• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 北邙棘針草,淚根生苦辛。

    “北邙棘針草,淚根生苦辛。”詩句出處:《吊盧殷》;是唐朝詩人孟郊的作品。

    詩人多清峭,餓死抱空山。白雲既無主,飛出意等閑。
    久病床席屍,護喪童仆孱。故書窮鼠嚙,狼藉一室間。
    君歸新鬼鄉,我面古玉顏。羞見入地時,無人叫追攀。
    百泉空相吊,日久哀潺潺。
    唧唧復唧唧,千古一月色。新新復新新,千古一花春。
    邙風噫孟郊,嵩秋葬盧殷。北邙前後客,相吊為埃塵。
    北邙棘針草,淚根生苦辛。煙火不自暖,筋力早已貧。
    幽薦一杯泣,瀉之清洛濱。添為斷腸聲,愁殺長別人。
    棘針風相號,破碎諸苦哀。苦哀不可聞,掩耳亦入來。
    哭弦多煎聲,恨涕有餘摧。噫貧氣已焚,噫死心更灰。
    夢世浮閃閃,淚波深洄洄。薤歌一以去,蒿閉不復開。
    登封草木深,登封道路微。日月不與光,莓苔空生衣。
    可憐無子翁,蚍蜉緣病肌。攣臥歲時長,漣漣但幽噫。
    幽噫虎豹聞,此外相訪稀。至親唯有詩,抱心死有歸。
    河南韓先生,後君作因依。磨一片嵌巖,書千古光輝。
    賢人無計校,生苦死徒誇。他名潤子孫,君名潤泥沙。
    可惜千首文,閃如一朝花。零落難苦言,起坐空驚嗟。
    耳聞陋巷生,眼見魯山君。餓死始有名,餓名高氛氳。
    戇叟老壯氣,感之為憂雲。所憂唯一泣,古今相紛紛。
    平生與君說,逮此俱雲雲。
    初識漆鬢發,爭為新文章。夜踏明月橋,店飲吾曹床。
    醉啜二杯釀,名鬱一縣香。寺中摘梅花,園裡翦浮芳。
    高嗜綠蔬羹,意輕肥膩羊。吟哦無滓韻,言語多古腸。
    白首忽然至,盛年如偷將。清濁俱莫追,何須罵滄浪。
    前賢多哭酒,哭酒免哭心。後賢試銜之,哀至無不深。
    少年哭酒時,白發亦已侵。老年哭酒時,聲韻隨生沉。
    寄言哭酒賓,勿作登封音。登封徒放聲,天地竟難尋。
    同人少相哭,異類多相號。始知禽獸癡,卻至天然高。
    非子病無淚,非父念莫勞。如何裁親疏,用禮如用刀。
    孤喪鮮匍匐,閉哀抱鬱陶。煩他手中葬,誠信焉能褒。
    嗟嗟無子翁,死棄如脫毛。
    聖人哭賢人,骨化氣為星。文章飛上天,列宿增晶熒。
    前古文可數,今人文亦靈。高名稱謫仙,升降曾莫停。
    有文死更香,無文生亦腥。為君鏗好辭,永傳作謐寧。

    【註釋】:

    北:

    ①方位名。北方。《詩經·邶風·北門》:“出自北門,憂心殷殷。”(殷殷:憂傷的樣子。)②軍隊戰敗退卻;敗逃。《孫子兵法·軍爭》:“佯北勿從。”(敵人假裝逃跑,不能追趕。)

    邙:

    ①[名]古邑名。在今河南省洛陽市北。《說文解字·邑部》:“~,河南洛陽北亡山上邑。”②[名]山名。即北邙山。在今河南洛陽市北,山上多古代帝王陵墓。張籍《北邙行》:“洛陽北門北~道,喪車轔轔入秋草。”③[名]指墓地。陶淵明《擬古》九首之四:“一旦百歲後,相與還北~。”

    棘:

    ①酸棗樹。《詩經·邶風·凱風》:“凱風自南,吹彼棘薪。”(凱風:溫和的風。棘薪:酸棗樹長成薪柴。)②泛指有刺的草木。《詩經·小雅·楚茨》:“楚楚者茨,言抽其棘。”③刺傷。黃庭堅《龍眠操》之一:“為我直兮棘餘趾。”④通“戟”。古代的一種兵器。《左傳·隱公十一年》:“潁考叔挾輈以走,子都拔棘以逐之。”(輈:車轅。走:跑。)⑤通“急”。迫切;緊迫。《詩經·小雅·出車》:“王事多難,維其棘矣。”

