• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 年深豈免有缺畫,快劍斫斷生蛟鼉。

    “年深豈免有缺畫,快劍斫斷生蛟鼉。”詩句出處:《石鼓歌》;是唐朝詩人韓愈的作品。

    張生手持石鼓文,勸我試作石鼓歌。
    少陵無人謫仙死,才薄將奈石鼓何。
    周綱凌遲四海沸,宣王憤起揮天戈。
    大開明堂受朝賀,諸侯劍珮鳴相磨。
    蒐於岐陽騁雄俊,萬裡禽獸皆遮羅。
    鐫功勒成告萬世,鑿石作鼓隳嵯峨。
    從臣才藝咸第一,揀選撰刻留山阿。
    雨淋日灸野火燎,鬼物守護煩撝呵。
    公從何處得紙本,毫發盡備無差訛。
    辭嚴義密讀難曉,字體不類隸與蝌。
    年深豈免有缺畫,快劍斫斷生蛟鼉。
    鸞翔鳳翥眾仙下,珊瑚碧樹交枝柯。
    金繩鐵索鎖紐壯,古鼎躍水龍騰梭。
    陋儒編詩不收入,二雅褊迫無委蛇。
    孔子西行不到秦,掎摭星宿遺羲娥。
    嗟餘好古生苦晚,對此涕淚雙滂沱。
    憶昔初蒙博士征,其年始改稱元和。
    故人從軍在右輔,為我度量掘臼科。
    濯冠沐浴告祭酒,如此至寶存豈多。
    氈包席裹可立致,十鼓隻載數駱駝。
    薦諸太廟比郜鼎,光價豈止百倍過。
    聖恩若許留太學,諸生講解得切磋。
    觀經鴻都尚填咽,坐見舉國來奔波。
    剜苔剔蘚露節角,安置妥帖平不頗。
    大廈深簷與蓋覆,經歷久遠期無佗。
    中朝大官老於事,詎肯感激徒婩婀。
    牧童敲火牛礪角,誰復著手為摩挲。
    日銷月鑠就埋沒,六年西顧空吟哦。
    羲之俗書趁姿媚,數紙尚可博白鵝。
    繼周八代爭戰罷,無人收拾理則那。
    方今太平日無事,柄任儒術崇丘軻。
    安能以此尚論列,願借辯口如懸河。
    石鼓之歌止於此,嗚呼吾意其蹉跎。

    【註釋】:

    年:

    ①收成;年景。《谷梁傳·桓公三年》:“五谷皆熟為有年也。”蘇軾《喜雨亭記》:“雨麥於岐山之陽,其占為有年。”②十二個月為一年。《莊子·秋水》:“湯之時,八年七旱。”③年紀;年歲。《史記·屈原賈生列傳》:“是時賈生年二十餘,最為少。”④帝王的年號。改年叫改元。《三國志·吳書·吳主傳》:“改年為延康。”

    深:

    ①水深。與“淺”相對。《詩經·小雅·小旻(mín)》:“如臨深淵,如履薄冰。”②從上到下或從外到裡距離遠。《左傳·襄公二十一年》:“深山大澤,實生龍蛇。”③深厚;密切。杜甫《羌村三首》之三:“請為父老歌,艱難愧深情。”④深入;深刻。《戰國策·趙策四》:“父母之愛子,則為之計深遠。”又精到。⑤精深;深奧。《論衡· 自紀》:“何以為辯? 喻深以淺。”⑥厲害;深重。《韓非子·喻老》:“君之病在肌膚,不治將益深。”⑦刻毒;殘酷。《戰國策·燕策三》:“秦之遇將軍,可謂深矣:父母宗族皆為戮沒。”(將軍:指樊於[wū]期。遇:對待。)⑧色彩濃重。白居易《買花》:“一叢深色花,十戶中人賦。”⑨時間久。陸遊《入蜀記》:“是日風靜,舟行頗遲,又深秋潦(lǎo)縮。”(潦縮:積水下降。)⑩副詞。表示程度較高,相當於“很”、“非常”。《史記·汲黯鄭當時列傳》:“然至其輔少主,守城深堅,招之不來。”

    豈:

    (一)副詞。①表示反問。相當於“難道”、“怎麼”。《左傳·僖公五年》:“晉,吾宗也,豈害我哉?”②表示推測或疑問。相當於“是否”。《三國志·蜀志·諸葛亮傳》:“諸葛孔明者,臥龍也,將軍豈願見之乎?”(二)kǎi 同“愷”。快樂;和樂。《詩經·小雅·魚藻》:“豈樂飲酒。”[豈弟]同“愷悌”。和悅可親。《詩經·齊風·載驅》:“齊子豈弟。”(齊子:齊國國君的女兒。)

    免:

    (一)①脫掉;去掉。《左傳·僖公三十三年》:“左右免胄而下。”②免除。《北齊書·文宣帝紀》:“甲辰,詔今年遭蝗之處免租。”③赦免。《左傳·成公十七年》:“君討有罪,而免臣於死,君之惠也。”④避免。《孟子·梁惠王上》:“兇年不免於死亡。”⑤罷免。《呂氏春秋·處方》:“殺之免之。”⑥通“娩”。分娩;生育。《國語·越語上》:“將免者以告,公令醫守之。”⑦通“勉”。勤勉。《呂氏春秋·辯土》:“免耕殺匿,使農事得。” (二)wèn 同“絻(wèn)”。古代一種喪服。脫帽。用佈纏頭。《禮記·檀弓上》:“公儀仲子之喪,檀弓免焉。”《左傳·襄公二十五年》:“陳侯免。”

