• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 白疊還圖象,滄溟亦泛杯。

    “白疊還圖象,滄溟亦泛杯。”詩句出處:《遇五天僧入五臺五首》;是唐朝詩人貫休的作品。

    十萬裡到此,辛勤詎可論。唯雲吾上祖,見買給孤園。
    一月行沙磧,三更到鐵門。白頭鄉思在,回首一銷魂。
    雪嶺頂危坐,乾坤四顧低。河橫於闐北,日落月支西。
    水石香多白,猿猱老不啼。空餘忍辱草,相對色萋萋。
    遠禮清涼寺,尋真似善才。身心無所得,日月不將來。
    白疊還圖象,滄溟亦泛杯。唐人亦何幸,處處覺花開。
    塗足油應盡,幹陀帔半隳。辟支迦狀貌,剎利帝傢兒。
    結印魔應哭,遊心聖不知。深嗟頭已白,不得遠相隨。
    送迎經幾國,多化帝王心。電激青蓮目,環垂紫磨金。
    眉根霜入細,梵夾蠹難侵。必似陀波利,他年不可尋。

    【註釋】:

    白:

    ①白色。《荀子·榮辱》:“目辨白黑美惡。”(辨:辨別。)②純潔。《韓非子·說疑》:“竦(sǒng)心白意。”(竦:恭敬。)③皎潔;明亮。白居易《琵琶行》:“唯見江心秋月白。”④彰明;顯赫。《荀子·天論》:“禮義不加於國傢,則功名不白。”⑤表明;陳述。《呂氏春秋·士節》:“吾將以死白之。”⑥稟告;報告。柳宗元《段太尉逸事狀》:“太尉自州以狀白府。”⑦徒然;平白地。李白《越女詞》五首之四:“相看月未墮,白地斷肝腸。”

    疊:

    ①重疊;累積。酈道元《水經註·江水》:“重巖疊嶂,隱天蔽日。”②折疊。白居易《微之重誇州居……因嘲茲石,聊以寄懷》:“君問西州城下事,醉中疊紙為君書。”③通“慴”。懼怕。杜牧《為中書門下請追加尊號表》:“震疊雷霆。”④量詞。1. 層。用於重疊、累積的東西。許渾《題峽山寺》之二:“水曲巖千疊,雲重樹百層。”2.計算樂曲重奏或文辭反復遍數的單位。白居易《聽歌六絕句·何滿子》:“一曲四詞歌八疊,從頭便是斷腸聲。”

    還:

    (一)①返回;回到原地或恢復原位。《左傳·僖公二十四年》:“宋成公如楚,還,入於鄭,鄭伯將享之。”(鄭伯:指鄭文公。享:設宴招待。)《史記·項羽本紀》:“還軍霸上。”②恢復。《魏書·顯祖紀》:“諸非勞超遷者,亦各還初。”(勞:功勞。遷:晉升。)③交還;歸還。《荀子·堯問》:“然而吾所執贄而見者十人,還贄而見者三十人。”也指交納。杜甫《歲晏行》:“割慈忍愛還租庸。”(庸:抵償勞役的佈帛。)④顧;回頭。潘嶽《傷弱子辭》:“還眺兮墳瘞(yì),草莽莽兮木森森。”(瘞:埋葬物。)《史記·滑稽列傳》:“疾步數還顧。”⑤償還。江淹《恨賦》:“裂帛系書,誓還漢恩。”(系:綁。書:信。)⑥通“環”。環繞。陳亮《念奴嬌·登多景樓》:“危樓還望,嘆此意,今古幾人曾會。”⑦《漢書·食貨志上》:“還廬樹桑。”(廬:房舍。) (二)xuán ①旋轉。《國語·吳語》:“大夫種(zhǒng)勇而善謀,將還玩吳國於股掌之上,以得其志。”(種:指越大夫文種。玩:玩弄。)②立即;迅速。《荀子·王霸》:“如是則舜禹還至,王業還起。”③輕盈快捷的樣子。《詩經·齊風·還》:“子之還兮,遭我乎峱(náo)之間兮。”(峱:古山名。) (三)hái 副詞。①仍;尚。杜甫《泛江》詩:“亂離還奏樂,漂泊且聽歌。”②再;又。孟浩然《過故人莊》:“待到重陽日,還來就菊花。”③更。杜甫《奉待嚴大夫》詩:“殊方又喜故人來,重鎮還須濟世才。”

