言……不然,事至而图之,则已晚矣。”(图:谋。)⑤实行;从事;做。《论语·颜渊》:“回虽不敏,请事斯语矣。”⑥侍奉;服事。《左传·隐公元年》:“欲与大叔,巨请事之 ”⑦从师求学。《史记·老子韩非列传》:“[非]与李斯俱事荀卿,斯自以为不如非。”⑧量词。用于器物或衣服,相当于“件”。白居易《张常侍池凉夜闲宴赠诸公》:“管弦三两事。”

    有:

    (一)①与“无”相对。1. 表示占有、具有、领有。《论语·公冶长》:“陈文子有马十乘(shèng)。”(乘:四匹。)诸葛亮《草庐对》:“孙权据有江东。”2.表示存在。曹丕《杂诗》:“西北有浮云,亭亭如车盖。”3. 表示发生。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“天下有变,则命一上将将荆州之军以向宛、洛。”②丰收。储光羲《观竞渡》:“能令秋大有,鼓吹远相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩萨蛮》:“暝色入高楼,有人楼上愁。”④助词。1. 多用于朝代名称的前面。《诗经·大雅·文王》:“有周不显,帝命不时。”2. 用于形容词前面。《诗经·郑风·女曰鸡鸣》:“明星有烂。”(烂:灿烂。) (二)yòu 通“又”。用于整数与零数之间。《论语·为政》:“吾十有五而志于学。”《史记·秦始皇本纪》:“三十有七年,亲巡天下。”

    恪:

    恭谨。《国语·周语上》:“朝夕恪勤,守以敦笃,奉以忠信。”(敦笃:忠厚;厚道。)


  • wen gong chao xi ,zhi shi you ke 。

    “wen gong chao xi ,zhi shi you ke 。”shi gou chu chu :《na 》;shi xian qin shi ren shi jing de zuo pin 。

    yi yu na yu ,zhi wo tao gu 。
    zou gu jian jian ,kan wo lie zu 。
    shang sun zou jia ,sui wo sai cheng 。
    tao gu yuan yuan ,hui hui guan sheng 。
    ji he ju ping ,yi wo qing sheng 。
    wu he shang sun ,mu mu jue sheng 。
    yong gu you du ,mo wu you yi 。
    wo you jia ke ,yi bu yi yi 。
    zi gu zai xi ,xian min you zuo 。
    wen gong chao xi ,zhi shi you ke 。
    gu yu zheng chang ,shang sun zhi jiang 。

    【zhu shi 】:

    wen :

    ①shui ming 。ji jin gui zhou sheng zun yi shi dong de hong jiang 。fa yuan yu da lou shan ,liu ru wu jiang 。②nuan 。《shan hai jing ·da huang dong jing 》:“da huang zhi zhong ……you gu yue wen yuan gu 。”③lve jia re ;shi wen 。《shi shui xin yu ·ren dan 》:“huan wei she jiu 。bu neng leng yin ,pin yu zuo you ,ling wen jiu lai 。”(huan :huan xuan ,jin ren 。)④he qi ;rou he 。《shi jing ·bei feng ·yan yan 》:“zhong wen ju hui ,shu shen ji shen 。”⑤wen xi ;fu xi 。《lun yu ·wei zheng 》:“wen gu er zhi xin ,ke yi wei shi yi 。”⑥tong “wen ”。wen bing ;re bing 。《su wen ·zhi zhen yao da lun 》:“lao zhe wen zhi ,jie zhe san zhi 。”⑦feng zu 。liu qi 《gui qian zhi 》juan shi san :“jia zi po wen 。”⑧tong “yun ”。nao nu 。

    wen gong :

    wen he ,gong jing 。《guo yu ·lu yu 》:“~~chao xi ,zhi shi you ke 。”

    gong :

    ①[xing ]you li mao ,gong jing 。《li ji ·qu li shang 》:“shi yi jun zi ~jing zun zunjie 。”②[dong ]feng hang 。《shang shu ·gan shi 》:“jin yu wei ~hang tian zhi fa 。” 【bian xi 】gong ,jing 。jian 259xie “jing ”zi 。

    chao :

    (yi )①chao jian 。《li ji ·nei ze 》:“mei shuang er chao 。”②bai fang 。《shi ji ·si ma xiang ru lie chuan 》:“lin qiong (qióng)ling miao wei gong jing ,ri wang chao xiang ru 。”(lin qiong :de ming 。ling :xian ling 。miao :zha 。)③chao ting 。《shi jing ·ji feng ·ji ming 》:“ji ji ming yi ,chao ji ying yi 。”④chao dai 。du fu 《zhu jiang 》:“han chao ling mu dui na shan 。”⑤zheng shi 。《xi jing za ji 》juan yi :“shang (han wu di )shi fu ci qiu yi ting chao 。”(fu :chuan 。)⑥guan fu da tang 。《hou han shu ·liu chong chuan 》:“shan gu bi sheng ,wei chang shi jun chao 。”⑦jie ci 。mian dui ;xiang 。[chao ge ]gu de ming 。zai jin he na sheng 。shang chao ceng zai zhe li jian dou 。 (er )zhāo ①zao chen 。《shi jing ·xiao ya ·bei shan 》:“xie xie shi zi ,chao xi cong shi 。”②ri ;tian 。bai ju yi 《chang hen ge 》:“tian sheng li zhi nan zi qi ,yi chao shua zai jun wang ce 。”

    xi :