    有:

    (一)①與“無”相對。1. 表示占有、具有、領有。《論語·公冶長》:“陳文子有馬十乘(shèng)。”(乘:四匹。)諸葛亮《草廬對》:“孫權據有江東。”2.表示存在。曹丕《雜詩》:“西北有浮雲,亭亭如車蓋。”3. 表示發生。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“天下有變,則命一上將將荊州之軍以向宛、洛。”②豐收。儲光羲《觀競渡》:“能令秋大有,鼓吹遠相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩薩蠻》:“暝色入高樓,有人樓上愁。”④助詞。1. 多用於朝代名稱的前面。《詩經·大雅·文王》:“有周不顯,帝命不時。”2. 用於形容詞前面。《詩經·鄭風·女曰雞鳴》:“明星有爛。”(爛:燦爛。) (二)yòu 通“又”。用於整數與零數之間。《論語·為政》:“吾十有五而志於學。”《史記·秦始皇本紀》:“三十有七年,親巡天下。”

    缺:

    ①殘缺;破損。《詩經·豳風·破斧》:“既破我斧,又缺我斨(qiāng)。”(斨:斧類。)②缺口;空隙。《史記·孔子世傢》:“昔吾入也,由彼缺。”③官吏的空額。《世說新語·任誕》:“步兵校尉缺。”④缺陷;缺點。蘇軾《歧亭五首》之五:“吾非固多矣,君豈無一缺!”(非:過失。)⑤缺少;不足。陸遊《入蜀記》:“下又缺數字。”⑥衰敗;廢棄。《史記·漢興以來諸侯五年表》:“厲幽之後,王廢缺,侯伯強國興焉。”⑦廢弛。《漢書·藝文志》:“方今去聖久遠,道術缺廢,無所更索。”

    畫:

    ①劃分;劃分界線。《左傳·襄公四年》:“芒芒禹跡,畫為九州。”(芒芒:遼遠的樣子。)司馬遷《報任安書》:“故士有畫地為牢勢不入。”②繪畫;作畫。《戰國策·齊策二》:“請畫地為蛇,先成者飲酒。”《後漢書·宗室傳·齊武王佖》:“使長安中官署及天下鄉亭皆畫伯升像於塾,旦起射之。”(伯升:劉縯字。)③圖畫;畫成的藝術品。沈括《夢溪筆談·書畫》:“書畫之妙,當以神會,難可以形器求也。”《聊齋志異·促織》:“拾視之,非字而畫。”④有彩畫的;用彩畫裝飾的。韋應物《郡齋中雨與諸文士燕集》:“兵衛森畫戟,宴寢凝清香。”⑤謀劃;籌劃。《史記·留侯世傢》:“良曰:‘誰為陛下畫此計者?’”《商君書· 更法》:“孝公平畫。”(平:評議。)⑥計策;計謀。《史記·淮陰侯列傳》:“言不聽,畫不用。”⑦書法的橫筆叫畫;漢字的一筆叫一畫。魏學洢《核舟記》:“細若紋足,鉤畫瞭瞭。”

    快:

    ①喜悅;痛快。《孟子·梁惠王上》:“抑王興甲兵,危士臣,構怨於諸侯,然後快於心與?”(抑:還是。構:結。)《戰國策·秦策五》:“文信侯去而不快。”(文信侯:指秦國的呂不韋。)②稱心。《北史·劉延明傳》:“吾有一女,欲覓一快女婿。”③放縱;放肆。《戰國策·趙策二》:“恭於教而不快。”④迅速。《晉書·王湛傳》:“此馬雖快,然力薄不堪苦行。”(堪:經得起。)古詩《折楊柳歌辭》:“健兒須快馬。”⑤豪爽;爽快。《三國志·蜀書·黃權傳》:“黃公衡,快士也。”《舊唐書·張延賞傳》:“武人性快。”⑥鋒利。《齊民要術·雜說》:“調習器械,務令快利。”杜甫《戲題王宰畫山水圖歌》:“焉得並州快剪刀。”[快快]肆意。《荀子·榮辱》:“快快而亡者怒也。”《淮南子·繆稱》:“桀、紂日快快以致於死。”

    斫:

    ①砍;削。《荀子·性惡》:“工人斫木而為器。”②擊。《三國志·吳書·甘寧傳》:“受敕出斫敵前營。”

    斷:

    ①斷開;截斷。《史記·文帝本紀》:“刑至斷肢體,刻肌膚。”②斷絕;隔開。喬宇《秋風亭下泛舟》:“山分秦晉群峰斷,水入河汾兩派通。”李白《大堤曲》:“天長音信斷。”③盡;極。張羽《清口》:“行行重行行,目斷雙飛鴻。”④禁止;戒除;禁絕。王羲之《雜帖》:“此郡斷酒一年,所省百餘萬斛米,乃過於租。”⑤判斷;決定;決斷。《國語·晉語九》:“及斷獄之日,叔魚抑邢侯。”⑥副詞。絕對。柳宗元《封建論》:“周之事跡,斷可見矣。”李商隱《無題》:“斷無消息石榴紅。”