    圖:

    ①版圖;地圖。嶽飛《五嶽祠盟記》:“取故地上版圖。”《周禮·地官·小司徒》:“凡民訟以地比正之,地訟以圖證之。”(地比:比鄰;鄰居。正:辨別是非。)②畫。《莊子·田子方》:“宋元君將畫圖。”杜甫《詠懷古跡五首》之三:“畫圖省識春風面,環佩空歸月夜魂。”(省識:罕識。環佩:婦女裝飾,借指王昭君。)③繪;畫。《漢書·蘇武傳》:“乃圖畫其人於麒麟閣。”沈括《夢溪筆談》卷一:“直以七彩圖之。”④思慮;謀劃。《左傳·僖公三十年》:“闕秦以利晉,唯君圖之!”(闕:損害。)⑤謀取;圖謀。《三國志 · 蜀書·諸葛亮傳》:“此可以為援而不可圖也。”⑥料想;猜度。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“阿母大拊掌,不圖子自歸。”(拊掌:拍手。這裡表示驚異。)⑦法度。《楚辭·九章·懷沙》:“前圖未改。”

    圖象:

    圖畫塑像。《三國志·魏·臧洪傳》:“身著~~,名垂後世。”

    象:

    ①動物名。《孟子·滕文公下》:“驅虎豹犀象而遠之。”②象牙的省稱。歸有光《項脊軒志》:“持一象笏至。”③形象;景象。《莊子·達生》:“凡有貌象聲色者,皆物也。”④征兆;象征。《左傳·襄公九年》:“國亂無象。”⑤相貌;圖像。後作“像”。《晉書·顧愷之傳》:“嘗圖裴楷象,頰上加三毛,觀者覺神明殊勝。”⑥摹擬;描繪。韓愈《賀皇帝即位表》:“儀而象之,以永多福。”(儀:容貌。)⑦仿效;效法。《墨子·辭過》:“為宮室若此,故左右皆法象之。”⑧相似。後作“像”。司馬相如《長門賦》:“雷殷殷而響起兮,聲象君之車音。”

    滄:

    ①寒冷。《逸周書·周祝》:“天地之間有滄熱,善用道者終不竭。”②水深綠色。蘇軾《赤壁賦》:“寄蜉蝣於天地,渺滄海之一粟。”(滄海:指大海。)[滄浪]1.青綠的水色。陸機《塘上行》:“發藻玉臺下,垂影滄浪泉。”2. 古水名。一說即漢水,一說指漢水的下遊,又說漢水的別流。《楚辭·漁父》:“滄浪之水清兮。”[滄海]大海。曹操《步出夏門行·觀滄海》:“東臨碣石,以觀滄海。”(臨:登臨。)[滄滄]寒冷的樣子。《列子·湯問》:“日初出,滄滄涼涼。”

    溟:

    ①細雨迷蒙。常疊用。張泌《春江雨》:“雨溟溟,風零零,老松瘦竹臨煙汀。”(汀:水邊平灘。)②海。元稹《俠客行》:“此客此心師海鯨,海鯨露背橫滄溟。”《世說新語·言語》:“山崩溟海竭。”③幽深。《柏子潭》:“絕壑溟沉古隧長。”[溟濛]1.小雨的樣子。張昱《船過臨平湖》:“隻因一霎溟閈雨,不得分明看好山。”2.迷茫不清;昏暗。蘇曼殊《斷鴻零雁記》第十六章:“餘在月色溟閈之下,凝神靜觀其臉,橫雲斜月,殊勝端麗。”

    亦:

    ①副詞。1. 相當於“也”、“也是”。《詩經·鄭風·將仲子》:“仲可懷也,人之多言,亦可畏也。”(仲:老二。懷:懷念。)《史記·廉頗藺相如列傳》:“秦亦不以城予趙,趙亦終不予秦璧。”2. 表示語氣的減弱。相當於“不過”、“隻是”。《戰國策·齊策四》:“王亦不好士也,何患無士?”(好:喜歡。患:擔憂。)②語氣詞。《詩經·召南·草蟲》:“亦既見止,亦既覯止。”(止:語氣詞。覯gòu:相遇。)[不亦]用於反問句。表示委婉語氣。《論語·學而》:“學而時習之,不亦樂乎?”

