• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 峨峨象魏門,懸法彝倫正。

    “峨峨象魏門,懸法彝倫正。”詩句出處:《贈友五首》;是唐朝詩人白居易的作品。

    一年十二月,每月有常令。君出臣奉行,謂之握金鏡。
    由茲六氣順,以遂萬物性。時令一反常,生靈受其病。
    周漢德下衰,王風始不競。又從斬晁錯,諸侯益強盛。
    百裡不同禁,四時自為政。盛夏興土功,方春剿人命。
    誰能救其失,待君佐邦柄。峨峨象魏門,懸法彝倫正。
    銀生楚山曲,金生鄱溪濱。南人棄農業,求之多苦辛。
    披砂復鑿石,矻矻無冬春。手足盡皴胝,愛利不愛身。
    畬田既慵斫,稻田亦懶耘。相攜作遊手,皆道求金銀。
    畢竟金與銀,何殊泥與塵。且非衣食物,不濟饑寒人。
    棄本以趨末,日富而歲貧。所以先聖王,棄藏不為珍。
    誰能反古風,待君秉國鈞。捐金復抵璧,勿使勞生民。
    私傢無錢爐,平地無銅山。胡為秋夏稅,歲歲輸銅錢。
    錢力日已重,農力日已殫。賤糶粟與麥,賤貿絲與綿。
    歲暮衣食盡,焉得無饑寒。吾聞國之初,有制垂不刊。
    庸必算丁口,租必計桑田。不求土所無,不強人所難。
    量入以為出,上足下亦安。兵興一變法,兵息遂不還。
    使我農桑人,憔悴畎畝間。誰能革此弊,待君秉利權。
    復彼租庸法,令如貞觀年。
    京師四方則,王化之本根。長吏久於政,然後風教敦。
    如何尹京者,遷次不逡巡。請君屈指數,十年十五人。
    科條日相矯,吏力亦已勤。寬猛政不一,民心安得淳。
    九州雍為首,群牧之所遵。天下率如此,何以安吾民。
    誰能變此法,待君贊彌綸。慎擇循良吏,令其長子孫。
    三十男有室,二十女有歸。近代多離亂,婚姻多過期。
    嫁娶既不早,生育常苦遲。兒女未成人,父母已衰羸。
    凡人貴達日,多在長大時。欲報親不待,孝心無所施。
    哀哉三牲養,少得及庭闈。惜哉萬鐘粟,多用飽妻兒。
    誰能正婚禮,待君張國維。庶使孝子心,皆無風樹悲。

    【註釋】:

    峨:

    ①山勢高峻。司馬相如《上林賦》:“南山峨峨。”引申為高大。杜甫《往在》:“峨冕聆金鐘。”②峨眉山的簡稱。《水經註》:“乃當撫峰岷峨,偕嶺衡疑。”

    峨峨:

    ’é ①高聳。曹植《洛神賦》:“雲鬢~~,修眉聯娟。”②端莊。宋玉《神女賦》:“其狀~~,何可極言。”

    峨:

    ①山勢高峻。司馬相如《上林賦》:“南山峨峨。”引申為高大。杜甫《往在》:“峨冕聆金鐘。”②峨眉山的簡稱。《水經註》:“乃當撫峰岷峨,偕嶺衡疑。”

    象:

    ①動物名。《孟子·滕文公下》:“驅虎豹犀象而遠之。”②象牙的省稱。歸有光《項脊軒志》:“持一象笏至。”③形象;景象。《莊子·達生》:“凡有貌象聲色者,皆物也。”④征兆;象征。《左傳·襄公九年》:“國亂無象。”⑤相貌;圖像。後作“像”。《晉書·顧愷之傳》:“嘗圖裴楷象,頰上加三毛,觀者覺神明殊勝。”⑥摹擬;描繪。韓愈《賀皇帝即位表》:“儀而象之,以永多福。”(儀:容貌。)⑦仿效;效法。《墨子·辭過》:“為宮室若此,故左右皆法象之。”⑧相似。後作“像”。司馬相如《長門賦》:“雷殷殷而響起兮,聲象君之車音。”

    魏:

    (一)①戰國七雄之一。原是晉國的一部分。初建都於安邑(今山西省夏縣西北),後遷都於大梁(今河南開封市地),故又稱梁。②朝代名。1.三國之一。第一代君主是曹丕,後為司馬炎的晉所代替。2. 南北朝時的北朝之一。又稱“北魏”。第一代君主是拓跋珪,後分為東魏,西魏。③宮門的臺觀。班固《典引》:“是以來儀,集羽族於觀魏。” (二)wéi 獨立不動的樣子。《莊子·天下》:“不師知慮,不知前後,魏然而己矣。”

    門:

    ①建築物的進出口。《詩經·小雅 ·何人斯》:“不入我門。”《木蘭詩》:“開我東閣門。”②關鍵。《老子》第一章:“玄之又玄,眾妙之門。”《商君書·君臣》:“臣聞道民之門,在上所先。”③傢;傢族。《三國志·蜀書·先主傳》:“汝勿妄語,滅吾門也。”④門類;類別。《舊唐書·杜佑傳》:“凡書九門,計二百卷。”⑤派別;學派。《後漢書·鄭玄傳》:“仲尼之門,考以四科。”⑥門第。《北史·劉昶傳》:“唯能是寄,不必拘門。”

    法:

    ① 刑法;法令;法律;制度。《周易·蒙》:“利用刑人,以正法也。”(刑人:以刑懲人。)又指制度;規章。《孟子·離婁上》:“遵先王之法而過者,未之有也。”②標準;模范。《管子·七法》:“尺寸也,繩墨也,規矩也……謂之法。”③方法;辦法。沈括《夢溪筆談·技藝》:“其法:用膠泥刻字,薄如錢唇,每字為一印,火燒令堅。”④仿效;學習。《商君書·壹言》:“故聖人之為國也,不法古,不修今,因世而為之治。”⑤佛教的教義。李白《春日歸山寄孟浩然》:“鳥聚疑聞法,龍參若護禪。”

    彝:

    ①古代青銅器的通稱。多指宗廟祭祀用的禮器。《左傳·襄公十九年》:“取其所得以作彝器。”②常規;常道。《詩經·大雅·丞民》:“民之秉彝。”(秉:持。)方孝孺《關王廟碑》:“事其在天之神以致尊慕之心而不廢,豈非出於天理民彝之正也哉?”

    彝倫:

    人與人之間關系的準則。《書·洪范》:“我不知其~~攸敘。”

    倫:

    ①類;同類。揚雄《法言序》:“冠乎群倫。”(冠:位居第一。)賈誼《過秦論上》:“廉頗、趙奢之倫制其兵。”②類比;匹敵。《法言·五百》:“貴無敵,富無倫。”③人與人之間的道德規范。《孟子· 滕文公上》:“使契為司徒,教以人倫。”④條理;次序。《尚書·舜典》:“八音克諧,無相奪倫。”(克:能。諧:和諧。)又指有條理。《周禮·考工記·弓人》:“析幹必倫。”(劈樹幹必須順著紋理。)

    正:

    (一)①不偏斜。《尚書·說命上》:“惟木從繩則正。”(繩:指木工取直的墨線。)《荀子·君道》:“儀正而景(yǐng影)正。”(儀:用來測定時刻的日規。景:影子。)②人的行為正派;正直;公正。《新書·道術》:“方直不曲謂之正,反正為邪。”《鹽鐵論·論儒》:“子瑕,佞(nìng濘)臣也,夫子因之,非正也。”③合規范;合標準。《論語·鄉黨》:“割不正不食。”(割:切肉。)④純正不雜。《荀子·樂論》:“正聲感人而順氣應之。”⑤作為主體,與“副”相對。《隋書·經籍志》:“補續殘缺正副二本,藏於宮中。”⑥正面,與“反”相對。《天工開物·造皮紙》:“紙以逼簾者為正面。”(逼:靠近。簾:竹簾。)⑦大於零的,與“負”相對。《九章算術·方程》:“如方程,各置所取,以正負術入之。”⑧長官。《左傳·哀公元年》:“(少康)為仍牧正,……逃奔有虞,為之庖正。”⑨正當;合適。《管子·立政》:“正道捐棄而邪事日長。”⑩糾正;使……正。《左傳·隱公十一年》:“政以治民,刑以正邪。”使端正。《論語·子路》:“不能正其身,如正人何!”(11)副詞。表示動作在進行中;狀態的持續。《漢書·燕刺王旦傳》:“正讙不可止。” (二)zhēng ①陰歷每年的第一個月。《漢書·武帝紀》:“三年春正月,行幸甘泉宮。”(幸:指帝王到某處。)②箭靶中心。《詩經·齊風·猗嗟》:“終日射侯,不出正兮。”


