• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 珍重朱欄兼翠拱,來來皆自讀書堂。

    “珍重朱欄兼翠拱,來來皆自讀書堂。”詩句出處:《奉和翁文堯員外文秀、光賢、晝》;是唐朝詩人黃滔的作品。

    鄉名裡號一朝新,乃覺臺恩重萬鈞。
    建水閩山無故事,長卿嚴助是前身。
    清泉引入旁添潤,嘉樹移來別帶春。
    莫憑欄幹剩留駐,內庭虛位待才臣。

    雖言閩越系生賢,誰是還傢寵自天。
    山簡槐兼諸郡命,鄭玄慚秉六經權。
    鳥行去沒孤煙樹,漁唱還從碧島川。
    休說遲回未能去,夜來新夢禁中泉。

    君王面賜紫還鄉,金紫中推是甲裳。
    華構便將垂美號,故山重更發清光。
    水澄此日蘭宮鏡,樹憶當年柏署霜。
    珍重朱欄兼翠拱,來來皆自讀書堂。

    【註釋】:

    珍:

    ①珠玉。《荀子·解蔽》:“遠方莫不致其珍。”②珍貴的;稀有的。《後漢書·馬融傳》:“珍林嘉樹,建木叢生。”(建木:長木。)③珍味。《呂氏春秋·季秋紀·順民》:“身親耕而食,妻親織而衣。味禁珍,衣禁襲。”(襲:重。)④珍愛;珍惜。《後漢書·黃瓊傳》:“蓋聖賢居身之所珍也。”

    珍重:

    ①保重。《僧史略》:“見既畢,情意已通,囑曰:‘~~’猶言‘善加保重,請加自愛。’”②告辭,辭別。楊萬裡《送劉覺之歸蜀》:“相逢幾日又相別,~~兩字不忍說。”③多謝。劉禹錫《劉駙馬水亭避暑》:“盡日逍遙避煩暑,再三~~主人翁。”

    重:

    (一)①厚。《周易·系辭上》:“夫茅之為物薄,而用可重也。”②重量。《漢書·食貨志下》:“更造大錢,徑寸二分,重十二銖。”(徑:直徑。銖:二十四銖為一兩。)③分量大;程度深。與“輕”相對。《戰國策·齊策四》:“千金,重幣也。”④重要;貴重。《論語·泰伯》:“任重而道遠。”⑤重視;敬重。《韓詩外傳》卷一:“曾子重其身而輕其祿。”(祿:做官的俸祿。)賈誼《過秦論上》:“尊賢重士。”⑥加上;加重。白居易《長恨歌》:“遂令天下父母心,不重生男重生女。”屈原《離騷》:“紛吾既有此內美兮,又重之以脩能。”⑦莊重。《論語·學而》:“君子不重則不威。”⑧慎重。《六韜·論將》:“命在於將,將者國之輔,先王之所重也。” (二)chóng ①重疊;重復。程垓《摸魚兒》:“重門深鎖,猶有夜深月。”②量詞。層。李白《早發白帝城》:“兩岸猿聲啼不住,輕舟已過萬重山。”③副詞。1. 重新;再次。范仲淹《嶽陽樓記》:“乃重修嶽陽樓。”(乃:於是)2. 加上,表示更進一層。屈原《離騷》:“紛吾既有此內美兮,又重之以脩能。”(紛:多的樣子。脩能:修飾的美態。脩,同修。)

    朱:

    ①大紅色。《韓非子 · 十過》:“墨漆其外而朱畫其內。”②指朱紅的物品。宋玉《登徒子好色賦》:“蓋粉則太白,施朱則太赤。”③“朱砂”的簡稱。《隋書·西域傳·高昌》:“出赤鹽如朱,白鹽如玉。”

    欄:

    ①飼養傢畜的圈(juàn)。《墨子·非攻上》:“至入人欄廄,取人馬牛者,其不仁義,又甚攘(rǎng)人犬豕雞豚。”(攘:奪取。)②欄桿。用木、竹、石或金屬等制成的遮攔物。也作“闌”。杜牧《阿房宮賦》:“直欄橫檻,多於九土之城郭。”

    兼:

    ①同時具有或得到。《史記·秦始皇本紀》:“皇帝並宇,兼聽萬事。”《孟子·告子上》:“魚我所欲也,熊掌亦我所欲也,二者不可得兼。”《儀禮·聘禮》:“其實棗蒸栗擇,兼執之以進。”(擇:挑選。)②兩倍;加倍。張衡《西京賦》:“鬻(yù)者兼贏,求者不匱。”(鬻:賣。贏:贏利。)③吞並;兼並。曹操《置屯田令》:“秦人以急農兼天下。”(急農:把農業生產放在重要地位。)《三國志·魏書·郭嘉傳》:“輕兵兼道而出,掩其不意。”(兼道:指加倍趕路。)④盡;竭盡。曾鞏《謝章學士書》:“兼收並采,不遺偏才一曲之人。”

