• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 靡靡逾阡陌,人煙眇蕭瑟。

    “靡靡逾阡陌,人煙眇蕭瑟。”詩句出處:《北征》;是唐朝詩人杜甫的作品。

    皇帝二載秋,閏八月初吉。杜子將北征,蒼茫問傢室。
    維時遭艱虞,朝野少暇日。顧慚恩私被,詔許歸蓬蓽。
    拜辭詣闕下,怵惕久未出。雖乏諫諍姿,恐君有遺失。
    君誠中興主,經緯固密勿。東胡反未已,臣甫憤所切。
    揮涕戀行在,道途猶恍惚。乾坤含瘡痍,憂虞何時畢。
    靡靡逾阡陌,人煙眇蕭瑟。所遇多被傷,呻吟更流血。
    回首鳳翔縣,旌旗晚明滅。前登寒山重,屢得飲馬窟。
    邠郊入地底,涇水中蕩潏。猛虎立我前,蒼崖吼時裂。
    菊垂今秋花,石戴古車轍。青雲動高興,幽事亦可悅。
    山果多瑣細,羅生雜橡栗。或紅如丹砂,或黑如點漆。
    雨露之所濡,甘苦齊結實。緬思桃源內,益嘆身世拙。
    坡陀望鄜畤,巖谷互出沒。我行已水濱,我仆猶木末。
    鴟鳥鳴黃桑,野鼠拱亂穴。夜深經戰場,寒月照白骨。
    潼關百萬師,往者散何卒。遂令半秦民,殘害為異物。
    況我墮胡塵,及歸盡華發。經年至茅屋,妻子衣百結。
    慟哭松聲回,悲泉共幽咽。平生所嬌兒,顏色白勝雪。
    見耶背面啼,垢膩腳不襪。床前兩小女,補綻才過膝。
    海圖坼波濤,舊繡移曲折。天吳及紫鳳,顛倒在裋褐。
    老夫情懷惡,嘔泄臥數日。那無囊中帛,救汝寒凜栗。
    粉黛亦解苞,衾裯稍羅列。瘦妻面復光,癡女頭自櫛。
    學母無不為,曉妝隨手抹。移時施朱鉛,狼藉畫眉闊。
    生還對童稚,似欲忘饑渴。問事競挽須,誰能即嗔喝。
    翻思在賊愁,甘受雜亂聒。新歸且慰意,生理焉能說。
    至尊尚蒙塵,幾日休練卒。仰觀天色改,坐覺祆氣豁。
    陰風西北來,慘澹隨回鶻。其王願助順,其俗善馳突。
    送兵五千人,驅馬一萬匹。此輩少為貴,四方服勇決。
    所用皆鷹騰,破敵過箭疾。聖心頗虛佇,時議氣欲奪。
    伊洛指掌收,西京不足拔。官軍請深入,蓄銳何俱發。
    此舉開青徐,旋瞻略恒碣。昊天積霜露,正氣有肅殺。
    禍轉亡胡歲,勢成擒胡月。胡命其能久,皇綱未宜絕。
    憶昨狼狽初,事與古先別。奸臣竟菹醢,同惡隨蕩析。
    不聞夏殷衰,中自誅褒妲。周漢獲再興,宣光果明哲。
    桓桓陳將軍,仗鉞奮忠烈。微爾人盡非,於今國猶活。
    淒涼大同殿,寂寞白獸闥。都人望翠華,佳氣向金闕。
    園陵固有神,掃灑數不缺。煌煌太宗業,樹立甚宏達。

    【註釋】:

    靡:

    (一)①奢侈;浪費。《墨子·節葬》:“此為輟民之事,靡民之財,不可勝計也。”(輟:停止。)②消滅。《荀子·大略》:“害靡國傢。”③損壞;磨損。《國語·越語下》:“靡王躬身。”④分;散。《周易·中孚》:“吾與爾靡之。” (二)mǐ ①倒伏;倒下。《左傳·莊公十年》:“吾視其轍亂,望其旗靡。”②無;沒有。《詩經·邶風·泉水》:“有懷於衛,靡曰不思。”③細膩;細密。枚乘《七發》:“膚色靡曼。”(曼:滑潤而有光澤。)④華麗;美麗。《莊子·天下》:“不侈於後世,不靡於萬物。” (三)mó 通“摩”。磨擦;接觸。《莊子·馬蹄》:“喜則交頸相靡,怒則分背相踶(dì)。”(踶:踢。)

    靡靡:

    ①富麗、華美。司馬相如《長門賦》:“間徙倚於東廂兮,觀夫~~而無窮。”②淫靡,淫蕩。《魏書·樂志》:“三代之衰,邪音間起,則有爛漫~~之樂興焉。”③遲緩,舒遲。《詩·王風·黍離》:“行邁~~,中心搖搖。”④隨風披拂的樣子。陸機《擬青青河畔草》:“~~江蘺草,熠熠生河側。”

    靡:

    (一)①奢侈;浪費。《墨子·節葬》:“此為輟民之事,靡民之財,不可勝計也。”(輟:停止。)②消滅。《荀子·大略》:“害靡國傢。”③損壞;磨損。《國語·越語下》:“靡王躬身。”④分;散。《周易·中孚》:“吾與爾靡之。” (二)mǐ ①倒伏;倒下。《左傳·莊公十年》:“吾視其轍亂,望其旗靡。”②無;沒有。《詩經·邶風·泉水》:“有懷於衛,靡曰不思。”③細膩;細密。枚乘《七發》:“膚色靡曼。”(曼:滑潤而有光澤。)④華麗;美麗。《莊子·天下》:“不侈於後世,不靡於萬物。” (三)mó 通“摩”。磨擦;接觸。《莊子·馬蹄》:“喜則交頸相靡,怒則分背相踶(dì)。”(踶:踢。)

    逾:

    ①越過;超過。《孟子·滕文公下》:“不待父母之命,媒妁之言,鉆穴隙相窺,逾墻相從,則父母國人皆賤之。”《尚書·禹貢》:“逾於洛。”(洛:水名。)②更加。杜甫《絕句二首》之二:“江碧鳥逾白,山青花欲燃。”

    阡:

    ①田間小路。潘嶽《藉田賦》:“遐阡繩直,邇陌如矢。”(陌:東西方向的小路。矢:箭。)柳宗元《田傢》:“驅牛向東阡。”②田野。郭應祥《踏莎行》之四:“東阡西陌稼如雲。”③墳墓。杜甫《秋日夔府詠懷一百韻》:“共誰爭昔事,幾處有新阡。”④墓道。崔融《韋長史挽詞》:“京兆新阡辟。”歐陽修《瀧崗阡表》:“其子修始克表於其阡。”(克:能夠。)[阡阡]通“芊芊”。草木茂盛的樣子。謝脁《遊東田》:“遠樹暖阡阡。”(曖ài:昏暗的樣子。)蕭綱《南郊頌序》:“鬱鬱阡阡。”[阡陌]1. 田間小路。《史記·秦本紀》:“為田開阡陌。”陶潛《桃花源記》:“阡陌交通,雞犬相聞。”2. 田野,鄉間。賈誼《過秦論》:“躡足行伍之間,而倔起阡陌之中。”

    阡陌:

    ①田間的小路。陶淵明《桃花源記》:“~~交通,雞犬相聞。”②田野,田畝。賈誼《過秦論》:“躡足行伍之間,而倔起~~之中。”

    陌:

    ①田間東西走向的小路。《史記·商君列傳》:“為田開阡陌封疆,而賦稅平。”②泛指道路。辛棄疾《永遇樂·京口北固亭懷古》:“尋常巷陌。”③通“佰”。錢一百為佰。《舊五代史·王章傳》:“官庫出納緡錢,皆以八十為陌。”(緡:穿銅錢用的繩子。)

    煙:

    (一)①物質燃燒時產生的氣狀物。《國語 · 魯語上》:“既其葬也,焚,煙徹於上。”王維《輞川閑居贈裴秀才迪》:“墟裡上孤煙。”②泛指雲氣、霧靄等煙狀之物。陳子昂《春日登金華觀》:“山川亂雲日,樓榭入煙霄。”杜牧《泊秦淮》:“煙籠寒水月籠沙。”③煙熏所積的灰。可制墨。簡文帝《與湘東王書》:“煙墨不言,受其驅染。”晁貫之《墨經·松》:“墨取廬山松煙。”代指墨。庾肩吾《謝賚銅硯筆格啟》:“煙磨青石。” (二)yīn [煙煴]1.古人指天地未分時的混沌之氣。班固《東都賦》:“降煙煴,調元氣。”2. 為陰陽二氣和合的樣子。張衡《思玄賦》:“天地煙煴,百卉含葩。”3.雲煙彌漫的樣子。江淹《別賦》:“襲青氣之煙煴。”

    眇:

    ①眼睛小。《周易·履》:“眇能視,跛能履。”(履:行走。)②一目失明。李夏言《續玄怪錄 ·定婚店》:“有眇嫗,抱三歲女來。”又指雙目失明。蘇軾《日喻》:“生而眇者不識日。”③細小;微小。《莊子·德充符》:“眇乎小哉!”④高遠;遼遠。《後漢書·馮衍傳下》:“疆理九野,經營五山,眇然有思陵雲之意。”(疆理:治理。九野:九州地域。五山:指華山、首山、太室、泰山、東萊。陵:登。)江淹《效郭璞〈遊仙〉》:“眇然萬裡遊,矯掌望煙客。”(矯:舉。煙客:指神仙。)⑤仔細看。《漢書·敘傳上》:“離婁眇目於毫分。”⑥通“妙(miào)”。精妙;美好。《史記·貨殖列傳》:“俗之漸民久矣,雖戶說(shuì)以眇論,終不能化。”(說:諫說。化:改變。)

    蕭:

    ①香蒿。《詩經·王風·采葛》:“彼采蕭兮,一日不見,如三秋兮。”②淒清;冷落。劉伶《北芒客舍》:“枯葉散蕭林。”③灑脫。蘇轍《武昌九曲亭記》:“(浮圖精舍)依山臨壑,隱蔽松櫪(lì),蕭然絕俗。”(櫪:木名。)④古國名。春秋時宋的附庸,後為楚所滅。在今安徽省蕭縣西北。[蕭條]荒涼。陳子昂《感遇三十八首》之三十四:“朔風吹海樹,蕭條邊已秋。”[蕭索]冷落蕭條。李白《古風五十九首》之十四:“胡關饒風沙,蕭索竟終古。”(饒:多。)[蕭瑟]1.風聲。曹操《步出夏門行·觀滄海》:“秋風蕭瑟,洪波湧起。”2. 寂寞淒涼。杜甫《北征》:“人煙渺蕭瑟。”[蕭墻]古代宮室作為屏障用的矮墻,後借指內部。《論語·季氏》:“吾恐季氏之憂,不在顓(zhuān)臾,而在蕭墻之內也。”(季氏:季孫氏。春秋後期魯國貴族。顓臾:古國名。)

    蕭瑟:

    ①狀秋風聲。曹操《步出夏門行》:“秋風~~,洪波湧起。”②寂寞,淒涼。杜甫《詠懷古跡》:“庾信平生最~~,暮年詩賦動江關。”

    瑟:

    ①古代一種弦樂器。形似古琴,每弦一柱,但無徽位,有五十弦、二十五弦、十五弦等多種。《詩經·小雅· 鹿鳴》:“鼓瑟鼓琴,和樂且湛(dān)。”(鼓:彈奏。湛:快樂。)《論語·先進》:“鼓瑟希。”②眾多的樣子。《詩經·大雅·旱麓》:“瑟彼柞棫,民所燎矣。”(柞棫yù:樹名。)③潔凈鮮明的樣子。《詩經·大雅·旱麓》:“瑟彼玉瓚,黃流在中。”(瓚zàn:祭祀時舀酒的器具。黃流:用黑黍合香草釀成的酒。)④莊重的樣子。《詩經·衛風·淇奧》:“瑟兮僴兮。”


  • 靡靡逾阡陌,人烟眇萧瑟。

    “靡靡逾阡陌,人烟眇萧瑟。”诗句出处:《北征》;是唐朝诗人杜甫的作品。

    皇帝二载秋,闰八月初吉。杜子将北征,苍茫问家室。
    维时遭艰虞,朝野少暇日。顾惭恩私被,诏许归蓬荜。
    拜辞诣阙下,怵惕久未出。虽乏谏诤姿,恐君有遗失。
    君诚中兴主,经纬固密勿。东胡反未已,臣甫愤所切。
    挥涕恋行在,道途犹恍惚。乾坤含疮痍,忧虞何时毕。
    靡靡逾阡陌,人烟眇萧瑟。所遇多被伤,呻吟更流血。
    回首凤翔县,旌旗晚明灭。前登寒山重,屡得饮马窟。
    邠郊入地底,泾水中荡潏。猛虎立我前,苍崖吼时裂。
    菊垂今秋花,石戴古车辙。青云动高兴,幽事亦可悦。
    山果多琐细,罗生杂橡栗。或红如丹砂,或黑如点漆。
    雨露之所濡,甘苦齐结实。缅思桃源内,益叹身世拙。
    坡陀望鄜畤,岩谷互出没。我行已水滨,我仆犹木末。
    鸱鸟鸣黄桑,野鼠拱乱穴。夜深经战场,寒月照白骨。
    潼关百万师,往者散何卒。遂令半秦民,残害为异物。
    况我堕胡尘,及归尽华发。经年至茅屋,妻子衣百结。
    恸哭松声回,悲泉共幽咽。平生所娇儿,颜色白胜雪。
    见耶背面啼,垢腻脚不袜。床前两小女,补绽才过膝。
    海图坼波涛,旧绣移曲折。天吴及紫凤,颠倒在裋褐。
    老夫情怀恶,呕泄卧数日。那无囊中帛,救汝寒凛栗。
    粉黛亦解苞,衾裯稍罗列。瘦妻面复光,痴女头自栉。
    学母无不为,晓妆随手抹。移时施朱铅,狼藉画眉阔。
    生还对童稚,似欲忘饥渴。问事竞挽须,谁能即嗔喝。
    翻思在贼愁,甘受杂乱聒。新归且慰意,生理焉能说。
    至尊尚蒙尘,几日休练卒。仰观天色改,坐觉祆气豁。
    阴风西北来,惨澹随回鹘。其王愿助顺,其俗善驰突。
    送兵五千人,驱马一万匹。此辈少为贵,四方服勇决。
    所用皆鹰腾,破敌过箭疾。圣心颇虚伫,时议气欲夺。
    伊洛指掌收,西京不足拔。官军请深入,蓄锐何俱发。
    此举开青徐,旋瞻略恒碣。昊天积霜露,正气有肃杀。
    祸转亡胡岁,势成擒胡月。胡命其能久,皇纲未宜绝。
    忆昨狼狈初,事与古先别。奸臣竟菹醢,同恶随荡析。
    不闻夏殷衰,中自诛褒妲。周汉获再兴,宣光果明哲。
    桓桓陈将军,仗钺奋忠烈。微尔人尽非,于今国犹活。
    凄凉大同殿,寂寞白兽闼。都人望翠华,佳气向金阙。
    园陵固有神,扫洒数不缺。煌煌太宗业,树立甚宏达。