  • 峨峨象魏门,悬法彝伦正。

    “峨峨象魏门,悬法彝伦正。”诗句出处:《赠友五首》;是唐朝诗人白居易的作品。

    一年十二月,每月有常令。君出臣奉行,谓之握金镜。
    由兹六气顺,以遂万物性。时令一反常,生灵受其病。
    周汉德下衰,王风始不竞。又从斩晁错,诸侯益强盛。
    百里不同禁,四时自为政。盛夏兴土功,方春剿人命。
    谁能救其失,待君佐邦柄。峨峨象魏门,悬法彝伦正。
    银生楚山曲,金生鄱溪滨。南人弃农业,求之多苦辛。
    披砂复凿石,矻矻无冬春。手足尽皴胝,爱利不爱身。
    畬田既慵斫,稻田亦懒耘。相携作游手,皆道求金银。
    毕竟金与银,何殊泥与尘。且非衣食物,不济饥寒人。
    弃本以趋末,日富而岁贫。所以先圣王,弃藏不为珍。
    谁能反古风,待君秉国钧。捐金复抵璧,勿使劳生民。
    私家无钱炉,平地无铜山。胡为秋夏税,岁岁输铜钱。
    钱力日已重,农力日已殚。贱粜粟与麦,贱贸丝与绵。
    岁暮衣食尽,焉得无饥寒。吾闻国之初,有制垂不刊。
    庸必算丁口,租必计桑田。不求土所无,不强人所难。
    量入以为出,上足下亦安。兵兴一变法,兵息遂不还。
    使我农桑人,憔悴畎亩间。谁能革此弊,待君秉利权。
    复彼租庸法,令如贞观年。
    京师四方则,王化之本根。长吏久于政,然后风教敦。
    如何尹京者,迁次不逡巡。请君屈指数,十年十五人。
    科条日相矫,吏力亦已勤。宽猛政不一,民心安得淳。
    九州雍为首,群牧之所遵。天下率如此,何以安吾民。
    谁能变此法,待君赞弥纶。慎择循良吏,令其长子孙。
    三十男有室,二十女有归。近代多离乱,婚姻多过期。
    嫁娶既不早,生育常苦迟。儿女未成人,父母已衰羸。
    凡人贵达日,多在长大时。欲报亲不待,孝心无所施。
    哀哉三牲养,少得及庭闱。惜哉万钟粟,多用饱妻儿。
    谁能正婚礼,待君张国维。庶使孝子心,皆无风树悲。

    【注释】:

    峨:

    ①山势高峻。司马相如《上林赋》:“南山峨峨。”引申为高大。杜甫《往在》:“峨冕聆金钟。”②峨眉山的简称。《水经注》:“乃当抚峰岷峨,偕岭衡疑。”

    峨峨:

    ’é ①高耸。曹植《洛神赋》:“云鬓~~,修眉联娟。”②端庄。宋玉《神女赋》:“其状~~,何可极言。”

    峨:

    ①山势高峻。司马相如《上林赋》:“南山峨峨。”引申为高大。杜甫《往在》:“峨冕聆金钟。”②峨眉山的简称。《水经注》:“乃当抚峰岷峨,偕岭衡疑。”

    象:

    ①动物名。《孟子·滕文公下》:“驱虎豹犀象而远之。”②象牙的省称。归有光《项脊轩志》:“持一象笏至。”③形象;景象。《庄子·达生》:“凡有貌象声色者,皆物也。”④征兆;象征。《左传·襄公九年》:“国乱无象。”⑤相貌;图像。后作“像”。《晋书·顾恺之传》:“尝图裴楷象,颊上加三毛,观者觉神明殊胜。”⑥摹拟;描绘。韩愈《贺皇帝即位表》:“仪而象之,以永多福。”(仪:容貌。)⑦仿效;效法。《墨子·辞过》:“为宫室若此,故左右皆法象之。”⑧相似。后作“像”。司马相如《长门赋》:“雷殷殷而响起兮,声象君之车音。”

    魏:

    (一)①战国七雄之一。原是晋国的一部分。初建都于安邑(今山西省夏县西北),后迁都于大梁(今河南开封市地),故又称梁。②朝代名。1.三国之一。第一代君主是曹丕,后为司马炎的晋所代替。2. 南北朝时的北朝之一。又称“北魏”。第一代君主是拓跋珪,后分为东魏,西魏。③宫门的台观。班固《典引》:“是以来仪,集羽族于观魏。” (二)wéi 独立不动的样子。《庄子·天下》:“不师知虑,不知前后,魏然而己矣。”