    翠:

    ①“翡翠”的省稱。《楚辭·招魂》:“砥室翠翹(qiáo)。”(砥:石。翹:羽毛。)權德輿《旅館雪晴又睹新月眾興所感因成雜言》:“珠環翠佩聲珊珊。”(佩:佩飾。珊珊:玉聲。)②青綠色。李白《廬山謠》:“翠影紅霞映朝日。”③一種青綠色的雌鳥,也叫“翠鳥。”左思《蜀都賦》:“孔翠群翔,犀象競馳。”

    拱:

    ①抱拳;或兩手合於胸前。《論語·微子》:“子路拱而立。”②兩手合圍,多用以表物之粗細。《左傳·僖公三十二年》:“中壽,爾墓之木拱矣。”(爾:指蹇叔。)③環繞;環衛。潘嶽《籍田賦》:“似眾星之拱北辰也。”④執;持。《國語·吳語》:“擁鐸拱稽。”

    來:

    (一)①小麥。《詩經·周頌·思文》:“貽我來牟。”②由彼至此,由遠到近。跟“去”、“往”相反。《孫子兵法·九地》:“我可以往,彼可以來者,為交地。”賀知章《回鄉偶書》:“兒童相見不相識,笑問客從何處來?”③使……來;招致;招來。也作“徠”。司馬遷《史記·文帝本紀》:“將何以來遠方之賢良?”④某一時間以後。《孟子·盡心下》:“由孔子而來,至於今,百有餘歲。”⑤將來;未來。陶潛《歸去來兮辭》:“悟已往之不諫,知來者之可追。”(諫:改正。追:追求。)《孟子·滕文公下》:“如知其非義,斯速已矣,何待來年?”(斯:則。已:停止。)⑥句末助詞。《莊子·人間世》:“嘗以語我來。”《孟子·離婁上》:“盍歸乎來!” (二)lài 慰勞。《詩經·小雅·大東》:“東人之子,職勞不來。”(職:主管。勞lào:慰勞)

    皆:

    ①都;全。《論語·季氏》:“吾二臣者,皆不欲也。”《孟子·梁惠王上》:“百姓皆以王為愛也。”(愛:吝嗇。)《史記·貨殖列傳》:“故言富者皆稱陶朱公。”溫庭筠《望江南》:“過盡千帆皆不是,斜暉脈脈水悠悠。”②普遍。《詩經·周頌·豐年》:“以洽百禮,降福孔皆。”(洽:合。孔:甚。)③通“偕”。相同;偕同。《呂氏春秋·離謂》:“亡國之主,不自以為惑,故與桀、紂、幽、厲皆也。”(幽、厲:指周幽王、周厲王。)又《上德》:“虛素以公,小民皆之。”(虛素:處虛服素、恬淡質樸的意思。)

    自:

    ①自己。《詩經·大雅·文王》:“永言配命,自求多福。”(言:通“焉”。配命:合乎天命。)《老子》:“知人者智,自知者明。”②親自。宋濂《送東陽馬生序》:“每假借於藏書之傢,手自筆錄,計日以還。”《史記·蕭相國世傢》:“高祖自將。”③自然。《史記·李將軍列傳》:“諺曰:‘桃李無言,下自成蹊。’”(蹊:小徑;小路。)④介詞。1.從。《孟子·滕文公上》:“有為神農之言者許行,自楚之滕。”(神農:傳說為古代造耒耜、興農業的帝王。許行:當時的農學傢。)《論語·學而》:“有朋自遠方來。”2. 由於。《史記·屈原賈生列傳》:“屈平之作《離騷》,蓋自怨生也。”《漢書·灌夫傳》:“侯自我得之,自我捐之,無所恨。”⑤連詞。表示假設。可譯為假如。《左傳·成公十六年》:“唯聖人能內外無患,自非聖人,外寧必有內憂。”⑥連詞。表示假設的讓步。可譯為即使。《漢書·高祖紀下》:“高祖不修文學,而性明達,好謀能聽,自監門戍卒,見之如舊。”又《杜周傳》:“自京師不曉,況於遠方?”

    讀:

    ①[動]閱讀,讀書。《戰國策·秦策一》:“~書欲睡,引錐自刺其股。”②[動]公開說,宣露。《詩經·鄘風·墻有茨》:“中冓之言,不可~也。”③(dou)[名]文中不足一句,讀時需稍有停頓的地方。何休《公羊傳解詁序》:“援引他經,失其句~。”

    書:

    ①書寫;用文字記錄。《周易·系辭上》:“書不盡言,言不盡意。”《左傳·隱公七年》:“滕侯卒,不書名,未同盟也。”②書法。《新唐書·三宗諸子傳》:“(李)范好學,工書。”③書法的字體。《漢書·藝文志》:“六體者,古文、奇字、篆書、隸書、繆篆、蟲書。”④指文字。《南史·陳伯之傳》:“伯之不識書。”⑤書籍。《論語· 先進》:“何必讀書,然後為學?”⑥特指古代典籍《尚書》,為五經之一,內容主要是上古帝王的文誥。《孟子·盡心下》:“盡信《書》,則不如無《書》。”⑦書信。《左傳· 昭公六年》:“叔向使詒子產書。”⑧公文;文書。《漢書·刑法志》:“民知爭端矣,將棄禮而征於書。”(征:征引。書:指刑法。)古樂府《木蘭詩》:“軍書十二卷,卷卷有爺名。”⑨指帝王的詔書。《後漢書·禮儀志上》:“立春之日,下寬大之書曰……”⑩臣下的奏章。岑參《寄左省杜拾遺》:“聖朝無闕事,自覺諫書稀。”(闕:缺點。)

    堂:

    ①殿堂。《荀子·儒效》:“諸侯趨走堂下。”②正屋,即廳堂。杜甫《贈衛八處士》:“焉知二十載,重上君子堂。”③舊時官府議事或審案的地方。李商隱《行次西效作》:“巍巍政事堂。”④指某些有專門用途的房屋、廳堂或居室。柳宗元《盩厔(zhōu zhì)縣新食堂記》:“新作食堂於縣內之右。”⑤父系、母系同祖的親屬。《世說新語·賞譽》:“羊長和父繇與太傅祜同堂相善。”(羊長和:人名。)[堂堂]1.宏大。《晏子春秋·外篇重而異者二》:“寡人將去此堂堂國而死乎?”(去:離開。)2. 光明正大。《法言·重黎》:“堂堂乎忠,難矣哉!”3. 容貌魁偉不凡。《後漢書·伏湛傳》:“湛容貌堂堂。”4.公然;無顧慮的樣子。陸遊《涉白馬渡慨然有懷》:“袁曹百戰相持處,犬羊堂堂自來去。”


  • 珍重朱栏兼翠拱,来来皆自读书堂。

    “珍重朱栏兼翠拱,来来皆自读书堂。”诗句出处:《奉和翁文尧员外文秀、光贤、昼》;是唐朝诗人黄滔的作品。

    乡名里号一朝新,乃觉台恩重万钧。
    建水闽山无故事,长卿严助是前身。
    清泉引入旁添润,嘉树移来别带春。
    莫凭栏干剩留驻,内庭虚位待才臣。

    虽言闽越系生贤,谁是还家宠自天。
    山简槐兼诸郡命,郑玄惭秉六经权。
    鸟行去没孤烟树,渔唱还从碧岛川。
    休说迟回未能去,夜来新梦禁中泉。

    君王面赐紫还乡,金紫中推是甲裳。
    华构便将垂美号,故山重更发清光。
    水澄此日兰宫镜,树忆当年柏署霜。
    珍重朱栏兼翠拱,来来皆自读书堂。

    【注释】:

    珍:

    ①珠玉。《荀子·解蔽》:“远方莫不致其珍。”②珍贵的;稀有的。《后汉书·马融传》:“珍林嘉树,建木丛生。”(建木:长木。)③珍味。《吕氏春秋·季秋纪·顺民》:“身亲耕而食,妻亲织而衣。味禁珍,衣禁袭。”(袭:重。)④珍爱;珍惜。《后汉书·黄琼传》:“盖圣贤居身之所珍也。”

    珍重:

    ①保重。《僧史略》:“见既毕,情意已通,嘱曰:‘~~’犹言‘善加保重,请加自爱。’”②告辞,辞别。杨万里《送刘觉之归蜀》:“相逢几日又相别,~~两字不忍说。”③多谢。刘禹锡《刘驸马水亭避暑》:“尽日逍遥避烦暑,再三~~主人翁。”

    重:

    (一)①厚。《周易·系辞上》:“夫茅之为物薄,而用可重也。”②重量。《汉书·食货志下》:“更造大钱,径寸二分,重十二铢。”(径:直径。铢:二十四铢为一两。)③分量大;程度深。与“轻”相对。《战国策·齐策四》:“千金,重币也。”④重要;贵重。《论语·泰伯》:“任重而道远。”⑤重视;敬重。《韩诗外传》卷一:“曾子重其身而轻其禄。”(禄:做官的俸禄。)贾谊《过秦论上》:“尊贤重士。”⑥加上;加重。白居易《长恨歌》:“遂令天下父母心,不重生男重生女。”屈原《离骚》:“纷吾既有此内美兮,又重之以脩能。”⑦庄重。《论语·学而》:“君子不重则不威。”⑧慎重。《六韬·论将》:“命在于将,将者国之辅,先王之所重也。” (二)chóng ①重叠;重复。程垓《摸鱼儿》:“重门深锁,犹有夜深月。”②量词。层。李白《早发白帝城》:“两岸猿声啼不住,轻舟已过万重山。”③副词。1. 重新;再次。范仲淹《岳阳楼记》:“乃重修岳阳楼。”(乃:于是)2. 加上,表示更进一层。屈原《离骚》:“纷吾既有此内美兮,又重之以脩能。”(纷:多的样子。脩能:修饰的美态。脩,同修。)

