• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 匪載匪來,憂心孔疚。

    “匪載匪來,憂心孔疚。”詩句出處:《杕杜》;是先秦詩人詩經的作品。

    有杕之杜,有睆其實。
    王事靡盬,繼嗣我日。
    日月陽止,女之傷止,征夫遑止。

    有杕之杜,其葉萋萋。
    王事靡盬,我心傷悲。
    卉木萋止,女心悲止,征夫歸止。

    陴彼北山,言采其杞。
    王事靡盬,憂我父母。
    檀車幝幝,四牡痯痯,征夫不遠。

    匪載匪來,憂心孔疚。
    期逝不至,而多為恤。
    卜筮偕止,會言近止,征夫邇止。

    【註釋】:

    匪:

    ① 古代筐類竹器名,有蓋的竹筐。後作“篚”。《周禮·春官·肆師》:“共設匪甕之禮。”②非;不是。《詩經·邶風·柏舟》:“我心匪石,不可轉也。我心匪席,不可卷也。”③行為不正的人。李朝威《柳毅傳》:“不幸見辱於匪人。”④代詞。相當於“彼”。《詩經·檜風·匪車》:“匪風發兮,匪車偈兮。”(發:形容風聲。偈:車疾馳貌。)⑤通“斐”。有文采的樣子。《詩經·衛風·淇奧》:“有匪君子,如切如磋,如琢如磨。”⑥車馬行進不止的樣子。《禮記·少儀》:“車馬之美,匪匪翼翼。”

    載:

    (一)①乘坐。《史記·河渠書》:“陸行載車,水行載舟。”②裝載。《史記·酷吏列傳》:“載以牛車。”③交通工具。《尚書·益稷》:“予乘四載,隨山刊木。”(四載:四種交通工具。刊:砍。)④開始。陶潛《停雲》:“東園之樹,枝條載榮。”(榮:茂盛。)⑤充滿。《詩經·大雅·生民》:“厥聲載路。”⑥助詞。用於句首或句中,起加強語氣的作用。《詩經 · 齊風·載驅》:“載驅薄薄。”(薄薄:馬蹄聲。)⑦副詞。又;且。《詩經 · 鄘風·載馳》:“載馳載驅。”⑧做;施行。《左傳·襄公三十年》:“淑慎爾止,無載爾偽。”⑨通“再”。二;第二。《呂氏春秋·順民》:“文王載拜稽首而辭曰。”(二)zǎi ①年。杜甫《奉贈韋左丞丈二十二韻》:“騎驢十三載,旅食京華春。”(旅食:寄食。)②記錄。《左傳·昭公十五年》:“夫有勛而不廢,有績而載。”

    匪:

    ① 古代筐類竹器名,有蓋的竹筐。後作“篚”。《周禮·春官·肆師》:“共設匪甕之禮。”②非;不是。《詩經·邶風·柏舟》:“我心匪石,不可轉也。我心匪席,不可卷也。”③行為不正的人。李朝威《柳毅傳》:“不幸見辱於匪人。”④代詞。相當於“彼”。《詩經·檜風·匪車》:“匪風發兮,匪車偈兮。”(發:形容風聲。偈:車疾馳貌。)⑤通“斐”。有文采的樣子。《詩經·衛風·淇奧》:“有匪君子,如切如磋,如琢如磨。”⑥車馬行進不止的樣子。《禮記·少儀》:“車馬之美,匪匪翼翼。”

    來:

    (一)①小麥。《詩經·周頌·思文》:“貽我來牟。”②由彼至此,由遠到近。跟“去”、“往”相反。《孫子兵法·九地》:“我可以往,彼可以來者,為交地。”賀知章《回鄉偶書》:“兒童相見不相識,笑問客從何處來?”③使……來;招致;招來。也作“徠”。司馬遷《史記·文帝本紀》:“將何以來遠方之賢良?”④某一時間以後。《孟子·盡心下》:“由孔子而來,至於今,百有餘歲。”⑤將來;未來。陶潛《歸去來兮辭》:“悟已往之不諫,知來者之可追。”(諫:改正。追:追求。)《孟子·滕文公下》:“如知其非義,斯速已矣,何待來年?”(斯:則。已:停止。)⑥句末助詞。《莊子·人間世》:“嘗以語我來。”《孟子·離婁上》:“盍歸乎來!” (二)lài 慰勞。《詩經·小雅·大東》:“東人之子,職勞不來。”(職:主管。勞lào:慰勞)