    门:

    ①建筑物的进出口。《诗经·小雅 ·何人斯》:“不入我门。”《木兰诗》:“开我东阁门。”②关键。《老子》第一章:“玄之又玄,众妙之门。”《商君书·君臣》:“臣闻道民之门,在上所先。”③家;家族。《三国志·蜀书·先主传》:“汝勿妄语,灭吾门也。”④门类;类别。《旧唐书·杜佑传》:“凡书九门,计二百卷。”⑤派别;学派。《后汉书·郑玄传》:“仲尼之门,考以四科。”⑥门第。《北史·刘昶传》:“唯能是寄,不必拘门。”

    法:

    ① 刑法;法令;法律;制度。《周易·蒙》:“利用刑人,以正法也。”(刑人:以刑惩人。)又指制度;规章。《孟子·离娄上》:“遵先王之法而过者,未之有也。”②标准;模范。《管子·七法》:“尺寸也,绳墨也,规矩也……谓之法。”③方法;办法。沈括《梦溪笔谈·技艺》:“其法:用胶泥刻字,薄如钱唇,每字为一印,火烧令坚。”④仿效;学习。《商君书·壹言》:“故圣人之为国也,不法古,不修今,因世而为之治。”⑤佛教的教义。李白《春日归山寄孟浩然》:“鸟聚疑闻法,龙参若护禅。”

    彝:

    ①古代青铜器的通称。多指宗庙祭祀用的礼器。《左传·襄公十九年》:“取其所得以作彝器。”②常规;常道。《诗经·大雅·丞民》:“民之秉彝。”(秉:持。)方孝孺《关王庙碑》:“事其在天之神以致尊慕之心而不废,岂非出于天理民彝之正也哉?”

    彝伦:

    人与人之间关系的准则。《书·洪范》:“我不知其~~攸叙。”

    伦:

    ①类;同类。扬雄《法言序》:“冠乎群伦。”(冠:位居第一。)贾谊《过秦论上》:“廉颇、赵奢之伦制其兵。”②类比;匹敌。《法言·五百》:“贵无敌,富无伦。”③人与人之间的道德规范。《孟子· 滕文公上》:“使契为司徒,教以人伦。”④条理;次序。《尚书·舜典》:“八音克谐,无相夺伦。”(克:能。谐:和谐。)又指有条理。《周礼·考工记·弓人》:“析干必伦。”(劈树干必须顺着纹理。)

    正:

    (一)①不偏斜。《尚书·说命上》:“惟木从绳则正。”(绳:指木工取直的墨线。)《荀子·君道》:“仪正而景(yǐng影)正。”(仪:用来测定时刻的日规。景:影子。)②人的行为正派;正直;公正。《新书·道术》:“方直不曲谓之正,反正为邪。”《盐铁论·论儒》:“子瑕,佞(nìng泞)臣也,夫子因之,非正也。”③合规范;合标准。《论语·乡党》:“割不正不食。”(割:切肉。)④纯正不杂。《荀子·乐论》:“正声感人而顺气应之。”⑤作为主体,与“副”相对。《隋书·经籍志》:“补续残缺正副二本,藏于宫中。”⑥正面,与“反”相对。《天工开物·造皮纸》:“纸以逼帘者为正面。”(逼:靠近。帘:竹帘。)⑦大于零的,与“负”相对。《九章算术·方程》:“如方程,各置所取,以正负术入之。”⑧长官。《左传·哀公元年》:“(少康)为仍牧正,……逃奔有虞,为之庖正。”⑨正当;合适。《管子·立政》:“正道捐弃而邪事日长。”⑩纠正;使……正。《左传·隐公十一年》:“政以治民,刑以正邪。”使端正。《论语·子路》:“不能正其身,如正人何!”(11)副词。表示动作在进行中;状态的持续。《汉书·燕刺王旦传》:“正讙不可止。” (二)zhēng ①阴历每年的第一个月。《汉书·武帝纪》:“三年春正月,行幸甘泉宫。”(幸:指帝王到某处。)②箭靶中心。《诗经·齐风·猗嗟》:“终日射侯,不出正兮。”