    生:

    ①生長;長出。《荀子·勸學》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活著;生存。《論語· 衛靈公》:“志士仁人,無求生以害仁,有殺身以成仁。”③生命;性命。《韓非子·解老》:“祿也者,人之所以持生也。”(祿:俸祿。持:維持。)④產生;發生。《韓詩外傳》卷五:“水淵深廣,則龍魚生之。”⑤生育;誕生。《左傳·隱公元年》:“莊公寤生。”⑥生存的期間,指人的一生;一輩子。曹操《短歌行》:“對酒當歌,人生幾何?”⑦生活;生計。柳宗元《捕蛇者說》:“鄉鄰之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《呂氏春秋·適音》:“大饗之禮,上玄尊而俎生魚。”2.未加工煉制的。《洛陽伽藍記·城北》:“頭後垂二尺生絹。”⑨讀書的人。《史記·秦始皇本紀》:“今諸生不師今而學古,以非當世。”

    蛟:

    古代傳說中能引發洪水的龍。《荀子·勸學》:“積水成淵,蛟龍生焉。”《論衡·龍虛》:“蛟則龍之類也。”

    鼉:

    揚子鱷。 又名鼉龍,豬婆龍。爬行動物。體長二至四米,四足,背尾有鱗甲,力猛。常穴於江河岸邊。《呂氏春秋·諭大》:“水大則有蛟龍黿鼉鱣鮪。”《山海經· 中山經》:“(岷山)江水出焉,東北流註於海,其中多良龜,多鼉。”古時常以其皮冒鼓,因名鼉鼓。《詩經·大雅·靈臺》:“鼉鼓逢(péng)逢,矇瞍(sǒu)奏公。”(逢逢:鼓聲。矇瞍:盲人樂師。)


  • 年深岂免有缺画,快剑斫断生蛟鼍。

    “年深岂免有缺画,快剑斫断生蛟鼍。”诗句出处:《石鼓歌》;是唐朝诗人韩愈的作品。

    张生手持石鼓文,劝我试作石鼓歌。
    少陵无人谪仙死,才薄将奈石鼓何。
    周纲凌迟四海沸,宣王愤起挥天戈。
    大开明堂受朝贺,诸侯剑珮鸣相磨。
    蒐于岐阳骋雄俊,万里禽兽皆遮罗。
    镌功勒成告万世,凿石作鼓隳嵯峨。
    从臣才艺咸第一,拣选撰刻留山阿。
    雨淋日灸野火燎,鬼物守护烦撝呵。
    公从何处得纸本,毫发尽备无差讹。
    辞严义密读难晓,字体不类隶与蝌。
    年深岂免有缺画,快剑斫断生蛟鼍。
    鸾翔凤翥众仙下,珊瑚碧树交枝柯。
    金绳铁索锁纽壮,古鼎跃水龙腾梭。
    陋儒编诗不收入,二雅褊迫无委蛇。
    孔子西行不到秦,掎摭星宿遗羲娥。
    嗟余好古生苦晚,对此涕泪双滂沱。
    忆昔初蒙博士征,其年始改称元和。
    故人从军在右辅,为我度量掘臼科。
    濯冠沐浴告祭酒,如此至宝存岂多。
    毡包席裹可立致,十鼓只载数骆驼。
    荐诸太庙比郜鼎,光价岂止百倍过。
    圣恩若许留太学,诸生讲解得切磋。
    观经鸿都尚填咽,坐见举国来奔波。
    剜苔剔藓露节角,安置妥帖平不颇。
    大厦深檐与盖覆,经历久远期无佗。
    中朝大官老于事,讵肯感激徒婩婀。
    牧童敲火牛砺角,谁复著手为摩挲。
    日销月铄就埋没,六年西顾空吟哦。
    羲之俗书趁姿媚,数纸尚可博白鹅。
    继周八代争战罢,无人收拾理则那。
    方今太平日无事,柄任儒术崇丘轲。
    安能以此尚论列,愿借辩口如悬河。
    石鼓之歌止于此,呜呼吾意其蹉跎。

    【注释】:

    年:

    ①收成;年景。《谷梁传·桓公三年》:“五谷皆熟为有年也。”苏轼《喜雨亭记》:“雨麦于岐山之阳,其占为有年。”②十二个月为一年。《庄子·秋水》:“汤之时,八年七旱。”③年纪;年岁。《史记·屈原贾生列传》:“是时贾生年二十余,最为少。”④帝王的年号。改年叫改元。《三国志·吴书·吴主传》:“改年为延康。”

    深:

    ①水深。与“浅”相对。《诗经·小雅·小旻(mín)》:“如临深渊,如履薄冰。”②从上到下或从外到里距离远。《左传·襄公二十一年》:“深山大泽,实生龙蛇。”③深厚;密切。杜甫《羌村三首》之三:“请为父老歌,艰难愧深情。”④深入;深刻。《战国策·赵策四》:“父母之爱子,则为之计深远。”又精到。⑤精深;深奥。《论衡· 自纪》:“何以为辩? 喻深以浅。”⑥厉害;深重。《韩非子·喻老》:“君之病在肌肤,不治将益深。”⑦刻毒;残酷。《战国策·燕策三》:“秦之遇将军,可谓深矣:父母宗族皆为戮没。”(将军:指樊於[wū]期。遇:对待。)⑧色彩浓重。白居易《买花》:“一丛深色花,十户中人赋。”⑨时间久。陆游《入蜀记》:“是日风静,舟行颇迟,又深秋潦(lǎo)缩。”(潦缩:积水下降。)⑩副词。表示程度较高,相当于“很”、“非常”。《史记·汲黯郑当时列传》:“然至其辅少主,守城深坚,招之不来。”

    岂:

    (一)副词。①表示反问。相当于“难道”、“怎么”。《左传·僖公五年》:“晋,吾宗也,岂害我哉?”②表示推测或疑问。相当于“是否”。《三国志·蜀志·诸葛亮传》:“诸葛孔明者,卧龙也,将军岂愿见之乎?”(二)kǎi 同“愷”。快乐;和乐。《诗经·小雅·鱼藻》:“岂乐饮酒。”[岂弟]同“愷悌”。和悦可亲。《诗经·齐风·载驱》:“齐子岂弟。”(齐子:齐国国君的女儿。)

    免:

    (一)①脱掉;去掉。《左传·僖公三十三年》:“左右免胄而下。”②免除。《北齐书·文宣帝纪》:“甲辰,诏今年遭蝗之处免租。”③赦免。《左传·成公十七年》:“君讨有罪,而免臣于死,君之惠也。”④避免。《孟子·梁惠王上》:“凶年不免于死亡。”⑤罢免。《吕氏春秋·处方》:“杀之免之。”⑥通“娩”。分娩;生育。《国语·越语上》:“将免者以告,公令医守之。”⑦通“勉”。勤勉。《吕氏春秋·辩土》:“免耕杀匿,使农事得。” (二)wèn 同“絻(wèn)”。古代一种丧服。脱帽。用布缠头。《礼记·檀弓上》:“公仪仲子之丧,檀弓免焉。”《左传·襄公二十五年》:“陈侯免。”

    有:

    (一)①与“无”相对。1. 表示占有、具有、领有。《论语·公冶长》:“陈文子有马十乘(shèng)。”(乘:四匹。)诸葛亮《草庐对》:“孙权据有江东。”2.表示存在。曹丕《杂诗》:“西北有浮云,亭亭如车盖。”3. 表示发生。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“天下有变,则命一上将将荆州之军以向宛、洛。”②丰收。储光羲《观竞渡》:“能令秋大有,鼓吹远相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩萨蛮》:“暝色入高楼,有人楼上愁。”④助词。1. 多用于朝代名称的前面。《诗经·大雅·文王》:“有周不显,帝命不时。”2. 用于形容词前面。《诗经·郑风·女曰鸡鸣》:“明星有烂。”(烂:灿烂。) (二)yòu 通“又”。用于整数与零数之间。《论语·为政》:“吾十有五而志于学。”《史记·秦始皇本纪》:“三十有七年,亲巡天下。”

    缺:

    ①残缺;破损。《诗经·豳风·破斧》:“既破我斧,又缺我斨(qiāng)。”(斨:斧类。)②缺口;空隙。《史记·孔子世家》:“昔吾入也,由彼缺。”③官吏的空额。《世说新语·任诞》:“步兵校尉缺。”④缺陷;缺点。苏轼《歧亭五首》之五:“吾非固多矣,君岂无一缺!”(非:过失。)⑤缺少;不足。陆游《入蜀记》:“下又缺数字。”⑥衰败;废弃。《史记·汉兴以来诸侯五年表》:“厉幽之后,王废缺,侯伯强国兴焉。”⑦废弛。《汉书·艺文志》:“方今去圣久远,道术缺废,无所更索。”

    画:

    ①划分;划分界线。《左传·襄公四年》:“芒芒禹迹,画为九州。”(芒芒:辽远的样子。)司马迁《报任安书》:“故士有画地为牢势不入。”②绘画;作画。《战国策·齐策二》:“请画地为蛇,先成者饮酒。”《后汉书·宗室传·齐武王佖》:“使长安中官署及天下乡亭皆画伯升像于塾,旦起射之。”(伯升:刘縯字。)③图画;画成的艺术品。沈括《梦溪笔谈·书画》:“书画之妙,当以神会,难可以形器求也。”《聊斋志异·促织》:“拾视之,非字而画。”④有彩画的;用彩画装饰的。韦应物《郡斋中雨与诸文士燕集》:“兵卫森画戟,宴寝凝清香。”⑤谋划;筹划。《史记·留侯世家》:“良曰:‘谁为陛下画此计者?’”《商君书· 更法》:“孝公平画。”(平:评议。)⑥计策;计谋。《史记·淮阴侯列传》:“言不听,画不用。”⑦书法的横笔叫画;汉字的一笔叫一画。魏学洢《核舟记》:“细若纹足,钩画了了。”

    快:

    ①喜悦;痛快。《孟子·梁惠王上》:“抑王兴甲兵,危士臣,构怨于诸侯,然后快于心与?”(抑:还是。构:结。)《战国策·秦策五》:“文信侯去而不快。”(文信侯:指秦国的吕不韦。)②称心。《北史·刘延明传》:“吾有一女,欲觅一快女婿。”③放纵;放肆。《战国策·赵策二》:“恭于教而不快。”④迅速。《晋书·王湛传》:“此马虽快,然力薄不堪苦行。”(堪:经得起。)古诗《折杨柳歌辞》:“健儿须快马。”⑤豪爽;爽快。《三国志·蜀书·黄权传》:“黄公衡,快士也。”《旧唐书·张延赏传》:“武人性快。”⑥锋利。《齐民要术·杂说》:“调习器械,务令快利。”杜甫《戏题王宰画山水图歌》:“焉得并州快剪刀。”[快快]肆意。《荀子·荣辱》:“快快而亡者怒也。”《淮南子·缪称》:“桀、纣日快快以致于死。”

    斫:

    ①砍;削。《荀子·性恶》:“工人斫木而为器。”②击。《三国志·吴书·甘宁传》:“受敕出斫敌前营。”

    断:

    ①断开;截断。《史记·文帝本纪》:“刑至断肢体,刻肌肤。”②断绝;隔开。乔宇《秋风亭下泛舟》:“山分秦晋群峰断,水入河汾两派通。”李白《大堤曲》:“天长音信断。”③尽;极。张羽《清口》:“行行重行行,目断双飞鸿。”④禁止;戒除;禁绝。王羲之《杂帖》:“此郡断酒一年,所省百余万斛米,乃过于租。”⑤判断;决定;决断。《国语·晋语九》:“及断狱之日,叔鱼抑邢侯。”⑥副词。绝对。柳宗元《封建论》:“周之事迹,断可见矣。”李商隐《无题》:“断无消息石榴红。”

    生:

    ①生长;长出。《荀子·劝学》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活着;生存。《论语· 卫灵公》:“志士仁人,无求生以害仁,有杀身以成仁。”③生命;性命。《韩非子·解老》:“禄也者,人之所以持生也。”(禄:俸禄。持:维持。)④产生;发生。《韩诗外传》卷五:“水渊深广,则龙鱼生之。”⑤生育;诞生。《左传·隐公元年》:“庄公寤生。”⑥生存的期间,指人的一生;一辈子。曹操《短歌行》:“对酒当歌,人生几何?”⑦生活;生计。柳宗元《捕蛇者说》:“乡邻之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《吕氏春秋·适音》:“大飨之礼,上玄尊而俎生鱼。”2.未加工炼制的。《洛阳伽蓝记·城北》:“头后垂二尺生绢。”⑨读书的人。《史记·秦始皇本纪》:“今诸生不师今而学古,以非当世。”

    蛟:

    古代传说中能引发洪水的龙。《荀子·劝学》:“积水成渊,蛟龙生焉。”《论衡·龙虚》:“蛟则龙之类也。”

    鼍:

    扬子鳄。 又名鼍龙,猪婆龙。爬行动物。体长二至四米,四足,背尾有鳞甲,力猛。常穴于江河岸边。《吕氏春秋·谕大》:“水大则有蛟龙鼋鼍鳣鲔。”《山海经· 中山经》:“(岷山)江水出焉,东北流注于海,其中多良龟,多鼍。”古时常以其皮冒鼓,因名鼍鼓。《诗经·大雅·灵台》:“鼍鼓逢(péng)逢,矇瞍(sǒu)奏公。”(逢逢:鼓声。矇瞍:盲人乐师。)


  • nian shen qi mian you que hua ,kuai jian zhuo duan sheng jiao tuo 。

    “nian shen qi mian you que hua ,kuai jian zhuo duan sheng jiao tuo 。”shi gou chu chu :《dan gu ge 》;shi tang chao shi ren han yu de zuo pin 。