    草:

    ①草本植物的總稱。柳宗元《段太尉逸事狀》:“是歲大旱,野無草。”(是歲:這年。)②未開墾過的荒地。《韓非子·顯學》:“耕田墾草以厚民產也。”(厚民產:增加人民的財產。)③粗劣。《史記·陳丞相世傢》:“以惡草具進楚使。”④創始;起稿。《南史·蔡景歷傳》:“召令草檄,景歷援筆立成。”⑤底稿;稿子。杜甫《晚出左掖》:“避人焚諫草,騎馬欲雞棲。”⑥漢字形體的一種。陸遊《作字》詩:“書成半行草,眼倦正昏花。”⑦雌性的(傢畜)。《三國志·魏書·杜畿傳》:“漸課民畜牸牛,草馬,下逮雞豚犬豕。”[草草]憂慮勞神貌。《詩經·小雅·巷伯》:“勞人草草。”(勞:憂。)

    生:

    ①生長;長出。《荀子·勸學》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活著;生存。《論語· 衛靈公》:“志士仁人,無求生以害仁,有殺身以成仁。”③生命;性命。《韓非子·解老》:“祿也者,人之所以持生也。”(祿:俸祿。持:維持。)④產生;發生。《韓詩外傳》卷五:“水淵深廣,則龍魚生之。”⑤生育;誕生。《左傳·隱公元年》:“莊公寤生。”⑥生存的期間,指人的一生;一輩子。曹操《短歌行》:“對酒當歌,人生幾何?”⑦生活;生計。柳宗元《捕蛇者說》:“鄉鄰之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《呂氏春秋·適音》:“大饗之禮,上玄尊而俎生魚。”2.未加工煉制的。《洛陽伽藍記·城北》:“頭後垂二尺生絹。”⑨讀書的人。《史記·秦始皇本紀》:“今諸生不師今而學古,以非當世。”

    苦:

    (一)①苦菜。《詩經·唐風·采苓》:“采苦采苦,首陽之下。”(首陽:山名。)②苦味。與“甘”、“甜”相對。《國語·晉語一》:“言之大甘,其中必苦。”(大:太。)③辛苦;勞苦。《史記·項羽本紀》:“勞苦而功高如此,未有封侯之賞。”佚名《衣銘》:“桑蠶苦,女工難。”④痛苦。杜甫《石壕吏》:“婦啼一何苦。”⑤苦於。佚名《忼慨歌》:“貪吏常苦富,廉吏常苦貧。”⑥刻苦;勤學。白居易《與元九書》:“蓋以苦學力文所致。”(蓋:大概。)⑦甚;很。曹操《短歌行》:“譬如朝露,去日苦多。” (二)gǔ 通“盬”。粗劣。《管子·小匡》:“辨其功苦。”(功:堅固。)

    苦辛:

    辛苦,勞苦。王安石《河北民》:“河北民,生近二邊長~~。”

    辛:

    ①辣味。《荀子·正名》:“甘苦咸淡酸奇味以口異。”②勞苦;辛苦。李白《陳情贈友人》:“自古多艱辛。”③悲傷。《紅樓夢》第一回:“滿紙荒唐言,一把辛酸淚。”④天幹第八位。《左傳·隱公元年》:“五月辛醜,大叔出奔共。”