  • e e xiang wei men ,xuan fa yi lun zheng 。

    “e e xiang wei men ,xuan fa yi lun zheng 。”shi gou chu chu :《zeng you wu shou 》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。

    yi nian shi er yue ,mei yue you chang ling 。jun chu chen feng hang ,wei zhi wo jin jing 。
    you ci liu qi shun ,yi sui mo wu xing 。shi ling yi fan chang ,sheng ling shou ji bing 。
    zhou han de xia cui ,wang feng shi bu jing 。you cong zhan chao cuo ,zhu hou yi jiang cheng 。
    bai li bu tong jin ,si shi zi wei zheng 。cheng xia xing tu gong ,fang chun chao ren ming 。
    shei neng jiu ji shi ,dai jun zuo bang bing 。e e xiang wei men ,xuan fa yi lun zheng 。
    yin sheng chu shan qu ,jin sheng po xi bin 。na ren qi nong ye ,qiu zhi duo ku xin 。
    pi sha fu zao dan ,ku ku mo dong chun 。shou zu jin cun zhi ,ai li bu ai shen 。
    畬tian ji yong zhuo ,dao tian yi lan yun 。xiang xie zuo you shou ,jie dao qiu jin yin 。
    bi jing jin yu yin ,he shu ni yu chen 。ju fei yi shi wu ,bu ji ji han ren 。
    qi ben yi qu mo ,ri fu er sui pin 。suo yi xian sheng wang ,qi cang bu wei zhen 。
    shei neng fan gu feng ,dai jun bing guo jun 。juan jin fu di bi ,wu shi lao sheng min 。
    si jia mo qian lu ,ping de mo tong shan 。hu wei qiu xia shui ,sui sui shu tong qian 。
    qian li ri yi chong ,nong li ri yi dan 。jian tiao su yu mai ,jian mao si yu mian 。
    sui mu yi shi jin ,yan de mo ji han 。wu wen guo zhi chu ,you zhi chui bu kan 。
    yong bi suan ding kou ,zu bi ji sang tian 。bu qiu tu suo mo ,bu jiang ren suo nan 。
    liang ru yi wei chu ,shang zu xia yi an 。bing xing yi bian fa ,bing xi sui bu hai 。
    shi wo nong sang ren ,qiao cui quan mu jian 。shei neng ge ci bi ,dai jun bing li quan 。
    fu bi zu yong fa ,ling ru zhen guan nian 。
    jing shi si fang ze ,wang hua zhi ben gen 。chang li jiu yu zheng ,ran hou feng jiao dui 。
    ru he yin jing zhe ,qian ci bu qun xun 。qing jun qu zhi shu ,shi nian shi wu ren 。
    ke tiao ri xiang jiao ,li li yi yi qin 。kuan meng zheng bu yi ,min xin an de chun 。
    jiu zhou yong wei shou ,qun mu zhi suo zun 。tian xia lv ru ci ,he yi an wu min 。
    shei neng bian ci fa ,dai jun zan mi guan 。shen ze xun liang li ,ling ji chang zi sun 。
    san shi nan you shi ,er shi nv you gui 。jin dai duo li luan ,hun yin duo guo ji 。
    jia qu ji bu zao ,sheng yo chang ku chi 。er nv wei cheng ren ,fu mu yi cui lei 。
    fan ren gui da ri ,duo zai chang da shi 。yu bao qin bu dai ,xiao xin mo suo shi 。
    ai zai san sheng yang ,shao de ji ting wei 。xi zai mo zhong su ,duo yong bao qi er 。
    shei neng zheng hun li ,dai jun zhang guo wei 。shu shi xiao zi xin ,jie mo feng shu bei 。

    【zhu shi 】:

    e :

    ①shan shi gao jun 。si ma xiang ru 《shang lin fu 》:“na shan e e 。”yin shen wei gao da 。du fu 《wang zai 》:“e mian ling jin zhong 。”②e mei shan de jian chen 。《shui jing zhu 》:“nai dang fu feng min e ,xie ling heng yi 。”

    e e :

    ’é ①gao song 。cao zhi 《luo shen fu 》:“yun bin ~~,xiu mei lian juan 。”②duan zhuang 。song yu 《shen nv fu 》:“ji zhuang ~~,he ke ji yan 。”

    e :

