• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 陸渾桃花間,有湯沸如烝。

    “陸渾桃花間,有湯沸如烝。”詩句出處:《送侯參謀赴河中幕》;是唐朝詩人韓愈的作品。

    憶昔初及第,各以少年稱。君頤始生須,我齒清如冰。
    爾時心氣壯,百事謂己能。一別詎幾何,忽如隔晨興。
    我齒豁可鄙,君顏老可憎。相逢風塵中,相視迭嗟矜。
    幸同學省官,末路再得朋。東司絕教授,遊宴以為恒。
    秋漁蔭密樹,夜博然明燈。雪徑抵樵叟,風廊折談僧。
    陸渾桃花間,有湯沸如烝。三月崧少步,躑躅紅千層。
    洲沙厭晚坐,嶺壁窮晨升。沈冥不計日,為樂不可勝。
    遷滿一已異,乖離坐難憑。行行事結束,人馬何蹻騰。
    感激生膽勇,從軍豈嘗曾。洸洸司徒公,天子爪與肱。
    提師十萬餘,四海欽風棱。河北兵未進,蔡州帥新薨。
    曷不請掃除,活彼黎與烝。鄙夫誠怯弱,受恩愧徒弘。
    猶思脫儒冠,棄死取先登。又欲面言事,上書求詔征。
    侵官固非是,妄作譴可懲。惟當待責免,耕劚歸溝塍。
    今君得所附,勢若脫鞲鷹。檄筆無與讓,幕謀識其膺。
    收績開史牒,翰飛逐溟鵬。男兒貴立事,流景不可乘。
    歲老陰沴作,雲頹雪翻崩。別袖拂洛水,征車轉崤陵。
    勤勤酒不進,勉勉恨已仍。送君出門歸,愁腸若牽繩。
    默坐念語笑,癡如遇寒蠅。策馬誰可適,晤言誰為應。
    席塵惜不掃,殘尊對空凝。信知後會時,日月屢環縆。
    生期理行役,歡緒絕難承。寄書惟在頻,無吝簡與繒。

    【註釋】:

    陸:

    ①[名]陸地。周敦頤《愛蓮說》:“水~草木之花,可愛者甚蕃。”②[名]道路。張衡《西京賦》:“復~重閣,轉石成雷。”③[名]高而平的大土山。《楚辭·九嘆·憂苦》:“巡~夷之曲衍兮,幽空虛以寂寞。”④[動]跳躍。《莊子·馬蹄》:“齕草飲水,翹足而~,此馬之真性也。”

    渾:

    (一)①大水湧流聲。張協《七命》:“溟海渾濩(huò)湧其後。”(濩:形容水勢洶湧。)韓愈《進學解》:“上規姚姒,渾渾無涯。”②渾濁;不清亮。陸遊《遊山西村》:“莫笑農傢臘酒渾,豐年留客足雞豚。”《老子》第十五章:“渾兮其若濁。”③合為一體;混同。李華《雜詩六首》之一:“典樂忽涓微,波浪與天渾。”《淮南子·原道》:“大渾而為一。”《關尹子·二柱》:“渾人我,固天地。”④愚昧;糊塗。《商君書·壹言》:“塞而不開則民渾。”⑤天然的;純樸。郎廷槐等《師友詩傳錄》:“總之,漢祚鴻朗,文章作新,《安世》楚聲,渾純厚雅;漢武樂府,壯麗宏奇。”(《安世》:指漢樂歌《安世房中歌》。)《論衡·談天》:“元氣未分,渾沌為一。”⑥全然。李白《少年行》:“渾身裝束皆綺羅。”《齊民要術·炙法》:“塗肉,渾炙之。”⑦副詞。1. 簡直;幾乎。杜甫《峽中即事》:“雷聲忽送千峰雨,花氣渾如百和香。”2. 還;仍。杜甫《春望》:“白發搔更短,渾欲不勝簪。”3. 皆;都。王安石《若耶溪歸興》:“汀草岸花渾不見,青山無數逐人來。” (二)hùn 同“混”。混雜;雜糅。《漢書·董仲舒傳》:“廉恥貿亂,賢不肖渾淆,未得其真。”

    花:

    ①種子植物的有性繁殖器官。李煜《浪淘沙》:“流水落花春去也,天上人間。”②可供觀賞的植物;花朵。楊萬裡《李花》:“李花宜遠更宜繁,惟遠惟繁始足看。”③形狀像花的東西。庾信《寒園即目》:“雪花深數尺。”④不隻一種顏色,有花紋的。李白《將進酒》:“五花馬,千金裘。”白居易《霓裳羽衣曲》:“四幅花箋碧間紅”。⑤模糊迷亂。杜甫《飲中八仙歌》:“知章騎馬似乘船,眼花落井水底眠。”

    間:

