• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 潭府邑中甚淳古,太守庭內不喧呼。

    “潭府邑中甚淳古,太守庭內不喧呼。”詩句出處:《嶽麓山道林二寺行》;是唐朝詩人杜甫的作品。

    玉泉之南麓山殊,道林林壑爭盤紆。寺門高開洞庭野,
    殿腳插入赤沙湖。五月寒風冷佛骨,六時天樂朝香爐。
    地靈步步雪山草,僧寶人人滄海珠。塔劫宮墻壯麗敵,
    香廚松道清涼俱。蓮花交響共命鳥,金榜雙回三足烏。
    方丈涉海費時節,懸圃尋河知有無。暮年且喜經行近,
    春日兼蒙暄暖扶。飄然斑白身奚適,傍此煙霞茅可誅。
    桃源人傢易制度,橘洲田土仍膏腴。潭府邑中甚淳古,
    太守庭內不喧呼。昔遭衰世皆晦跡,今幸樂國養微軀。
    依止老宿亦未晚,富貴功名焉足圖。久為野客尋幽慣,
    細學何顒免興孤。一重一掩吾肺腑,山鳥山花吾友於。
    宋公放逐曾題壁,物色分留與老夫。

    【註釋】:

    潭:

    ① [名]水深的地方。即深淵。屈原《九章· 抽思》:“長瀨lai湍流,溯江~兮。”②[名]深水池。李白《贈汪倫》:“桃花~水深千尺。”

    潭府:

    ①尊稱他人的住宅。樓《趙資政建三層樓中層藏書》:“危樓傑立~~雄,仰望驚瞿何穹窿。”②深淵。郭璞《江賦》“若乃曾之府,靈湖之淵”李註:“曾,重也,王逸《楚辭》註曰:‘楚人名淵曰~~。’”

    府:

    ①古代國傢貯藏財物及收藏文書的地方。《國語·周語下》:“且絕民用而實王府,猶塞川原而為潢(huáng)污也。”(實:充實。潢污:積水處。)《漢書·郊祀志上》:“史書而藏之府。”②稱聚集之處。《左傳·僖公二十七年》:“詩書,義之府也。”③官員處理公務的地方。《漢書·元後傳》:“君其召諸侯,令待府舍。”④達官貴人的住宅或尊稱別人的住宅。庾信《哀江南賦》:“誅茅宋玉之宅,穿徑臨江之府。”⑤舊時行政區劃名。唐、宋時大州及京都所在地稱府;後來為縣以上的行政區域。方苞《獄中雜記》:“謫戍者移順天府羈候。”⑥通“腑”。臟腑。《後漢書·馬融傳》:“先王所以平和府藏,頤養精神,致之無疆。”

    邑:

    ①國。《左傳·桓公十一年》:“鄖人軍其郊,必不誡,且日虞四邑之至也。”(誡:警戒。虞:料度。四邑:指與鄖相約攻楚的隨、絞、州、蓼四國。)②國都。《左傳·隱公十一年》:“吾先君新邑於此。”(邑:這裡用作動詞。建立國都。)③人聚居的地方。《荀子·大略》:“(禹)過十室之邑必下。”④城鎮。蘇洵《六國論》:“小則獲邑,大則得城。”⑤縣的別稱。柳宗元《封建論》:“裂都會而為之郡邑。”⑥通“悒”。愁悶不安。《荀子·解蔽》:“不慕往,不閔來,無憐邑之心。”(閔:憐憫。憐:吝惜。)[邑邑]1.愁悶不安的樣子。《史記·商君列傳》:“安能邑邑待數十百年以成帝王乎?”2.微弱的樣子。劉向《九嘆·遠遊》:“風邑邑而蔽之。”(蔽:遮蔽。)

    中:

    (一)①中間。《墨子·經上》:“中,同長也。”(同長:同樣長的半徑。)柳宗元《天說》:“渾然而中處者,世謂之元氣。”②內;在一定的范圍內。《孟子·滕文公上》:“國中無偽。”《考工記·巨人》:“國中九經九緯。”③位置、等級在高下或兩端之間。《列子·力命》:“中塗遇東郭先生。”(塗:同“途”。)《漢書·食貨志下》:“金有三等,黃金為上,白金為中,赤金為下。”④正;適中。《禮記·玉藻》:“頭頸必中。”《孟子·離婁下》:“湯執中。”(湯:殷商國君。)⑤宜於;合於。《史記·外戚世傢》:“武帝擇宮人不中用者,斥出歸之。” (二)zhòng ①符合;適合。《呂氏春秋·懷寵》:“必中理,然後說。”《荀子·賦篇》:“圓者中規,方者中矩。”②誣蔑;誣蔑別人使受損害。《漢書·何武傳》:“顯怒,欲以吏事中商。”(顯、商:人名。)③遭受;感受。《後漢書·馬援傳》:“援亦中病。”

    甚:

    ①表示程度的副詞。厲害;過分。《列子·湯問》:“甚矣,汝之不惠。”白行簡《李娃傳》:“生恚(huì)怒方甚。”(恚:恨。)②超過;勝過。《國語·周語上》:“防民之口,甚於防川。”③副詞。很;非常。《左傳·僖公二十四年》:“臣之罪甚多矣。”

    淳:

    (一)①質樸;敦厚。《墨子·所染》:“其友皆好仁義,淳謹畏令。”《新論·風俗》:“風有厚薄,俗有淳澆。”(澆:刻薄。)②味道濃厚。《論衡·自然》:“淳酒味甘,飲之者醉不相知。”③精純;純凈。王屮《頭陀寺碑文》:“法師釋曇珍,業行淳修,理懷淵遠。”(釋:加在僧尼名字前以示身分。)《夢溪筆談·雜志一》:“顏似淳漆,然之如麻,但煙甚濃。”(顏:色。然:燃。)④成對。《左傳·襄公十一年》:“鄭人賂晉侯以廣車、軘車,淳十五乘。”⑤通“焞tūn”。光明。陸機《皇太子宴玄圃宣猷堂有令賦詩》:“淳曜六合,皇慶攸興。”(六合:指天地四方。)楊炯《庭菊賦》:“含天地之精氣,吸日月之淳光。”(二)zhūn澆灌。《周禮· 考工記· 鐘氏》:“鐘氏染羽……淳而漬(zì)之。”(漬:浸泡。)

    古:

    ①往昔;歷時久遠。與“今”相對。《周易·系辭下》:“上古穴居野處,後世聖人易之以宮室。”(易:換。宮室:房舍。)蘇軾《水調歌頭》:“人有悲歡離合,月有陰晴圓缺,此事古難全。”②指古代的事物;舊;原來。《古詩十九首》之十六:“良人惟古歡,枉駕惠前綏。”③久遠;古老。趙與時《賓退錄》卷三:“客土二字,其來甚古。”④古體詩的簡稱。或稱古風、古詩。與近體詩相對,不受平仄、對仗等格律的限制,形式比較自由。《詩藪·古體上》:“歌至五、七言古,全不入樂矣。”

    太:

    ①極大。《淮南子·詮言》:“洞同天地,渾沌為樸,未造而成物,謂之太一。”②極遠。《荀子 · 正論》:“太古薄葬,棺厚三寸,衣衾三領,葬田不妨田。”(不妨田:指無墳丘。)③超過一定數量的。《史記·項羽本紀》:“漢有天下太半,而諸侯皆附之。楚兵罷(pí)食盡,此天亡楚之時也。”(罷:同“疲”。)④對年長、位尊或輩分高的人的尊稱。《漢書·李廣蘇建傳附蘇武》:“來時太夫人已不幸。”《史記·高祖本紀》:“高祖五日一朝太公。”⑤過於;過分。《晉書·夏侯湛傳》:“吾子所以褒飾之太矣。斟酌之喻,非小醜之所堪也。”⑥同“泰”。安泰。《老子》第三十五章:“執大象,天下往,往而不害安平太。”(大象:指事物的本原。)《呂氏春秋·大樂》:“天下太平,萬物安寧。”

    守:

    ①官吏的職責。《左傳·隱公五年》:“官司之守,非君所及也。”②掌管;管理。《左傳·昭公二十年》:“山林之木,衡鹿守之。”(衡鹿:官名。)③守衛;防守;保衛。《周易 ·坎卦》:“王公設險,以守其國。”④守候。《韓非子·五蠹》:“守株,冀復得兔。”(冀:希望。)⑤看守;守護。《國語·越語上》:“將免者以告,公令醫守之。”⑥遵守;保持。《孟子·滕文公下》:“守先王之道。”⑦操守;節操。《呂氏春秋·論人》:“喜之以驗其守。”⑧官名。《史記·孫子吳起列傳》:“吳起為西河守。”

    庭:

    ①正屋;廳堂。《論語·季氏》:“鯉趨而過庭。”《列子 · 楊朱》:“賓客在庭者日百住,庖廚之下,不絕煙火。”(住:停留。庖:廚房。)②廳堂階前的院子。劉禹錫《再遊玄都觀》:“百畝庭中半是苔。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣貆(huān)兮?”(狩:打獵。胡:為何。瞻:看到。縣:同“懸”,掛著。貆:同“獾”,獸名。)③帝王議事之處;朝廷。《尚書·盤庚上》:“王命眾悉至於庭。”(眾:百官。悉:全都。)《史記·廉頗藺相如列傳》:“拜送書於庭。”

    內:

    (一)①裡面。跟“外”相對。《左傳·定公八年》:“與陽氏戰於南門之內。”引申為內心。屈原《離騷》:“紛吾既有此內美兮,又重之以修能。”②內室。《漢書·晁錯傳》:“先為築室,傢有一堂二內。”③舊稱妻妾。《左傳·僖公十七年》:“齊侯好內。”④皇宮。白居易《長恨歌》:“西宮南內多秋草。” (二)nà①接納;交納。後作“納”。《史記·秦始皇本紀》:“百姓內粟千石,拜爵一級。”②結納;結交。《孟子·公孫醜上》:“非所以內交於孺子之父母也。”

    不:

    (一)①不。《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣(懸)特兮。”(特:三歲的獸。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是豈不必得之之道也哉?”③無;沒有。《左傳·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助詞。無實義。《逸周書·皇門》:“我不則寅哉寅哉!”[不祿]士死的諱稱。《禮記·曲禮下》:“天子曰崩,諸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不祿。” (二)fū花萼。後作“柎”。《詩經·小雅·常棣》:“常棣之華,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨樹。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    喧呼:

    喧鬧,呼喊。《後漢書·銚期傳》:“光武趣駕出,百姓聚觀,~~滿道。”

    呼:

    ①吐氣;往外出氣。跟“吸”相對。《莊子·刻意》:“吹呴(xū)呼吸,吐故納新。”②高聲叫喊。《禮記·曲禮上》:“城上不呼。”《荀子·天問》:“順風而呼,聲非加疾也,而聞者彰。”③呼喚。《史記·項羽本紀》:“(項伯)欲呼張良與俱去。”④稱道;稱呼。《荀子·儒效》:“呼先王以欺愚者而求衣食焉。”白居易《寄明州於駙馬使君三絕句》:“何郎小妓歌喉好,嚴老呼為一串珠。”⑤通“籲”。吹氣聲。《禮記·檀弓上》:“曾子聞之,瞿然曰:‘呼!’”


  • 潭府邑中甚淳古,太守庭内不喧呼。

    “潭府邑中甚淳古,太守庭内不喧呼。”诗句出处:《岳麓山道林二寺行》;是唐朝诗人杜甫的作品。

    玉泉之南麓山殊,道林林壑争盘纡。寺门高开洞庭野,
    殿脚插入赤沙湖。五月寒风冷佛骨,六时天乐朝香炉。
    地灵步步雪山草,僧宝人人沧海珠。塔劫宫墙壮丽敌,
    香厨松道清凉俱。莲花交响共命鸟,金榜双回三足乌。
    方丈涉海费时节,悬圃寻河知有无。暮年且喜经行近,
    春日兼蒙暄暖扶。飘然斑白身奚适,傍此烟霞茅可诛。
    桃源人家易制度,橘洲田土仍膏腴。潭府邑中甚淳古,
    太守庭内不喧呼。昔遭衰世皆晦迹,今幸乐国养微躯。
    依止老宿亦未晚,富贵功名焉足图。久为野客寻幽惯,
    细学何颙免兴孤。一重一掩吾肺腑,山鸟山花吾友于。
    宋公放逐曾题壁,物色分留与老夫。

    【注释】:

    潭:

    ① [名]水深的地方。即深渊。屈原《九章· 抽思》:“长濑lai湍流,溯江~兮。”②[名]深水池。李白《赠汪伦》:“桃花~水深千尺。”

    潭府:

    ①尊称他人的住宅。楼《赵资政建三层楼中层藏书》:“危楼杰立~~雄,仰望惊瞿何穹窿。”②深渊。郭璞《江赋》“若乃曾之府,灵湖之渊”李注:“曾,重也,王逸《楚辞》注曰:‘楚人名渊曰~~。’”

    府:

    ①古代国家贮藏财物及收藏文书的地方。《国语·周语下》:“且绝民用而实王府,犹塞川原而为潢(huáng)污也。”(实:充实。潢污:积水处。)《汉书·郊祀志上》:“史书而藏之府。”②称聚集之处。《左传·僖公二十七年》:“诗书,义之府也。”③官员处理公务的地方。《汉书·元后传》:“君其召诸侯,令待府舍。”④达官贵人的住宅或尊称别人的住宅。庾信《哀江南赋》:“诛茅宋玉之宅,穿径临江之府。”⑤旧时行政区划名。唐、宋时大州及京都所在地称府;后来为县以上的行政区域。方苞《狱中杂记》:“谪戍者移顺天府羁候。”⑥通“腑”。脏腑。《后汉书·马融传》:“先王所以平和府藏,颐养精神,致之无疆。”

    邑:

    ①国。《左传·桓公十一年》:“郧人军其郊,必不诫,且日虞四邑之至也。”(诫:警戒。虞:料度。四邑:指与郧相约攻楚的随、绞、州、蓼四国。)②国都。《左传·隐公十一年》:“吾先君新邑于此。”(邑:这里用作动词。建立国都。)③人聚居的地方。《荀子·大略》:“(禹)过十室之邑必下。”④城镇。苏洵《六国论》:“小则获邑,大则得城。”⑤县的别称。柳宗元《封建论》:“裂都会而为之郡邑。”⑥通“悒”。愁闷不安。《荀子·解蔽》:“不慕往,不闵来,无怜邑之心。”(闵:怜悯。怜:吝惜。)[邑邑]1.愁闷不安的样子。《史记·商君列传》:“安能邑邑待数十百年以成帝王乎?”2.微弱的样子。刘向《九叹·远游》:“风邑邑而蔽之。”(蔽:遮蔽。)