    【注释】:

    靡:

    (一)①奢侈;浪费。《墨子·节葬》:“此为辍民之事,靡民之财,不可胜计也。”(辍:停止。)②消灭。《荀子·大略》:“害靡国家。”③损坏;磨损。《国语·越语下》:“靡王躬身。”④分;散。《周易·中孚》:“吾与尔靡之。” (二)mǐ ①倒伏;倒下。《左传·庄公十年》:“吾视其辙乱,望其旗靡。”②无;没有。《诗经·邶风·泉水》:“有怀于卫,靡曰不思。”③细腻;细密。枚乘《七发》:“肤色靡曼。”(曼:滑润而有光泽。)④华丽;美丽。《庄子·天下》:“不侈于后世,不靡于万物。” (三)mó 通“摩”。磨擦;接触。《庄子·马蹄》:“喜则交颈相靡,怒则分背相踶(dì)。”(踶:踢。)

    靡靡:

    ①富丽、华美。司马相如《长门赋》:“间徙倚于东厢兮,观夫~~而无穷。”②淫靡,淫荡。《魏书·乐志》:“三代之衰,邪音间起,则有烂漫~~之乐兴焉。”③迟缓,舒迟。《诗·王风·黍离》:“行迈~~,中心摇摇。”④随风披拂的样子。陆机《拟青青河畔草》:“~~江蓠草,熠熠生河侧。”

    靡:

    (一)①奢侈;浪费。《墨子·节葬》:“此为辍民之事,靡民之财,不可胜计也。”(辍:停止。)②消灭。《荀子·大略》:“害靡国家。”③损坏;磨损。《国语·越语下》:“靡王躬身。”④分;散。《周易·中孚》:“吾与尔靡之。” (二)mǐ ①倒伏;倒下。《左传·庄公十年》:“吾视其辙乱,望其旗靡。”②无;没有。《诗经·邶风·泉水》:“有怀于卫,靡曰不思。”③细腻;细密。枚乘《七发》:“肤色靡曼。”(曼:滑润而有光泽。)④华丽;美丽。《庄子·天下》:“不侈于后世,不靡于万物。” (三)mó 通“摩”。磨擦;接触。《庄子·马蹄》:“喜则交颈相靡,怒则分背相踶(dì)。”(踶:踢。)

    逾:

    ①越过;超过。《孟子·滕文公下》:“不待父母之命,媒妁之言,钻穴隙相窥,逾墙相从,则父母国人皆贱之。”《尚书·禹贡》:“逾于洛。”(洛:水名。)②更加。杜甫《绝句二首》之二:“江碧鸟逾白,山青花欲燃。”

    阡:

    ①田间小路。潘岳《藉田赋》:“遐阡绳直,迩陌如矢。”(陌:东西方向的小路。矢:箭。)柳宗元《田家》:“驱牛向东阡。”②田野。郭应祥《踏莎行》之四:“东阡西陌稼如云。”③坟墓。杜甫《秋日夔府咏怀一百韵》:“共谁争昔事,几处有新阡。”④墓道。崔融《韦长史挽词》:“京兆新阡辟。”欧阳修《泷岗阡表》:“其子修始克表于其阡。”(克:能够。)[阡阡]通“芊芊”。草木茂盛的样子。谢脁《游东田》:“远树暖阡阡。”(暧ài:昏暗的样子。)萧纲《南郊颂序》:“郁郁阡阡。”[阡陌]1. 田间小路。《史记·秦本纪》:“为田开阡陌。”陶潜《桃花源记》:“阡陌交通,鸡犬相闻。”2. 田野,乡间。贾谊《过秦论》:“蹑足行伍之间,而倔起阡陌之中。”

    阡陌:

    ①田间的小路。陶渊明《桃花源记》:“~~交通,鸡犬相闻。”②田野,田亩。贾谊《过秦论》:“蹑足行伍之间,而倔起~~之中。”

    陌:

    ①田间东西走向的小路。《史记·商君列传》:“为田开阡陌封疆,而赋税平。”②泛指道路。辛弃疾《永遇乐·京口北固亭怀古》:“寻常巷陌。”③通“佰”。钱一百为佰。《旧五代史·王章传》:“官库出纳缗钱,皆以八十为陌。”(缗:穿铜钱用的绳子。)

    烟:

    (一)①物质燃烧时产生的气状物。《国语 · 鲁语上》:“既其葬也,焚,烟彻于上。”王维《辋川闲居赠裴秀才迪》:“墟里上孤烟。”②泛指云气、雾霭等烟状之物。陈子昂《春日登金华观》:“山川乱云日,楼榭入烟霄。”杜牧《泊秦淮》:“烟笼寒水月笼沙。”③烟熏所积的灰。可制墨。简文帝《与湘东王书》:“烟墨不言,受其驱染。”晁贯之《墨经·松》:“墨取庐山松烟。”代指墨。庾肩吾《谢赉铜砚笔格启》:“烟磨青石。” (二)yīn [烟煴]1.古人指天地未分时的混沌之气。班固《东都赋》:“降烟煴,调元气。”2. 为阴阳二气和合的样子。张衡《思玄赋》:“天地烟煴,百卉含葩。”3.云烟弥漫的样子。江淹《别赋》:“袭青气之烟煴。”

    眇:

    ①眼睛小。《周易·履》:“眇能视,跛能履。”(履:行走。)②一目失明。李夏言《续玄怪录 ·定婚店》:“有眇妪,抱三岁女来。”又指双目失明。苏轼《日喻》:“生而眇者不识日。”③细小;微小。《庄子·德充符》:“眇乎小哉!”④高远;辽远。《后汉书·冯衍传下》:“疆理九野,经营五山,眇然有思陵云之意。”(疆理:治理。九野:九州地域。五山:指华山、首山、太室、泰山、东莱。陵:登。)江淹《效郭璞〈游仙〉》:“眇然万里游,矫掌望烟客。”(矫:举。烟客:指神仙。)⑤仔细看。《汉书·叙传上》:“离娄眇目于毫分。”⑥通“妙(miào)”。精妙;美好。《史记·货殖列传》:“俗之渐民久矣,虽户说(shuì)以眇论,终不能化。”(说:谏说。化:改变。)

    萧:

    ①香蒿。《诗经·王风·采葛》:“彼采萧兮,一日不见,如三秋兮。”②凄清;冷落。刘伶《北芒客舍》:“枯叶散萧林。”③洒脱。苏辙《武昌九曲亭记》:“(浮图精舍)依山临壑,隐蔽松枥(lì),萧然绝俗。”(枥:木名。)④古国名。春秋时宋的附庸,后为楚所灭。在今安徽省萧县西北。[萧条]荒凉。陈子昂《感遇三十八首》之三十四:“朔风吹海树,萧条边已秋。”[萧索]冷落萧条。李白《古风五十九首》之十四:“胡关饶风沙,萧索竟终古。”(饶:多。)[萧瑟]1.风声。曹操《步出夏门行·观沧海》:“秋风萧瑟,洪波涌起。”2. 寂寞凄凉。杜甫《北征》:“人烟渺萧瑟。”[萧墙]古代宫室作为屏障用的矮墙,后借指内部。《论语·季氏》:“吾恐季氏之忧,不在颛(zhuān)臾,而在萧墙之内也。”(季氏:季孙氏。春秋后期鲁国贵族。颛臾:古国名。)

    萧瑟:

    ①状秋风声。曹操《步出夏门行》:“秋风~~,洪波涌起。”②寂寞,凄凉。杜甫《咏怀古迹》:“庾信平生最~~,暮年诗赋动江关。”

    瑟:

    ①古代一种弦乐器。形似古琴,每弦一柱,但无徽位,有五十弦、二十五弦、十五弦等多种。《诗经·小雅· 鹿鸣》:“鼓瑟鼓琴,和乐且湛(dān)。”(鼓:弹奏。湛:快乐。)《论语·先进》:“鼓瑟希。”②众多的样子。《诗经·大雅·旱麓》:“瑟彼柞棫,民所燎矣。”(柞棫yù:树名。)③洁净鲜明的样子。《诗经·大雅·旱麓》:“瑟彼玉瓒,黄流在中。”(瓒zàn:祭祀时舀酒的器具。黄流:用黑黍合香草酿成的酒。)④庄重的样子。《诗经·卫风·淇奥》:“瑟兮僴兮。”


  • mi mi yu qian mo ,ren yan miao xiao se 。

    “mi mi yu qian mo ,ren yan miao xiao se 。”shi gou chu chu :《bei zheng 》;shi tang chao shi ren du fu de zuo pin 。