    zhang sheng shou chi dan gu wen ,quan wo shi zuo dan gu ge 。
    shao ling mo ren zhe xian si ,cai bao jiang nai dan gu he 。
    zhou gang ling chi si hai fei ,xuan wang fen qi hui tian ge 。
    da kai ming tang shou chao he ,zhu hou jian 珮ming xiang mo 。
    sou yu qi yang cheng xiong jun ,mo li qin shou jie zhe luo 。
    juan gong le cheng gao mo shi ,zao dan zuo gu hui cuo e 。
    cong chen cai yi xian di yi ,jian shua zhuan ke liu shan a 。
    yu lin ri jiu ye huo liao ,gui wu shou hu fan hui a 。
    gong cong he chu de zhi ben ,hao fa jin bei mo cha e 。
    ci yan yi mi dou nan xiao ,zi ti bu lei li yu ke 。
    nian shen qi mian you que hua ,kuai jian zhuo duan sheng jiao tuo 。
    luan xiang feng zhu zhong xian xia ,shan hu bi shu jiao zhi ke 。
    jin sheng tie suo suo niu zhuang ,gu ding yue shui long teng suo 。
    lou ru bian shi bu shou ru ,er ya bian pai mo wei she 。
    kong zi xi hang bu dao qin ,ji zhi xing su wei xi e 。
    jie yu hao gu sheng ku wan ,dui ci ti lei shuang pang duo 。
    yi xi chu meng bo shi zheng ,ji nian shi gai chen yuan he 。
    gu ren cong jun zai you fu ,wei wo du liang jue jiu ke 。
    zhuo guan mu yu gao ji jiu ,ru ci zhi bao cun qi duo 。
    zhan bao xi guo ke li zhi ,shi gu zhi zai shu jia tuo 。
    jian zhu tai miao bi gao ding ,guang jia qi zhi bai bei guo 。
    sheng en re hu liu tai xue ,zhu sheng jiang jie de qie cuo 。
    guan jing hong dou shang tian yan ,zuo jian ju guo lai ben bo 。
    wan tai ti xian lou jie jiao ,an zhi tuo tie ping bu po 。
    da sha shen yan yu gai fu ,jing li jiu yuan ji mo tuo 。
    zhong chao da guan lao yu shi ,ju ken gan ji tu an e 。
    mu tong qiao huo niu li jiao ,shei fu zhe shou wei ma sa 。
    ri xiao yue shuo jiu mai mei ,liu nian xi gu kong yin e 。
    xi zhi su shu chen zi mei ,shu zhi shang ke bo bai e 。
    ji zhou ba dai zheng zhan ba ,mo ren shou she li ze na 。
    fang jin tai ping ri mo shi ,bing ren ru shu chong qiu ke 。
    an neng yi ci shang lun lie ,yuan jie bian kou ru xuan he 。
    dan gu zhi ge zhi yu ci ,wu hu wu yi ji cuo tuo 。

    【zhu shi 】:

    nian :

    ①shou cheng ;nian jing 。《gu liang chuan ·huan gong san nian 》:“wu gu jie shou wei you nian ye 。”su shi 《xi yu ting ji 》:“yu mai yu qi shan zhi yang ,ji zhan wei you nian 。”②shi er ge yue wei yi nian 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“shang zhi shi ,ba nian qi han 。”③nian ji ;nian sui 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“shi shi gu sheng nian er shi yu ,zui wei shao 。”④di wang de nian hao 。gai nian jiao gai yuan 。《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“gai nian wei yan kang 。”

    shen :

    ①shui shen 。yu “jian ”xiang dui 。《shi jing ·xiao ya ·xiao min (mín)》:“ru lin shen yuan ,ru lv bao bing 。”②cong shang dao xia huo cong wai dao li ju li yuan 。《zuo chuan ·xiang gong er shi yi nian 》:“shen shan da ze ,shi sheng long she 。”③shen hou ;mi qie 。du fu 《qiang cun san shou 》zhi san :“qing wei fu lao ge ,jian nan kui shen qing 。”④shen ru ;shen ke 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“fu mu zhi ai zi ,ze wei zhi ji shen yuan 。”you jing dao 。⑤jing shen ;shen ao 。《lun heng · zi ji 》:“he yi wei bian ? yu shen yi jian 。”⑥li hai ;shen chong 。《han fei zi ·yu lao 》:“jun zhi bing zai ji fu ,bu zhi jiang yi shen 。”⑦ke du ;can ku 。《zhan guo ce ·yan ce san 》:“qin zhi yu jiang jun ,ke wei shen yi :fu mu zong zu jie wei lu mei 。”(jiang jun :zhi fan wu [wū]ji 。yu :dui dai 。)⑧se cai nong chong 。bai ju yi 《mai hua 》:“yi cong shen se hua ,shi hu zhong ren fu 。”⑨shi jian jiu 。liu you 《ru shu ji 》:“shi ri feng jing ,zhou hang po chi ,you shen qiu lao (lǎo)su 。”(lao su :ji shui xia jiang 。)⑩fu ci 。biao shi cheng du jiao gao ,xiang dang yu “hen ”、“fei chang ”。《shi ji ·ji an zheng dang shi lie chuan 》:“ran zhi ji fu shao zhu ,shou cheng shen jian ,qiao zhi bu lai 。”

    qi :

    (yi )fu ci 。①biao shi fan wen 。xiang dang yu “nan dao ”、“zen me ”。《zuo chuan ·xi gong wu nian 》:“jin ,wu zong ye ,qi hai wo zai ?”②biao shi tui ce huo yi wen 。xiang dang yu “shi fou ”。《san guo zhi ·shu zhi ·zhu ge liang chuan 》:“zhu ge kong ming zhe ,wo long ye ,jiang jun qi yuan jian zhi hu ?”(er )kǎi tong “愷”。kuai le ;he le 。《shi jing ·xiao ya ·yu zao 》:“qi le yin jiu 。”[qi di ]tong “愷ti ”。he yue ke qin 。《shi jing ·ji feng ·zai qu 》:“ji zi qi di 。”(ji zi :ji guo guo jun de nv er 。)

    mian :