    ①bang wan ;ri la de shi hou 。《shi jing ·wang feng ·jun zi yu yi 》:“ri zhi xi yi ,yang niu xia lai 。”②ye wan 。《shi jing ·tang feng ·chou miao 》:“jin xi he xi ,jian ci liang ren 。”③gu dai bang wan shi chao jian jun zhu 。《zuo chuan ·cheng gong shi er nian 》:“bai guan cheng shi ,chao er bu xi 。”④ji si yue liang 。《guo yu ·zhou yu shang 》:“gu zhe xian wang ji you tian xia ……shi hu you chao ri 、xi yue yi jiao min shi jun 。”

    zhi :

    ①zhuo na ;ju bu 。《zuo chuan ·xi gong wu nian 》:“zhi yu gong ji ji da fu jing bai 。”《gong yang chuan ·huan gong shi yi nian 》:“tu chu yu song ,song ren zhi zhi 。”②wo ;na 。《shi jing ·bei feng ·ji gu 》:“zhi zi zhi shou ,yu zi xie lao 。”③chi you mou chong zhu zhang 。《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“wei yu 、su zhi ju zhi yi 。”(yu ,zhou yu 。su ,lu su 。ju :di kang 。)④kong zhi ;zhang wo 。《han fei zi ·yang quan 》:“sheng ren zhi yao ,si fang lai xiao 。”⑤zhu guan 。《huai na zi ·shui shan 》:“zhi lao yu zhe mo bing 。”⑥zhi hang ;shi hang 。《han shu ·ai di ji 》:“you si zhi fa ,wei de ji zhong 。”(you si :guan li 。de ji zhong :zhi tuo dang 。)⑦gu zhi ;jian chi 。《han shu ·wai qi chuan 》:“shu zou ,shang yi wen guang ,guang zhi bu hu 。”(guang :huo guang 。)[zhi zheng ]zhang guan guo jia zheng shi 。《xin tang shu ·zhu jing ze chuan 》:“ji zhi zheng ,mei yi yong ren wei xian ,xi wu bu sheng (xǐng)ye 。”(sheng :cha ,cha kan 。)you zhang guan guo jia zheng shi de ren 。《jiu tang shu ·huang chao chuan 》:“ji chao jian qiao ,da gou (gòu)zhi zheng 。”(gou :chi ma 。)

    zhi shi :

    ①ren shi ,cong shi lao zuo 。《shi ·da ya ·mian 》:“zi xi cu dong ,zhou yuan ~~。”②cong shi lao zuo de ren 。《guo yu ·yue yu 》:“bu gan che sheng wen yu tian wang ,si yu xia ~~。”③shu xin zhong dui dui fang de zun jing zhi ci ,shi bu gan zhi zhi dui fang ,er chen dui fang gong shi zhi ren 。su zhe 《shang shu mi han tai wei shu 》:“tai wei ~~:zhe (su zhe )sheng hao wei wen ,sai zhi zhi shen 。”

    shi :

    ①zhi wei ;zhi wu ;guan zhi 。《zuo chuan ·zhuang gong shi si nian 》:“wu jie hu zhi shang da fu zhi shi 。”②zhi ye 。《shi ji ·fan li teng guan lie chuan 》:“wu yang hou fan kuai (kuài)zhe ,pei ren ye ,yi tu gou wei shi 。”(pei :jiang su pei xian 。)③shi qing 。《lun yu ·zi lu 》:“yan bu shun ze shi bu cheng 。”④bian gu ;yi wai shi gu 。《shi ji ·ci ke lie chuan 》:“qin you jing ke zhi shi 。”su shi 《xu zhou shang huang di shu 》:“jin chen yu mo shi zhi shi ,lv yi dao zei wei yan ……bu ran ,shi zhi er tu zhi ,ze yi wan yi 。”(tu :mou 。)⑤shi hang ;cong shi ;zuo 。《lun yu ·yan yuan 》:“hui sui bu min ,qing shi si yu yi 。”⑥shi feng ;fu shi 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“yu yu da shu ,ju qing shi zhi ”⑦cong shi qiu xue 。《shi ji ·lao zi han fei lie chuan 》:“[fei ]yu li si ju shi xun qing ,si zi yi wei bu ru fei 。”⑧liang ci 。yong yu qi wu huo yi fu ,xiang dang yu “jian ”。bai ju yi 《zhang chang shi chi liang ye xian yan zeng zhu gong 》:“guan xian san liang shi 。”

    you :

    (yi )①yu “mo ”xiang dui 。1. biao shi zhan you 、ju you 、ling you 。《lun yu ·gong ye chang 》:“chen wen zi you ma shi cheng (shèng)。”(cheng :si pi 。)zhu ge liang 《cao lu dui 》:“sun quan ju you jiang dong 。”2.biao shi cun zai 。cao pi 《za shi 》:“xi bei you fu yun ,ting ting ru che gai 。”3. biao shi fa sheng 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“tian xia you bian ,ze ming yi shang jiang jiang jing zhou zhi jun yi xiang wan 、luo 。”②feng shou 。chu guang xi 《guan jing du 》:“neng ling qiu da you ,gu chui yuan xiang cui 。”③biao shi bu ding zhi 。gen “mou ”xiang jin 。li bai 《pu sa man 》:“ming se ru gao lou ,you ren lou shang chou 。”④zhu ci 。1. duo yong yu chao dai ming chen de qian mian 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“you zhou bu xian ,di ming bu shi 。”2. yong yu xing rong ci qian mian 。《shi jing ·zheng feng ·nv yue ji ming 》:“ming xing you lan 。”(lan :can lan 。) (er )yòu tong “you ”。yong yu zheng shu yu ling shu zhi jian 。《lun yu ·wei zheng 》:“wu shi you wu er zhi yu xue 。”《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“san shi you qi nian ,qin xun tian xia 。”

    ke :

    gong jin 。《guo yu ·zhou yu shang 》:“chao xi ke qin ,shou yi dui du ,feng yi zhong xin 。”(dui du :zhong hou ;hou dao 。)