    huang di er zai qiu ,run ba yue chu ji 。du zi jiang bei zheng ,cang mang wen jia shi 。
    wei shi zao jian yu ,chao ye shao xia ri 。gu can en si bei ,zhao hu gui peng bi 。
    bai ci yi que xia ,chu ti jiu wei chu 。sui fa jian zheng zi ,kong jun you wei shi 。
    jun cheng zhong xing zhu ,jing wei gu mi wu 。dong hu fan wei yi ,chen fu fen suo qie 。
    hui ti lian hang zai ,dao tu you huang hu 。gan kun han chuang yi ,you yu he shi bi 。
    mi mi yu qian mo ,ren yan miao xiao se 。suo yu duo bei shang ,shen yin geng liu xie 。
    hui shou feng xiang xian ,jing qi wan ming mie 。qian deng han shan chong ,lv de yin ma ku 。
    bin jiao ru de de ,jing shui zhong dang jue 。meng hu li wo qian ,cang ya hou shi lie 。
    ju chui jin qiu hua ,dan dai gu che zhe 。qing yun dong gao xing ,you shi yi ke yue 。
    shan guo duo suo xi ,luo sheng za xiang li 。huo gong ru dan sha ,huo hei ru dian qi 。
    yu lou zhi suo ru ,gan ku ji jie shi 。mian sai tao yuan nei ,yi tan shen shi zhuo 。
    po tuo wang fu chou ,yan gu hu chu mei 。wo hang yi shui bin ,wo pu you mu mo 。
    chi diao ming huang sang ,ye shu gong luan xue 。ye shen jing zhan chang ,han yue zhao bai gu 。
    tong guan bai mo shi ,wang zhe san he cu 。sui ling ban qin min ,can hai wei yi wu 。
    kuang wo duo hu chen ,ji gui jin hua fa 。jing nian zhi mao wu ,qi zi yi bai jie 。
    tong ku song sheng hui ,bei quan gong you yan 。ping sheng suo jiao er ,yan se bai sheng xue 。
    jian ye bei mian ti ,gou ni jiao bu wa 。chuang qian liang xiao nv ,bu zhan cai guo xi 。
    hai tu che bo tao ,jiu xiu yi qu she 。tian wu ji zi feng ,dian dao zai shu he 。
    lao fu qing huai e ,ou xie wo shu ri 。na mo nang zhong bo ,jiu ru han lin li 。
    fen dai yi jie bao ,qin chou shao luo lie 。shou qi mian fu guang ,chi nv tou zi zhi 。
    xue mu mo bu wei ,xiao zhuang sui shou ma 。yi shi shi zhu qian ,lang ji hua mei kuo 。
    sheng hai dui tong zhi ,shi yu wang ji ke 。wen shi jing wan xu ,shei neng ji chen he 。
    fan sai zai zei chou ,gan shou za luan guo 。xin gui ju wei yi ,sheng li yan neng shui 。
    zhi zun shang meng chen ,ji ri xiu lian cu 。yang guan tian se gai ,zuo jiao xian qi hua 。
    yin feng xi bei lai ,can dan sui hui gu 。ji wang yuan zhu shun ,ji su shan chi tu 。
    song bing wu qian ren ,qu ma yi mo pi 。ci bei shao wei gui ,si fang fu yong jue 。
    suo yong jie ying teng ,po di guo jian ji 。sheng xin po xu zhu ,shi yi qi yu duo 。
    yi luo zhi zhang shou ,xi jing bu zu ba 。guan jun qing shen ru ,xu rui he ju fa 。
    ci ju kai qing xu ,xuan zhan lve heng jie 。hao tian ji shuang lou ,zheng qi you su sha 。
    huo zhuai wang hu sui ,shi cheng qin hu yue 。hu ming ji neng jiu ,huang gang wei yi jue 。
    yi zuo lang bei chu ,shi yu gu xian bie 。jian chen jing ju hai ,tong e sui dang xi 。
    bu wen xia yan cui ,zhong zi zhu bao da 。zhou han huo zai xing ,xuan guang guo ming zhe 。
    huan huan chen jiang jun ,zhang yue fen zhong lie 。wei er ren jin fei ,yu jin guo you huo 。
    qi liang da tong dian ,ji mo bai shou ta 。dou ren wang cui hua ,jia qi xiang jin que 。
    yuan ling gu you shen ,sao sa shu bu que 。huang huang tai zong ye ,shu li shen hong da 。

    【zhu shi 】:

    mi :

    (yi )①she chi ;lang fei 。《mo zi ·jie zang 》:“ci wei chuo min zhi shi ,mi min zhi cai ,bu ke sheng ji ye 。”(chuo :ting zhi 。)②xiao mie 。《xun zi ·da lve 》:“hai mi guo jia 。”③sun huai ;mo sun 。《guo yu ·yue yu xia 》:“mi wang gong shen 。”④fen ;san 。《zhou yi ·zhong fu 》:“wu yu er mi zhi 。” (er )mǐ ①dao fu ;dao xia 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“wu shi ji zhe luan ,wang ji qi mi 。”②mo ;mei you 。《shi jing ·bei feng ·quan shui 》:“you huai yu wei ,mi yue bu sai 。”③xi ni ;xi mi 。mei cheng 《qi fa 》:“fu se mi man 。”(man :hua run er you guang ze 。)④hua li ;mei li 。《zhuang zi ·tian xia 》:“bu chi yu hou shi ,bu mi yu mo wu 。” (san )mó tong “ma ”。mo ca ;jie chu 。《zhuang zi ·ma ti 》:“xi ze jiao geng xiang mi ,nu ze fen bei xiang chi (dì)。”(chi :ti 。)

    mi mi :

    ①fu li 、hua mei 。si ma xiang ru 《chang men fu 》:“jian xi yi yu dong xiang xi ,guan fu ~~er mo qiong 。”②yin mi ,yin dang 。《wei shu ·le zhi 》:“san dai zhi cui ,xie yin jian qi ,ze you lan man ~~zhi le xing yan 。”③chi huan ,shu chi 。《shi ·wang feng ·shu li 》:“hang mai ~~,zhong xin yao yao 。”④sui feng pi bi de yang zi 。liu ji 《ni qing qing he pan cao 》:“~~jiang li cao ,yi yi sheng he ce 。”

    mi :