    ①shan shi gao jun 。si ma xiang ru 《shang lin fu 》:“na shan e e 。”yin shen wei gao da 。du fu 《wang zai 》:“e mian ling jin zhong 。”②e mei shan de jian chen 。《shui jing zhu 》:“nai dang fu feng min e ,xie ling heng yi 。”

    xiang :

    ①dong wu ming 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“qu hu bao xi xiang er yuan zhi 。”②xiang ya de sheng chen 。gui you guang 《xiang ji xuan zhi 》:“chi yi xiang hu zhi 。”③xing xiang ;jing xiang 。《zhuang zi ·da sheng 》:“fan you mao xiang sheng se zhe ,jie wu ye 。”④zheng zhao ;xiang zheng 。《zuo chuan ·xiang gong jiu nian 》:“guo luan mo xiang 。”⑤xiang mao ;tu xiang 。hou zuo “xiang ”。《jin shu ·gu kai zhi chuan 》:“chang tu pei kai xiang ,jia shang jia san mao ,guan zhe jiao shen ming shu sheng 。”⑥mo ni ;miao hui 。han yu 《he huang di ji wei biao 》:“yi er xiang zhi ,yi yong duo fu 。”(yi :rong mao 。)⑦fang xiao ;xiao fa 。《mo zi ·ci guo 》:“wei gong shi re ci ,gu zuo you jie fa xiang zhi 。”⑧xiang shi 。hou zuo “xiang ”。si ma xiang ru 《chang men fu 》:“lei yan yan er xiang qi xi ,sheng xiang jun zhi che yin 。”

    wei :

    (yi )①zhan guo qi xiong zhi yi 。yuan shi jin guo de yi bu fen 。chu jian dou yu an yi (jin shan xi sheng xia xian xi bei ),hou qian dou yu da liang (jin he na kai feng shi de ),gu you chen liang 。②chao dai ming 。1.san guo zhi yi 。di yi dai jun zhu shi cao pi ,hou wei si ma yan de jin suo dai ti 。2. na bei chao shi de bei chao zhi yi 。you chen “bei wei ”。di yi dai jun zhu shi ta ba gui ,hou fen wei dong wei ,xi wei 。③gong men de tai guan 。ban gu 《dian yin 》:“shi yi lai yi ,ji yu zu yu guan wei 。” (er )wéi du li bu dong de yang zi 。《zhuang zi ·tian xia 》:“bu shi zhi lv ,bu zhi qian hou ,wei ran er ji yi 。”

    men :

    ①jian zhu wu de jin chu kou 。《shi jing ·xiao ya ·he ren si 》:“bu ru wo men 。”《mu lan shi 》:“kai wo dong ge men 。”②guan jian 。《lao zi 》di yi zhang :“xuan zhi you xuan ,zhong miao zhi men 。”《shang jun shu ·jun chen 》:“chen wen dao min zhi men ,zai shang suo xian 。”③jia ;jia zu 。《san guo zhi ·shu shu ·xian zhu chuan 》:“ru wu wang yu ,mie wu men ye 。”④men lei ;lei bie 。《jiu tang shu ·du you chuan 》:“fan shu jiu men ,ji er bai juan 。”⑤pa bie ;xue pa 。《hou han shu ·zheng xuan chuan 》:“zhong ni zhi men ,kao yi si ke 。”⑥men di 。《bei shi ·liu chang chuan 》:“wei neng shi ji ,bu bi ju men 。”

    fa :

    ① xing fa ;fa ling ;fa lv ;zhi du 。《zhou yi ·meng 》:“li yong xing ren ,yi zheng fa ye 。”(xing ren :yi xing cheng ren 。)you zhi zhi du ;gui zhang 。《meng zi ·li lou shang 》:“zun xian wang zhi fa er guo zhe ,wei zhi you ye 。”②biao zhun ;mo fan 。《guan zi ·qi fa 》:“che cun ye ,sheng mo ye ,gui ju ye ……wei zhi fa 。”③fang fa ;ban fa 。shen gua 《meng xi bi tan ·ji yi 》:“ji fa :yong jiao ni ke zi ,bao ru qian chun ,mei zi wei yi yin ,huo shao ling jian 。”④fang xiao ;xue xi 。《shang jun shu ·yi yan 》:“gu sheng ren zhi wei guo ye ,bu fa gu ,bu xiu jin ,yin shi er wei zhi zhi 。”⑤fo jiao de jiao yi 。li bai 《chun ri gui shan ji meng hao ran 》:“diao ju yi wen fa ,long can re hu chan 。”

    yi :