    中:

    (一)①中间。《墨子·经上》:“中,同长也。”(同长:同样长的半径。)柳宗元《天说》:“浑然而中处者,世谓之元气。”②内;在一定的范围内。《孟子·滕文公上》:“国中无伪。”《考工记·巨人》:“国中九经九纬。”③位置、等级在高下或两端之间。《列子·力命》:“中涂遇东郭先生。”(涂:同“途”。)《汉书·食货志下》:“金有三等,黄金为上,白金为中,赤金为下。”④正;适中。《礼记·玉藻》:“头颈必中。”《孟子·离娄下》:“汤执中。”(汤:殷商国君。)⑤宜于;合于。《史记·外戚世家》:“武帝择宫人不中用者,斥出归之。” (二)zhòng ①符合;适合。《吕氏春秋·怀宠》:“必中理,然后说。”《荀子·赋篇》:“圆者中规,方者中矩。”②诬蔑;诬蔑别人使受损害。《汉书·何武传》:“显怒,欲以吏事中商。”(显、商:人名。)③遭受;感受。《后汉书·马援传》:“援亦中病。”

    甚:

    ①表示程度的副词。厉害;过分。《列子·汤问》:“甚矣,汝之不惠。”白行简《李娃传》:“生恚(huì)怒方甚。”(恚:恨。)②超过;胜过。《国语·周语上》:“防民之口,甚于防川。”③副词。很;非常。《左传·僖公二十四年》:“臣之罪甚多矣。”

    淳:

    (一)①质朴;敦厚。《墨子·所染》:“其友皆好仁义,淳谨畏令。”《新论·风俗》:“风有厚薄,俗有淳浇。”(浇:刻薄。)②味道浓厚。《论衡·自然》:“淳酒味甘,饮之者醉不相知。”③精纯;纯净。王屮《头陀寺碑文》:“法师释昙珍,业行淳修,理怀渊远。”(释:加在僧尼名字前以示身分。)《梦溪笔谈·杂志一》:“颜似淳漆,然之如麻,但烟甚浓。”(颜:色。然:燃。)④成对。《左传·襄公十一年》:“郑人赂晋侯以广车、軘车,淳十五乘。”⑤通“焞tūn”。光明。陆机《皇太子宴玄圃宣猷堂有令赋诗》:“淳曜六合,皇庆攸兴。”(六合:指天地四方。)杨炯《庭菊赋》:“含天地之精气,吸日月之淳光。”(二)zhūn浇灌。《周礼· 考工记· 钟氏》:“钟氏染羽……淳而渍(zì)之。”(渍:浸泡。)

    古:

    ①往昔;历时久远。与“今”相对。《周易·系辞下》:“上古穴居野处,后世圣人易之以宫室。”(易:换。宫室:房舍。)苏轼《水调歌头》:“人有悲欢离合,月有阴晴圆缺,此事古难全。”②指古代的事物;旧;原来。《古诗十九首》之十六:“良人惟古欢,枉驾惠前绥。”③久远;古老。赵与时《宾退录》卷三:“客土二字,其来甚古。”④古体诗的简称。或称古风、古诗。与近体诗相对,不受平仄、对仗等格律的限制,形式比较自由。《诗薮·古体上》:“歌至五、七言古,全不入乐矣。”

    太:

    ①极大。《淮南子·诠言》:“洞同天地,浑沌为朴,未造而成物,谓之太一。”②极远。《荀子 · 正论》:“太古薄葬,棺厚三寸,衣衾三领,葬田不妨田。”(不妨田:指无坟丘。)③超过一定数量的。《史记·项羽本纪》:“汉有天下太半,而诸侯皆附之。楚兵罢(pí)食尽,此天亡楚之时也。”(罢:同“疲”。)④对年长、位尊或辈分高的人的尊称。《汉书·李广苏建传附苏武》:“来时太夫人已不幸。”《史记·高祖本纪》:“高祖五日一朝太公。”⑤过于;过分。《晋书·夏侯湛传》:“吾子所以褒饰之太矣。斟酌之喻,非小丑之所堪也。”⑥同“泰”。安泰。《老子》第三十五章:“执大象,天下往,往而不害安平太。”(大象:指事物的本原。)《吕氏春秋·大乐》:“天下太平,万物安宁。”

    守:

    ①官吏的职责。《左传·隐公五年》:“官司之守,非君所及也。”②掌管;管理。《左传·昭公二十年》:“山林之木,衡鹿守之。”(衡鹿:官名。)③守卫;防守;保卫。《周易 ·坎卦》:“王公设险,以守其国。”④守候。《韩非子·五蠹》:“守株,冀复得兔。”(冀:希望。)⑤看守;守护。《国语·越语上》:“将免者以告,公令医守之。”⑥遵守;保持。《孟子·滕文公下》:“守先王之道。”⑦操守;节操。《吕氏春秋·论人》:“喜之以验其守。”⑧官名。《史记·孙子吴起列传》:“吴起为西河守。”

    庭:

    ①正屋;厅堂。《论语·季氏》:“鲤趋而过庭。”《列子 · 杨朱》:“宾客在庭者日百住,庖厨之下,不绝烟火。”(住:停留。庖:厨房。)②厅堂阶前的院子。刘禹锡《再游玄都观》:“百亩庭中半是苔。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县貆(huān)兮?”(狩:打猎。胡:为何。瞻:看到。县:同“悬”,挂着。貆:同“獾”,兽名。)③帝王议事之处;朝廷。《尚书·盘庚上》:“王命众悉至于庭。”(众:百官。悉:全都。)《史记·廉颇蔺相如列传》:“拜送书于庭。”

    内:

    (一)①里面。跟“外”相对。《左传·定公八年》:“与阳氏战于南门之内。”引申为内心。屈原《离骚》:“纷吾既有此内美兮,又重之以修能。”②内室。《汉书·晁错传》:“先为筑室,家有一堂二内。”③旧称妻妾。《左传·僖公十七年》:“齐侯好内。”④皇宫。白居易《长恨歌》:“西宫南内多秋草。” (二)nà①接纳;交纳。后作“纳”。《史记·秦始皇本纪》:“百姓内粟千石,拜爵一级。”②结纳;结交。《孟子·公孙丑上》:“非所以内交于孺子之父母也。”

    不:

    (一)①不。《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县(悬)特兮。”(特:三岁的兽。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是岂不必得之之道也哉?”③无;没有。《左传·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助词。无实义。《逸周书·皇门》:“我不则寅哉寅哉!”[不禄]士死的讳称。《礼记·曲礼下》:“天子曰崩,诸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不禄。” (二)fū花萼。后作“柎”。《诗经·小雅·常棣》:“常棣之华,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨树。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    喧呼:

    喧闹,呼喊。《后汉书·铫期传》:“光武趣驾出,百姓聚观,~~满道。”

    呼:

    ①吐气;往外出气。跟“吸”相对。《庄子·刻意》:“吹呴(xū)呼吸,吐故纳新。”②高声叫喊。《礼记·曲礼上》:“城上不呼。”《荀子·天问》:“顺风而呼,声非加疾也,而闻者彰。”③呼唤。《史记·项羽本纪》:“(项伯)欲呼张良与俱去。”④称道;称呼。《荀子·儒效》:“呼先王以欺愚者而求衣食焉。”白居易《寄明州于驸马使君三绝句》:“何郎小妓歌喉好,严老呼为一串珠。”⑤通“吁”。吹气声。《礼记·檀弓上》:“曾子闻之,瞿然曰:‘呼!’”


  • tan fu yi zhong shen chun gu ,tai shou ting nei bu xuan hu 。

    “tan fu yi zhong shen chun gu ,tai shou ting nei bu xuan hu 。”shi gou chu chu :《yue lu shan dao lin er si hang 》;shi tang chao shi ren du fu de zuo pin 。

    yu quan zhi na lu shan shu ,dao lin lin he zheng pan yu 。si men gao kai dong ting ye ,
    dian jiao cha ru chi sha hu 。wu yue han feng leng fo gu ,liu shi tian le chao xiang lu 。
    de ling bu bu xue shan cao ,seng bao ren ren cang hai zhu 。da jie gong qiang zhuang li di ,
    xiang chu song dao qing liang ju 。lian hua jiao xiang gong ming diao ,jin bang shuang hui san zu wu 。
    fang zhang she hai fei shi jie ,xuan pu xun he zhi you mo 。mu nian ju xi jing hang jin ,
    chun ri jian meng xuan nuan fu 。piao ran ban bai shen xi kuo ,bang ci yan xia mao ke zhu 。
    tao yuan ren jia yi zhi du ,ju zhou tian tu reng gao yu 。tan fu yi zhong shen chun gu ,
    tai shou ting nei bu xuan hu 。xi zao cui shi jie hui ji ,jin xing le guo yang wei qu 。
    yi zhi lao su yi wei wan ,fu gui gong ming yan zu tu 。jiu wei ye ke xun you guan ,
    xi xue he yong mian xing gu 。yi chong yi yan wu fei fu ,shan diao shan hua wu you yu 。
    song gong fang zhu ceng ti bi ,wu se fen liu yu lao fu 。

    【zhu shi 】:

    tan :