    憂:

    ①擔憂;發愁。《鹽鐵論·伐功》:“憂人之患者,民一心而歸之,湯武是也。”(湯武:商湯王和周武王。)白居易《賣炭翁》:“心憂炭賤願天寒。”②困厄;憂患。《新書·禮》:“憂民之憂者,民必憂其憂。”蘇軾《貧士》:“未能遣一力,分汝薪水憂。”③特指父母的喪事。《魏書·李彪傳》:“朝臣丁父憂者假滿赴職。”(丁:遭遇。)

    心:

    ①心臟。《淮南子·原道》:“心者,五臟之主也。”②通常指思維器官和思想、感情等。《孟子·告子上》:“心之官則思。”《國語·周語上》:“夫民慮之於心,而宣之於口。”③掛懷;關心。唐順之《與呂沃洲巡按書》:“兩公者,一日居乎其位,一日心乎其民者也。”(乎:於。)④中央;中心。劉禹錫《洞庭秋月行》:“洞庭湖月生湖心。”⑤星宿名。二十八宿之一。《呂氏春秋·季夏》:“季夏之月,日在柳,昏心中,旦尾中。”[心腹]1.要害之處。《三國志·蜀書·龐統法正傳》:“而敵傢數道並進,已入心腹。”2. 親信的人。

    心孔:

    心竅。杜甫《奉先劉少府新畫山水障歌》:“小兒~~開,貌得山僧及童子。”

    孔:

    ①通;通達。《漢書·西域傳上》:“辟(pì)在西南,不當孔道。”(辟:偏僻。當:處在某個地方。)②孔洞;窟窿。《賣油翁》:“自錢孔入,而錢不濕。”《史記·田儋列傳》:“既葬,二客穿其塚(zhǒng)旁孔,皆自剄(jǐng),下從之。”(塚:墓。自剄:割頸自殺。下:指下到墓內。)《梁書·沈約傳》:“百日數旬,革帶常應移孔。”(革帶:皮腰帶。)③量詞。《徐霞客遊記·遊武彝山日記》:“崖端穴數孔。”(端:頂端。)④孔子的簡稱。《論衡》有《問孔篇》。⑤副詞。表示程度。甚;非常。《詩經·鄭風·羔裘》:“孔武有力。”(武:勇猛)。

    疚:

    ①疾病;久病。《詩經·小雅·采薇》:“憂心孔疚。”(孔:大。)《韓非子·顯學》:“無饑饉疾疚禍罪之殃。”②憂傷;憂慮。《詩經·小雅·大東》:“既往既來,使我心疚。”③內心慚愧痛苦;憂傷。《論語·顏淵》:“內省不疚,夫何憂何懼?”


  • 匪载匪来,忧心孔疚。

    “匪载匪来,忧心孔疚。”诗句出处:《杕杜》;是先秦诗人诗经的作品。

    有杕之杜,有睆其实。
    王事靡盬,继嗣我日。
    日月阳止,女之伤止,征夫遑止。

    有杕之杜,其叶萋萋。
    王事靡盬,我心伤悲。
    卉木萋止,女心悲止,征夫归止。

    陴彼北山,言采其杞。
    王事靡盬,忧我父母。
    檀车幝幝,四牡痯痯,征夫不远。

    匪载匪来,忧心孔疚。
    期逝不至,而多为恤。
    卜筮偕止,会言近止,征夫迩止。

    【注释】:

    匪:

    ① 古代筐类竹器名,有盖的竹筐。后作“篚”。《周礼·春官·肆师》:“共设匪瓮之礼。”②非;不是。《诗经·邶风·柏舟》:“我心匪石,不可转也。我心匪席,不可卷也。”③行为不正的人。李朝威《柳毅传》:“不幸见辱于匪人。”④代词。相当于“彼”。《诗经·桧风·匪车》:“匪风发兮,匪车偈兮。”(发:形容风声。偈:车疾驰貌。)⑤通“斐”。有文采的样子。《诗经·卫风·淇奥》:“有匪君子,如切如磋,如琢如磨。”⑥车马行进不止的样子。《礼记·少仪》:“车马之美,匪匪翼翼。”

    载:

    (一)①乘坐。《史记·河渠书》:“陆行载车,水行载舟。”②装载。《史记·酷吏列传》:“载以牛车。”③交通工具。《尚书·益稷》:“予乘四载,随山刊木。”(四载:四种交通工具。刊:砍。)④开始。陶潜《停云》:“东园之树,枝条载荣。”(荣:茂盛。)⑤充满。《诗经·大雅·生民》:“厥声载路。”⑥助词。用于句首或句中,起加强语气的作用。《诗经 · 齐风·载驱》:“载驱薄薄。”(薄薄:马蹄声。)⑦副词。又;且。《诗经 · 鄘风·载驰》:“载驰载驱。”⑧做;施行。《左传·襄公三十年》:“淑慎尔止,无载尔伪。”⑨通“再”。二;第二。《吕氏春秋·顺民》:“文王载拜稽首而辞曰。”(二)zǎi ①年。杜甫《奉赠韦左丞丈二十二韵》:“骑驴十三载,旅食京华春。”(旅食:寄食。)②记录。《左传·昭公十五年》:“夫有勋而不废,有绩而载。”

    匪:

    ① 古代筐类竹器名,有盖的竹筐。后作“篚”。《周礼·春官·肆师》:“共设匪瓮之礼。”②非;不是。《诗经·邶风·柏舟》:“我心匪石,不可转也。我心匪席,不可卷也。”③行为不正的人。李朝威《柳毅传》:“不幸见辱于匪人。”④代词。相当于“彼”。《诗经·桧风·匪车》:“匪风发兮,匪车偈兮。”(发:形容风声。偈:车疾驰貌。)⑤通“斐”。有文采的样子。《诗经·卫风·淇奥》:“有匪君子,如切如磋,如琢如磨。”⑥车马行进不止的样子。《礼记·少仪》:“车马之美,匪匪翼翼。”

    来:

    (一)①小麦。《诗经·周颂·思文》:“贻我来牟。”②由彼至此,由远到近。跟“去”、“往”相反。《孙子兵法·九地》:“我可以往,彼可以来者,为交地。”贺知章《回乡偶书》:“儿童相见不相识,笑问客从何处来?”③使……来;招致;招来。也作“徕”。司马迁《史记·文帝本纪》:“将何以来远方之贤良?”④某一时间以后。《孟子·尽心下》:“由孔子而来,至于今,百有余岁。”⑤将来;未来。陶潜《归去来兮辞》:“悟已往之不谏,知来者之可追。”(谏:改正。追:追求。)《孟子·滕文公下》:“如知其非义,斯速已矣,何待来年?”(斯:则。已:停止。)⑥句末助词。《庄子·人间世》:“尝以语我来。”《孟子·离娄上》:“盍归乎来!” (二)lài 慰劳。《诗经·小雅·大东》:“东人之子,职劳不来。”(职:主管。劳lào:慰劳)

    忧:

    ①担忧;发愁。《盐铁论·伐功》:“忧人之患者,民一心而归之,汤武是也。”(汤武:商汤王和周武王。)白居易《卖炭翁》:“心忧炭贱愿天寒。”②困厄;忧患。《新书·礼》:“忧民之忧者,民必忧其忧。”苏轼《贫士》:“未能遣一力,分汝薪水忧。”③特指父母的丧事。《魏书·李彪传》:“朝臣丁父忧者假满赴职。”(丁:遭遇。)

    心:

    ①心脏。《淮南子·原道》:“心者,五脏之主也。”②通常指思维器官和思想、感情等。《孟子·告子上》:“心之官则思。”《国语·周语上》:“夫民虑之于心,而宣之于口。”③挂怀;关心。唐顺之《与吕沃洲巡按书》:“两公者,一日居乎其位,一日心乎其民者也。”(乎:于。)④中央;中心。刘禹锡《洞庭秋月行》:“洞庭湖月生湖心。”⑤星宿名。二十八宿之一。《吕氏春秋·季夏》:“季夏之月,日在柳,昏心中,旦尾中。”[心腹]1.要害之处。《三国志·蜀书·庞统法正传》:“而敌家数道并进,已入心腹。”2. 亲信的人。

    心孔:

    心窍。杜甫《奉先刘少府新画山水障歌》:“小儿~~开,貌得山僧及童子。”

    孔:

    ①通;通达。《汉书·西域传上》:“辟(pì)在西南,不当孔道。”(辟:偏僻。当:处在某个地方。)②孔洞;窟窿。《卖油翁》:“自钱孔入,而钱不湿。”《史记·田儋列传》:“既葬,二客穿其冢(zhǒng)旁孔,皆自刭(jǐng),下从之。”(冢:墓。自刭:割颈自杀。下:指下到墓内。)《梁书·沈约传》:“百日数旬,革带常应移孔。”(革带:皮腰带。)③量词。《徐霞客游记·游武彝山日记》:“崖端穴数孔。”(端:顶端。)④孔子的简称。《论衡》有《问孔篇》。⑤副词。表示程度。甚;非常。《诗经·郑风·羔裘》:“孔武有力。”(武:勇猛)。

    疚:

    ①疾病;久病。《诗经·小雅·采薇》:“忧心孔疚。”(孔:大。)《韩非子·显学》:“无饥馑疾疚祸罪之殃。”②忧伤;忧虑。《诗经·小雅·大东》:“既往既来,使我心疚。”③内心惭愧痛苦;忧伤。《论语·颜渊》:“内省不疚,夫何忧何惧?”


  • fei zai fei lai ,you xin kong jiu 。

    “fei zai fei lai ,you xin kong jiu 。”shi gou chu chu :《di du 》;shi xian qin shi ren shi jing de zuo pin 。

    you di zhi du ,you huan ji shi 。
    wang shi mi gu ,ji si wo ri 。
    ri yue yang zhi ,nv zhi shang zhi ,zheng fu huang zhi 。

    you di zhi du ,ji xie qi qi 。
    wang shi mi gu ,wo xin shang bei 。
    hui mu qi zhi ,nv xin bei zhi ,zheng fu gui zhi 。

    pi bi bei shan ,yan cai ji qi 。
    wang shi mi gu ,you wo fu mu 。
    tan che chan chan ,si mu guan guan ,zheng fu bu yuan 。

    fei zai fei lai ,you xin kong jiu 。
    ji shi bu zhi ,er duo wei xu 。
    bo shi xie zhi ,hui yan jin zhi ,zheng fu er zhi 。

    【zhu shi 】:

    fei :

    ① gu dai kuang lei zhu qi ming ,you gai de zhu kuang 。hou zuo “fei ”。《zhou li ·chun guan ·si shi 》:“gong she fei weng zhi li 。”②fei ;bu shi 。《shi jing ·bei feng ·bai zhou 》:“wo xin fei dan ,bu ke zhuai ye 。wo xin fei xi ,bu ke juan ye 。”③hang wei bu zheng de ren 。li chao wei 《liu yi chuan 》:“bu xing jian ru yu fei ren 。”④dai ci 。xiang dang yu “bi ”。《shi jing ·gui feng ·fei che 》:“fei feng fa xi ,fei che ji xi 。”(fa :xing rong feng sheng 。ji :che ji chi mao 。)⑤tong “fei ”。you wen cai de yang zi 。《shi jing ·wei feng ·qi ao 》:“you fei jun zi ,ru qie ru cuo ,ru zhuo ru mo 。”⑥che ma hang jin bu zhi de yang zi 。《li ji ·shao yi 》:“che ma zhi mei ,fei fei yi yi 。”

    zai :