    朱:

    ①大红色。《韩非子 · 十过》:“墨漆其外而朱画其内。”②指朱红的物品。宋玉《登徒子好色赋》:“盖粉则太白,施朱则太赤。”③“朱砂”的简称。《隋书·西域传·高昌》:“出赤盐如朱,白盐如玉。”

    栏:

    ①饲养家畜的圈(juàn)。《墨子·非攻上》:“至入人栏厩,取人马牛者,其不仁义,又甚攘(rǎng)人犬豕鸡豚。”(攘:夺取。)②栏杆。用木、竹、石或金属等制成的遮拦物。也作“阑”。杜牧《阿房宫赋》:“直栏横槛,多于九土之城郭。”

    兼:

    ①同时具有或得到。《史记·秦始皇本纪》:“皇帝并宇,兼听万事。”《孟子·告子上》:“鱼我所欲也,熊掌亦我所欲也,二者不可得兼。”《仪礼·聘礼》:“其实枣蒸栗择,兼执之以进。”(择:挑选。)②两倍;加倍。张衡《西京赋》:“鬻(yù)者兼赢,求者不匮。”(鬻:卖。赢:赢利。)③吞并;兼并。曹操《置屯田令》:“秦人以急农兼天下。”(急农:把农业生产放在重要地位。)《三国志·魏书·郭嘉传》:“轻兵兼道而出,掩其不意。”(兼道:指加倍赶路。)④尽;竭尽。曾巩《谢章学士书》:“兼收并采,不遗偏才一曲之人。”

    翠:

    ①“翡翠”的省称。《楚辞·招魂》:“砥室翠翘(qiáo)。”(砥:石。翘:羽毛。)权德舆《旅馆雪晴又睹新月众兴所感因成杂言》:“珠环翠佩声珊珊。”(佩:佩饰。珊珊:玉声。)②青绿色。李白《庐山谣》:“翠影红霞映朝日。”③一种青绿色的雌鸟,也叫“翠鸟。”左思《蜀都赋》:“孔翠群翔,犀象竞驰。”

    拱:

    ①抱拳;或两手合于胸前。《论语·微子》:“子路拱而立。”②两手合围,多用以表物之粗细。《左传·僖公三十二年》:“中寿,尔墓之木拱矣。”(尔:指蹇叔。)③环绕;环卫。潘岳《籍田赋》:“似众星之拱北辰也。”④执;持。《国语·吴语》:“拥铎拱稽。”

    来:

    (一)①小麦。《诗经·周颂·思文》:“贻我来牟。”②由彼至此,由远到近。跟“去”、“往”相反。《孙子兵法·九地》:“我可以往,彼可以来者,为交地。”贺知章《回乡偶书》:“儿童相见不相识,笑问客从何处来?”③使……来;招致;招来。也作“徕”。司马迁《史记·文帝本纪》:“将何以来远方之贤良?”④某一时间以后。《孟子·尽心下》:“由孔子而来,至于今,百有余岁。”⑤将来;未来。陶潜《归去来兮辞》:“悟已往之不谏,知来者之可追。”(谏:改正。追:追求。)《孟子·滕文公下》:“如知其非义,斯速已矣,何待来年?”(斯:则。已:停止。)⑥句末助词。《庄子·人间世》:“尝以语我来。”《孟子·离娄上》:“盍归乎来!” (二)lài 慰劳。《诗经·小雅·大东》:“东人之子,职劳不来。”(职:主管。劳lào:慰劳)

    皆:

    ①都;全。《论语·季氏》:“吾二臣者,皆不欲也。”《孟子·梁惠王上》:“百姓皆以王为爱也。”(爱:吝啬。)《史记·货殖列传》:“故言富者皆称陶朱公。”温庭筠《望江南》:“过尽千帆皆不是,斜晖脉脉水悠悠。”②普遍。《诗经·周颂·丰年》:“以洽百礼,降福孔皆。”(洽:合。孔:甚。)③通“偕”。相同;偕同。《吕氏春秋·离谓》:“亡国之主,不自以为惑,故与桀、纣、幽、厉皆也。”(幽、厉:指周幽王、周厉王。)又《上德》:“虚素以公,小民皆之。”(虚素:处虚服素、恬淡质朴的意思。)

    自:

    ①自己。《诗经·大雅·文王》:“永言配命,自求多福。”(言:通“焉”。配命:合乎天命。)《老子》:“知人者智,自知者明。”②亲自。宋濂《送东阳马生序》:“每假借于藏书之家,手自笔录,计日以还。”《史记·萧相国世家》:“高祖自将。”③自然。《史记·李将军列传》:“谚曰:‘桃李无言,下自成蹊。’”(蹊:小径;小路。)④介词。1.从。《孟子·滕文公上》:“有为神农之言者许行,自楚之滕。”(神农:传说为古代造耒耜、兴农业的帝王。许行:当时的农学家。)《论语·学而》:“有朋自远方来。”2. 由于。《史记·屈原贾生列传》:“屈平之作《离骚》,盖自怨生也。”《汉书·灌夫传》:“侯自我得之,自我捐之,无所恨。”⑤连词。表示假设。可译为假如。《左传·成公十六年》:“唯圣人能内外无患,自非圣人,外宁必有内忧。”⑥连词。表示假设的让步。可译为即使。《汉书·高祖纪下》:“高祖不修文学,而性明达,好谋能听,自监门戍卒,见之如旧。”又《杜周传》:“自京师不晓,况于远方?”