    ① [ming ]shui shen de de fang 。ji shen yuan 。qu yuan 《jiu zhang · chou sai 》:“chang lai laituan liu ,su jiang ~xi 。”②[ming ]shen shui chi 。li bai 《zeng wang lun 》:“tao hua ~shui shen qian che 。”

    tan fu :

    ①zun chen ta ren de zhu zhai 。lou 《zhao zi zheng jian san ceng lou zhong ceng cang shu 》:“wei lou jie li ~~xiong ,yang wang jing ju he qiong long 。”②shen yuan 。guo pu 《jiang fu 》“re nai ceng zhi fu ,ling hu zhi yuan ”li zhu :“ceng ,chong ye ,wang yi 《chu ci 》zhu yue :‘chu ren ming yuan yue ~~。’”

    fu :

    ①gu dai guo jia zhu cang cai wu ji shou cang wen shu de de fang 。《guo yu ·zhou yu xia 》:“ju jue min yong er shi wang fu ,you sai chuan yuan er wei huang (huáng)wu ye 。”(shi :chong shi 。huang wu :ji shui chu 。)《han shu ·jiao si zhi shang 》:“shi shu er cang zhi fu 。”②chen ju ji zhi chu 。《zuo chuan ·xi gong er shi qi nian 》:“shi shu ,yi zhi fu ye 。”③guan yuan chu li gong wu de de fang 。《han shu ·yuan hou chuan 》:“jun ji shao zhu hou ,ling dai fu she 。”④da guan gui ren de zhu zhai huo zun chen bie ren de zhu zhai 。yu xin 《ai jiang na fu 》:“zhu mao song yu zhi zhai ,chuan jing lin jiang zhi fu 。”⑤jiu shi hang zheng ou hua ming 。tang 、song shi da zhou ji jing dou suo zai de chen fu ;hou lai wei xian yi shang de hang zheng ou yu 。fang bao 《yu zhong za ji 》:“zhe shu zhe yi shun tian fu ji hou 。”⑥tong “fu ”。zang fu 。《hou han shu ·ma rong chuan 》:“xian wang suo yi ping he fu cang ,yi yang jing shen ,zhi zhi mo jiang 。”

    yi :

    ①guo 。《zuo chuan ·huan gong shi yi nian 》:“yun ren jun ji jiao ,bi bu jie ,ju ri yu si yi zhi zhi ye 。”(jie :jing jie 。yu :liao du 。si yi :zhi yu yun xiang yao gong chu de sui 、jiao 、zhou 、liao si guo 。)②guo dou 。《zuo chuan ·yin gong shi yi nian 》:“wu xian jun xin yi yu ci 。”(yi :zhe li yong zuo dong ci 。jian li guo dou 。)③ren ju ju de de fang 。《xun zi ·da lve 》:“(yu )guo shi shi zhi yi bi xia 。”④cheng zhen 。su xun 《liu guo lun 》:“xiao ze huo yi ,da ze de cheng 。”⑤xian de bie chen 。liu zong yuan 《feng jian lun 》:“lie dou hui er wei zhi jun yi 。”⑥tong “yi ”。chou men bu an 。《xun zi ·jie bi 》:“bu mu wang ,bu min lai ,mo lian yi zhi xin 。”(min :lian min 。lian :lin xi 。)[yi yi ]1.chou men bu an de yang zi 。《shi ji ·shang jun lie chuan 》:“an neng yi yi dai shu shi bai nian yi cheng di wang hu ?”2.wei ruo de yang zi 。liu xiang 《jiu tan ·yuan you 》:“feng yi yi er bi zhi 。”(bi :zhe bi 。)

    zhong :

    (yi )①zhong jian 。《mo zi ·jing shang 》:“zhong ,tong chang ye 。”(tong chang :tong yang chang de ban jing 。)liu zong yuan 《tian shui 》:“hun ran er zhong chu zhe ,shi wei zhi yuan qi 。”②nei ;zai yi ding de fan wei nei 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“guo zhong mo wei 。”《kao gong ji ·ju ren 》:“guo zhong jiu jing jiu wei 。”③wei zhi 、deng ji zai gao xia huo liang duan zhi jian 。《lie zi ·li ming 》:“zhong tu yu dong guo xian sheng 。”(tu :tong “tu ”。)《han shu ·shi huo zhi xia 》:“jin you san deng ,huang jin wei shang ,bai jin wei zhong ,chi jin wei xia 。”④zheng ;kuo zhong 。《li ji ·yu zao 》:“tou geng bi zhong 。”《meng zi ·li lou xia 》:“shang zhi zhong 。”(shang :yan shang guo jun 。)⑤yi yu ;ge yu 。《shi ji ·wai qi shi jia 》:“wu di ze gong ren bu zhong yong zhe ,chi chu gui zhi 。” (er )zhòng ①fu ge ;kuo ge 。《lv shi chun qiu ·huai chong 》:“bi zhong li ,ran hou shui 。”《xun zi ·fu pian 》:“yuan zhe zhong gui ,fang zhe zhong ju 。”②wu mie ;wu mie bie ren shi shou sun hai 。《han shu ·he wu chuan 》:“xian nu ,yu yi li shi zhong shang 。”(xian 、shang :ren ming 。)③zao shou ;gan shou 。《hou han shu ·ma yuan chuan 》:“yuan yi zhong bing 。”

    shen :