    泛:

    ①泛濫,大水漫溢。《漢書·武帝紀》:“(元光三年)河水決濮陽,泛郡十六。”②漂浮;浮遊。許渾《南亭偶題》:“鳥驚山果落,龜泛綠萍開。”③膚淺;不深入。葉適《始議一》:“不可以泛辭舉,不可以偏說定。”④浮現;透出。陳羽《送友人及第歸江東》:“五陵春色泛花枝,心醉花前遠別離。”李孝光《環碧齋》:“水泛空青入座來。”⑤廣泛;普遍。蕭統《〈文選〉序》:“歷觀文囿,泛覽辭林。”⑥彈奏(琴瑟)。呂溫《衡州送李十一兵曹赴浙東》:“慷慨視別劍,淒清泛離琴。”

    杯:

    ①一種盛酒、水、羹等物的器具。《莊子·逍遙遊》:“覆杯水於坳(ào)堂之上,則芥為之舟。”(坳:窪下處。芥:小草。)杜甫《九日五首》之一:“重陽獨酌杯中酒,抱病豈登江上臺。”②量詞。用於杯子。李白《將進酒》:“會須一飲三百杯。”③借指舟船。李白《贈僧崖公》:“何日更攜手,乘杯向蓬灜。”


  • 白叠还图象,沧溟亦泛杯。

    “白叠还图象,沧溟亦泛杯。”诗句出处:《遇五天僧入五台五首》;是唐朝诗人贯休的作品。

    十万里到此,辛勤讵可论。唯云吾上祖,见买给孤园。
    一月行沙碛,三更到铁门。白头乡思在,回首一销魂。
    雪岭顶危坐,乾坤四顾低。河横于阗北,日落月支西。
    水石香多白,猿猱老不啼。空余忍辱草,相对色萋萋。
    远礼清凉寺,寻真似善才。身心无所得,日月不将来。
    白叠还图象,沧溟亦泛杯。唐人亦何幸,处处觉花开。
    涂足油应尽,干陀帔半隳。辟支迦状貌,刹利帝家儿。
    结印魔应哭,游心圣不知。深嗟头已白,不得远相随。
    送迎经几国,多化帝王心。电激青莲目,环垂紫磨金。
    眉根霜入细,梵夹蠹难侵。必似陀波利,他年不可寻。

    【注释】:

    白:

    ①白色。《荀子·荣辱》:“目辨白黑美恶。”(辨:辨别。)②纯洁。《韩非子·说疑》:“竦(sǒng)心白意。”(竦:恭敬。)③皎洁;明亮。白居易《琵琶行》:“唯见江心秋月白。”④彰明;显赫。《荀子·天论》:“礼义不加于国家,则功名不白。”⑤表明;陈述。《吕氏春秋·士节》:“吾将以死白之。”⑥禀告;报告。柳宗元《段太尉逸事状》:“太尉自州以状白府。”⑦徒然;平白地。李白《越女词》五首之四:“相看月未堕,白地断肝肠。”

    叠:

    ①重叠;累积。郦道元《水经注·江水》:“重岩叠嶂,隐天蔽日。”②折叠。白居易《微之重夸州居……因嘲兹石,聊以寄怀》:“君问西州城下事,醉中叠纸为君书。”③通“慴”。惧怕。杜牧《为中书门下请追加尊号表》:“震叠雷霆。”④量词。1. 层。用于重叠、累积的东西。许浑《题峡山寺》之二:“水曲岩千叠,云重树百层。”2.计算乐曲重奏或文辞反复遍数的单位。白居易《听歌六绝句·何满子》:“一曲四词歌八叠,从头便是断肠声。”

    还:

    (一)①返回;回到原地或恢复原位。《左传·僖公二十四年》:“宋成公如楚,还,入于郑,郑伯将享之。”(郑伯:指郑文公。享:设宴招待。)《史记·项羽本纪》:“还军霸上。”②恢复。《魏书·显祖纪》:“诸非劳超迁者,亦各还初。”(劳:功劳。迁:晋升。)③交还;归还。《荀子·尧问》:“然而吾所执贽而见者十人,还贽而见者三十人。”也指交纳。杜甫《岁晏行》:“割慈忍爱还租庸。”(庸:抵偿劳役的布帛。)④顾;回头。潘岳《伤弱子辞》:“还眺兮坟瘗(yì),草莽莽兮木森森。”(瘗:埋葬物。)《史记·滑稽列传》:“疾步数还顾。”⑤偿还。江淹《恨赋》:“裂帛系书,誓还汉恩。”(系:绑。书:信。)⑥通“环”。环绕。陈亮《念奴娇·登多景楼》:“危楼还望,叹此意,今古几人曾会。”⑦《汉书·食货志上》:“还庐树桑。”(庐:房舍。) (二)xuán ①旋转。《国语·吴语》:“大夫种(zhǒng)勇而善谋,将还玩吴国于股掌之上,以得其志。”(种:指越大夫文种。玩:玩弄。)②立即;迅速。《荀子·王霸》:“如是则舜禹还至,王业还起。”③轻盈快捷的样子。《诗经·齐风·还》:“子之还兮,遭我乎峱(náo)之间兮。”(峱:古山名。) (三)hái 副词。①仍;尚。杜甫《泛江》诗:“乱离还奏乐,漂泊且听歌。”②再;又。孟浩然《过故人庄》:“待到重阳日,还来就菊花。”③更。杜甫《奉待严大夫》诗:“殊方又喜故人来,重镇还须济世才。”

    图:

    ①版图;地图。岳飞《五岳祠盟记》:“取故地上版图。”《周礼·地官·小司徒》:“凡民讼以地比正之,地讼以图证之。”(地比:比邻;邻居。正:辨别是非。)②画。《庄子·田子方》:“宋元君将画图。”杜甫《咏怀古迹五首》之三:“画图省识春风面,环佩空归月夜魂。”(省识:罕识。环佩:妇女装饰,借指王昭君。)③绘;画。《汉书·苏武传》:“乃图画其人于麒麟阁。”沈括《梦溪笔谈》卷一:“直以七彩图之。”④思虑;谋划。《左传·僖公三十年》:“阙秦以利晋,唯君图之!”(阙:损害。)⑤谋取;图谋。《三国志 · 蜀书·诸葛亮传》:“此可以为援而不可图也。”⑥料想;猜度。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“阿母大拊掌,不图子自归。”(拊掌:拍手。这里表示惊异。)⑦法度。《楚辞·九章·怀沙》:“前图未改。”

    图象:

    图画塑像。《三国志·魏·臧洪传》:“身著~~,名垂后世。”

    象:

    ①动物名。《孟子·滕文公下》:“驱虎豹犀象而远之。”②象牙的省称。归有光《项脊轩志》:“持一象笏至。”③形象;景象。《庄子·达生》:“凡有貌象声色者,皆物也。”④征兆;象征。《左传·襄公九年》:“国乱无象。”⑤相貌;图像。后作“像”。《晋书·顾恺之传》:“尝图裴楷象,颊上加三毛,观者觉神明殊胜。”⑥摹拟;描绘。韩愈《贺皇帝即位表》:“仪而象之,以永多福。”(仪:容貌。)⑦仿效;效法。《墨子·辞过》:“为宫室若此,故左右皆法象之。”⑧相似。后作“像”。司马相如《长门赋》:“雷殷殷而响起兮,声象君之车音。”

    沧:

    ①寒冷。《逸周书·周祝》:“天地之间有沧热,善用道者终不竭。”②水深绿色。苏轼《赤壁赋》:“寄蜉蝣于天地,渺沧海之一粟。”(沧海:指大海。)[沧浪]1.青绿的水色。陆机《塘上行》:“发藻玉台下,垂影沧浪泉。”2. 古水名。一说即汉水,一说指汉水的下游,又说汉水的别流。《楚辞·渔父》:“沧浪之水清兮。”[沧海]大海。曹操《步出夏门行·观沧海》:“东临碣石,以观沧海。”(临:登临。)[沧沧]寒冷的样子。《列子·汤问》:“日初出,沧沧凉凉。”