    读:

    ①[动]阅读,读书。《战国策·秦策一》:“~书欲睡,引锥自刺其股。”②[动]公开说,宣露。《诗经·鄘风·墙有茨》:“中冓之言,不可~也。”③(dou)[名]文中不足一句,读时需稍有停顿的地方。何休《公羊传解诂序》:“援引他经,失其句~。”

    书:

    ①书写;用文字记录。《周易·系辞上》:“书不尽言,言不尽意。”《左传·隐公七年》:“滕侯卒,不书名,未同盟也。”②书法。《新唐书·三宗诸子传》:“(李)范好学,工书。”③书法的字体。《汉书·艺文志》:“六体者,古文、奇字、篆书、隶书、缪篆、虫书。”④指文字。《南史·陈伯之传》:“伯之不识书。”⑤书籍。《论语· 先进》:“何必读书,然后为学?”⑥特指古代典籍《尚书》,为五经之一,内容主要是上古帝王的文诰。《孟子·尽心下》:“尽信《书》,则不如无《书》。”⑦书信。《左传· 昭公六年》:“叔向使诒子产书。”⑧公文;文书。《汉书·刑法志》:“民知争端矣,将弃礼而征于书。”(征:征引。书:指刑法。)古乐府《木兰诗》:“军书十二卷,卷卷有爷名。”⑨指帝王的诏书。《后汉书·礼仪志上》:“立春之日,下宽大之书曰……”⑩臣下的奏章。岑参《寄左省杜拾遗》:“圣朝无阙事,自觉谏书稀。”(阙:缺点。)

    堂:

    ①殿堂。《荀子·儒效》:“诸侯趋走堂下。”②正屋,即厅堂。杜甫《赠卫八处士》:“焉知二十载,重上君子堂。”③旧时官府议事或审案的地方。李商隐《行次西效作》:“巍巍政事堂。”④指某些有专门用途的房屋、厅堂或居室。柳宗元《盩厔(zhōu zhì)县新食堂记》:“新作食堂于县内之右。”⑤父系、母系同祖的亲属。《世说新语·赏誉》:“羊长和父繇与太傅祜同堂相善。”(羊长和:人名。)[堂堂]1.宏大。《晏子春秋·外篇重而异者二》:“寡人将去此堂堂国而死乎?”(去:离开。)2. 光明正大。《法言·重黎》:“堂堂乎忠,难矣哉!”3. 容貌魁伟不凡。《后汉书·伏湛传》:“湛容貌堂堂。”4.公然;无顾虑的样子。陆游《涉白马渡慨然有怀》:“袁曹百战相持处,犬羊堂堂自来去。”


  • zhen chong zhu lan jian cui gong ,lai lai jie zi dou shu tang 。

    “zhen chong zhu lan jian cui gong ,lai lai jie zi dou shu tang 。”shi gou chu chu :《feng he weng wen yao yuan wai wen xiu 、guang xian 、zhou 》;shi tang chao shi ren huang tao de zuo pin 。

    xiang ming li hao yi chao xin ,nai jiao tai en chong mo jun 。
    jian shui min shan mo gu shi ,chang qing yan zhu shi qian shen 。
    qing quan yin ru pang tian run ,jia shu yi lai bie dai chun 。
    mo ping lan gan sheng liu zhu ,nei ting xu wei dai cai chen 。

    sui yan min yue ji sheng xian ,shei shi hai jia chong zi tian 。
    shan jian huai jian zhu jun ming ,zheng xuan can bing liu jing quan 。
    diao hang qu mei gu yan shu ,yu chang hai cong bi dao chuan 。
    xiu shui chi hui wei neng qu ,ye lai xin meng jin zhong quan 。

    jun wang mian ci zi hai xiang ,jin zi zhong tui shi jia chang 。
    hua gou bian jiang chui mei hao ,gu shan chong geng fa qing guang 。
    shui cheng ci ri lan gong jing ,shu yi dang nian bai shu shuang 。
    zhen chong zhu lan jian cui gong ,lai lai jie zi dou shu tang 。

    【zhu shi 】:

    zhen :