    ①gu dai qing tong qi de tong chen 。duo zhi zong miao ji si yong de li qi 。《zuo chuan ·xiang gong shi jiu nian 》:“qu ji suo de yi zuo yi qi 。”②chang gui ;chang dao 。《shi jing ·da ya ·cheng min 》:“min zhi bing yi 。”(bing :chi 。)fang xiao ru 《guan wang miao bei 》:“shi ji zai tian zhi shen yi zhi zun mu zhi xin er bu fei ,qi fei chu yu tian li min yi zhi zheng ye zai ?”

    yi lun :

    ren yu ren zhi jian guan ji de zhun ze 。《shu ·hong fan 》:“wo bu zhi ji ~~you xu 。”

    lun :

    ①lei ;tong lei 。yang xiong 《fa yan xu 》:“guan hu qun lun 。”(guan :wei ju di yi 。)gu yi 《guo qin lun shang 》:“lian po 、zhao she zhi lun zhi ji bing 。”②lei bi ;pi di 。《fa yan ·wu bai 》:“gui mo di ,fu mo lun 。”③ren yu ren zhi jian de dao de gui fan 。《meng zi · teng wen gong shang 》:“shi qi wei si tu ,jiao yi ren lun 。”④tiao li ;ci xu 。《shang shu ·shun dian 》:“ba yin ke xie ,mo xiang duo lun 。”(ke :neng 。xie :he xie 。)you zhi you tiao li 。《zhou li ·kao gong ji ·gong ren 》:“xi gan bi lun 。”(pi shu gan bi xu shun zhao wen li 。)

    zheng :

    (yi )①bu pian xie 。《shang shu ·shui ming shang 》:“wei mu cong sheng ze zheng 。”(sheng :zhi mu gong qu zhi de mo xian 。)《xun zi ·jun dao 》:“yi zheng er jing (yǐngying )zheng 。”(yi :yong lai ce ding shi ke de ri gui 。jing :ying zi 。)②ren de hang wei zheng pa ;zheng zhi ;gong zheng 。《xin shu ·dao shu 》:“fang zhi bu qu wei zhi zheng ,fan zheng wei xie 。”《yan tie lun ·lun ru 》:“zi xia ,ning (nìngning )chen ye ,fu zi yin zhi ,fei zheng ye 。”③ge gui fan ;ge biao zhun 。《lun yu ·xiang dang 》:“ge bu zheng bu shi 。”(ge :qie rou 。)④chun zheng bu za 。《xun zi ·le lun 》:“zheng sheng gan ren er shun qi ying zhi 。”⑤zuo wei zhu ti ,yu “fu ”xiang dui 。《sui shu ·jing ji zhi 》:“bu xu can que zheng fu er ben ,cang yu gong zhong 。”⑥zheng mian ,yu “fan ”xiang dui 。《tian gong kai wu ·zao pi zhi 》:“zhi yi bi lian zhe wei zheng mian 。”(bi :kao jin 。lian :zhu lian 。)⑦da yu ling de ,yu “fu ”xiang dui 。《jiu zhang suan shu ·fang cheng 》:“ru fang cheng ,ge zhi suo qu ,yi zheng fu shu ru zhi 。”⑧chang guan 。《zuo chuan ·ai gong yuan nian 》:“(shao kang )wei reng mu zheng ,……tao ben you yu ,wei zhi pao zheng 。”⑨zheng dang ;ge kuo 。《guan zi ·li zheng 》:“zheng dao juan qi er xie shi ri chang 。”⑩jiu zheng ;shi ……zheng 。《zuo chuan ·yin gong shi yi nian 》:“zheng yi zhi min ,xing yi zheng xie 。”shi duan zheng 。《lun yu ·zi lu 》:“bu neng zheng ji shen ,ru zheng ren he !”(11)fu ci 。biao shi dong zuo zai jin hang zhong ;zhuang tai de chi xu 。《han shu ·yan ci wang dan chuan 》:“zheng huan bu ke zhi 。” (er )zhēng ①yin li mei nian de di yi ge yue 。《han shu ·wu di ji 》:“san nian chun zheng yue ,hang xing gan quan gong 。”(xing :zhi di wang dao mou chu 。)②jian ba zhong xin 。《shi jing ·ji feng ·yi jie 》:“zhong ri she hou ,bu chu zheng xi 。”