    ①biao shi cheng du de fu ci 。li hai ;guo fen 。《lie zi ·shang wen 》:“shen yi ,ru zhi bu hui 。”bai hang jian 《li wa chuan 》:“sheng hui (huì)nu fang shen 。”(hui :hen 。)②chao guo ;sheng guo 。《guo yu ·zhou yu shang 》:“fang min zhi kou ,shen yu fang chuan 。”③fu ci 。hen ;fei chang 。《zuo chuan ·xi gong er shi si nian 》:“chen zhi zui shen duo yi 。”

    chun :

    (yi )①zhi piao ;dui hou 。《mo zi ·suo ran 》:“ji you jie hao ren yi ,chun jin wei ling 。”《xin lun ·feng su 》:“feng you hou bao ,su you chun jiao 。”(jiao :ke bao 。)②wei dao nong hou 。《lun heng ·zi ran 》:“chun jiu wei gan ,yin zhi zhe zui bu xiang zhi 。”③jing chun ;chun jing 。wang cao 《tou tuo si bei wen 》:“fa shi shi tan zhen ,ye hang chun xiu ,li huai yuan yuan 。”(shi :jia zai seng ni ming zi qian yi shi shen fen 。)《meng xi bi tan ·za zhi yi 》:“yan shi chun qi ,ran zhi ru ma ,dan yan shen nong 。”(yan :se 。ran :ran 。)④cheng dui 。《zuo chuan ·xiang gong shi yi nian 》:“zheng ren lu jin hou yi an che 、tun che ,chun shi wu cheng 。”⑤tong “tui tūn”。guang ming 。liu ji 《huang tai zi yan xuan pu xuan you tang you ling fu shi 》:“chun yao liu ge ,huang qing you xing 。”(liu ge :zhi tian de si fang 。)yang jiong 《ting ju fu 》:“han tian de zhi jing qi ,xi ri yue zhi chun guang 。”(er )zhūnjiao guan 。《zhou li · kao gong ji · zhong shi 》:“zhong shi ran yu ……chun er zi (zì)zhi 。”(zi :jin pao 。)

    gu :

    ①wang xi ;li shi jiu yuan 。yu “jin ”xiang dui 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“shang gu xue ju ye chu ,hou shi sheng ren yi zhi yi gong shi 。”(yi :huan 。gong shi :fang she 。)su shi 《shui diao ge tou 》:“ren you bei huan li ge ,yue you yin qing yuan que ,ci shi gu nan quan 。”②zhi gu dai de shi wu ;jiu ;yuan lai 。《gu shi shi jiu shou 》zhi shi liu :“liang ren wei gu huan ,wang jia hui qian sui 。”③jiu yuan ;gu lao 。zhao yu shi 《bin tui lu 》juan san :“ke tu er zi ,ji lai shen gu 。”④gu ti shi de jian chen 。huo chen gu feng 、gu shi 。yu jin ti shi xiang dui ,bu shou ping ze 、dui zhang deng ge lv de xian zhi ,xing shi bi jiao zi you 。《shi sou ·gu ti shang 》:“ge zhi wu 、qi yan gu ,quan bu ru le yi 。”

    tai :

    ①ji da 。《huai na zi ·quan yan 》:“dong tong tian de ,hun dun wei piao ,wei zao er cheng wu ,wei zhi tai yi 。”②ji yuan 。《xun zi · zheng lun 》:“tai gu bao zang ,guan hou san cun ,yi qin san ling ,zang tian bu fang tian 。”(bu fang tian :zhi mo fen qiu 。)③chao guo yi ding shu liang de 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“han you tian xia tai ban ,er zhu hou jie fu zhi 。chu bing ba (pí)shi jin ,ci tian wang chu zhi shi ye 。”(ba :tong “pi ”。)④dui nian chang 、wei zun huo bei fen gao de ren de zun chen 。《han shu ·li an su jian chuan fu su wu 》:“lai shi tai fu ren yi bu xing 。”《shi ji ·gao zu ben ji 》:“gao zu wu ri yi chao tai gong 。”⑤guo yu ;guo fen 。《jin shu ·xia hou zhan chuan 》:“wu zi suo yi bao shi zhi tai yi 。zhen zhuo zhi yu ,fei xiao chou zhi suo kan ye 。”⑥tong “tai ”。an tai 。《lao zi 》di san shi wu zhang :“zhi da xiang ,tian xia wang ,wang er bu hai an ping tai 。”(da xiang :zhi shi wu de ben yuan 。)《lv shi chun qiu ·da le 》:“tian xia tai ping ,mo wu an ning 。”

    shou :