    ①zhu yu 。《xun zi ·jie bi 》:“yuan fang mo bu zhi ji zhen 。”②zhen gui de ;xi you de 。《hou han shu ·ma rong chuan 》:“zhen lin jia shu ,jian mu cong sheng 。”(jian mu :chang mu 。)③zhen wei 。《lv shi chun qiu ·ji qiu ji ·shun min 》:“shen qin geng er shi ,qi qin zhi er yi 。wei jin zhen ,yi jin xi 。”(xi :chong 。)④zhen ai ;zhen xi 。《hou han shu ·huang qiong chuan 》:“gai sheng xian ju shen zhi suo zhen ye 。”

    zhen chong :

    ①bao chong 。《seng shi lve 》:“jian ji bi ,qing yi yi tong ,zhu yue :‘~~’you yan ‘shan jia bao chong ,qing jia zi ai 。’”②gao ci ,ci bie 。yang mo li 《song liu jiao zhi gui shu 》:“xiang feng ji ri you xiang bie ,~~liang zi bu ren shui 。”③duo xie 。liu yu xi 《liu fu ma shui ting bi shu 》:“jin ri xiao yao bi fan shu ,zai san ~~zhu ren weng 。”

    chong :

    (yi )①hou 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“fu mao zhi wei wu bao ,er yong ke chong ye 。”②chong liang 。《han shu ·shi huo zhi xia 》:“geng zao da qian ,jing cun er fen ,chong shi er zhu 。”(jing :zhi jing 。zhu :er shi si zhu wei yi liang 。)③fen liang da ;cheng du shen 。yu “qing ”xiang dui 。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“qian jin ,chong bi ye 。”④chong yao ;gui chong 。《lun yu ·tai bai 》:“ren chong er dao yuan 。”⑤chong shi ;jing chong 。《han shi wai chuan 》juan yi :“ceng zi chong ji shen er qing ji lu 。”(lu :zuo guan de feng lu 。)gu yi 《guo qin lun shang 》:“zun xian chong shi 。”⑥jia shang ;jia chong 。bai ju yi 《chang hen ge 》:“sui ling tian xia fu mu xin ,bu chong sheng nan chong sheng nv 。”qu yuan 《li sao 》:“fen wu ji you ci nei mei xi ,you chong zhi yi 脩neng 。”⑦zhuang chong 。《lun yu ·xue er 》:“jun zi bu chong ze bu wei 。”⑧shen chong 。《liu tao ·lun jiang 》:“ming zai yu jiang ,jiang zhe guo zhi fu ,xian wang zhi suo chong ye 。” (er )chóng ①chong die ;chong fu 。cheng gai 《mo yu er 》:“chong men shen suo ,you you ye shen yue 。”②liang ci 。ceng 。li bai 《zao fa bai di cheng 》:“liang an yuan sheng ti bu zhu ,qing zhou yi guo mo chong shan 。”③fu ci 。1. chong xin ;zai ci 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“nai chong xiu yue yang lou 。”(nai :yu shi )2. jia shang ,biao shi geng jin yi ceng 。qu yuan 《li sao 》:“fen wu ji you ci nei mei xi ,you chong zhi yi 脩neng 。”(fen :duo de yang zi 。脩neng :xiu shi de mei tai 。脩,tong xiu 。)

    zhu :

    ①da gong se 。《han fei zi · shi guo 》:“mo qi ji wai er zhu hua ji nei 。”②zhi zhu gong de wu pin 。song yu 《deng tu zi hao se fu 》:“gai fen ze tai bai ,shi zhu ze tai chi 。”③“zhu sha ”de jian chen 。《sui shu ·xi yu chuan ·gao chang 》:“chu chi yan ru zhu ,bai yan ru yu 。”

    lan :

    ①si yang jia chu de juan (juàn)。《mo zi ·fei gong shang 》:“zhi ru ren lan jiu ,qu ren ma niu zhe ,ji bu ren yi ,you shen rang (rǎng)ren quan shi ji tun 。”(rang :duo qu 。)②lan gan 。yong mu 、zhu 、dan huo jin shu deng zhi cheng de zhe lan wu 。ye zuo “lan ”。du mu 《a fang gong fu 》:“zhi lan heng jian ,duo yu jiu tu zhi cheng guo 。”

    jian :

    ①tong shi ju you huo de dao 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“huang di bing yu ,jian ting mo shi 。”《meng zi ·gao zi shang 》:“yu wo suo yu ye ,xiong zhang yi wo suo yu ye ,er zhe bu ke de jian 。”《yi li ·pin li 》:“ji shi zao zheng li ze ,jian zhi zhi yi jin 。”(ze :tiao shua 。)②liang bei ;jia bei 。zhang heng 《xi jing fu 》:“yu (yù)zhe jian ying ,qiu zhe bu kui 。”(yu :mai 。ying :ying li 。)③tun bing ;jian bing 。cao cao 《zhi tun tian ling 》:“qin ren yi ji nong jian tian xia 。”(ji nong :ba nong ye sheng chan fang zai chong yao de wei 。)《san guo zhi ·wei shu ·guo jia chuan 》:“qing bing jian dao er chu ,yan ji bu yi 。”(jian dao :zhi jia bei gan lu 。)④jin ;jie jin 。ceng gong 《xie zhang xue shi shu 》:“jian shou bing cai ,bu wei pian cai yi qu zhi ren 。”

    cui :