    (yi )①cheng zuo 。《shi ji ·he qu shu 》:“liu hang zai che ,shui hang zai zhou 。”②zhuang zai 。《shi ji ·ku li lie chuan 》:“zai yi niu che 。”③jiao tong gong ju 。《shang shu ·yi ji 》:“yu cheng si zai ,sui shan kan mu 。”(si zai :si chong jiao tong gong ju 。kan :kan 。)④kai shi 。tao qian 《ting yun 》:“dong yuan zhi shu ,zhi tiao zai rong 。”(rong :mao cheng 。)⑤chong man 。《shi jing ·da ya ·sheng min 》:“jue sheng zai lu 。”⑥zhu ci 。yong yu gou shou huo gou zhong ,qi jia jiang yu qi de zuo yong 。《shi jing · ji feng ·zai qu 》:“zai qu bao bao 。”(bao bao :ma ti sheng 。)⑦fu ci 。you ;ju 。《shi jing · yong feng ·zai chi 》:“zai chi zai qu 。”⑧zuo ;shi hang 。《zuo chuan ·xiang gong san shi nian 》:“shu shen er zhi ,mo zai er wei 。”⑨tong “zai ”。er ;di er 。《lv shi chun qiu ·shun min 》:“wen wang zai bai ji shou er ci yue 。”(er )zǎi ①nian 。du fu 《feng zeng wei zuo cheng zhang er shi er yun 》:“ji lv shi san zai ,lv shi jing hua chun 。”(lv shi :ji shi 。)②ji lu 。《zuo chuan ·zhao gong shi wu nian 》:“fu you xun er bu fei ,you ji er zai 。”

    fei :

    ① gu dai kuang lei zhu qi ming ,you gai de zhu kuang 。hou zuo “fei ”。《zhou li ·chun guan ·si shi 》:“gong she fei weng zhi li 。”②fei ;bu shi 。《shi jing ·bei feng ·bai zhou 》:“wo xin fei dan ,bu ke zhuai ye 。wo xin fei xi ,bu ke juan ye 。”③hang wei bu zheng de ren 。li chao wei 《liu yi chuan 》:“bu xing jian ru yu fei ren 。”④dai ci 。xiang dang yu “bi ”。《shi jing ·gui feng ·fei che 》:“fei feng fa xi ,fei che ji xi 。”(fa :xing rong feng sheng 。ji :che ji chi mao 。)⑤tong “fei ”。you wen cai de yang zi 。《shi jing ·wei feng ·qi ao 》:“you fei jun zi ,ru qie ru cuo ,ru zhuo ru mo 。”⑥che ma hang jin bu zhi de yang zi 。《li ji ·shao yi 》:“che ma zhi mei ,fei fei yi yi 。”

    lai :

    (yi )①xiao mai 。《shi jing ·zhou song ·sai wen 》:“yi wo lai mou 。”②you bi zhi ci ,you yuan dao jin 。gen “qu ”、“wang ”xiang fan 。《sun zi bing fa ·jiu de 》:“wo ke yi wang ,bi ke yi lai zhe ,wei jiao de 。”he zhi zhang 《hui xiang ou shu 》:“er tong xiang jian bu xiang shi ,xiao wen ke cong he chu lai ?”③shi ……lai ;qiao zhi ;qiao lai 。ye zuo “lai ”。si ma qian 《shi ji ·wen di ben ji 》:“jiang he yi lai yuan fang zhi xian liang ?”④mou yi shi jian yi hou 。《meng zi ·jin xin xia 》:“you kong zi er lai ,zhi yu jin ,bai you yu sui 。”⑤jiang lai ;wei lai 。tao qian 《gui qu lai xi ci 》:“wu yi wang zhi bu jian ,zhi lai zhe zhi ke zhui 。”(jian :gai zheng 。zhui :zhui qiu 。)《meng zi ·teng wen gong xia 》:“ru zhi ji fei yi ,si su yi yi ,he dai lai nian ?”(si :ze 。yi :ting zhi 。)⑥gou mo zhu ci 。《zhuang zi ·ren jian shi 》:“chang yi yu wo lai 。”《meng zi ·li lou shang 》:“he gui hu lai !” (er )lài wei lao 。《shi jing ·xiao ya ·da dong 》:“dong ren zhi zi ,zhi lao bu lai 。”(zhi :zhu guan 。lao lào:wei lao )

    you :