    (yi )①she chi ;lang fei 。《mo zi ·jie zang 》:“ci wei chuo min zhi shi ,mi min zhi cai ,bu ke sheng ji ye 。”(chuo :ting zhi 。)②xiao mie 。《xun zi ·da lve 》:“hai mi guo jia 。”③sun huai ;mo sun 。《guo yu ·yue yu xia 》:“mi wang gong shen 。”④fen ;san 。《zhou yi ·zhong fu 》:“wu yu er mi zhi 。” (er )mǐ ①dao fu ;dao xia 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“wu shi ji zhe luan ,wang ji qi mi 。”②mo ;mei you 。《shi jing ·bei feng ·quan shui 》:“you huai yu wei ,mi yue bu sai 。”③xi ni ;xi mi 。mei cheng 《qi fa 》:“fu se mi man 。”(man :hua run er you guang ze 。)④hua li ;mei li 。《zhuang zi ·tian xia 》:“bu chi yu hou shi ,bu mi yu mo wu 。” (san )mó tong “ma ”。mo ca ;jie chu 。《zhuang zi ·ma ti 》:“xi ze jiao geng xiang mi ,nu ze fen bei xiang chi (dì)。”(chi :ti 。)

    yu :

    ①yue guo ;chao guo 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“bu dai fu mu zhi ming ,mei shuo zhi yan ,zuan xue xi xiang kui ,yu qiang xiang cong ,ze fu mu guo ren jie jian zhi 。”《shang shu ·yu gong 》:“yu yu luo 。”(luo :shui ming 。)②geng jia 。du fu 《jue gou er shou 》zhi er :“jiang bi diao yu bai ,shan qing hua yu ran 。”

    qian :

    ①tian jian xiao lu 。pan yue 《ji tian fu 》:“xia qian sheng zhi ,er mo ru shi 。”(mo :dong xi fang xiang de xiao lu 。shi :jian 。)liu zong yuan 《tian jia 》:“qu niu xiang dong qian 。”②tian ye 。guo ying xiang 《ta sha hang 》zhi si :“dong qian xi mo jia ru yun 。”③fen mu 。du fu 《qiu ri kui fu yong huai yi bai yun 》:“gong shei zheng xi shi ,ji chu you xin qian 。”④mu dao 。cui rong 《wei chang shi wan ci 》:“jing zhao xin qian bi 。”ou yang xiu 《long gang qian biao 》:“ji zi xiu shi ke biao yu ji qian 。”(ke :neng gou 。)[qian qian ]tong “qian qian ”。cao mu mao cheng de yang zi 。xie tiao 《you dong tian 》:“yuan shu nuan qian qian 。”(ai ài:hun an de yang zi 。)xiao gang 《na jiao song xu 》:“yu yu qian qian 。”[qian mo ]1. tian jian xiao lu 。《shi ji ·qin ben ji 》:“wei tian kai qian mo 。”tao qian 《tao hua yuan ji 》:“qian mo jiao tong ,ji quan xiang wen 。”2. tian ye ,xiang jian 。gu yi 《guo qin lun 》:“nie zu hang wu zhi jian ,er jue qi qian mo zhi zhong 。”

    qian mo :

    ①tian jian de xiao lu 。tao yuan ming 《tao hua yuan ji 》:“~~jiao tong ,ji quan xiang wen 。”②tian ye ,tian mu 。gu yi 《guo qin lun 》:“nie zu hang wu zhi jian ,er jue qi ~~zhi zhong 。”

    mo :

    ①tian jian dong xi zou xiang de xiao lu 。《shi ji ·shang jun lie chuan 》:“wei tian kai qian mo feng jiang ,er fu shui ping 。”②fan zhi dao lu 。xin qi ji 《yong yu le ·jing kou bei gu ting huai gu 》:“xun chang hang mo 。”③tong “bai ”。qian yi bai wei bai 。《jiu wu dai shi ·wang zhang chuan 》:“guan ku chu na mian qian ,jie yi ba shi wei mo 。”(mian :chuan tong qian yong de sheng zi 。)

    yan :

    (yi )①wu zhi ran shao shi chan sheng de qi zhuang wu 。《guo yu · lu yu shang 》:“ji ji zang ye ,fen ,yan che yu shang 。”wang wei 《wang chuan xian ju zeng pei xiu cai di 》:“xu li shang gu yan 。”②fan zhi yun qi 、wu ai deng yan zhuang zhi wu 。chen zi ang 《chun ri deng jin hua guan 》:“shan chuan luan yun ri ,lou xie ru yan xiao 。”du mu 《bo qin huai 》:“yan long han shui yue long sha 。”③yan xun suo ji de hui 。ke zhi mo 。jian wen di 《yu xiang dong wang shu 》:“yan mo bu yan ,shou ji qu ran 。”chao guan zhi 《mo jing ·song 》:“mo qu lu shan song yan 。”dai zhi mo 。yu jian wu 《xie lai tong yan bi ge qi 》:“yan mo qing dan 。” (er )yīn [yan yun ]1.gu ren zhi tian de wei fen shi de hun dun zhi qi 。ban gu 《dong dou fu 》:“jiang yan yun ,diao yuan qi 。”2. wei yin yang er qi he ge de yang zi 。zhang heng 《sai xuan fu 》:“tian de yan yun ,bai hui han pa 。”3.yun yan mi man de yang zi 。jiang yan 《bie fu 》:“xi qing qi zhi yan yun 。”

    miao :