    (一)①空隙;縫隙。《莊子· 養生主》:“彼節者有間,而刀刃者無厚。”(節:骨節。)《史記·管晏列傳》:“晏子為齊相,出,其禦之妻從門間而窺其夫。”②隔閡。《左傳·哀公二十七年》:“故君臣多間。”《後漢書·皇後紀上》:“母子慈愛,始終無纖介之間。”(纖介:比喻微小。)③間隔。方苞《獄中雜記》:“骨微傷,病間月。”④私下;暗地。《史記·陳涉世傢》:“又間令吳廣之次所旁叢祠中。”(之:到。次所:臨時住所。叢祠:神祠。)⑤離間。《漢書·霍光傳》:“他人一間,女能復自救邪?”(女:汝。邪:耶。)《史記·屈原賈生列傳》:“讒人間之,可謂窮矣。”⑥參與;介入。《左傳·莊公十年》:“肉食者謀之,又何間焉?”⑦攙合。杜甫《贈衛八處士》:“夜雨剪春韭,新炊間黃粱。”⑧抄小路。《史記·項羽本紀》:“沛公已去,間至軍中。”《史記·廉頗藺相如列傳》:“故令人持璧歸,間至趙矣。”⑨副詞。斷斷續續。文天祥《指南錄後序》:“予在患難中,間以詩記所遭。” (二)jiān ①片刻。《韓非子·內儲說上》:“有間,大魚動。”②當中;中間。李白《關山月》:“明月出天山,蒼茫雲海間。”《孟子·梁惠王上》:“七八月之間旱,則苗槁矣。”③空間;期間。諸葛亮《前出師表》:“奉命於危難之間。”④量詞。陶淵明《歸園田居》之一:“方宅十餘畝,草屋八九間。”

    有:

    (一)①與“無”相對。1. 表示占有、具有、領有。《論語·公冶長》:“陳文子有馬十乘(shèng)。”(乘:四匹。)諸葛亮《草廬對》:“孫權據有江東。”2.表示存在。曹丕《雜詩》:“西北有浮雲,亭亭如車蓋。”3. 表示發生。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“天下有變,則命一上將將荊州之軍以向宛、洛。”②豐收。儲光羲《觀競渡》:“能令秋大有,鼓吹遠相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩薩蠻》:“暝色入高樓,有人樓上愁。”④助詞。1. 多用於朝代名稱的前面。《詩經·大雅·文王》:“有周不顯,帝命不時。”2. 用於形容詞前面。《詩經·鄭風·女曰雞鳴》:“明星有爛。”(爛:燦爛。) (二)yòu 通“又”。用於整數與零數之間。《論語·為政》:“吾十有五而志於學。”《史記·秦始皇本紀》:“三十有七年,親巡天下。”

    湯:

    (一)①熱水;沸水;開水。《論語·季氏》:“見善如不及,見不善如探湯。”②中藥湯劑。《史記·扁鵲倉公列傳》:“醫有俞跗(fū),治病不以湯液醴灑。”(俞跗:人名。醴灑:藥酒。)③帶汁水的菜;食物煮後的汁水。王建《新嫁娘詞三首》之三:“三日入廚下,洗手作羹湯。”④商朝第一個君主名。又稱成湯。《韓非子·奸劫弒臣》:“湯得伊尹,以百裡之地立為天子。” (二)tàng 同“燙”。用開水或熱水澆、泡。《山海經 ·西山經》:“湯其酒百樽。” (三)shāng [湯湯]1. 水大的樣子。范仲淹《嶽陽樓記》:“銜遠山,吞長江,浩浩湯湯,橫無際涯。”2.廣大無際的樣子。陳子昂《春臺引》:“生碧草之油油,懷宇宙以湯湯。”3.流水聲。王禹偁《潘閬詠潮圖贊》:“湯湯潮聲,與詩名俱。”4.琴聲。賈至《宓子賤碑頌》:“鳴琴湯湯,宓子之堂。” (四)yáng [湯谷]即“暘谷”。古代傳說中的日出之處。屈原《天問》:“出自湯谷,次於蒙汜。自明及晦,所行幾裡?”

    沸:

    ①水湧起的樣子;冒氣泡。《詩經·大雅·瞻印》:“觱(bì)沸檻泉,維其深矣。”(觱:泉水湧出的樣子。檻泉:即濫泉,湧出的泉水。)②液體受熱而沸騰。魏收《為侯景叛移梁朝文》:“抽薪止沸,翦草除根。”又指沸水。《荀子·議兵》:“以桀詐堯,譬之若以卵投石,以指撓沸。”③喧囂;喧鬧。《史記·范雎蔡澤列傳》:“流血成川,沸聲如雷。”[沸騰]1.水波翻湧。2. 比喻情緒高漲。

    如:

    ①順從;依照。《左傳·僖公十五年》:“唯所如之,無不如志。”李朝威《柳毅傳》:“毅如其言,遂至其宮。”②往;到……去。《漢書·燕王傳》:“田生如長安,不見(劉)澤。”③似;像;如同。《詩經·小雅·小旻》:“戰戰兢兢,如臨深淵,如履薄冰。”④及;趕得上。《論語·公冶長》:“弗如也! 吾與女弗如也!”⑤奈。“如……何”,相當於“奈……何”,把……怎麼樣。《孟子·滕文公下》:“一薛居州,獨如宋王何?”(薛居州:人名,宋臣。)《列子·湯問》:“其如土石何?”⑥介詞。相當於“於”。引進比較對象。《呂氏春秋·愛士》:“人之困窮,甚如饑渴。”⑦連詞。1. 相當於“如果”,表示假設。《詩經·秦風·黃鳥》:“如可贖兮,人百其身。”2. 相當於“和”。表示並列。《儀禮·鄉飲酒禮》:“公如大夫入。”(大夫:官名。)3. 相當於“而”。表示轉折。至於;卻。《論語·先進》:“如其禮樂,以俟君子。”4.相當於“或者”。表示選擇。《論語·先進》:“安見方六七十如五六十而非邦也者?”(安:怎。方六七十:指縱橫六七十裡。邦:諸侯封國。)⑧助詞。形容詞後綴,相當於“然”,表示“……的樣子”。《論語·鄉黨》:“孔子於鄉黨,恂恂如也,似不能言者。”[不如]也作“弗如”。比不上。岑參《石犀》:“始知李太守,伯禹亦不如。”(伯禹:大禹。)

    烝:

    ①用火烘烤。《國語·周語上》:“陽伏而不能出,陰迫而不能烝,於是有地震。”②用蒸汽加熱,後作“蒸”。賈思勰《齊民要術·烝缹法》:“烝令極熟。”③眾多。《尚書·益稷》:“烝民乃粒,萬邦作乂(yì)。”(粒:谷粒。此指以谷米為食。乂:治理。)④眾人。《詩經·大雅·烝民》:“天生烝民。”⑤以下淫上,指與母輩通奸。顧炎武《日知錄·奴仆》:“夫上有漁色之主,則下必有烝弒之臣。”(漁:謀取。弒:臣殺君。)⑥祭祀。特指冬祭。《禮記·王制》:“嘗則不烝。”


  • 陆浑桃花间,有汤沸如烝。

    “陆浑桃花间,有汤沸如烝。”诗句出处:《送侯参谋赴河中幕》;是唐朝诗人韩愈的作品。

    忆昔初及第,各以少年称。君颐始生须,我齿清如冰。
    尔时心气壮,百事谓己能。一别讵几何,忽如隔晨兴。
    我齿豁可鄙,君颜老可憎。相逢风尘中,相视迭嗟矜。
    幸同学省官,末路再得朋。东司绝教授,游宴以为恒。
    秋渔荫密树,夜博然明灯。雪径抵樵叟,风廊折谈僧。
    陆浑桃花间,有汤沸如烝。三月崧少步,踯躅红千层。
    洲沙厌晚坐,岭壁穷晨升。沈冥不计日,为乐不可胜。
    迁满一已异,乖离坐难凭。行行事结束,人马何蹻腾。
    感激生胆勇,从军岂尝曾。洸洸司徒公,天子爪与肱。
    提师十万余,四海钦风棱。河北兵未进,蔡州帅新薨。
    曷不请扫除,活彼黎与烝。鄙夫诚怯弱,受恩愧徒弘。
    犹思脱儒冠,弃死取先登。又欲面言事,上书求诏征。
    侵官固非是,妄作谴可惩。惟当待责免,耕劚归沟塍。
    今君得所附,势若脱鞲鹰。檄笔无与让,幕谋识其膺。
    收绩开史牒,翰飞逐溟鹏。男儿贵立事,流景不可乘。
    岁老阴沴作,云颓雪翻崩。别袖拂洛水,征车转崤陵。
    勤勤酒不进,勉勉恨已仍。送君出门归,愁肠若牵绳。
    默坐念语笑,痴如遇寒蝇。策马谁可适,晤言谁为应。
    席尘惜不扫,残尊对空凝。信知后会时,日月屡环縆。
    生期理行役,欢绪绝难承。寄书惟在频,无吝简与缯。

    【注释】:

    陆:

    ①[名]陆地。周敦颐《爱莲说》:“水~草木之花,可爱者甚蕃。”②[名]道路。张衡《西京赋》:“复~重阁,转石成雷。”③[名]高而平的大土山。《楚辞·九叹·忧苦》:“巡~夷之曲衍兮,幽空虚以寂寞。”④[动]跳跃。《庄子·马蹄》:“龁草饮水,翘足而~,此马之真性也。”

    浑:

    (一)①大水涌流声。张协《七命》:“溟海浑濩(huò)涌其后。”(濩:形容水势汹涌。)韩愈《进学解》:“上规姚姒,浑浑无涯。”②浑浊;不清亮。陆游《游山西村》:“莫笑农家腊酒浑,丰年留客足鸡豚。”《老子》第十五章:“浑兮其若浊。”③合为一体;混同。李华《杂诗六首》之一:“典乐忽涓微,波浪与天浑。”《淮南子·原道》:“大浑而为一。”《关尹子·二柱》:“浑人我,固天地。”④愚昧;糊涂。《商君书·壹言》:“塞而不开则民浑。”⑤天然的;纯朴。郎廷槐等《师友诗传录》:“总之,汉祚鸿朗,文章作新,《安世》楚声,浑纯厚雅;汉武乐府,壮丽宏奇。”(《安世》:指汉乐歌《安世房中歌》。)《论衡·谈天》:“元气未分,浑沌为一。”⑥全然。李白《少年行》:“浑身装束皆绮罗。”《齐民要术·炙法》:“涂肉,浑炙之。”⑦副词。1. 简直;几乎。杜甫《峡中即事》:“雷声忽送千峰雨,花气浑如百和香。”2. 还;仍。杜甫《春望》:“白发搔更短,浑欲不胜簪。”3. 皆;都。王安石《若耶溪归兴》:“汀草岸花浑不见,青山无数逐人来。” (二)hùn 同“混”。混杂;杂糅。《汉书·董仲舒传》:“廉耻贸乱,贤不肖浑淆,未得其真。”

    花:

    ①种子植物的有性繁殖器官。李煜《浪淘沙》:“流水落花春去也,天上人间。”②可供观赏的植物;花朵。杨万里《李花》:“李花宜远更宜繁,惟远惟繁始足看。”③形状像花的东西。庾信《寒园即目》:“雪花深数尺。”④不只一种颜色,有花纹的。李白《将进酒》:“五花马,千金裘。”白居易《霓裳羽衣曲》:“四幅花笺碧间红”。⑤模糊迷乱。杜甫《饮中八仙歌》:“知章骑马似乘船,眼花落井水底眠。”

    间:

    (一)①空隙;缝隙。《庄子· 养生主》:“彼节者有间,而刀刃者无厚。”(节:骨节。)《史记·管晏列传》:“晏子为齐相,出,其御之妻从门间而窥其夫。”②隔阂。《左传·哀公二十七年》:“故君臣多间。”《后汉书·皇后纪上》:“母子慈爱,始终无纤介之间。”(纤介:比喻微小。)③间隔。方苞《狱中杂记》:“骨微伤,病间月。”④私下;暗地。《史记·陈涉世家》:“又间令吴广之次所旁丛祠中。”(之:到。次所:临时住所。丛祠:神祠。)⑤离间。《汉书·霍光传》:“他人一间,女能复自救邪?”(女:汝。邪:耶。)《史记·屈原贾生列传》:“谗人间之,可谓穷矣。”⑥参与;介入。《左传·庄公十年》:“肉食者谋之,又何间焉?”⑦搀合。杜甫《赠卫八处士》:“夜雨剪春韭,新炊间黄粱。”⑧抄小路。《史记·项羽本纪》:“沛公已去,间至军中。”《史记·廉颇蔺相如列传》:“故令人持璧归,间至赵矣。”⑨副词。断断续续。文天祥《指南录后序》:“予在患难中,间以诗记所遭。” (二)jiān ①片刻。《韩非子·内储说上》:“有间,大鱼动。”②当中;中间。李白《关山月》:“明月出天山,苍茫云海间。”《孟子·梁惠王上》:“七八月之间旱,则苗槁矣。”③空间;期间。诸葛亮《前出师表》:“奉命于危难之间。”④量词。陶渊明《归园田居》之一:“方宅十余亩,草屋八九间。”

    有:

    (一)①与“无”相对。1. 表示占有、具有、领有。《论语·公冶长》:“陈文子有马十乘(shèng)。”(乘:四匹。)诸葛亮《草庐对》:“孙权据有江东。”2.表示存在。曹丕《杂诗》:“西北有浮云,亭亭如车盖。”3. 表示发生。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“天下有变,则命一上将将荆州之军以向宛、洛。”②丰收。储光羲《观竞渡》:“能令秋大有,鼓吹远相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩萨蛮》:“暝色入高楼,有人楼上愁。”④助词。1. 多用于朝代名称的前面。《诗经·大雅·文王》:“有周不显,帝命不时。”2. 用于形容词前面。《诗经·郑风·女曰鸡鸣》:“明星有烂。”(烂:灿烂。) (二)yòu 通“又”。用于整数与零数之间。《论语·为政》:“吾十有五而志于学。”《史记·秦始皇本纪》:“三十有七年,亲巡天下。”

    汤:

    (一)①热水;沸水;开水。《论语·季氏》:“见善如不及,见不善如探汤。”②中药汤剂。《史记·扁鹊仓公列传》:“医有俞跗(fū),治病不以汤液醴洒。”(俞跗:人名。醴洒:药酒。)③带汁水的菜;食物煮后的汁水。王建《新嫁娘词三首》之三:“三日入厨下,洗手作羹汤。”④商朝第一个君主名。又称成汤。《韩非子·奸劫弑臣》:“汤得伊尹,以百里之地立为天子。” (二)tàng 同“烫”。用开水或热水浇、泡。《山海经 ·西山经》:“汤其酒百樽。” (三)shāng [汤汤]1. 水大的样子。范仲淹《岳阳楼记》:“衔远山,吞长江,浩浩汤汤,横无际涯。”2.广大无际的样子。陈子昂《春台引》:“生碧草之油油,怀宇宙以汤汤。”3.流水声。王禹偁《潘阆咏潮图赞》:“汤汤潮声,与诗名俱。”4.琴声。贾至《宓子贱碑颂》:“鸣琴汤汤,宓子之堂。” (四)yáng [汤谷]即“旸谷”。古代传说中的日出之处。屈原《天问》:“出自汤谷,次于蒙汜。自明及晦,所行几里?”