  • 北邙棘针草,泪根生苦辛。

    “北邙棘针草,泪根生苦辛。”诗句出处:《吊卢殷》;是唐朝诗人孟郊的作品。

    诗人多清峭,饿死抱空山。白云既无主,飞出意等闲。
    久病床席尸,护丧童仆孱。故书穷鼠啮,狼藉一室间。
    君归新鬼乡,我面古玉颜。羞见入地时,无人叫追攀。
    百泉空相吊,日久哀潺潺。
    唧唧复唧唧,千古一月色。新新复新新,千古一花春。
    邙风噫孟郊,嵩秋葬卢殷。北邙前后客,相吊为埃尘。
    北邙棘针草,泪根生苦辛。烟火不自暖,筋力早已贫。
    幽荐一杯泣,泻之清洛滨。添为断肠声,愁杀长别人。
    棘针风相号,破碎诸苦哀。苦哀不可闻,掩耳亦入来。
    哭弦多煎声,恨涕有余摧。噫贫气已焚,噫死心更灰。
    梦世浮闪闪,泪波深洄洄。薤歌一以去,蒿闭不复开。
    登封草木深,登封道路微。日月不与光,莓苔空生衣。
    可怜无子翁,蚍蜉缘病肌。挛卧岁时长,涟涟但幽噫。
    幽噫虎豹闻,此外相访稀。至亲唯有诗,抱心死有归。
    河南韩先生,后君作因依。磨一片嵌岩,书千古光辉。
    贤人无计校,生苦死徒夸。他名润子孙,君名润泥沙。
    可惜千首文,闪如一朝花。零落难苦言,起坐空惊嗟。
    耳闻陋巷生,眼见鲁山君。饿死始有名,饿名高氛氲。
    戆叟老壮气,感之为忧云。所忧唯一泣,古今相纷纷。
    平生与君说,逮此俱云云。
    初识漆鬓发,争为新文章。夜踏明月桥,店饮吾曹床。
    醉啜二杯酿,名郁一县香。寺中摘梅花,园里翦浮芳。
    高嗜绿蔬羹,意轻肥腻羊。吟哦无滓韵,言语多古肠。
    白首忽然至,盛年如偷将。清浊俱莫追,何须骂沧浪。
    前贤多哭酒,哭酒免哭心。后贤试衔之,哀至无不深。
    少年哭酒时,白发亦已侵。老年哭酒时,声韵随生沉。
    寄言哭酒宾,勿作登封音。登封徒放声,天地竟难寻。
    同人少相哭,异类多相号。始知禽兽痴,却至天然高。
    非子病无泪,非父念莫劳。如何裁亲疏,用礼如用刀。
    孤丧鲜匍匐,闭哀抱郁陶。烦他手中葬,诚信焉能褒。
    嗟嗟无子翁,死弃如脱毛。
    圣人哭贤人,骨化气为星。文章飞上天,列宿增晶荧。
    前古文可数,今人文亦灵。高名称谪仙,升降曾莫停。
    有文死更香,无文生亦腥。为君铿好辞,永传作谧宁。

    【注释】:

    北:

    ①方位名。北方。《诗经·邶风·北门》:“出自北门,忧心殷殷。”(殷殷:忧伤的样子。)②军队战败退却;败逃。《孙子兵法·军争》:“佯北勿从。”(敌人假装逃跑,不能追赶。)

    邙:

    ①[名]古邑名。在今河南省洛阳市北。《说文解字·邑部》:“~,河南洛阳北亡山上邑。”②[名]山名。即北邙山。在今河南洛阳市北,山上多古代帝王陵墓。张籍《北邙行》:“洛阳北门北~道,丧车辚辚入秋草。”③[名]指墓地。陶渊明《拟古》九首之四:“一旦百岁后,相与还北~。”

    棘:

    ①酸枣树。《诗经·邶风·凯风》:“凯风自南,吹彼棘薪。”(凯风:温和的风。棘薪:酸枣树长成薪柴。)②泛指有刺的草木。《诗经·小雅·楚茨》:“楚楚者茨,言抽其棘。”③刺伤。黄庭坚《龙眠操》之一:“为我直兮棘余趾。”④通“戟”。古代的一种兵器。《左传·隐公十一年》:“颍考叔挟辀以走,子都拔棘以逐之。”(辀:车辕。走:跑。)⑤通“急”。迫切;紧迫。《诗经·小雅·出车》:“王事多难,维其棘矣。”

    草:

    ①草本植物的总称。柳宗元《段太尉逸事状》:“是岁大旱,野无草。”(是岁:这年。)②未开垦过的荒地。《韩非子·显学》:“耕田垦草以厚民产也。”(厚民产:增加人民的财产。)③粗劣。《史记·陈丞相世家》:“以恶草具进楚使。”④创始;起稿。《南史·蔡景历传》:“召令草檄,景历援笔立成。”⑤底稿;稿子。杜甫《晚出左掖》:“避人焚谏草,骑马欲鸡栖。”⑥汉字形体的一种。陆游《作字》诗:“书成半行草,眼倦正昏花。”⑦雌性的(家畜)。《三国志·魏书·杜畿传》:“渐课民畜牸牛,草马,下逮鸡豚犬豕。”[草草]忧虑劳神貌。《诗经·小雅·巷伯》:“劳人草草。”(劳:忧。)

    生:

    ①生长;长出。《荀子·劝学》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活着;生存。《论语· 卫灵公》:“志士仁人,无求生以害仁,有杀身以成仁。”③生命;性命。《韩非子·解老》:“禄也者,人之所以持生也。”(禄:俸禄。持:维持。)④产生;发生。《韩诗外传》卷五:“水渊深广,则龙鱼生之。”⑤生育;诞生。《左传·隐公元年》:“庄公寤生。”⑥生存的期间,指人的一生;一辈子。曹操《短歌行》:“对酒当歌,人生几何?”⑦生活;生计。柳宗元《捕蛇者说》:“乡邻之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《吕氏春秋·适音》:“大飨之礼,上玄尊而俎生鱼。”2.未加工炼制的。《洛阳伽蓝记·城北》:“头后垂二尺生绢。”⑨读书的人。《史记·秦始皇本纪》:“今诸生不师今而学古,以非当世。”

    苦:

    (一)①苦菜。《诗经·唐风·采苓》:“采苦采苦,首阳之下。”(首阳:山名。)②苦味。与“甘”、“甜”相对。《国语·晋语一》:“言之大甘,其中必苦。”(大:太。)③辛苦;劳苦。《史记·项羽本纪》:“劳苦而功高如此,未有封侯之赏。”佚名《衣铭》:“桑蚕苦,女工难。”④痛苦。杜甫《石壕吏》:“妇啼一何苦。”⑤苦于。佚名《忼慨歌》:“贪吏常苦富,廉吏常苦贫。”⑥刻苦;勤学。白居易《与元九书》:“盖以苦学力文所致。”(盖:大概。)⑦甚;很。曹操《短歌行》:“譬如朝露,去日苦多。” (二)gǔ 通“盬”。粗劣。《管子·小匡》:“辨其功苦。”(功:坚固。)

    苦辛:

    辛苦,劳苦。王安石《河北民》:“河北民,生近二边长~~。”

    辛:

    ①辣味。《荀子·正名》:“甘苦咸淡酸奇味以口异。”②劳苦;辛苦。李白《陈情赠友人》:“自古多艰辛。”③悲伤。《红楼梦》第一回:“满纸荒唐言,一把辛酸泪。”④天干第八位。《左传·隐公元年》:“五月辛丑,大叔出奔共。”


  • bei mang ji zhen cao ,lei gen sheng ku xin 。

    “bei mang ji zhen cao ,lei gen sheng ku xin 。”shi gou chu chu :《diao lu yan 》;shi tang chao shi ren meng jiao de zuo pin 。