    ①yan jing xiao 。《zhou yi ·lv 》:“miao neng shi ,bo neng lv 。”(lv :hang zou 。)②yi mu shi ming 。li xia yan 《xu xuan guai lu ·ding hun dian 》:“you miao yu ,bao san sui nv lai 。”you zhi shuang mu shi ming 。su shi 《ri yu 》:“sheng er miao zhe bu shi ri 。”③xi xiao ;wei xiao 。《zhuang zi ·de chong fu 》:“miao hu xiao zai !”④gao yuan ;liao yuan 。《hou han shu ·feng yan chuan xia 》:“jiang li jiu ye ,jing ying wu shan ,miao ran you sai ling yun zhi yi 。”(jiang li :zhi li 。jiu ye :jiu zhou de yu 。wu shan :zhi hua shan 、shou shan 、tai shi 、tai shan 、dong lai 。ling :deng 。)jiang yan 《xiao guo pu 〈you xian 〉》:“miao ran mo li you ,jiao zhang wang yan ke 。”(jiao :ju 。yan ke :zhi shen xian 。)⑤zai xi kan 。《han shu ·xu chuan shang 》:“li lou miao mu yu hao fen 。”⑥tong “miao (miào)”。jing miao ;mei hao 。《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“su zhi jian min jiu yi ,sui hu shui (shuì)yi miao lun ,zhong bu neng hua 。”(shui :jian shui 。hua :gai bian 。)

    xiao :

    ①xiang hao 。《shi jing ·wang feng ·cai ge 》:“bi cai xiao xi ,yi ri bu jian ,ru san qiu xi 。”②qi qing ;leng la 。liu ling 《bei mang ke she 》:“ku xie san xiao lin 。”③sa tuo 。su zhe 《wu chang jiu qu ting ji 》:“(fu tu jing she )yi shan lin he ,yin bi song li (lì),xiao ran jue su 。”(li :mu ming 。)④gu guo ming 。chun qiu shi song de fu yong ,hou wei chu suo mie 。zai jin an hui sheng xiao xian xi bei 。[xiao tiao ]huang liang 。chen zi ang 《gan yu san shi ba shou 》zhi san shi si :“shuo feng chui hai shu ,xiao tiao bian yi qiu 。”[xiao suo ]leng la xiao tiao 。li bai 《gu feng wu shi jiu shou 》zhi shi si :“hu guan rao feng sha ,xiao suo jing zhong gu 。”(rao :duo 。)[xiao se ]1.feng sheng 。cao cao 《bu chu xia men hang ·guan cang hai 》:“qiu feng xiao se ,hong bo chong qi 。”2. ji mo qi liang 。du fu 《bei zheng 》:“ren yan miao xiao se 。”[xiao qiang ]gu dai gong shi zuo wei bing zhang yong de ai qiang ,hou jie zhi nei bu 。《lun yu ·ji shi 》:“wu kong ji shi zhi you ,bu zai zhuan (zhuān)yu ,er zai xiao qiang zhi nei ye 。”(ji shi :ji sun shi 。chun qiu hou ji lu guo gui zu 。zhuan yu :gu guo ming 。)

    xiao se :

    ①zhuang qiu feng sheng 。cao cao 《bu chu xia men hang 》:“qiu feng ~~,hong bo chong qi 。”②ji mo ,qi liang 。du fu 《yong huai gu ji 》:“yu xin ping sheng zui ~~,mu nian shi fu dong jiang guan 。”

    se :

    ①gu dai yi chong xian le qi 。xing shi gu qin ,mei xian yi zhu ,dan mo hui wei ,you wu shi xian 、er shi wu xian 、shi wu xian deng duo chong 。《shi jing ·xiao ya · lu ming 》:“gu se gu qin ,he le ju zhan (dān)。”(gu :dan zou 。zhan :kuai le 。)《lun yu ·xian jin 》:“gu se xi 。”②zhong duo de yang zi 。《shi jing ·da ya ·han lu 》:“se bi zha yu ,min suo liao yi 。”(zha yu yù:shu ming 。)③jie jing xian ming de yang zi 。《shi jing ·da ya ·han lu 》:“se bi yu zan ,huang liu zai zhong 。”(zan zàn:ji si shi yao jiu de qi ju 。huang liu :yong hei shu ge xiang cao niang cheng de jiu 。)④zhuang chong de yang zi 。《shi jing ·wei feng ·qi ao 》:“se xi xian xi 。”