    沸:

    ①水涌起的样子;冒气泡。《诗经·大雅·瞻印》:“觱(bì)沸槛泉,维其深矣。”(觱:泉水涌出的样子。槛泉:即滥泉,涌出的泉水。)②液体受热而沸腾。魏收《为侯景叛移梁朝文》:“抽薪止沸,翦草除根。”又指沸水。《荀子·议兵》:“以桀诈尧,譬之若以卵投石,以指挠沸。”③喧嚣;喧闹。《史记·范雎蔡泽列传》:“流血成川,沸声如雷。”[沸腾]1.水波翻涌。2. 比喻情绪高涨。

    如:

    ①顺从;依照。《左传·僖公十五年》:“唯所如之,无不如志。”李朝威《柳毅传》:“毅如其言,遂至其宫。”②往;到……去。《汉书·燕王传》:“田生如长安,不见(刘)泽。”③似;像;如同。《诗经·小雅·小旻》:“战战兢兢,如临深渊,如履薄冰。”④及;赶得上。《论语·公冶长》:“弗如也! 吾与女弗如也!”⑤奈。“如……何”,相当于“奈……何”,把……怎么样。《孟子·滕文公下》:“一薛居州,独如宋王何?”(薛居州:人名,宋臣。)《列子·汤问》:“其如土石何?”⑥介词。相当于“于”。引进比较对象。《吕氏春秋·爱士》:“人之困穷,甚如饥渴。”⑦连词。1. 相当于“如果”,表示假设。《诗经·秦风·黄鸟》:“如可赎兮,人百其身。”2. 相当于“和”。表示并列。《仪礼·乡饮酒礼》:“公如大夫入。”(大夫:官名。)3. 相当于“而”。表示转折。至于;却。《论语·先进》:“如其礼乐,以俟君子。”4.相当于“或者”。表示选择。《论语·先进》:“安见方六七十如五六十而非邦也者?”(安:怎。方六七十:指纵横六七十里。邦:诸侯封国。)⑧助词。形容词后缀,相当于“然”,表示“……的样子”。《论语·乡党》:“孔子于乡党,恂恂如也,似不能言者。”[不如]也作“弗如”。比不上。岑参《石犀》:“始知李太守,伯禹亦不如。”(伯禹:大禹。)

    烝:

    ①用火烘烤。《国语·周语上》:“阳伏而不能出,阴迫而不能烝,于是有地震。”②用蒸汽加热,后作“蒸”。贾思勰《齐民要术·烝缹法》:“烝令极熟。”③众多。《尚书·益稷》:“烝民乃粒,万邦作乂(yì)。”(粒:谷粒。此指以谷米为食。乂:治理。)④众人。《诗经·大雅·烝民》:“天生烝民。”⑤以下淫上,指与母辈通奸。顾炎武《日知录·奴仆》:“夫上有渔色之主,则下必有烝弑之臣。”(渔:谋取。弑:臣杀君。)⑥祭祀。特指冬祭。《礼记·王制》:“尝则不烝。”


  • liu hun tao hua jian ,you shang fei ru zheng 。

    “liu hun tao hua jian ,you shang fei ru zheng 。”shi gou chu chu :《song hou can mou fu he zhong mu 》;shi tang chao shi ren han yu de zuo pin 。