    溟:

    ①细雨迷蒙。常叠用。张泌《春江雨》:“雨溟溟,风零零,老松瘦竹临烟汀。”(汀:水边平滩。)②海。元稹《侠客行》:“此客此心师海鲸,海鲸露背横沧溟。”《世说新语·言语》:“山崩溟海竭。”③幽深。《柏子潭》:“绝壑溟沉古隧长。”[溟濛]1.小雨的样子。张昱《船过临平湖》:“只因一霎溟闬雨,不得分明看好山。”2.迷茫不清;昏暗。苏曼殊《断鸿零雁记》第十六章:“余在月色溟闬之下,凝神静观其脸,横云斜月,殊胜端丽。”

    亦:

    ①副词。1. 相当于“也”、“也是”。《诗经·郑风·将仲子》:“仲可怀也,人之多言,亦可畏也。”(仲:老二。怀:怀念。)《史记·廉颇蔺相如列传》:“秦亦不以城予赵,赵亦终不予秦璧。”2. 表示语气的减弱。相当于“不过”、“只是”。《战国策·齐策四》:“王亦不好士也,何患无士?”(好:喜欢。患:担忧。)②语气词。《诗经·召南·草虫》:“亦既见止,亦既觏止。”(止:语气词。觏gòu:相遇。)[不亦]用于反问句。表示委婉语气。《论语·学而》:“学而时习之,不亦乐乎?”

    泛:

    ①泛滥,大水漫溢。《汉书·武帝纪》:“(元光三年)河水决濮阳,泛郡十六。”②漂浮;浮游。许浑《南亭偶题》:“鸟惊山果落,龟泛绿萍开。”③肤浅;不深入。叶适《始议一》:“不可以泛辞举,不可以偏说定。”④浮现;透出。陈羽《送友人及第归江东》:“五陵春色泛花枝,心醉花前远别离。”李孝光《环碧斋》:“水泛空青入座来。”⑤广泛;普遍。萧统《〈文选〉序》:“历观文囿,泛览辞林。”⑥弹奏(琴瑟)。吕温《衡州送李十一兵曹赴浙东》:“慷慨视别剑,凄清泛离琴。”

    杯:

    ①一种盛酒、水、羹等物的器具。《庄子·逍遥游》:“覆杯水于坳(ào)堂之上,则芥为之舟。”(坳:洼下处。芥:小草。)杜甫《九日五首》之一:“重阳独酌杯中酒,抱病岂登江上台。”②量词。用于杯子。李白《将进酒》:“会须一饮三百杯。”③借指舟船。李白《赠僧崖公》:“何日更携手,乘杯向蓬灜。”


  • bai die hai tu xiang ,cang ming yi fan bei 。

    “bai die hai tu xiang ,cang ming yi fan bei 。”shi gou chu chu :《yu wu tian seng ru wu tai wu shou 》;shi tang chao shi ren guan xiu de zuo pin 。

    shi mo li dao ci ,xin qin ju ke lun 。wei yun wu shang zu ,jian mai gei gu yuan 。
    yi yue hang sha qi ,san geng dao tie men 。bai tou xiang sai zai ,hui shou yi xiao hun 。
    xue ling ding wei zuo ,gan kun si gu di 。he heng yu tian bei ,ri la yue zhi xi 。
    shui dan xiang duo bai ,yuan nao lao bu ti 。kong yu ren ru cao ,xiang dui se qi qi 。
    yuan li qing liang si ,xun zhen shi shan cai 。shen xin mo suo de ,ri yue bu jiang lai 。
    bai die hai tu xiang ,cang ming yi fan bei 。tang ren yi he xing ,chu chu jiao hua kai 。
    tu zu you ying jin ,gan tuo pei ban hui 。bi zhi jia zhuang mao ,cha li di jia er 。
    jie yin mo ying ku ,you xin sheng bu zhi 。shen jie tou yi bai ,bu de yuan xiang sui 。
    song ying jing ji guo ,duo hua di wang xin 。dian ji qing lian mu ,huan chui zi mo jin 。
    mei gen shuang ru xi ,fan ga du nan qin 。bi shi tuo bo li ,ta nian bu ke xun 。