    ①dan you ;fa chou 。《yan tie lun ·fa gong 》:“you ren zhi huan zhe ,min yi xin er gui zhi ,shang wu shi ye 。”(shang wu :shang shang wang he zhou wu wang 。)bai ju yi 《mai tan weng 》:“xin you tan jian yuan tian han 。”②kun e ;you huan 。《xin shu ·li 》:“you min zhi you zhe ,min bi you ji you 。”su shi 《pin shi 》:“wei neng qian yi li ,fen ru xin shui you 。”③te zhi fu mu de sang shi 。《wei shu ·li biao chuan 》:“chao chen ding fu you zhe jia man fu zhi 。”(ding :zao yu 。)

    xin :

    ①xin zang 。《huai na zi ·yuan dao 》:“xin zhe ,wu zang zhi zhu ye 。”②tong chang zhi sai wei qi guan he sai xiang 、gan qing deng 。《meng zi ·gao zi shang 》:“xin zhi guan ze sai 。”《guo yu ·zhou yu shang 》:“fu min lv zhi yu xin ,er xuan zhi yu kou 。”③gua huai ;guan xin 。tang shun zhi 《yu lv wo zhou xun an shu 》:“liang gong zhe ,yi ri ju hu ji wei ,yi ri xin hu ji min zhe ye 。”(hu :yu 。)④zhong yang ;zhong xin 。liu yu xi 《dong ting qiu yue hang 》:“dong ting hu yue sheng hu xin 。”⑤xing su ming 。er shi ba su zhi yi 。《lv shi chun qiu ·ji xia 》:“ji xia zhi yue ,ri zai liu ,hun xin zhong ,dan wei zhong 。”[xin fu ]1.yao hai zhi chu 。《san guo zhi ·shu shu ·pang tong fa zheng chuan 》:“er di jia shu dao bing jin ,yi ru xin fu 。”2. qin xin de ren 。

    xin kong :

    xin qiao 。du fu 《feng xian liu shao fu xin hua shan shui zhang ge 》:“xiao er ~~kai ,mao de shan seng ji tong zi 。”

    kong :

    ①tong ;tong da 。《han shu ·xi yu chuan shang 》:“bi (pì)zai xi na ,bu dang kong dao 。”(bi :pian pi 。dang :chu zai mou ge de fang 。)②kong dong ;ku long 。《mai you weng 》:“zi qian kong ru ,er qian bu shi 。”《shi ji ·tian dan lie chuan 》:“ji zang ,er ke chuan ji zhong (zhǒng)pang kong ,jie zi jing (jǐng),xia cong zhi 。”(zhong :mu 。zi jing :ge geng zi sha 。xia :zhi xia dao mu nei 。)《liang shu ·shen yao chuan 》:“bai ri shu xun ,ge dai chang ying yi kong 。”(ge dai :pi yao dai 。)③liang ci 。《xu xia ke you ji ·you wu yi shan ri ji 》:“ya duan xue shu kong 。”(duan :ding duan 。)④kong zi de jian chen 。《lun heng 》you 《wen kong pian 》。⑤fu ci 。biao shi cheng du 。shen ;fei chang 。《shi jing ·zheng feng ·gao qiu 》:“kong wu you li 。”(wu :yong meng )。

    jiu :

    ①ji bing ;jiu bing 。《shi jing ·xiao ya ·cai wei 》:“you xin kong jiu 。”(kong :da 。)《han fei zi ·xian xue 》:“mo ji jin ji jiu huo zui zhi yang 。”②you shang ;you lv 。《shi jing ·xiao ya ·da dong 》:“ji wang ji lai ,shi wo xin jiu 。”③nei xin can kui tong ku ;you shang 。《lun yu ·yan yuan 》:“nei sheng bu jiu ,fu he you he ju ?”