    yi xi chu ji di ,ge yi shao nian chen 。jun yi shi sheng xu ,wo chi qing ru bing 。
    er shi xin qi zhuang ,bai shi wei ji neng 。yi bie ju ji he ,hu ru ge chen xing 。
    wo chi hua ke bi ,jun yan lao ke zeng 。xiang feng feng chen zhong ,xiang shi die jie jin 。
    xing tong xue sheng guan ,mo lu zai de peng 。dong si jue jiao shou ,you yan yi wei heng 。
    qiu yu yin mi shu ,ye bo ran ming deng 。xue jing di qiao sou ,feng lang she tan seng 。
    liu hun tao hua jian ,you shang fei ru zheng 。san yue song shao bu ,zhi zhu gong qian ceng 。
    zhou sha ya wan zuo ,ling bi qiong chen sheng 。shen ming bu ji ri ,wei le bu ke sheng 。
    qian man yi yi yi ,guai li zuo nan ping 。hang hang shi jie shu ,ren ma he jiao teng 。
    gan ji sheng dan yong ,cong jun qi chang ceng 。guang guang si tu gong ,tian zi zhao yu gong 。
    di shi shi mo yu ,si hai qin feng leng 。he bei bing wei jin ,cai zhou shuai xin hong 。
    he bu qing sao chu ,huo bi li yu zheng 。bi fu cheng qie ruo ,shou en kui tu hong 。
    you sai tuo ru guan ,qi si qu xian deng 。you yu mian yan shi ,shang shu qiu zhao zheng 。
    qin guan gu fei shi ,wang zuo qian ke cheng 。wei dang dai ze mian ,geng zhu gui gou cheng 。
    jin jun de suo fu ,shi re tuo gou ying 。xi bi mo yu rang ,mu mou shi ji ying 。
    shou ji kai shi die ,han fei zhu ming peng 。nan er gui li shi ,liu jing bu ke cheng 。
    sui lao yin li zuo ,yun tui xue fan beng 。bie xiu bi luo shui ,zheng che zhuai xiao ling 。
    qin qin jiu bu jin ,mian mian hen yi reng 。song jun chu men gui ,chou chang re qian sheng 。
    mo zuo nian yu xiao ,chi ru yu han ying 。ce ma shei ke kuo ,wu yan shei wei ying 。
    xi chen xi bu sao ,can zun dui kong ning 。xin zhi hou hui shi ,ri yue lv huan geng 。
    sheng ji li hang yi ,huan xu jue nan cheng 。ji shu wei zai pin ,mo lin jian yu zeng 。

    【zhu shi 】:

    liu :

    ①[ming ]liu de 。zhou dui yi 《ai lian shui 》:“shui ~cao mu zhi hua ,ke ai zhe shen fan 。”②[ming ]dao lu 。zhang heng 《xi jing fu 》:“fu ~chong ge ,zhuai dan cheng lei 。”③[ming ]gao er ping de da tu shan 。《chu ci ·jiu tan ·you ku 》:“xun ~yi zhi qu yan xi ,you kong xu yi ji mo 。”④[dong ]tiao yue 。《zhuang zi ·ma ti 》:“he cao yin shui ,qiao zu er ~,ci ma zhi zhen xing ye 。”

    hun :

    (yi )①da shui chong liu sheng 。zhang xie 《qi ming 》:“ming hai hun hu (huò)chong ji hou 。”(hu :xing rong shui shi xiong chong 。)han yu 《jin xue jie 》:“shang gui yao si ,hun hun mo ya 。”②hun zhuo ;bu qing liang 。liu you 《you shan xi cun 》:“mo xiao nong jia la jiu hun ,feng nian liu ke zu ji tun 。”《lao zi 》di shi wu zhang :“hun xi ji re zhuo 。”③ge wei yi ti ;hun tong 。li hua 《za shi liu shou 》zhi yi :“dian le hu juan wei ,bo lang yu tian hun 。”《huai na zi ·yuan dao 》:“da hun er wei yi 。”《guan yin zi ·er zhu 》:“hun ren wo ,gu tian de 。”④yu mei ;hu tu 。《shang jun shu ·yi yan 》:“sai er bu kai ze min hun 。”⑤tian ran de ;chun piao 。lang ting huai deng 《shi you shi chuan lu 》:“zong zhi ,han zuo hong lang ,wen zhang zuo xin ,《an shi 》chu sheng ,hun chun hou ya ;han wu le fu ,zhuang li hong ji 。”(《an shi 》:zhi han le ge 《an shi fang zhong ge 》。)《lun heng ·tan tian 》:“yuan qi wei fen ,hun dun wei yi 。”⑥quan ran 。li bai 《shao nian hang 》:“hun shen zhuang shu jie qi luo 。”《ji min yao shu ·zhi fa 》:“tu rou ,hun zhi zhi 。”⑦fu ci 。1. jian zhi ;ji hu 。du fu 《xia zhong ji shi 》:“lei sheng hu song qian feng yu ,hua qi hun ru bai he xiang 。”2. hai ;reng 。du fu 《chun wang 》:“bai fa sao geng duan ,hun yu bu sheng zan 。”3. jie ;dou 。wang an dan 《re ye xi gui xing 》:“ting cao an hua hun bu jian ,qing shan mo shu zhu ren lai 。” (er )hùn tong “hun ”。hun za ;za rou 。《han shu ·dong zhong shu chuan 》:“lian chi mao luan ,xian bu xiao hun xiao ,wei de ji zhen 。”

    hua :

    ①chong zi zhi wu de you xing fan shi qi guan 。li yu 《lang tao sha 》:“liu shui la hua chun qu ye ,tian shang ren jian 。”②ke gong guan shang de zhi wu ;hua duo 。yang mo li 《li hua 》:“li hua yi yuan geng yi fan ,wei yuan wei fan shi zu kan 。”③xing zhuang xiang hua de dong xi 。yu xin 《han yuan ji mu 》:“xue hua shen shu che 。”④bu zhi yi chong yan se ,you hua wen de 。li bai 《jiang jin jiu 》:“wu hua ma ,qian jin qiu 。”bai ju yi 《ni chang yu yi qu 》:“si fu hua jian bi jian gong ”。⑤mo hu mi luan 。du fu 《yin zhong ba xian ge 》:“zhi zhang ji ma shi cheng chuan ,yan hua la jing shui de mian 。”

    jian :