    【zhu shi 】:

    bai :

    ①bai se 。《xun zi ·rong ru 》:“mu bian bai hei mei e 。”(bian :bian bie 。)②chun jie 。《han fei zi ·shui yi 》:“song (sǒng)xin bai yi 。”(song :gong jing 。)③jiao jie ;ming liang 。bai ju yi 《pi pa hang 》:“wei jian jiang xin qiu yue bai 。”④zhang ming ;xian he 。《xun zi ·tian lun 》:“li yi bu jia yu guo jia ,ze gong ming bu bai 。”⑤biao ming ;chen shu 。《lv shi chun qiu ·shi jie 》:“wu jiang yi si bai zhi 。”⑥bing gao ;bao gao 。liu zong yuan 《duan tai wei yi shi zhuang 》:“tai wei zi zhou yi zhuang bai fu 。”⑦tu ran ;ping bai de 。li bai 《yue nv ci 》wu shou zhi si :“xiang kan yue wei duo ,bai de duan gan chang 。”

    die :

    ①chong die ;lei ji 。li dao yuan 《shui jing zhu ·jiang shui 》:“chong yan die zhang ,yin tian bi ri 。”②she die 。bai ju yi 《wei zhi chong kua zhou ju ……yin chao ci dan ,liao yi ji huai 》:“jun wen xi zhou cheng xia shi ,zui zhong die zhi wei jun shu 。”③tong “she ”。ju pa 。du mu 《wei zhong shu men xia qing zhui jia zun hao biao 》:“zhen die lei ting 。”④liang ci 。1. ceng 。yong yu chong die 、lei ji de dong xi 。hu hun 《ti xia shan si 》zhi er :“shui qu yan qian die ,yun chong shu bai ceng 。”2.ji suan le qu chong zou huo wen ci fan fu bian shu de chan wei 。bai ju yi 《ting ge liu jue gou ·he man zi 》:“yi qu si ci ge ba die ,cong tou bian shi duan chang sheng 。”

    hai :

    (yi )①fan hui ;hui dao yuan de huo hui fu yuan wei 。《zuo chuan ·xi gong er shi si nian 》:“song cheng gong ru chu ,hai ,ru yu zheng ,zheng bai jiang xiang zhi 。”(zheng bai :zhi zheng wen gong 。xiang :she yan qiao dai 。)《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“hai jun ba shang 。”②hui fu 。《wei shu ·xian zu ji 》:“zhu fei lao chao qian zhe ,yi ge hai chu 。”(lao :gong lao 。qian :jin sheng 。)③jiao hai ;gui hai 。《xun zi ·yao wen 》:“ran er wu suo zhi zhi er jian zhe shi ren ,hai zhi er jian zhe san shi ren 。”ye zhi jiao na 。du fu 《sui yan hang 》:“ge ci ren ai hai zu yong 。”(yong :di chang lao yi de bu bo 。)④gu ;hui tou 。pan yue 《shang ruo zi ci 》:“hai tiao xi fen yi (yì),cao mang mang xi mu sen sen 。”(yi :mai zang wu 。)《shi ji ·hua ji lie chuan 》:“ji bu shu hai gu 。”⑤chang hai 。jiang yan 《hen fu 》:“lie bo ji shu ,shi hai han en 。”(ji :bang 。shu :xin 。)⑥tong “huan ”。huan rao 。chen liang 《nian nu jiao ·deng duo jing lou 》:“wei lou hai wang ,tan ci yi ,jin gu ji ren ceng hui 。”⑦《han shu ·shi huo zhi shang 》:“hai lu shu sang 。”(lu :fang she 。) (er )xuán ①xuan zhuai 。《guo yu ·wu yu 》:“da fu chong (zhǒng)yong er shan mou ,jiang hai wan wu guo yu gu zhang zhi shang ,yi de ji zhi 。”(chong :zhi yue da fu wen chong 。wan :wan long 。)②li ji ;xun su 。《xun zi ·wang ba 》:“ru shi ze shun yu hai zhi ,wang ye hai qi 。”③qing ying kuai jie de yang zi 。《shi jing ·ji feng ·hai 》:“zi zhi hai xi ,zao wo hu nao (náo)zhi jian xi 。”(nao :gu shan ming 。) (san )hái fu ci 。①reng ;shang 。du fu 《fan jiang 》shi :“luan li hai zou le ,piao bo ju ting ge 。”②zai ;you 。meng hao ran 《guo gu ren zhuang 》:“dai dao chong yang ri ,hai lai jiu ju hua 。”③geng 。du fu 《feng dai yan da fu 》shi :“shu fang you xi gu ren lai ,chong zhen hai xu ji shi cai 。”