    (yi )①tuo diao ;qu diao 。《zuo chuan ·xi gong san shi san nian 》:“zuo you mian zhou er xia 。”②mian chu 。《bei ji shu ·wen xuan di ji 》:“jia chen ,zhao jin nian zao huang zhi chu mian zu 。”③she mian 。《zuo chuan ·cheng gong shi qi nian 》:“jun tao you zui ,er mian chen yu si ,jun zhi hui ye 。”④bi mian 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“xiong nian bu mian yu si wang 。”⑤ba mian 。《lv shi chun qiu ·chu fang 》:“sha zhi mian zhi 。”⑥tong “mian ”。fen mian ;sheng yo 。《guo yu ·yue yu shang 》:“jiang mian zhe yi gao ,gong ling yi shou zhi 。”⑦tong “mian ”。qin mian 。《lv shi chun qiu ·bian tu 》:“mian geng sha ni ,shi nong shi de 。” (er )wèn tong “mian (wèn)”。gu dai yi chong sang fu 。tuo mao 。yong bu chan tou 。《li ji ·tan gong shang 》:“gong yi zhong zi zhi sang ,tan gong mian yan 。”《zuo chuan ·xiang gong er shi wu nian 》:“chen hou mian 。”

    you :

    (yi )①yu “mo ”xiang dui 。1. biao shi zhan you 、ju you 、ling you 。《lun yu ·gong ye chang 》:“chen wen zi you ma shi cheng (shèng)。”(cheng :si pi 。)zhu ge liang 《cao lu dui 》:“sun quan ju you jiang dong 。”2.biao shi cun zai 。cao pi 《za shi 》:“xi bei you fu yun ,ting ting ru che gai 。”3. biao shi fa sheng 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“tian xia you bian ,ze ming yi shang jiang jiang jing zhou zhi jun yi xiang wan 、luo 。”②feng shou 。chu guang xi 《guan jing du 》:“neng ling qiu da you ,gu chui yuan xiang cui 。”③biao shi bu ding zhi 。gen “mou ”xiang jin 。li bai 《pu sa man 》:“ming se ru gao lou ,you ren lou shang chou 。”④zhu ci 。1. duo yong yu chao dai ming chen de qian mian 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“you zhou bu xian ,di ming bu shi 。”2. yong yu xing rong ci qian mian 。《shi jing ·zheng feng ·nv yue ji ming 》:“ming xing you lan 。”(lan :can lan 。) (er )yòu tong “you ”。yong yu zheng shu yu ling shu zhi jian 。《lun yu ·wei zheng 》:“wu shi you wu er zhi yu xue 。”《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“san shi you qi nian ,qin xun tian xia 。”

    que :

    ①can que ;po sun 。《shi jing ·bin feng ·po fu 》:“ji po wo fu ,you que wo qiang (qiāng)。”(qiang :fu lei 。)②que kou ;kong xi 。《shi ji ·kong zi shi jia 》:“xi wu ru ye ,you bi que 。”③guan li de kong e 。《shi shui xin yu ·ren dan 》:“bu bing jiao wei que 。”④que xian ;que dian 。su shi 《qi ting wu shou 》zhi wu :“wu fei gu duo yi ,jun qi mo yi que !”(fei :guo shi 。)⑤que shao ;bu zu 。liu you 《ru shu ji 》:“xia you que shu zi 。”⑥cui bai ;fei qi 。《shi ji ·han xing yi lai zhu hou wu nian biao 》:“li you zhi hou ,wang fei que ,hou bai jiang guo xing yan 。”⑦fei chi 。《han shu ·yi wen zhi 》:“fang jin qu sheng jiu yuan ,dao shu que fei ,mo suo geng suo 。”

    hua :

    ①hua fen ;hua fen jie xian 。《zuo chuan ·xiang gong si nian 》:“mang mang yu ji ,hua wei jiu zhou 。”(mang mang :liao yuan de yang zi 。)si ma qian 《bao ren an shu 》:“gu shi you hua de wei lao shi bu ru 。”②hui hua ;zuo hua 。《zhan guo ce ·ji ce er 》:“qing hua de wei she ,xian cheng zhe yin jiu 。”《hou han shu ·zong shi chuan ·ji wu wang bi 》:“shi chang an zhong guan shu ji tian xia xiang ting jie hua bai sheng xiang yu shu ,dan qi she zhi 。”(bai sheng :liu 縯zi 。)③tu hua ;hua cheng de yi shu pin 。shen gua 《meng xi bi tan ·shu hua 》:“shu hua zhi miao ,dang yi shen hui ,nan ke yi xing qi qiu ye 。”《liao zhai zhi yi ·cu zhi 》:“she shi zhi ,fei zi er hua 。”④you cai hua de ;yong cai hua zhuang shi de 。wei ying wu 《jun zhai zhong yu yu zhu wen shi yan ji 》:“bing wei sen hua ji ,yan qin ning qing xiang 。”⑤mou hua ;chou hua 。《shi ji ·liu hou shi jia 》:“liang yue :‘shei wei bi xia hua ci ji zhe ?’”《shang jun shu · geng fa 》:“xiao gong ping hua 。”(ping :ping yi 。)⑥ji ce ;ji mou 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“yan bu ting ,hua bu yong 。”⑦shu fa de heng bi jiao hua ;han zi de yi bi jiao yi hua 。wei xue yi 《he zhou ji 》:“xi re wen zu ,gou hua le le 。”

    kuai :