    shi ren duo qing qiao ,e si bao kong shan 。bai yun ji mo zhu ,fei chu yi deng xian 。
    jiu bing chuang xi shi ,hu sang tong pu can 。gu shu qiong shu nie ,lang ji yi shi jian 。
    jun gui xin gui xiang ,wo mian gu yu yan 。xiu jian ru de shi ,mo ren jiao zhui pan 。
    bai quan kong xiang diao ,ri jiu ai chan chan 。
    ji ji fu ji ji ,qian gu yi yue se 。xin xin fu xin xin ,qian gu yi hua chun 。
    mang feng yi meng jiao ,song qiu zang lu yan 。bei mang qian hou ke ,xiang diao wei ai chen 。
    bei mang ji zhen cao ,lei gen sheng ku xin 。yan huo bu zi nuan ,jin li zao yi pin 。
    you jian yi bei qi ,xie zhi qing luo bin 。tian wei duan chang sheng ,chou sha chang bie ren 。
    ji zhen feng xiang hao ,po sui zhu ku ai 。ku ai bu ke wen ,yan er yi ru lai 。
    ku xian duo jian sheng ,hen ti you yu cui 。yi pin qi yi fen ,yi si xin geng hui 。
    meng shi fu shan shan ,lei bo shen hui hui 。xie ge yi yi qu ,hao bi bu fu kai 。
    deng feng cao mu shen ,deng feng dao lu wei 。ri yue bu yu guang ,mei tai kong sheng yi 。
    ke lian mo zi weng ,pi fu yuan bing ji 。luan wo sui shi chang ,lian lian dan you yi 。
    you yi hu bao wen ,ci wai xiang fang xi 。zhi qin wei you shi ,bao xin si you gui 。
    he na han xian sheng ,hou jun zuo yin yi 。mo yi pian qian yan ,shu qian gu guang hui 。
    xian ren mo ji jiao ,sheng ku si tu kua 。ta ming run zi sun ,jun ming run ni sha 。
    ke xi qian shou wen ,shan ru yi chao hua 。ling la nan ku yan ,qi zuo kong jing jie 。
    er wen lou hang sheng ,yan jian lu shan jun 。e si shi you ming ,e ming gao fen yun 。
    gang sou lao zhuang qi ,gan zhi wei you yun 。suo you wei yi qi ,gu jin xiang fen fen 。
    ping sheng yu jun shui ,dai ci ju yun yun 。
    chu shi qi bin fa ,zheng wei xin wen zhang 。ye ta ming yue qiao ,dian yin wu cao chuang 。
    zui chuai er bei niang ,ming yu yi xian xiang 。si zhong zhai mei hua ,yuan li jian fu fang 。
    gao shi lu shu geng ,yi qing fei ni yang 。yin e mo zi yun ,yan yu duo gu chang 。
    bai shou hu ran zhi ,cheng nian ru tou jiang 。qing zhuo ju mo zhui ,he xu ma cang lang 。
    qian xian duo ku jiu ,ku jiu mian ku xin 。hou xian shi xian zhi ,ai zhi mo bu shen 。
    shao nian ku jiu shi ,bai fa yi yi qin 。lao nian ku jiu shi ,sheng yun sui sheng chen 。
    ji yan ku jiu bin ,wu zuo deng feng yin 。deng feng tu fang sheng ,tian de jing nan xun 。
    tong ren shao xiang ku ,yi lei duo xiang hao 。shi zhi qin shou chi ,que zhi tian ran gao 。
    fei zi bing mo lei ,fei fu nian mo lao 。ru he cai qin shu ,yong li ru yong dao 。
    gu sang xian pu fu ,bi ai bao yu tao 。fan ta shou zhong zang ,cheng xin yan neng bao 。
    jie jie mo zi weng ,si qi ru tuo mao 。
    sheng ren ku xian ren ,gu hua qi wei xing 。wen zhang fei shang tian ,lie su zeng jing ying 。
    qian gu wen ke shu ,jin ren wen yi ling 。gao ming chen zhe xian ,sheng jiang ceng mo ting 。
    you wen si geng xiang ,mo wen sheng yi xing 。wei jun keng hao ci ,yong chuan zuo mi ning 。

    【zhu shi 】:

    bei :

    ①fang wei ming 。bei fang 。《shi jing ·bei feng ·bei men 》:“chu zi bei men ,you xin yan yan 。”(yan yan :you shang de yang zi 。)②jun dui zhan bai tui que ;bai tao 。《sun zi bing fa ·jun zheng 》:“yang bei wu cong 。”(di ren jia zhuang tao pao ,bu neng zhui gan 。)

    mang :

    ①[ming ]gu yi ming 。zai jin he na sheng luo yang shi bei 。《shui wen jie zi ·yi bu 》:“~,he na luo yang bei wang shan shang yi 。”②[ming ]shan ming 。ji bei mang shan 。zai jin he na luo yang shi bei ,shan shang duo gu dai di wang ling mu 。zhang ji 《bei mang hang 》:“luo yang bei men bei ~dao ,sang che lin lin ru qiu cao 。”③[ming ]zhi mu de 。tao yuan ming 《ni gu 》jiu shou zhi si :“yi dan bai sui hou ,xiang yu hai bei ~。”

    ji :

    ①suan zao shu 。《shi jing ·bei feng ·kai feng 》:“kai feng zi na ,chui bi ji xin 。”(kai feng :wen he de feng 。ji xin :suan zao shu chang cheng xin chai 。)②fan zhi you ci de cao mu 。《shi jing ·xiao ya ·chu ci 》:“chu chu zhe ci ,yan chou ji ji 。”③ci shang 。huang ting jian 《long mian cao 》zhi yi :“wei wo zhi xi ji yu zhi 。”④tong “ji ”。gu dai de yi chong bing qi 。《zuo chuan ·yin gong shi yi nian 》:“ying kao shu jia zhou yi zou ,zi dou ba ji yi zhu zhi 。”(zhou :che yuan 。zou :pao 。)⑤tong “ji ”。pai qie ;jin pai 。《shi jing ·xiao ya ·chu che 》:“wang shi duo nan ,wei ji ji yi 。”

    cao :