    ①“fei cui ”de sheng chen 。《chu ci ·qiao hun 》:“di shi cui qiao (qiáo)。”(di :dan 。qiao :yu mao 。)quan de yu 《lv guan xue qing you du xin yue zhong xing suo gan yin cheng za yan 》:“zhu huan cui pei sheng shan shan 。”(pei :pei shi 。shan shan :yu sheng 。)②qing lu se 。li bai 《lu shan yao 》:“cui ying gong xia ying chao ri 。”③yi chong qing lu se de ci diao ,ye jiao “cui diao 。”zuo sai 《shu dou fu 》:“kong cui qun xiang ,xi xiang jing chi 。”

    gong :

    ①bao quan ;huo liang shou ge yu xiong qian 。《lun yu ·wei zi 》:“zi lu gong er li 。”②liang shou ge wei ,duo yong yi biao wu zhi cu xi 。《zuo chuan ·xi gong san shi er nian 》:“zhong shou ,er mu zhi mu gong yi 。”(er :zhi jian shu 。)③huan rao ;huan wei 。pan yue 《ji tian fu 》:“shi zhong xing zhi gong bei chen ye 。”④zhi ;chi 。《guo yu ·wu yu 》:“yong duo gong ji 。”

    lai :

    (yi )①xiao mai 。《shi jing ·zhou song ·sai wen 》:“yi wo lai mou 。”②you bi zhi ci ,you yuan dao jin 。gen “qu ”、“wang ”xiang fan 。《sun zi bing fa ·jiu de 》:“wo ke yi wang ,bi ke yi lai zhe ,wei jiao de 。”he zhi zhang 《hui xiang ou shu 》:“er tong xiang jian bu xiang shi ,xiao wen ke cong he chu lai ?”③shi ……lai ;qiao zhi ;qiao lai 。ye zuo “lai ”。si ma qian 《shi ji ·wen di ben ji 》:“jiang he yi lai yuan fang zhi xian liang ?”④mou yi shi jian yi hou 。《meng zi ·jin xin xia 》:“you kong zi er lai ,zhi yu jin ,bai you yu sui 。”⑤jiang lai ;wei lai 。tao qian 《gui qu lai xi ci 》:“wu yi wang zhi bu jian ,zhi lai zhe zhi ke zhui 。”(jian :gai zheng 。zhui :zhui qiu 。)《meng zi ·teng wen gong xia 》:“ru zhi ji fei yi ,si su yi yi ,he dai lai nian ?”(si :ze 。yi :ting zhi 。)⑥gou mo zhu ci 。《zhuang zi ·ren jian shi 》:“chang yi yu wo lai 。”《meng zi ·li lou shang 》:“he gui hu lai !” (er )lài wei lao 。《shi jing ·xiao ya ·da dong 》:“dong ren zhi zi ,zhi lao bu lai 。”(zhi :zhu guan 。lao lào:wei lao )

    jie :

    ①dou ;quan 。《lun yu ·ji shi 》:“wu er chen zhe ,jie bu yu ye 。”《meng zi ·liang hui wang shang 》:“bai xing jie yi wang wei ai ye 。”(ai :lin se 。)《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“gu yan fu zhe jie chen tao zhu gong 。”wen ting jun 《wang jiang na 》:“guo jin qian fan jie bu shi ,xie hui mai mai shui you you 。”②pu bian 。《shi jing ·zhou song ·feng nian 》:“yi qia bai li ,jiang fu kong jie 。”(qia :ge 。kong :shen 。)③tong “xie ”。xiang tong ;xie tong 。《lv shi chun qiu ·li wei 》:“wang guo zhi zhu ,bu zi yi wei huo ,gu yu jie 、zhou 、you 、li jie ye 。”(you 、li :zhi zhou you wang 、zhou li wang 。)you 《shang de 》:“xu su yi gong ,xiao min jie zhi 。”(xu su :chu xu fu su 、tian dan zhi piao de yi sai 。)

    zi :