    ①xi yue ;tong kuai 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“yi wang xing jia bing ,wei shi chen ,gou yuan yu zhu hou ,ran hou kuai yu xin yu ?”(yi :hai shi 。gou :jie 。)《zhan guo ce ·qin ce wu 》:“wen xin hou qu er bu kuai 。”(wen xin hou :zhi qin guo de lv bu wei 。)②chen xin 。《bei shi ·liu yan ming chuan 》:“wu you yi nv ,yu mi yi kuai nv xu 。”③fang zong ;fang si 。《zhan guo ce ·zhao ce er 》:“gong yu jiao er bu kuai 。”④xun su 。《jin shu ·wang zhan chuan 》:“ci ma sui kuai ,ran li bao bu kan ku hang 。”(kan :jing de qi 。)gu shi 《she yang liu ge ci 》:“jian er xu kuai ma 。”⑤hao shuang ;shuang kuai 。《san guo zhi ·shu shu ·huang quan chuan 》:“huang gong heng ,kuai shi ye 。”《jiu tang shu ·zhang yan shang chuan 》:“wu ren xing kuai 。”⑥feng li 。《ji min yao shu ·za shui 》:“diao xi qi xie ,wu ling kuai li 。”du fu 《hu ti wang zai hua shan shui tu ge 》:“yan de bing zhou kuai jian dao 。”[kuai kuai ]si yi 。《xun zi ·rong ru 》:“kuai kuai er wang zhe nu ye 。”《huai na zi ·miao chen 》:“jie 、zhou ri kuai kuai yi zhi yu si 。”

    zhuo :

    ①kan ;xiao 。《xun zi ·xing e 》:“gong ren zhuo mu er wei qi 。”②ji 。《san guo zhi ·wu shu ·gan ning chuan 》:“shou chi chu zhuo di qian ying 。”

    duan :

    ①duan kai ;jie duan 。《shi ji ·wen di ben ji 》:“xing zhi duan zhi ti ,ke ji fu 。”②duan jue ;ge kai 。qiao yu 《qiu feng ting xia fan zhou 》:“shan fen qin jin qun feng duan ,shui ru he fen liang pa tong 。”li bai 《da di qu 》:“tian chang yin xin duan 。”③jin ;ji 。zhang yu 《qing kou 》:“hang hang chong hang hang ,mu duan shuang fei hong 。”④jin zhi ;jie chu ;jin jue 。wang xi zhi 《za tie 》:“ci jun duan jiu yi nian ,suo sheng bai yu mo hu mi ,nai guo yu zu 。”⑤pan duan ;jue ding ;jue duan 。《guo yu ·jin yu jiu 》:“ji duan yu zhi ri ,shu yu yi geng hou 。”⑥fu ci 。jue dui 。liu zong yuan 《feng jian lun 》:“zhou zhi shi ji ,duan ke jian yi 。”li shang yin 《mo ti 》:“duan mo xiao xi dan liu gong 。”

    sheng :

    ①sheng chang ;chang chu 。《xun zi ·quan xue 》:“peng sheng ma zhong ,bu fu er zhi 。”②huo zhao ;sheng cun 。《lun yu · wei ling gong 》:“zhi shi ren ren ,mo qiu sheng yi hai ren ,you sha shen yi cheng ren 。”③sheng ming ;xing ming 。《han fei zi ·jie lao 》:“lu ye zhe ,ren zhi suo yi chi sheng ye 。”(lu :feng lu 。chi :wei chi 。)④chan sheng ;fa sheng 。《han shi wai chuan 》juan wu :“shui yuan shen an ,ze long yu sheng zhi 。”⑤sheng yo ;dan sheng 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“zhuang gong wu sheng 。”⑥sheng cun de ji jian ,zhi ren de yi sheng ;yi bei zi 。cao cao 《duan ge hang 》:“dui jiu dang ge ,ren sheng ji he ?”⑦sheng huo ;sheng ji 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“xiang lin zhi sheng ri cu (cù)。”(cu :jiong pai 。)⑧bu shou de 。1. wei zhu huo wei zhu shou de 。《lv shi chun qiu ·kuo yin 》:“da xiang zhi li ,shang xuan zun er zu sheng yu 。”2.wei jia gong lian zhi de 。《luo yang ga lan ji ·cheng bei 》:“tou hou chui er che sheng juan 。”⑨dou shu de ren 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“jin zhu sheng bu shi jin er xue gu ,yi fei dang shi 。”

    jiao :

    gu dai chuan shui zhong neng yin fa hong shui de long 。《xun zi ·quan xue 》:“ji shui cheng yuan ,jiao long sheng yan 。”《lun heng ·long xu 》:“jiao ze long zhi lei ye 。”

    tuo :

    yang zi e 。 you ming tuo long ,zhu po long 。pa hang dong wu 。ti chang er zhi si mi ,si zu ,bei wei you lin jia ,li meng 。chang xue yu jiang he an bian 。《lv shi chun qiu ·yu da 》:“shui da ze you jiao long yuan tuo shan wei 。”《shan hai jing · zhong shan jing 》:“(min shan )jiang shui chu yan ,dong bei liu zhu yu hai ,ji zhong duo liang gui ,duo tuo 。”gu shi chang yi ji pi mao gu ,yin ming tuo gu 。《shi jing ·da ya ·ling tai 》:“tuo gu feng (péng)feng ,矇sou (sǒu)zou gong 。”(feng feng :gu sheng 。矇sou :mang ren le shi 。)