    (yi )①kong xi ;feng xi 。《zhuang zi · yang sheng zhu 》:“bi jie zhe you jian ,er dao ren zhe mo hou 。”(jie :gu jie 。)《shi ji ·guan yan lie chuan 》:“yan zi wei ji xiang ,chu ,ji yu zhi qi cong men jian er kui ji fu 。”②ge he 。《zuo chuan ·ai gong er shi qi nian 》:“gu jun chen duo jian 。”《hou han shu ·huang hou ji shang 》:“mu zi ci ai ,shi zhong mo qian jie zhi jian 。”(qian jie :bi yu wei xiao 。)③jian ge 。fang bao 《yu zhong za ji 》:“gu wei shang ,bing jian yue 。”④si xia ;an de 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“you jian ling wu an zhi ci suo pang cong ci zhong 。”(zhi :dao 。ci suo :lin shi zhu suo 。cong ci :shen ci 。)⑤li jian 。《han shu ·huo guang chuan 》:“ta ren yi jian ,nv neng fu zi jiu xie ?”(nv :ru 。xie :ye 。)《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“chan ren jian zhi ,ke wei qiong yi 。”⑥can yu ;jie ru 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“rou shi zhe mou zhi ,you he jian yan ?”⑦chan ge 。du fu 《zeng wei ba chu shi 》:“ye yu jian chun jiu ,xin chui jian huang liang 。”⑧chao xiao lu 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“pei gong yi qu ,jian zhi jun zhong 。”《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“gu ling ren chi bi gui ,jian zhi zhao yi 。”⑨fu ci 。duan duan xu xu 。wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“yu zai huan nan zhong ,jian yi shi ji suo zao 。” (er )jiān ①pian ke 。《han fei zi ·nei chu shui shang 》:“you jian ,da yu dong 。”②dang zhong ;zhong jian 。li bai 《guan shan yue 》:“ming yue chu tian shan ,cang mang yun hai jian 。”《meng zi ·liang hui wang shang 》:“qi ba yue zhi jian han ,ze miao gao yi 。”③kong jian ;ji jian 。zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“feng ming yu wei nan zhi jian 。”④liang ci 。tao yuan ming 《gui yuan tian ju 》zhi yi :“fang zhai shi yu mu ,cao wu ba jiu jian 。”

    you :

    (yi )①yu “mo ”xiang dui 。1. biao shi zhan you 、ju you 、ling you 。《lun yu ·gong ye chang 》:“chen wen zi you ma shi cheng (shèng)。”(cheng :si pi 。)zhu ge liang 《cao lu dui 》:“sun quan ju you jiang dong 。”2.biao shi cun zai 。cao pi 《za shi 》:“xi bei you fu yun ,ting ting ru che gai 。”3. biao shi fa sheng 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“tian xia you bian ,ze ming yi shang jiang jiang jing zhou zhi jun yi xiang wan 、luo 。”②feng shou 。chu guang xi 《guan jing du 》:“neng ling qiu da you ,gu chui yuan xiang cui 。”③biao shi bu ding zhi 。gen “mou ”xiang jin 。li bai 《pu sa man 》:“ming se ru gao lou ,you ren lou shang chou 。”④zhu ci 。1. duo yong yu chao dai ming chen de qian mian 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“you zhou bu xian ,di ming bu shi 。”2. yong yu xing rong ci qian mian 。《shi jing ·zheng feng ·nv yue ji ming 》:“ming xing you lan 。”(lan :can lan 。) (er )yòu tong “you ”。yong yu zheng shu yu ling shu zhi jian 。《lun yu ·wei zheng 》:“wu shi you wu er zhi yu xue 。”《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“san shi you qi nian ,qin xun tian xia 。”

    shang :

    (yi )①re shui ;fei shui ;kai shui 。《lun yu ·ji shi 》:“jian shan ru bu ji ,jian bu shan ru tan shang 。”②zhong yao shang ji 。《shi ji ·bian que cang gong lie chuan 》:“yi you shu fu (fū),zhi bing bu yi shang ye li sa 。”(shu fu :ren ming 。li sa :yao jiu 。)③dai zhi shui de cai ;shi wu zhu hou de zhi shui 。wang jian 《xin jia niang ci san shou 》zhi san :“san ri ru chu xia ,xi shou zuo geng shang 。”④shang chao di yi ge jun zhu ming 。you chen cheng shang 。《han fei zi ·jian jie shi chen 》:“shang de yi yin ,yi bai li zhi de li wei tian zi 。” (er )tàng tong “tang ”。yong kai shui huo re shui jiao 、pao 。《shan hai jing ·xi shan jing 》:“shang ji jiu bai zun 。” (san )shāng [shang shang ]1. shui da de yang zi 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“xian yuan shan ,tun chang jiang ,hao hao shang shang ,heng mo ji ya 。”2.an da mo ji de yang zi 。chen zi ang 《chun tai yin 》:“sheng bi cao zhi you you ,huai yu zhou yi shang shang 。”3.liu shui sheng 。wang yu cheng 《pan lang yong chao tu zan 》:“shang shang chao sheng ,yu shi ming ju 。”4.qin sheng 。gu zhi 《mi zi jian bei song 》:“ming qin shang shang ,mi zi zhi tang 。” (si )yáng [shang gu ]ji “yang gu ”。gu dai chuan shui zhong de ri chu zhi chu 。qu yuan 《tian wen 》:“chu zi shang gu ,ci yu meng si 。zi ming ji hui ,suo hang ji li ?”