    tu :

    ①ban tu ;de tu 。yue fei 《wu yue ci meng ji 》:“qu gu de shang ban tu 。”《zhou li ·de guan ·xiao si tu 》:“fan min song yi de bi zheng zhi ,de song yi tu zheng zhi 。”(de bi :bi lin ;lin ju 。zheng :bian bie shi fei 。)②hua 。《zhuang zi ·tian zi fang 》:“song yuan jun jiang hua tu 。”du fu 《yong huai gu ji wu shou 》zhi san :“hua tu sheng shi chun feng mian ,huan pei kong gui yue ye hun 。”(sheng shi :han shi 。huan pei :fu nv zhuang shi ,jie zhi wang zhao jun 。)③hui ;hua 。《han shu ·su wu chuan 》:“nai tu hua ji ren yu qi lin ge 。”shen gua 《meng xi bi tan 》juan yi :“zhi yi qi cai tu zhi 。”④sai lv ;mou hua 。《zuo chuan ·xi gong san shi nian 》:“que qin yi li jin ,wei jun tu zhi !”(que :sun hai 。)⑤mou qu ;tu mou 。《san guo zhi · shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“ci ke yi wei yuan er bu ke tu ye 。”⑥liao xiang ;cai du 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“a mu da fu zhang ,bu tu zi zi gui 。”(fu zhang :pai shou 。zhe li biao shi jing yi 。)⑦fa du 。《chu ci ·jiu zhang ·huai sha 》:“qian tu wei gai 。”

    tu xiang :

    tu hua su xiang 。《san guo zhi ·wei ·zang hong chuan 》:“shen zhe ~~,ming chui hou shi 。”

    xiang :

    ①dong wu ming 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“qu hu bao xi xiang er yuan zhi 。”②xiang ya de sheng chen 。gui you guang 《xiang ji xuan zhi 》:“chi yi xiang hu zhi 。”③xing xiang ;jing xiang 。《zhuang zi ·da sheng 》:“fan you mao xiang sheng se zhe ,jie wu ye 。”④zheng zhao ;xiang zheng 。《zuo chuan ·xiang gong jiu nian 》:“guo luan mo xiang 。”⑤xiang mao ;tu xiang 。hou zuo “xiang ”。《jin shu ·gu kai zhi chuan 》:“chang tu pei kai xiang ,jia shang jia san mao ,guan zhe jiao shen ming shu sheng 。”⑥mo ni ;miao hui 。han yu 《he huang di ji wei biao 》:“yi er xiang zhi ,yi yong duo fu 。”(yi :rong mao 。)⑦fang xiao ;xiao fa 。《mo zi ·ci guo 》:“wei gong shi re ci ,gu zuo you jie fa xiang zhi 。”⑧xiang shi 。hou zuo “xiang ”。si ma xiang ru 《chang men fu 》:“lei yan yan er xiang qi xi ,sheng xiang jun zhi che yin 。”

    cang :

    ①han leng 。《yi zhou shu ·zhou zhu 》:“tian de zhi jian you cang re ,shan yong dao zhe zhong bu jie 。”②shui shen lu se 。su shi 《chi bi fu 》:“ji fu you yu tian de ,miao cang hai zhi yi su 。”(cang hai :zhi da hai 。)[cang lang ]1.qing lu de shui se 。liu ji 《tang shang hang 》:“fa zao yu tai xia ,chui ying cang lang quan 。”2. gu shui ming 。yi shui ji han shui ,yi shui zhi han shui de xia you ,you shui han shui de bie liu 。《chu ci ·yu fu 》:“cang lang zhi shui qing xi 。”[cang hai ]da hai 。cao cao 《bu chu xia men hang ·guan cang hai 》:“dong lin jie dan ,yi guan cang hai 。”(lin :deng lin 。)[cang cang ]han leng de yang zi 。《lie zi ·shang wen 》:“ri chu chu ,cang cang liang liang 。”

    ming :