    ①cao ben zhi wu de zong chen 。liu zong yuan 《duan tai wei yi shi zhuang 》:“shi sui da han ,ye mo cao 。”(shi sui :zhe nian 。)②wei kai ken guo de huang de 。《han fei zi ·xian xue 》:“geng tian ken cao yi hou min chan ye 。”(hou min chan :zeng jia ren min de cai chan 。)③cu lie 。《shi ji ·chen cheng xiang shi jia 》:“yi e cao ju jin chu shi 。”④chuang shi ;qi gao 。《na shi ·cai jing li chuan 》:“shao ling cao xi ,jing li yuan bi li cheng 。”⑤de gao ;gao zi 。du fu 《wan chu zuo ye 》:“bi ren fen jian cao ,ji ma yu ji qi 。”⑥han zi xing ti de yi chong 。liu you 《zuo zi 》shi :“shu cheng ban hang cao ,yan juan zheng hun hua 。”⑦ci xing de (jia chu )。《san guo zhi ·wei shu ·du ji chuan 》:“jian ke min chu zi niu ,cao ma ,xia dai ji tun quan shi 。”[cao cao ]you lv lao shen mao 。《shi jing ·xiao ya ·hang bai 》:“lao ren cao cao 。”(lao :you 。)

    sheng :

    ①sheng chang ;chang chu 。《xun zi ·quan xue 》:“peng sheng ma zhong ,bu fu er zhi 。”②huo zhao ;sheng cun 。《lun yu · wei ling gong 》:“zhi shi ren ren ,mo qiu sheng yi hai ren ,you sha shen yi cheng ren 。”③sheng ming ;xing ming 。《han fei zi ·jie lao 》:“lu ye zhe ,ren zhi suo yi chi sheng ye 。”(lu :feng lu 。chi :wei chi 。)④chan sheng ;fa sheng 。《han shi wai chuan 》juan wu :“shui yuan shen an ,ze long yu sheng zhi 。”⑤sheng yo ;dan sheng 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“zhuang gong wu sheng 。”⑥sheng cun de ji jian ,zhi ren de yi sheng ;yi bei zi 。cao cao 《duan ge hang 》:“dui jiu dang ge ,ren sheng ji he ?”⑦sheng huo ;sheng ji 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“xiang lin zhi sheng ri cu (cù)。”(cu :jiong pai 。)⑧bu shou de 。1. wei zhu huo wei zhu shou de 。《lv shi chun qiu ·kuo yin 》:“da xiang zhi li ,shang xuan zun er zu sheng yu 。”2.wei jia gong lian zhi de 。《luo yang ga lan ji ·cheng bei 》:“tou hou chui er che sheng juan 。”⑨dou shu de ren 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“jin zhu sheng bu shi jin er xue gu ,yi fei dang shi 。”

    ku :

    (yi )①ku cai 。《shi jing ·tang feng ·cai ling 》:“cai ku cai ku ,shou yang zhi xia 。”(shou yang :shan ming 。)②ku wei 。yu “gan ”、“tian ”xiang dui 。《guo yu ·jin yu yi 》:“yan zhi da gan ,ji zhong bi ku 。”(da :tai 。)③xin ku ;lao ku 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“lao ku er gong gao ru ci ,wei you feng hou zhi shang 。”yi ming 《yi ming 》:“sang can ku ,nv gong nan 。”④tong ku 。du fu 《dan hao li 》:“fu ti yi he ku 。”⑤ku yu 。yi ming 《kang kai ge 》:“tan li chang ku fu ,lian li chang ku pin 。”⑥ke ku ;qin xue 。bai ju yi 《yu yuan jiu shu 》:“gai yi ku xue li wen suo zhi 。”(gai :da gai 。)⑦shen ;hen 。cao cao 《duan ge hang 》:“pi ru chao lou ,qu ri ku duo 。” (er )gǔ tong “gu ”。cu lie 。《guan zi ·xiao kuang 》:“bian ji gong ku 。”(gong :jian gu 。)

    ku xin :

    xin ku ,lao ku 。wang an dan 《he bei min 》:“he bei min ,sheng jin er bian chang ~~。”

    xin :

    ①la wei 。《xun zi ·zheng ming 》:“gan ku xian dan suan ji wei yi kou yi 。”②lao ku ;xin ku 。li bai 《chen qing zeng you ren 》:“zi gu duo jian xin 。”③bei shang 。《gong lou meng 》di yi hui :“man zhi huang tang yan ,yi ba xin suan lei 。”④tian gan di ba wei 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“wu yue xin chou ,da shu chu ben gong 。”