    ①zi ji 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“yong yan pei ming ,zi qiu duo fu 。”(yan :tong “yan ”。pei ming :ge hu tian ming 。)《lao zi 》:“zhi ren zhe zhi ,zi zhi zhe ming 。”②qin zi 。song lian 《song dong yang ma sheng xu 》:“mei jia jie yu cang shu zhi jia ,shou zi bi lu ,ji ri yi hai 。”《shi ji ·xiao xiang guo shi jia 》:“gao zu zi jiang 。”③zi ran 。《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“yan yue :‘tao li mo yan ,xia zi cheng qi 。’”(qi :xiao jing ;xiao lu 。)④jie ci 。1.cong 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“you wei shen nong zhi yan zhe hu hang ,zi chu zhi teng 。”(shen nong :chuan shui wei gu dai zao lei si 、xing nong ye de di wang 。hu hang :dang shi de nong xue jia 。)《lun yu ·xue er 》:“you peng zi yuan fang lai 。”2. you yu 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“qu ping zhi zuo 《li sao 》,gai zi yuan sheng ye 。”《han shu ·guan fu chuan 》:“hou zi wo de zhi ,zi wo juan zhi ,mo suo hen 。”⑤lian ci 。biao shi jia she 。ke yi wei jia ru 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“wei sheng ren neng nei wai mo huan ,zi fei sheng ren ,wai ning bi you nei you 。”⑥lian ci 。biao shi jia she de rang bu 。ke yi wei ji shi 。《han shu ·gao zu ji xia 》:“gao zu bu xiu wen xue ,er xing ming da ,hao mou neng ting ,zi jian men shu cu ,jian zhi ru jiu 。”you 《du zhou chuan 》:“zi jing shi bu xiao ,kuang yu yuan fang ?”

    dou :

    ①[dong ]yue dou ,dou shu 。《zhan guo ce ·qin ce yi 》:“~shu yu shui ,yin zhui zi ci ji gu 。”②[dong ]gong kai shui ,xuan lou 。《shi jing ·yong feng ·qiang you ci 》:“zhong gou zhi yan ,bu ke ~ye 。”③(dou)[ming ]wen zhong bu zu yi gou ,dou shi xu shao you ting du de de fang 。he xiu 《gong yang chuan jie gu xu 》:“yuan yin ta jing ,shi ji gou ~。”

    shu :

    ①shu xie ;yong wen zi ji lu 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“shu bu jin yan ,yan bu jin yi 。”《zuo chuan ·yin gong qi nian 》:“teng hou cu ,bu shu ming ,wei tong meng ye 。”②shu fa 。《xin tang shu ·san zong zhu zi chuan 》:“(li )fan hao xue ,gong shu 。”③shu fa de zi ti 。《han shu ·yi wen zhi 》:“liu ti zhe ,gu wen 、ji zi 、zhuan shu 、li shu 、miao zhuan 、chong shu 。”④zhi wen zi 。《na shi ·chen bai zhi chuan 》:“bai zhi bu shi shu 。”⑤shu ji 。《lun yu · xian jin 》:“he bi dou shu ,ran hou wei xue ?”⑥te zhi gu dai dian ji 《shang shu 》,wei wu jing zhi yi ,nei rong zhu yao shi shang gu di wang de wen gao 。《meng zi ·jin xin xia 》:“jin xin 《shu 》,ze bu ru mo 《shu 》。”⑦shu xin 。《zuo chuan · zhao gong liu nian 》:“shu xiang shi dai zi chan shu 。”⑧gong wen ;wen shu 。《han shu ·xing fa zhi 》:“min zhi zheng duan yi ,jiang qi li er zheng yu shu 。”(zheng :zheng yin 。shu :zhi xing fa 。)gu le fu 《mu lan shi 》:“jun shu shi er juan ,juan juan you ye ming 。”⑨zhi di wang de zhao shu 。《hou han shu ·li yi zhi shang 》:“li chun zhi ri ,xia kuan da zhi shu yue ……”⑩chen xia de zou zhang 。cen can 《ji zuo sheng du she wei 》:“sheng chao mo que shi ,zi jiao jian shu xi 。”(que :que dian 。)

    tang :

    ①dian tang 。《xun zi ·ru xiao 》:“zhu hou qu zou tang xia 。”②zheng wu ,ji ting tang 。du fu 《zeng wei ba chu shi 》:“yan zhi er shi zai ,chong shang jun zi tang 。”③jiu shi guan fu yi shi huo shen an de de fang 。li shang yin 《hang ci xi xiao zuo 》:“wei wei zheng shi tang 。”④zhi mou xie you zhuan men yong tu de fang wu 、ting tang huo ju shi 。liu zong yuan 《chou shi (zhōu zhì)xian xin shi tang ji 》:“xin zuo shi tang yu xian nei zhi you 。”⑤fu ji 、mu ji tong zu de qin shu 。《shi shui xin yu ·shang yu 》:“yang chang he fu yao yu tai fu hu tong tang xiang shan 。”(yang chang he :ren ming 。)[tang tang ]1.hong da 。《yan zi chun qiu ·wai pian chong er yi zhe er 》:“gua ren jiang qu ci tang tang guo er si hu ?”(qu :li kai 。)2. guang ming zheng da 。《fa yan ·chong li 》:“tang tang hu zhong ,nan yi zai !”3. rong mao kui wei bu fan 。《hou han shu ·fu zhan chuan 》:“zhan rong mao tang tang 。”4.gong ran ;mo gu lv de yang zi 。liu you 《she bai ma du kai ran you huai 》:“yuan cao bai zhan xiang chi chu ,quan yang tang tang zi lai qu 。”