    ①guan li de zhi ze 。《zuo chuan ·yin gong wu nian 》:“guan si zhi shou ,fei jun suo ji ye 。”②zhang guan ;guan li 。《zuo chuan ·zhao gong er shi nian 》:“shan lin zhi mu ,heng lu shou zhi 。”(heng lu :guan ming 。)③shou wei ;fang shou ;bao wei 。《zhou yi ·kan gua 》:“wang gong she xian ,yi shou ji guo 。”④shou hou 。《han fei zi ·wu du 》:“shou zhu ,ji fu de tu 。”(ji :xi wang 。)⑤kan shou ;shou hu 。《guo yu ·yue yu shang 》:“jiang mian zhe yi gao ,gong ling yi shou zhi 。”⑥zun shou ;bao chi 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“shou xian wang zhi dao 。”⑦cao shou ;jie cao 。《lv shi chun qiu ·lun ren 》:“xi zhi yi yan ji shou 。”⑧guan ming 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“wu qi wei xi he shou 。”

    ting :

    ①zheng wu ;ting tang 。《lun yu ·ji shi 》:“li qu er guo ting 。”《lie zi · yang zhu 》:“bin ke zai ting zhe ri bai zhu ,pao chu zhi xia ,bu jue yan huo 。”(zhu :ting liu 。pao :chu fang 。)②ting tang jie qian de yuan zi 。liu yu xi 《zai you xuan dou guan 》:“bai mu ting zhong ban shi tai 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian huan (huān)xi ?”(shou :da lie 。hu :wei he 。zhan :kan dao 。xian :tong “xuan ”,gua zhao 。huan :tong “huan ”,shou ming 。)③di wang yi shi zhi chu ;chao ting 。《shang shu ·pan geng shang 》:“wang ming zhong xi zhi yu ting 。”(zhong :bai guan 。xi :quan dou 。)《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“bai song shu yu ting 。”

    nei :

    (yi )①li mian 。gen “wai ”xiang dui 。《zuo chuan ·ding gong ba nian 》:“yu yang shi zhan yu na men zhi nei 。”yin shen wei nei xin 。qu yuan 《li sao 》:“fen wu ji you ci nei mei xi ,you chong zhi yi xiu neng 。”②nei shi 。《han shu ·chao cuo chuan 》:“xian wei zhu shi ,jia you yi tang er nei 。”③jiu chen qi qie 。《zuo chuan ·xi gong shi qi nian 》:“ji hou hao nei 。”④huang gong 。bai ju yi 《chang hen ge 》:“xi gong na nei duo qiu cao 。” (er )nà①jie na ;jiao na 。hou zuo “na ”。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“bai xing nei su qian dan ,bai jue yi ji 。”②jie na ;jie jiao 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“fei suo yi nei jiao yu ru zi zhi fu mu ye 。”

    bu :

    (yi )①bu 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian (xuan )te xi 。”(te :san sui de shou 。)②fei ;bu shi 。《xun zi ·jun dao 》:“neng zhong shi zhe qu zhi ,shi qi bu bi de zhi zhi dao ye zai ?”③mo ;mei you 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“bu de er you gong 。”④wei 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑤gou zhong zhu ci 。mo shi yi 。《yi zhou shu ·huang men 》:“wo bu ze yin zai yin zai !”[bu lu ]shi si de hui chen 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi yue beng ,zhu hou yue hong ,da fu yue cu ,shi yue bu lu 。” (er )fūhua e 。hou zuo “fu ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“chang di zhi hua ,e bu (wěi)。”(chang di :ji tang li shu 。 e :tong “e ”。 :you guang cai 。)

    xuan hu :

    xuan nao ,hu han 。《hou han shu ·diao ji chuan 》:“guang wu qu jia chu ,bai xing ju guan ,~~man dao 。”

    hu :

    ①tu qi ;wang wai chu qi 。gen “xi ”xiang dui 。《zhuang zi ·ke yi 》:“chui hou (xū)hu xi ,tu gu na xin 。”②gao sheng jiao han 。《li ji ·qu li shang 》:“cheng shang bu hu 。”《xun zi ·tian wen 》:“shun feng er hu ,sheng fei jia ji ye ,er wen zhe zhang 。”③hu huan 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“(xiang bai )yu hu zhang liang yu ju qu 。”④chen dao ;chen hu 。《xun zi ·ru xiao 》:“hu xian wang yi qi yu zhe er qiu yi shi yan 。”bai ju yi 《ji ming zhou yu fu ma shi jun san jue gou 》:“he lang xiao ji ge hou hao ,yan lao hu wei yi chuan zhu 。”⑤tong “xu ”。chui qi sheng 。《li ji ·tan gong shang 》:“ceng zi wen zhi ,ju ran yue :‘hu !’”