    ①xi yu mi meng 。chang die yong 。zhang bi 《chun jiang yu 》:“yu ming ming ,feng ling ling ,lao song shou zhu lin yan ting 。”(ting :shui bian ping tan 。)②hai 。yuan zhen 《xia ke hang 》:“ci ke ci xin shi hai jing ,hai jing lou bei heng cang ming 。”《shi shui xin yu ·yan yu 》:“shan beng ming hai jie 。”③you shen 。《bai zi tan 》:“jue he ming chen gu sui chang 。”[ming 濛]1.xiao yu de yang zi 。zhang yu 《chuan guo lin ping hu 》:“zhi yin yi sha ming bi yu ,bu de fen ming kan hao shan 。”2.mi mang bu qing ;hun an 。su man shu 《duan hong ling yan ji 》di shi liu zhang :“yu zai yue se ming bi zhi xia ,ning shen jing guan ji lian ,heng yun xie yue ,shu sheng duan li 。”

    yi :

    ①fu ci 。1. xiang dang yu “ye ”、“ye shi ”。《shi jing ·zheng feng ·jiang zhong zi 》:“zhong ke huai ye ,ren zhi duo yan ,yi ke wei ye 。”(zhong :lao er 。huai :huai nian 。)《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“qin yi bu yi cheng yu zhao ,zhao yi zhong bu yu qin bi 。”2. biao shi yu qi de jian ruo 。xiang dang yu “bu guo ”、“zhi shi ”。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“wang yi bu hao shi ye ,he huan mo shi ?”(hao :xi huan 。huan :dan you 。)②yu qi ci 。《shi jing ·shao na ·cao chong 》:“yi ji jian zhi ,yi ji gou zhi 。”(zhi :yu qi ci 。gou gòu:xiang yu 。)[bu yi ]yong yu fan wen gou 。biao shi wei wan yu qi 。《lun yu ·xue er 》:“xue er shi xi zhi ,bu yi le hu ?”

    fan :

    ①fan lan ,da shui man yi 。《han shu ·wu di ji 》:“(yuan guang san nian )he shui jue pu yang ,fan jun shi liu 。”②piao fu ;fu you 。hu hun 《na ting ou ti 》:“diao jing shan guo la ,gui fan lu ping kai 。”③fu jian ;bu shen ru 。xie kuo 《shi yi yi 》:“bu ke yi fan ci ju ,bu ke yi pian shui ding 。”④fu xian ;tou chu 。chen yu 《song you ren ji di gui jiang dong 》:“wu ling chun se fan hua zhi ,xin zui hua qian yuan bie li 。”li xiao guang 《huan bi zhai 》:“shui fan kong qing ru zuo lai 。”⑤an fan ;pu bian 。xiao tong 《〈wen shua 〉xu 》:“li guan wen you ,fan lan ci lin 。”⑥dan zou (qin se )。lv wen 《heng zhou song li shi yi bing cao fu zhe dong 》:“kang kai shi bie jian ,qi qing fan li qin 。”

    bei :

    ①yi chong cheng jiu 、shui 、geng deng wu de qi ju 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“fu bei shui yu ao (ào)tang zhi shang ,ze gai wei zhi zhou 。”(ao :wa xia chu 。gai :xiao cao 。)du fu 《jiu ri wu shou 》zhi yi :“chong yang du zhuo bei zhong jiu ,bao bing qi deng jiang shang tai 。”②liang ci 。yong yu bei zi 。li bai 《jiang jin jiu 》:“hui xu yi yin san bai bei 。”③jie zhi zhou chuan 。li bai 《zeng seng ya gong 》:“he ri geng xie shou ,cheng bei xiang peng ying 。”