    fei :

    ①shui chong qi de yang zi ;mao qi pao 。《shi jing ·da ya ·zhan yin 》:“bi (bì)fei jian quan ,wei ji shen yi 。”(bi :quan shui chong chu de yang zi 。jian quan :ji lan quan ,chong chu de quan shui 。)②ye ti shou re er fei teng 。wei shou 《wei hou jing pan yi liang chao wen 》:“chou xin zhi fei ,jian cao chu gen 。”you zhi fei shui 。《xun zi ·yi bing 》:“yi jie zha yao ,pi zhi re yi luan tou dan ,yi zhi nao fei 。”③xuan ao ;xuan nao 。《shi ji ·fan ju cai ze lie chuan 》:“liu xie cheng chuan ,fei sheng ru lei 。”[fei teng ]1.shui bo fan chong 。2. bi yu qing xu gao zhang 。

    ru :

    ①shun cong ;yi zhao 。《zuo chuan ·xi gong shi wu nian 》:“wei suo ru zhi ,mo bu ru zhi 。”li chao wei 《liu yi chuan 》:“yi ru ji yan ,sui zhi ji gong 。”②wang ;dao ……qu 。《han shu ·yan wang chuan 》:“tian sheng ru chang an ,bu jian (liu )ze 。”③shi ;xiang ;ru tong 。《shi jing ·xiao ya ·xiao min 》:“zhan zhan jing jing ,ru lin shen yuan ,ru lv bao bing 。”④ji ;gan de shang 。《lun yu ·gong ye chang 》:“fu ru ye ! wu yu nv fu ru ye !”⑤nai 。“ru ……he ”,xiang dang yu “nai ……he ”,ba ……zen me yang 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“yi xue ju zhou ,du ru song wang he ?”(xue ju zhou :ren ming ,song chen 。)《lie zi ·shang wen 》:“ji ru tu dan he ?”⑥jie ci 。xiang dang yu “yu ”。yin jin bi jiao dui xiang 。《lv shi chun qiu ·ai shi 》:“ren zhi kun qiong ,shen ru ji ke 。”⑦lian ci 。1. xiang dang yu “ru guo ”,biao shi jia she 。《shi jing ·qin feng ·huang diao 》:“ru ke shu xi ,ren bai ji shen 。”2. xiang dang yu “he ”。biao shi bing lie 。《yi li ·xiang yin jiu li 》:“gong ru da fu ru 。”(da fu :guan ming 。)3. xiang dang yu “er ”。biao shi zhuai she 。zhi yu ;que 。《lun yu ·xian jin 》:“ru ji li le ,yi qi jun zi 。”4.xiang dang yu “huo zhe ”。biao shi shua ze 。《lun yu ·xian jin 》:“an jian fang liu qi shi ru wu liu shi er fei bang ye zhe ?”(an :zen 。fang liu qi shi :zhi zong heng liu qi shi li 。bang :zhu hou feng guo 。)⑧zhu ci 。xing rong ci hou chuo ,xiang dang yu “ran ”,biao shi “……de yang zi ”。《lun yu ·xiang dang 》:“kong zi yu xiang dang ,xun xun ru ye ,shi bu neng yan zhe 。”[bu ru ]ye zuo “fu ru ”。bi bu shang 。cen can 《dan xi 》:“shi zhi li tai shou ,bai yu yi bu ru 。”(bai yu :da yu 。)

    zheng :

    ①yong huo hong kao 。《guo yu ·zhou yu shang 》:“yang fu er bu neng chu ,yin pai er bu neng zheng ,yu shi you de zhen 。”②yong zheng qi jia re ,hou zuo “zheng ”。gu sai xie 《ji min yao shu ·zheng fou fa 》:“zheng ling ji shou 。”③zhong duo 。《shang shu ·yi ji 》:“zheng min nai li ,mo bang zuo 乂(yì)。”(li :gu li 。ci zhi yi gu mi wei shi 。乂:zhi li 。)④zhong ren 。《shi jing ·da ya ·zheng min 》:“tian sheng zheng min 。”⑤yi xia yin shang ,zhi yu mu bei tong jian 。gu yan wu 《ri zhi lu ·nu pu 》:“fu shang you yu se zhi zhu ,ze xia bi you zheng shi zhi chen 。”(yu :mou qu 。shi :chen sha jun 。)⑥ji si 。te zhi dong ji 。《li ji ·wang zhi 》:“chang ze bu zheng 。”